"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ: Το αίνιγμα της Συρίας

 

Γράφει ο Ανδρέας Μήλιος

Διδάκτωρ Πολιτειολογίας του πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης, Οικονομολόγος.

 

Το κίνημα των ισλαμιστών ανταρτών στη Συρία κινήθηκε με ορμή και ταχύτητα όμοια με αυτή λάβας ηφαιστείου, σαρώνοντας το δυναστικό καθεστώς του Άσαντ. Οι υποστηρικτές του Άσαντ, Ρώσοι και Ιρανοί, δεν αντιλήφθηκαν (;) τις προθέσεις και τη δυναμική των ανταρτών, παρά τη μόνιμη παρουσία τους στη Συρία, ούτε έσπευσαν να τον στηρίξουν όταν άρχισε η προέλασή τους.

Γιατί διακινδυνεύει η Ρωσία τη συνέχιση της  παρουσίας των ναυτικών βάσεων που διατηρεί στην Ταρτούς και στην Χμεϊμίμ της Συρίας, οι οποίες της επιτρέπουν την έξοδο και τη διατήρηση δυνάμεων στη Μεσόγειο;

Με την αμέριστη στήριξη που πρόσφερε στο καθεστώς του Άσαντ δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το νέο καθεστώς θα επιτρέψει τη συνέχιση της λειτουργίας τους.

Γιατί οι θρησκευτικοί ηγέτες του Ιράν δεν υπερασπίσθηκαν την παρουσία στρατού τους, βάσεων και  μυστικών υπηρεσιών στη Συρία, καθώς και τους διαδρόμους τροφοδοσίας με όπλα της Χεσμπολάχ του Λιβάνου και της Χαμάς της Γάζας;

Ο υπουργός εξωτερικών του Ιράν έσπευσε να δηλώσει ότι "ο Άσαντ δεν ζήτησε ποτέ τη βοήθεια του Ιράν για να πολεμήσει τους ισλαμιστές αντάρτες", τη στιγμή που όλοι γνωρίζουν ότι το Ιράν διατηρούσε μόνιμα δυνάμεις στη Συρία. Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται!

Η έκπληξή του προφανώς θα μεγάλωσε όταν πληροφορήθηκε ότι η πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό λεηλατήθηκε από το πλήθος. Σημαίνει αυτό ότι οι Ιρανοί  δεν θα είναι ευπρόσδεκτοι από το νέο καθεστώς; Την στιγμή, μάλιστα, που οι ισλαμιστές αντάρτες καταλάμβαναν την Δαμασκό, ισραηλινά αεροπλάνα βομβάρδιζαν και κατέστρεφαν συγκρότημα στο οποίο στεγάζονταν υπηρεσίες στρατιωτικών πληροφοριών του  Άσαντ, καθώς και ένα ερευνητικό ινστιτούτο στο οποίο οι Ιρανοί ανέπτυσσαν τηλεκατευθυνόμενους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, και αμερικανικά αεροπλάνα έπλητταν 75 στόχους τζιχαντιστών στην κεντρική Συρία, προκειμένου να προστατέψουν τους Κούρδους της Συρίας που είναι σύμμαχοί τους.

Η κατάσταση που θα προκύψει στη Συρία με την επικράτηση των ισλαμιστών ανταρτών δεν μπορεί ακόμα να προβλεφθεί ούτε από ειδικούς στα γεωπολιτικά, ούτε από οιωνοσκόπους, διότι το πάζλ είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο και πολύπτυχο.

Λίγα όμως συμπεράσματα μπορούν ήδη να εξαχθούν για αυτά που συνέβησαν και όχι για αυτά που θα συμβούν. Ειδικότερα:

α) Η Ρωσία φαίνεται πως έχει χάσει σημαντική στρατιωτική ισχύ στον πόλεμο της Ουκρανίας και δεν ήταν σε θέση να υπερασπιστεί τον πιστό σύμμαχο της Άσαντ, διακινδυνεύοντας ακόμα και το ισχυρό χαρτί της παρουσίας της στη Μεσόγειο. Φαίνεται πως επικεντρώνεται στη διακράτηση των εδαφών που κατέλαβε στην Ουκρανία και στην επικράτησή της στη Μαύρη Θάλασσα. Νοιώθοντας την ανάσα του ΝΑΤΟ να την κυκλώνει από Βορρά, Δύση και Νότο θέλει να μην χάσει τα κεκτημένα. Φαίνεται πως η πολιτική του ΝΑΤΟ να προμηθεύει με σύγχρονα όπλα την Ουκρανία και να παρατείνει τον πόλεμο έχει οδηγήσει σε σημαντική αιμορραγία ισχύος της Ρωσίας, σε βαθμό που δεν μπορεί να υποστηρίξει τους συμμάχους της. Αυτό είχε διαφανεί πριν λίγο καιρό, όταν στο μέτωπο της Ουκρανίας επιστρατεύτηκαν Βορειοκορεάτες στρατιώτες, τώρα όμως στη Συρία έγινε απόλυτα κατανοητό.

β)  Το Ιράν έχει επίσης χάσει σημαντικό ποσοστό ισχύος από τα χτυπήματα του Ισραήλ στο έδαφός του, στη Συρία, στο Ιράκ και στον Λίβανο. Ο αποδεκατισμός των ηγεσιών της Χαμάς και της Χεσμπολάχ και τα συνεχή πλήγματα των βάσεων που διατηρεί σε Λίβανο, Συρία και Ιράκ από τους Ισραηλινούς το "στρίμωξαν" στη γωνία. Το χειρότερο όμως που μπορεί να προκύψει για το Ιράν είναι η καταρράκωση της φήμης και του  κύρους του ως περιφερειακή δύναμη που μπορεί να προστατέψει τους ντόπιους πληθυσμούς από τις "δυνάμεις του κακού", το Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Η λεηλάτηση της ιρανικής πρεσβείας στη Δαμασκό είναι τροχιοδεικτική της δυσάρεστης πορείας που μπορεί να λάβουν τα πράγματα για το Ιράν.

γ) Κερδισμένοι προς ώρας στη Συρία είναι η Τουρκία, που υποστηρίζει αναφανδόν του ισλαμιστές αντάρτες, και μέχρι νεωτέρας το Ισραήλ και οι ΗΠΑ.

Θα θελήσουν οι ισλαμιστές αντάρτες να τα βάλλουν με όλους;

Θα στραφούν εναντίον των Κούρδων, συμμάχων των Αμερικανών;

Και αν συμβεί αυτό πως θα αντιδράσουν οι Αμερικανοί;

Θα υπερασπιστούν τους συμμάχους τους ή θα τους εγκαταλείψουν όπως οι Ρώσοι τον Άσαντ;

Προσωπικά βρίσκω το δεύτερο απίθανο. Τώρα που Ρώσοι και Ιρανοί δείχνουν αδύναμοι οι Αμερικανοί θα εκμεταλλευτούν την ευκαιρία να αποδείξουν πως είναι ισχυρότεροι. Αυτή είναι μια ευκαιρία να ξανασχεδιαστεί ο χάρτης της Συρίας και …

 

να δημιουργηθεί στον Βορρά κουρδικό κράτος.

Αυτό θα εξοργίσει την Τουρκία, αλλά παράλληλα θα τη συνετίσει και θα τη φέρει πιο κοντά στη Δύση, φοβούμενη την επέκταση του κουρδικού κράτους στο Ιράκ και στο έδαφός της.

Όπως και αν έρθουν τα πράγματα, η αποκατάσταση της δημοκρατικής ομαλότητας στη Συρία θα είναι σίγουρα δύσκολη υπόθεση. Όπως δύσκολη ήταν και στη Λιβύη, στην Τυνησία και στον Λίβανο.

 Ισλαμικός φονταμενταλισμός και δημοκρατία είναι δύο ασύμβατοι κόσμοι. Δυστυχώς.

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: