ΑΡΘΡΟ - ΔΥΝΑΜΙΤΗΣ
Του ΘΑΝΟΥ ΤΖΗΜΕΡΟΥ
Δεν ξέρω γιατί γράφουμε, όσοι γράφουμε για Οικονομία. Μάλλον για αυτοψυχοθεραπεία. Για να
λέμε στα εγγόνια μας ότι όταν διαλυόταν η Ευρώπη, δεν καθόμασταν με κατεβασμένα
τα χέρια. Διότι το ερώτημα δεν είναι αν θα
διαλυθεί, αλλά πότε.
Ίσως, ούτε κι αυτό είναι ερώτημα. Μια μαθηματική προβολή των σημερινών δεδομένων στο μέλλον
δίνει οικονομική διάλυση το πολύ σε 10 χρόνια και κοινωνική διάλυση, με την
επικράτηση του Ισλάμ, σε 40. Ενδεχομένως
το πρώτο να επιταχύνει το δεύτερο.
Πάντως κανένας από τους ηγέτες της, εν Εσπερία
ή εν ημεδαπή, δεν φαίνεται διατεθειμένος να σταματήσει την πορεία συντριβής
της, η οποία είναι παρόμοια με εκείνη της Σοβιετικής Ένωσης, τη δεκαετία του
’80. Και έχει ανατριχιαστικές αναλογίες με τη Ρώμη
πριν μπουκάρει με τις ορδές του ο Αλάριχος, αλλά και με το Βυζάντιο, πριν την
Άλωση.
Τι μπορεί να γίνει;
Μάλλον τίποτε. Δεν είναι απαισιοδοξία. Είναι
ψυχρός ρεαλισμός. Όσοι θέλουν, ξέρουν και
μπορούν να την σώσουν, δεν έχουν την εξουσία. Κι όσοι την έχουν δεν μπορούν,
ακόμα κι αν θέλουν. Διότι κάθε απόφαση προς
την σωστή κατεύθυνση θα συναντήσει την αντίδραση του ενωμένου διακομματικού
λαϊκισμού, που θα βγει στους δρόμους για να προασπίσει τα
"κεκτημένα". Ενώ είναι το βάρος αυτών των
"κεκτημένων" που έχει κάνει την Ευρώπη μια δυσκίνητη μαούνα που την
σέρνουν, φυσικά προς την κατεύθυνση που θέλουν εκείνες, μηχανές άλλων χωρών:
παλαιότερα των ΗΠΑ και τώρα της Κίνας, της Ινδίας, ακόμα και της Τουρκίας.
Από οικονομικής πλευράς είναι καθαρό χαρακίρι: σαν να
παρατάσσεσαι σε αγώνα δρόμου, κρατώντας από μια γεμάτη βαλίτσα σε κάθε χέρι. Από
φιλοσοφικής, είναι εμμονή κόντρα στους φυσικούς νόμους. Η ανάγκη, η απειλή,
ο φόβος, ο κίνδυνος κρατούν τα έμβια όντα σε εγρήγορση και συμβάλλουν στην
εξέλιξή τους. Αν όλα αυτά εκλείψουν, γιατί να παιδεύεσαι;
Αράζεις και γίνεσαι ηδονοθήρας, όπως εννοεί την
ηδονή ο καθένας, ακόμα και με την τεχνητή αύξηση της αδρεναλίνης που προέρχεται
από μια βόλτα με πανό και υψωμένες γροθιές, πριν καταλήξει στα καφενεία και τα
τσιπουράδικα.
Στην Ευρώπη εξέλιπαν. Τεχνητά,
διότι πολίτες και ηγέτες της ηπείρου μας επαναπαύτηκαν στην ασφάλεια που
προσέφεραν οι ΗΠΑ. Πίστεψαν ότι οι Αμερικανίδες μανάδες είναι οι μόνες
στο δυτικό κόσμο που έχουν την υποχρέωση να παραλαμβάνουν φέρετρα σκεπασμένα με
τη σημαία. Γηραιά ήπειρος σου λέει, περάσαμε το όριο ηλικίας, δεν μας
πιάνει η επιστράτευση. Με τι να ασχοληθούμε; Δεν βγάζουμε καμμιά οδηγία
για χάρτινα καλαμάκια; Τόσο κόσμο πληρώνουμε στην Ε.Ε. Να κάθεται
άπραγος;
Απόδειξη για το ότι δεν
μπορεί να γίνει τίποτε, είναι η έκθεση Ντράγκι.
Είναι κωμικό και το πώς προέκυψε αυτή: του την παράγγειλε η Ούρσουλα. Η επικεφαλής της
Ε.Ε., με τους 60.000 υπαλλήλους και τους εκατοντάδες οργανισμούς που μετράν και
ρυθμίζουν και το πότε ανασαίνεις, δεν ήταν σε θέση να καταλήξει σε κάποιο
συμπέρασμα και ανέθεσε αυτή τη δουλειά… outsourcing!
Ας είναι κι έτσι, ο Ντράγκι παρέδωσε την έκθεσή
του, και τους είπε όσα έπρεπε να έχουν γίνει ήδη, χτυπώντας γενικό συναγερμό
και επισημαίνοντας ως ένα από τα βασικά προβλήματα της Ευρώπης τα ασθενικά
αντανακλαστικά της και τον πολύ αργό ρυθμό αντίδρασης. Αυτά τον
Σεπτέμβριο, πέρυσι.
Οι "ηγέτες" της Ε.Ε. την πήραν, είπαν ευχαριστώ
και έσπευσαν να τον επιβεβαιώσουν! Την έβαλαν στο ράφι και την
ξέχασαν.
Έπρεπε να εκλεγεί ο Τραμπ και να ανακατέψει
ξανά την τράπουλα, για να αρχίσουν να συζητάν τα αστροπελέκια των Βρυξελλών
κάποιες από τις προτάσεις του Ντράγκι.
Έχουν κλίση στο κουβεντολόι στας Ευρώπας. Αλλά από
τηγανίτα τίποτα. Διότι για να διαχειρισθούν αυτό
που ο Ντράγκι ονομάζει "υπαρξιακή πρόκληση" πρέπει να απαντήσουν σε
μερικές σκληρές ερωτήσεις, που θα δεσμεύουν κράτη και πολίτες. Όμως
εδώ και δεκαετίες, οι μόνες ερωτήσεις στις οποίες απαντούν οι καρδινάλιοι του
κονκλαβίου των Βρυξελλών, είναι αν το φιλέτο θα είναι medium rare ή medium well. Και το μόνο
σκληρό που μπορούν να κουμαντάρουν είναι τα τοιχώματα της βαλίτσας με τα
δολάρια από το Κατάρ.
Επειδή όμως οι ερωτήσεις αφορούν και τους πολίτες, που
και αυτοί έχουν μάθει να τραβάν την ουρά τους απ’ έξω, λέω να θέσω μερικές εδώ. Κι όπως το
συνηθίζω, θα δώσω και τις απαντήσεις που πιστεύω ότι είναι σωστές, κι ας
πονάν.
Πάμε λοιπόν.
Πρέπει η Ε.Ε. να έχει κοινό
στρατό;
Ναι, λέω εγώ. Αλλιώς δεν είναι τίποτε, δεν την παίρνει
κανένας στα σοβαρά και δεν έχει καμμία επιχειρησιακή δυνατότητα.
Τι σημαίνει όμως κοινός
στρατός;
Σημαίνει κοινή διοίκηση, κοινός αρχιστράτηγος, με
αξιωματικούς και φαντάρους από 27 κράτη.
Ποιος όμως θα είναι ο
πολιτικός τους προϊστάμενος; Η Ούρσουλα και οι άκαπνοι γραφειοκράτες της
παρέας της; (Γραφειοκράτες, στην καλύτερη περίπτωση. Στη συνήθη,
άεργοι σουλατσαδόροι των πολιτικών διαδρόμων, παιδιά του κομματικού ή του
ακαδημαϊκού σωλήνα που, ελέω μηχανισμών προώθησης, βρέθηκαν καπετάνιοι
υπερωκεάνειου, χωρίς να έχουν κουμαντάρει ούτε όπτιμιστ.)
Ποιος θα πει "να πάτε
να αναλάβετε δράση εκεί";
Ποιος θα κρατάει το
βαλιτσάκι με τους κωδικούς της μόνης ευρωπαϊκής πυρηνικής δύναμης, της Γαλλίας;
Θα δεχθούν οι Γάλλοι αυτός
να είναι μη Γάλλος, ας πούμε Γερμανός;
Και το πιο σημαντικό: με ποιον στρατηγικό στόχο θα γίνονται αυτά;
Ας δούμε το θέμα του στρατηγικού στόχου στον πόλεμο
Ουκρανίας – Ρωσίας.
Ανεξάρτητα από το τι πιστεύεις, για τους λόγους που τον
προκάλεσαν, για τις ευθύνες του ενός και του άλλου (δεν μπαίνω σ΄ αυτή την κουβέντα,
είναι πολύ μεγάλη και δεν γίνεται σε χουλιγκανικό πλαίσιο) κάπως πρέπει να
τελειώσει. Πώς;
Δύο τρόποι υπάρχουν:
α) με ήττα της Ρωσίας
β) με ήττα της Ουκρανίας.
Δεν εννοώ με συντριβή και συνθηκολόγηση άνευ όρων, αλλά
πάντως με ήττα.
Τι θέλει η Ε.Ε.;
Προφανώς ήττα της Ρωσίας.
Γίνεται αυτό μόνο με
οικονομική βοήθεια και αποστολή όπλων στην αποδεκατισμένη και κουρασμένη
Ουκρανία;
Όχι.
Άρα;
Γενική ευρωπαϊκή επιστράτευση, τραίνο για το μέτωπο και
γιούργια, μέχρι ο Πούτιν να σηκώσει λευκή σημαία.
Μα, υπάρχει κίνδυνος χρήσης πυρηνικών. Υπάρχει. Ποιος σου είπε ότι θα πολεμάς ακίνδυνα;
Μα, δεν είναι τρέλα να καταστραφεί ο κόσμος για
το Ντονέτσκ;
Είναι, αλλά τι άλλο προτείνεις;
Να μην καταστραφεί! Ωραία,
αυτό γίνεται μόνο με ήττα της Ουκρανίας.
Ναι, αλλά αυτό σημαίνει ότι όποιος
είναι νταής και επιτίθεται στον άλλο, επιβραβεύεται!
Ακριβώς αυτό σημαίνει.
Μα, είναι δυνατόν να πάμε ξανά στο καθεστώς που
είχαμε πριν τον Β’ΠΠ;
Γιατί πότε φύγαμε από αυτό;
Έχεις μετρήσει πόσοι πόλεμοι έχουν γίνει στη γη από τότε; Απλώς δεν έγιναν
στην Ε.Ε.
Δηλαδή, αυτό σημαίνει ότι η
Τουρκία νομιμοποιείται να κατέχει τη Βόρεια Κύπρο;
Στην συνείδησή μας δεν νομιμοποιείται
να κατέχει ούτε τη Μικρά Ασία, αλλά τις κατέχει και τις δύο.
Τις θέλουμε πίσω;
Μόνο με πόλεμο γίνεται. Όχι με
ψηφίσματα του ΟΗΕ, ούτε με αυστηρά διαβήματα του Παυλόπουλου. Διαφωνεί κανείς;
Πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε: ο πόλεμος δεν έχει εξαλειφθεί από το λεξιλόγιο του 21ου αιώνα.
Οι λαοί της γης χωρίζονται σε δύο
κατηγορίες: σε εκείνους που είναι
διατεθειμένοι (ή ένας απολυταρχικός ηγέτης
τούς υποχρεώνει με την απειλή της εκτέλεσης) να πολεμήσουν και σε εκείνους
που δεν είναι.
Η Ελλάδα, η Ε.Ε. σε ποια
κατηγορία ανήκουν;
Αν ανήκουν στη δεύτερη, τότε πρέπει να σκεφτούν
τι θα χάνουν στο μέλλον, ως αντίτιμο για τον μη πόλεμο.
Την Κριμαία; Την Κριμαία;
Το Καστελόριζο; Το Καστελόριζο.
Αλλιώς, τι;
Η ομπρέλα του θείου Σαμ μας τελείωσε και ο
Ολλανδός δεν έχει και πολλή όρεξη να σκοτωθεί στα ελληνικά σύνορα.
844 στρατιωτικούς (ανάμεσά τους 6
συνταγματάρχες) και 69 αστυνομικούς έχει αναφέρει ο Ισραηλινός στρατός ότι
έχασαν τη ζωή τους στον πόλεμο της Γάζας, μετά την επίθεση της Χαμάς. Πολλοί
από αυτούς, έφεδροι. Άνθρωποι που είχαν τις δουλειές τους, τα χόμπι τους, την
καλοπέρασή τους, κάποιοι ζούσαν στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ, αλλά έτρεξαν να
υπερασπίσουν την πατρίδα τους. Και οι οικογένειές τους ορφάνεψαν. Μόνο έτσι
όμως μπορεί το Ισραήλ και υπάρχει. Θα άντεχε τέτοιες απώλειες
η ελληνική κοινωνία σε έναν ενδεχόμενο πόλεμο με τις ορδές του Ερντογάν;
Oι
επαναστατημένοι Έλληνες το 1821, όταν φώναξαν "Ελευθερία ή Θάνατος"
ήταν 1,5 εκατομμύριο ψυχές. Για τους 250.000 τουλάχιστον
απ’ αυτούς η ηχώ απάντησε "θάνατος". 30.000 ήταν μόνο οι νεκροί από
τη σφαγή της Χίου το 1822. Έτσι όμως μπόρεσαν οι άλλοι να είναι ελεύθεροι. Θα
δεχόσουν να ανήκεις στους νεκρούς μιας νέας ένδοξης σελίδας της ιστορίας μας;
Ο Ντράγκι είπε να αυξηθεί το ποσοστό στρατιωτικών
δαπανών.
Ok, καλό είναι για την αποτροπή. Αλλά αν ο άλλος επιτεθεί, δεν θα τον
απωθήσεις με το τιμολόγιο αγοράς οπλικών συστημάτων.
Υπάρχουν κι άλλα που δεν έχουμε
συνειδητοποιήσει:
Tο πόσο
μεγάλο βαρίδι στην ανάπτυξη είναι η σοβιετική κουλτούρα του κεντρικού
σχεδιασμού και των υπερρυθμίσεων της Ε.Ε. Δεν έχουν
πώς να περάσουν την ώρα τους οι χαρτογιακάδες των Βρυξελλών και στέλνουν
φιρμάνια στις επαρχίες, με όποια ανοησία κατεβάζει η κούτρα τους. Για τις κεφαλαιαγορές, για την ενεργειακή απόδοση, για την
προστασία των δεδομένων, για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, για τη σωτηρία της
ριγέ σαλαμάνδρας, για την ποσόστωση των γυναικών, για τον κατώτατο μισθό, για
τις εργασιακές σχέσεις, για το πώς κάθεσαι, πώς σηκώνεσαι, πώς κοιτάς, πώς
περπατάς, πώς στέκεσαι. Αναφορές, διαδικασίες συμμόρφωσης, πρότυπα,
έλεγχοι, επιθεωρήσεις, παρατηρητήρια, γενικές γραμματείες, κατεβατά στους
γραφειοκράτες, χαμένος χρόνος από την παραγωγή, με τη σέσουλα.
Πώς να ανταγωνιστείς την
Κίνα και την Τουρκία που σου λένε "Αυτές είναι οι συνθήκες,
αυτός ο μισθός. Σ' αρέσει; Δουλεύεις. Δε σ' αρέσει; Δε δουλεύεις. Δεν είναι
υποχρεωτικό".
Μα δεν θα πρέπει να προστατεύονται οι
κατακτήσεις, τα εργασιακά δικαιώματα, οι μειονότητες, οι ευπαθείς, οι ευάλωτοι,
οι απολυμένοι, οι άνεργοι, μπλα, μπλα, μπλα;
Αν τα λεφτά τρέχουν από τα μπατζάκια, ας προστατευθούν. Αν όμως βλέπεις την πλάτη των άλλων με κυάλια, τι λες, θα
πρέπει;
Σε λίγο θα κοιτάν οι ευρωχαρτογιακάδες την παραγωγή της
Ε.Ε. να συρρικνώνεται, τα εργοστάσια να κλείνουν, τα στελέχη με υψηλή κατάρτιση
να μεταναστεύουν και θα αναρωτιούνται: "Με τις ντιρεκτίβες τα
έβγαζα, με τις ντιρεκτίβες τα έβαζα. Τι έχουν τα έρμα και χρεοκοπούν;"
Το περιβόητο κοινωνικό κράτος είναι
ένα τεράστιο βαρίδι που θα μας πάει στον πάτο, αγκαζέ με τα λεγόμενα
αναπτυξιακά κίνητρα. Μια κοινωνία πρέπει να
φροντίζει τα ανάπηρα και τα άρρωστα μέλη της, τους γέρους και τα παιδιά.
Κανέναν άλλον.
Έχασες τη δουλειά σου;
Να βρεις άλλη.
Δεν βρίσκεις του επιπέδου
σου;
Καιρός να σκεφτείς ότι το επίπεδό σου είναι πιο κάτω και
η δουλειά που είχες πριν και σε απέλυσαν ήταν η τυχερή εξαίρεση, όχι ο κανόνας. Ένα κράτος που εισάγει Πακιστανούς και Αιγύπτιους για να
δουλέψουν στον πρωτογενή τομέα, απαγορεύεται να δίνει επιδόματα ανεργίας σε
υγιείς ανθρώπους. Ούτε δεκάρα.
Πόσο θα μειωνόντουσαν οι φόροι, αν όλοι αυτοί
οι άχρηστοι, σοβιετικού τύπου οργανισμοί έκλειναν και το κόστος τους
διαγραφόταν από τον προϋπολογισμό; Και αν το κράτος έχει αναπτυξιακή πρόθεση,
ας μειώσει τους φόρους, ειδικά όταν έχει υπερπλεόνασμα φορολογικών εσόδων.
Ξέρω πώς θα ξοδέψω ή πώς θα επενδύσω τα λεφτά μου. Δεν
χρειάζομαι κανένα κράτος να μου τα πάρει για να μου τα δώσει με μορφή
επιδόματος, ωθώντας με προς την Α ή Β κατεύθυνση.
Καμαρώνουν οι χαρτογιακάδες του
Μαξίμου για τα προγράμματα "Σπίτι μου", αυτά που έχουν εκτοξεύσει τις
τιμές και τα ενοίκια. Και ρωτάω: γιατί
πρέπει κάποιος να αγοράσει σπίτι με τα λεφτά του άλλου;
Θέλει το κράτος να τον
διευκολύνει;
Ας καταργήσει τα 800 πιστοποιητικά που ζητάει
για μια μεταβίβαση, τη φιξαρισμένη με νόμο συμβολαιογραφική αμοιβή, ας
αναγνωρίσει τις δαπάνες επισκευής, ας αλλάξει την τερατωδώς προκλητική
νομοθεσία που δήθεν προστατεύει τους ενοικιαστές αλλά στην πραγματικότητα έχει
δημιουργήσει στρατιές επαγγελματιών μπαταχτσήδων (θα γράψω ειδικό άρθρο γι’
αυτό το αίσχος), ας επέμβει θεσμικά στους απίθανους τύπους του ΣτΕ που έχουν
βγάλει όλους τους δρόμους της χώρας από το 1923 και μετά παράνομους, έχουν
ακυρώσει τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό και έχουν παγώσει την κτηματαγορά και την
οικοδομή. Ας σπάσει το καρτέλ των τραπεζών με το τεράστιο εύρος ανάμεσα στο
επιτόκιο κατάθεσης και δανεισμού. Κι ας μειώσει γενικώς τη φορολογία και τα
επιδόματα, γιατί αυτός που θέλει να πάρει σπίτι πληρώνει τις διακοπές του
άλλου, την κατασκήνωση των παιδιών του άλλου, το επίδομα του άλλου, το ρεύμα
του άλλου, τα ψώνια του άλλου, το ενοίκιο του άλλου, ακόμα και το laptop του
άλλου!
Είδα προχθές την ανακοίνωση για τα "vouchers για την αγορά ψηφιακών
προϊόντων και υπηρεσιών από το πρόγραμμα ψηφιακά εργαλεία Μικρομεσαίων
Επιχειρήσεων" και μου πέσαν τα μαλλιά. Ειδικά όταν θυμήθηκα κάτι
εξαγγελίες του Κυριάκου πριν το 2019, για τους πολίτες που δεν θα ζουν με
επιδόματα, αλλά η μείωση των φόρων που θα έκανε αυτός ο τάχα μου
φιλελεύθερος, θα τους επέτρεπε να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Και
τώρα μοιράζει λεφτά, από τον φόρο του άλλου, για να πάρεις λέει ψηφιακά
εργαλεία!
Ρε, πάτε καλά;
Παροχές από το πουθενά, τη
στιγμή που χρωστάτε στην αγορά 3,3 δις;
Πληρώστε τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις σας
πρώτα.
Όποιος θέλει ψηφιακά εργαλεία να πάρει από την
τσέπη του. Αν δεν έχει, δεν θα πάρει. Αν δεν μπορεί να παρακολουθήσει την
τεχνολογία, να κλείσει. Είναι υγιές αυτό για την Οικονομία, για να απαλλάσσεται
από τα σαπάκια.
Εγώ δεν θέλω laptop Κυριάκο. Θέλω...
