Toυ Άρη Αλεξανδρή
Ο φόνος της Κυριακής Γρίβα δεν ήταν μία ακόμη γυναικοκτονία, αλλά το τέλος της θεσμικής ελπίδας.
Να μην είσαι λαϊκιστής· να μη φωνάζεις· να εμπιστεύεσαι τους θεσμούς· να μην αυθαιρετείς, να δείχνεις υπομονή, να χρησιμοποιείς νόμιμα εργαλεία για να διεκδικήσεις τα δικαιώματά σου. Το δόγμα του ορθολογισμού έχει αυτές τις αξιώσεις από τους πολίτες, αλλά η εφαρμογή του δεν (αντ)αποδίδει.
Η γυναικοκτονία στους Αγίους Αναργύρους είναι μία ακόμη ένδειξη ενός ξεχαρβαλωμένου κράτους· μία υπενθύμιση ότι στην Ελλάδα η επανάληψη δεν είναι η μητέρα της μάθησης, αλλά της ίδιας της επανάληψης.
Αυτή τη φορά, στο γνώριμο σενάριο άλλαξε μόνο ένα πράγμα: ο βαθμός δυσκολίας. Ο δολοφόνος τον χαμήλωσε δραματικά, λες και ήθελε, εκτός από φόνο, να πραγματοποιήσει και μία παράσταση χλευασμού της αστυνομίας. Ετσι, δεν ζόρισε την τελευταία καθόλου· σκότωσε την Κυριακή έξω από το Αστυνομικό Τμήμα Αγίων Αναργύρων, λίγο αφότου το θύμα είχε ζητήσει προστασία από τους αρμόδιους να της την παράσχουν.
Το σκηνικό μοιάζει με στοιχειώδη άσκηση ετοιμότητας, που καταλήγει σε φάρσα. Αν η αστυνομία δεν μπορεί να εμποδίσει μία απολύτως προδιαγεγραμμένη δολοφονία έξω από το τμήμα, τι ακριβώς μπορεί να κάνει; Πόσο πιο εύκολη πρέπει να γίνει μία υπόθεση για να την αναλάβει και να τη διευθετήσει;
Θανατηφόρα αναλγησία
Το θύμα είχε μηνύσει τον δράστη στο παρελθόν. Η αστυνομία ήταν ενήμερη για την επικινδυνότητά του.
Ας αφήσουμε όμως το παρελθόν, αν και βεβαρημένο· είναι γνωστό, άλλωστε, πως η ελληνική μνήμη είναι κοντή – τα πάντα ξεχνιούνται και παραγράφονται εύκολα, για να μην παραβαραίνουν τα συστήματα ευθύνης: «έλα μωρέ τώρα», «σιγά το πράγμα», «βρείτε τα μεταξύ σας», να τι ακούει πολλές φορές όποιος απευθύνεται στο κράτος για προστασία. Η αμέλεια στο επείγον και επιτακτικό παρόν, όμως, πώς δικαιολογείται;
Η 28χρονη πήγε στο τμήμα φοβισμένη, καταγγέλλοντας ότι ο πρώην σύντροφός της την παρακολουθούσε, ζήτησε ένα περιπολικό για να την πάει στο σπίτι της και κατέληξε να καλεί μόνη της την Αμεση Δράση, γιατί, προφανώς, ο αστυνομικός δημοσιοϋπαλληλισμός δεν κατέστησε δυνατή την ικανοποίηση του απλού της αιτήματος. Oι μηνύσεις, εντός τμήματος· τα περιπολικά, κατόπιν προσωπικής κλήσης· για μεγαλύτερη συντομία, πηγαίνετε κατευθείαν στον δολοφόνο σας. Ετσι κι έγινε. Η Αμεση Δράση όχι μόνο δεν έδρασε, αλλά επέπληξε το θύμα δευτερόλεπτα πριν αυτό ξεψυχήσει με το τηλέφωνο στο χέρι: «Το περιπολικό δεν είναι ταξί!». Ενα αγρίως ελληνικό κατευόδιο.
Δεν έχει πολύ νόημα να ρωτήσει κανείς την αστυνομία για ποιον λόγο είναι τόσο δύσκολο να επιστρατεύσει ένα περιπολικό τη στιγμή που πρέπει· δεν έχει νόημα να αναζητάει ψήγματα λογικής στην απάνθρωπα δυσλειτουργική γραφειοκρατία του Δημοσίου.
Οι περιπλοκές των αρμοδιοτήτων και οι αλλεπάλληλες δυστοκίες (αυτό που ζητάτε δεν γίνεται, πηγαίνετε από δω, ρωτήστε τον τάδε, κάντε μια κλήση εκεί) έχουν δημιουργηθεί επίτηδες ή, αν όχι εντελώς επίτηδες, «επίτηδες κατά λάθος». Στη συντριπτική πλειονότητα των κρατικών υπηρεσιών, ο στόχος δεν είναι η εξυπηρέτηση του πολίτη, αλλά η προστασία του χρόνου και της ηρεμίας των εργαζομένων, οι οποίοι συνήθως δεν θέλουν καν να βρίσκονται εκεί που βρίσκονται. Αν για την 28χρονη ήταν δύσκολο να εξασφαλίσει στοιχειώδη αστυνομική θωράκιση την κρίσιμη στιγμή, είναι επειδή η αστυνομία δεν ενδιαφέρθηκε να της τη χορηγήσει. Επειδή το σύστημα λειτουργίας της είναι φτιαγμένο με τρόπο που όταν δεν αποθαρρύνει τον πολίτη, απλώς τον αφήνει να τα βγάλει πέρα μόνος του.
Η εκλογίκευση της ολιγωρίας έχει ήδη τεθεί σε κίνηση. Η Κυριακή, λέει η αστυνομία, επέλεξε να βγει από το τμήμα και να πάρει μόνη της την Αμεση Δράση. Θα μπορούσε να περιμένει. Επομένως, η αστυνομία θα ερχόταν κάποια στιγμή σε επικοινωνία με τον εαυτό της, απλώς το θύμα ήταν ανυπόμονο. Το θύμα έφταιγε, με λίγα λόγια, που δεν εναρμονίστηκε με τη «slow living» φιλοσοφία των Αρχών, αλλά βάλθηκε να επισπεύσει την προστασία του.
Πόσο πιθανό είναι όμως η 28χρονη να ανέλαβε το βάρος της προστασίας της μόνη της, αν είχε άλλη επιλογή;
Γιατί να ταλαιπωρήσει το θύμα περαιτέρω τον εαυτό του, αν η αστυνομία είχε ήδη κάνει όσα έπρεπε να κάνει, και το μόνο που εκκρεμούσε ήταν λίγη ώρα αναμονής;
Αλλά ας μην κάνουμε λες και η ίδια η αναμονή δεν είναι παράλογη: σε περιπτώσεις άμεσης ανάγκης δεν υπάρχει η πολυτέλεια του χρόνου. Η κλήση της Κυριακής στην Αμεση Δράση είναι ενδεικτική της απόγνωσής της και η απόγνωση είναι δηλωτική του υπηρεσιακού λαβύρινθου που συνάντησε στο αστυνομικό τμήμα.
Το κερασάκι στην μπαγιάτικη τούρτα ήταν ο φρουρός στο φυλάκιο έξω από το τμήμα, που, όχι μόνο δεν επενέβη για να αποτρέψει τη γυναικοκτονία, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει καταδικαστεί για εγκληματικές ενέργειες, έχει εκτίσει ποινή φυλάκισης και περιμένει την απόταξή του από το Σώμα.
Σε κάθε αστυνομική αποτυχία συνηθίζουμε να λέμε ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι αλλιώς. Ισως ήρθε η ώρα να δεχτούμε ότι…
τα πράγματα σε αυτή τη χώρα μόνο στραβά μπορούν να πηγαίνουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου