Κάθε προσπάθεια προσέγγισης των
διαφορών μεταξύ του Ισλαμικού Κράτους και της Αλ Κάιντα πρέπει, σύμφωνα
με διεθνείς αναλυτές, να ξεκινήσει από μια πρώτη αναφορά στο πώς
ιδρύθηκε καθεμιά από τις οργανώσεις αυτές και ποιοι υπήρξαν οι στόχοι
τους στα πεδία των μαχών.
Το σίγουρο είναι πως και οι δυο οργανώσεις
πρεσβεύουν τη δημιουργία ενός ισλαμικού κράτους που θα διέπεται από το
νόμο της σαρία.
Η στρατηγική όμως που ακολουθούν στην πορεία προς την
επίτευξη του στόχου τους είναι διαφορετική.
Σχηματικά, θα μπορούσε κανείς να
πει ότι η Αλ Κάιντα έχει υιοθετήσει μια πολύ πιο υπομονετική και
μακροπρόθεσμη προσέγγιση, προκειμένου να επιβάλει τον κοινωνικό έλεγχο
και το είδος της διακυβέρνησης που θα καλλιεργούσαν τις
κοινωνικο-πολιτικές συνθήκες, οι οποίες και θα επέτρεπαν την υλοποίηση
των σχεδίων της.
Αντίθετα το Ισλαμικό Κράτος διαθέτει πολύ μικρότερα αποθέματα
υπομονής, όπως έδειξε από την πρώτη στιγμή, στην πράξη. Τόσο στα μέσα
της δεκαετίας του 2000 όσο και τώρα, το ΙΚ προσπάθησε να εφαρμόσει το
νόμο της σαρία και να αναλάβει τη διακυβέρνηση αμέσως μόλις εξασφάλιζε
τον έλεγχο μιας περιοχής.
Η Συρία προσφέρεται ιδανικά για να κάνει κάποιος εύκολα τη
σύγκριση σε επίπεδο στρατηγικής.
Η οργάνωση Αλ Νόσρα, το παρακλάδι της
Αλ Κάιντα στη Συρία έχει μεν μεγάλη επιρροή σε ολόκληρη τη χώρα, σε
κοινωνικό επίπεδο, αλλά απέφευγε μέχρι πρόσφατα την άμεση εφαρμογή της
σαρία, επειδή θεωρούσε ότι οι κοινωνικές συνθήκες δεν είχαν ωριμάσει και
εκτιμούσε πως η βεβιασμένη επιβολή θα οδηγούσε ενδεχομένως σε απόρριψη.
Επέλεξε αντίθετα τη μακροπρόθεσμη προοπτική.
Θα μπορούσε λοιπόν να πει κανείς ότι η Αλ Κάιντα τήρησε αρχικά
μια πιο μετριοπαθή στάση στη Συρία, τουλάχιστον σε σχέση με το Ι.Κ.
Αυτό
τώρα, αρχίζει να αλλάζει καθώς η Αλ Νόσρα άρχισε να επιβάλει το νόμο
της σαρία σε πόλεις και χωριά που ελέγχει στην επαρχία του Ιντλίμπ, κάτι
που αυτόματα δημιουργεί ένα εχθρικό απέναντί της περιβάλλον.
Το Ισλαμικό Κράτος από την πλευρά του, έχοντας εξασφαλίσει
σημαντικές κατακτήσεις στο Ιράκ και τώρα και στη Συρία, συνιστά απειλή
για την Αλ Νόσρα και εξαιτίας ακριβώς του ότι μπορεί να επιδείξει
προκλητικά τη δύναμή του, αφού ελέγχει (με ακραίες μεθόδους) ολόκληρους
πληθυσμούς, εμφανίζεται ισχυρότερο.
Ευθύς εξαρχής, η Αλ Κάιντα ξεκίνησε ως μια πρωτοπόρα οργάνωση
που θα λειτουργούσε ως καταλύτης για τη τζιχάντ σε παγκόσμιο επίπεδο και
θα έκανε πραγματικότητα τη δημιουργία του ισλαμικού χαλιφάτου.
Ιδρύθηκε από έναν Σαουδάραβα εκατομμυριούχο αλλά ήταν αρκετά
μικρή ώστε να μην μπορεί στο πεδίο της μάχης να αποτελέσει υπολογίσιμη
απειλή και να χρειάζεται να λειτουργεί πάντα υπό την ομπρέλα μιας άλλης
ηγεσίας ισλαμιστικού πάντα προσανατολισμού. Κάτι που μπορεί να σήμαινε
ότι θα λειτουργεί στο Αφγανιστάν υπό τους Ταλιμπάν ή ακόμη και στο
Σουδάν, χωρίς ποτέ να είναι στην πραγματικότητα αυτοδιοικούμενη.
Από την άλλη πλευρά, το Ισλαμικό Κράτος και οι οργανώσεις που
προηγήθηκαν αυτού και μέσα από τις οποίες μορφοποιήθηκε προοδευτικά,
ήταν δημιούργημα του Αμπού Μουσάμπ Ζαρκάουι, ενός Ιορδανού «κακοποιού».
Κατ' επέκταση και αυτές έφεραν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά με
καθοριστική τη βαναυσότητα αλλά και την αδιαφορία για το τι μπορεί να
πιστεύει ο υπόλοιπος κόσμος για τη δράση τους. Αυτές εστίαζαν το
ενδιαφέρον τους σε τοπικό επίπεδο και χρησιμοποιούσαν κάθε μέσο για την
υλοποίηση των στόχων τους.
Τώρα για το κατά πόσο μιλάμε στην περίπτωση της Αλ Κάιντα για
μια διεθνή απειλή και στην περίπτωση του ΙΚ για μια άλλη τοπικού και
περιφερειακού χαρακτήρα, η κουβέντα είναι μεγάλη και χαοτική.
Το σίγουρο είναι πως και στις δυο περιπτώσεις πρόκειται για
ένοπλες οργανώσεις που χρησιμοποιούν μεν διαφορετικού τύπου τακτική αλλά
«συμφωνούν» στη χρήση της τρομοκρατίας, των εξεγέρσεων, των στυγνών
εχθροπραξιών.
Οι λεπτομέρειες καθορίζονται απλώς από ξεχωριστές μορφές
εκπαίδευσης των μαχητών τους και κατ' επέκταση οδηγούν σε διαφορετικού
επιπέδου δράσεις.
Ετσι, η Αλ Κάιντα εστίασε παραδοσιακά σε τρομοκρατικά
χτυπήματα σε διάφορα μέρη του κόσμου συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων
Πολιτειών και της Ευρώπης, ενώ το Ι.Κ. εφόρμησε άγρια στα πεδία των
μαχών, μη έχοντας αναπτύξει το δίκτυο της Αλ Κάιντα και ίσως μέχρι ενός
σημείου μη διαθέτοντας τους πόρους της.
Βεβαίως υπάρχει και η άποψη των αναλυτών εκείνων, που
επισημαίνουν πως μιλάμε για οργανώσεις που άνετα επιτρέπουν την
εσωτερική μετακίνηση μελών τους μέχρι και την παράλληλη συμμετοχή τους.
Κατ' επέκταση ο περιφερειακός χαρακτήρας της απειλής δεν μπορεί να
ξεχωρίσει από την παγκόσμια διάστασή της.
Ετι περαιτέρω, η εκτίμηση για τις δυνατότητες αντιμετώπισης της
απειλής αυτής δίνει βαρύτητα στο ότι σε κάθε περίπτωση θα απαιτηθούν όχι
μόνο στρατιωτικά μέσα και πολύς χρόνος αλλά εξίσου, κοινωνικά,
οικονομικά, θρησκευτικά, πολιτικά και διπλωματικά εργαλεία προκειμένου
να υπάρξει μακροπρόθεσμα μια αλλαγή.
(Πηγές: Spiegel-www.stratfor.com)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου