"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΚΑΤΣΑΠΛΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Φτηνά, όλο και πιο φτηνά, θεάματα

Του Χρήστου Χωμενίδη


Κατά την εβδομάδα που μάς πέρασε το ενδιαφέρον των τηλεθεατών και των χρηστών των social media -της μεγάλης πλειονότητας, δηλαδή, του πληθυσμού- έτειναν να μονοπωλήσουν δύο θέματα: Η επίσκεψη, πρώτα, του πρίγκιπα Κάρολου στην Ελλάδα. Ο διαγωνισμός, έπειτα, της Γιουροβίζιον. Ο τελικός Κυπέλου κέντρισε ασφαλώς τους φιλάθλους - ελλείψει ωστόσο σοβαρών επεισοδίων και αντεγκλήσεων ανάμεσα στις αντίπαλες ομάδες, ως γεγονός ξεφούσκωσε λίγο μετά τη λήξη του...



Τι από όσα συμβαίνουν καθημερινά στον κόσμο και πέφτουν στη δημόσια αντίληψη αξίζει να καταγραφεί ως είδηση; Να απασχολήσει την κοινή γνώμη, να πυροδοτήσει συζητήσεις; 



'Ο,τι, αφενός, έχει αντίκτυπο -άμεσο ή έμμεσο- στη ζωή των πολιτών. Οι εξελίξεις στην οικονομία, στην πολιτική, στην κοινωνία γενικότερα. Από τους σχεδιασμούς για τη μεταμνημονιακή εποχή μέχρι τη νομοθετική αναγνώριση δικαιωμάτων στις κοινωνικές μειονότητες. Κι από τον "ψυχρό πόλεμο" μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έως τις εξελίξεις στον χώρο της Κεντροαριστεράς που απογοητεύουν το -μικρό έστω- ποσοστό των εν δυνάμει ψηφοφόρων τους.



Ό,τι, αφετέρου, ξεχωριστό λαμβάνει χώρα στην επιστήμη, στην τέχνη, στον αθλητισμό. Μια ιατρική καινοτομία που θα σώσει -θα βελτιώσει έστω- μυριάδες ζωές. Μία θεατρική παράσταση, μια συναυλία, η κυκλοφορία μιάς ξεχωριστής ταινίας ή βιβλίου. Ένας δρομέας, άλτης ή κολυμβητής που ξεπέρασε τον εαυτό του, μία ομάδα που συντονίστηκε θαυμαστά κυνηγώντας τη νίκη...



Η επίσκεψη του διαδόχου του βρετανικού θρόνου, όση επισημότητα και αν -δικαίως- προσλαμβάνει, δεν αποτελεί είδηση αλλά ειδησάριο. Το οποίο θα έπρεπε να απασχολήσει αποκλειστικά σχεδόν όσους γράφουν κι όσους διαβάζουν τις κοσμικές στήλες. Ο συμπαθής, κομψός Κάρολος στερείται πάσης ουσιαστικής εξουσίας. Τίποτα από όσα λέει ή κάνει δεν μπορεί να επιδράσει στη δική μας καθημερινότητα. Και μόνο το πέρασμά του -θα μου αντιτείνετε- από τα μέρη μας είναι ικανό να προσελκύσει εδώ πολλούς συμπατριώτες του παραθεριστές. Ας προβληθεί λοιπόν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Όχι στην Ελλάδα.



Ο διαγωνισμός της Γιουροβίζιον έχει από δεκαετίες χάσει κάθε ενδιαφέρον και για τον χώρο του πιό ποπ ακόμα τραγουδιού. Οι χώρες που συμμετέχουν δεν στέλνουν τους καταξιωμένους καλλιτέχνες ούτε καν τους ανερχόμενους ή τους εναλλακτικούς. Πρόσωπα-πυροτεχνήματα παρελαύνουν από τη φωταγωγημένη πίστα, αποσκοπώντας να κερδίσουν το ενδιαφέρον και τις ψήφους με το αλλόκοτο της εμφάνισης τους. Η γυναίκα με τα γένεια. Το συγκρότημα των υπέρβαρων. Οι Βίκινγκ και οι Κοζάκοι... Ένα τσίρκο εν ολίγοις, δίχως ίχνος από τη μαγεία των τσίρκων που έστηνε ο Φελλίνι στο σινεμά. Σε ρόλους κομπάρσων, κάτι μορφονιές και μορφονιοί, που ο ενδυματολόγος τους έχει πληρωθεί αδρότερα από τον συνθέτη του τραγουδιού τους. Κι εμείς, καρφωμένοι στις οθόνες μας, να διαλέγουμε κάθε φορά τον εκλεκτό μας, να στέλνουμε σμς, να παθιαζόμαστε...



Με βρίσκετε αυστηρό. Σχεδόν ηθικολόγο. "Ο κόσμος δεν μπορεί να ασχολείται ολημερίς με τα σοβαρά, τα ψυχοπλακωτικά..." σκέφτεστε. 



Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε ωστόσο με ελαφρότητα. Αλλά με πηχτή, κολλώδη σάχλα



Μας αφορά εάν ο Κάρολος ρούφηξε τον καφέ του με ή δίχως καλαμάκι; Αυτό ήταν επί ώρες το βασικό θέμα συζήτησης στα ραδιόφωνα. 


Έπεσε η ζάχαρη στο μέλι που η κυρία Μπαζιάνα άγγιξε τον πρίγκιπα στιγμιαία στο πρόσωπο; Ουκ ολίγοι το είδαν σαν ευκαιρία για να εκτοξεύσουν τα αντιπολιτευτικά τους βέλη, σάμπως ο βίος και η πολιτεία της παρούσας κυβέρνησης να μην διαθέτει άλλα τρωτά. 


Προσεβλήθη η εθνική μας υπερηφάνεια επειδή η τραγουδίστρια κυρία Φουρέιρα σχημάτισε -λέει- μαζί με έναν συμπατριώτη της το σήμα της "Μεγάλης Αλβανίας"; Μακάρι εκείνη να εκπροσωπούσε μονοπωλιακά τον αλυτρωτισμό της γείτονος - θα τα βρίσκαμε μαζί της εν ριπή οφθαλμού...



Αλλά και τα ουσιώδη και τα σημαντικά σερβίρονται στην κοινή γνώμη κατά τον πλέον αποπροσανατολιστικό, γελοίο τρόπο. Μάς αφορά εάν ο κύριος Βούτσης θυμίζει ταβερνιάρη και όχι ο τρόπος που ασκεί τα καθήκοντα του προέδρου της Βουλής; Ένας Γιάννης Βαρουφάκης με δύο νι στο όνομά του, ο οποίος θα ντυνόταν πιό καλόγουστα, θα προξενούσε μικρότερο κακό στην Ελλάδα; Ένας Στήβεν Χόκινγκ -για να εξευγενίσω την ατμόσφαιρα- που δεν θα ήταν καθηλωμένος στο αναπηρικό αμαξίδιο, θα υστερούσε σε επιστημονική αξία και σημασία; Αν ζούσε σήμερα ο Ελύτης, θα μάς απασχολούσε περισσότερο η ποίησή του ή ο δεσμός του με την τόσο νεότερή του κύρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου; 



"Έτσι είναι το σόου μπίζνες..." θα μου πείτε. "Διαχέεται παντού. Επιβάλλει τα κριτήρια του στα πάντα.." 



Προφανώς η πιό αγοραία, η πιό ασημαντολόγα εκδοχή τού σόου μπιζ είναι και η πλέον επικίνδυνη. Μπορεί να κάνει τα μυαλά των ανθρώπων κουρκούτι... 


Χρέος μας συνεπώς...



 να του αντισταθούμε. Ακόμα και αν όλοι οι οιωνοί φαίνονται εναντίον μας.
 

Κατά την πρόσφατη ελληνική μπελ-επόκ, στο κατώφλι του 21ου αιώνα, η ελαφρότητα έτεινε να γίνει τρόπος ζωής. Τα φαλλόσχημα πούρα προβάλλονταν σαν σύμβολα κύρους. Οι αστακομακαρονάδες έμοιαζαν με υποκατάστατα της φαιάς ουσίας. 


Με την χρεοκοπία του κράτους το 2010 και την είσοδο στην εποχή των μνημονίων, ελπίσαμε προσωρινά ότι οι Έλληνες θα έβγαιναν από τη νάρκη τους, θα έκαναν την κρίση ευκαιρία, θα ξεχώριζαν επιτέλους το σημαντικό από το ασήμαντο, το γνήσιο από την απομίμηση.



Τίποτα τέτοιο δεν συνέβη. Η χώρα γέμισε με φούρνους. Που δίνουν φτηνό ψωμί. Και με οθόνες. Οι οποίες προβάλλουν φτηνά -όλο και πιό φτηνά- θεάματα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: