ΤΟΥΡΚΙΑ: Από τις «χαμηλές υπερπτήσεις» στις βόλτες «αβλαβούς διέλευσης»

Του ΠΑΣΧΑΛΗ ΚΟΡΩΝΑΙΟΥ

Η ανακίνηση του θέματος περί ανακήρυξης ΑΟΖ συμβαδίζει με τη θεαματική αύξηση των τουρκικών προκλήσεων στη θάλασσα. Οι παραβιάσεις των εθνικών χωρικών υδάτων από τουρκικά πολεμικά πλοία αυξήθηκαν κατά 332% την τελευταία τετραετία, γράφοντας κάθε χρόνο και από ένα νέο «ρεκόρ». Αντιθέτως, το ίδιο διάστημα οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά βαίνουν μειούμενες.

 

Οπως φαίνεται στους πίνακες με τα αναλυτικά στατιστικά στοιχεία κατά το δεύτερο εξάμηνο πέρυσι καταγράφονται οι περισσότερες παραβιάσεις εθνικών χωρικών υδάτων από κάθε άλλη περίοδο. Ηταν όταν το θέμα της ΑΟΖ πλέον έφτασε να απασχολεί έντονα τη δημόσια συζήτηση. Ενδεικτικό είναι ότι μόνο κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2012 οι παραβιάσεις υπερβαίνουν όσες έγιναν καθ' όλη τη διάρκεια του 2009. Μάλιστα, εμφανίζουν μια αλματώδη αύξηση, που κυμαίνεται μεταξύ 48% και 55% κατ' έτος, την τριετία 2009-2011, ενώ την τελευταία διετία αυξήθηκαν κατά 88%!

Σε αντίθεση με το σκηνικό έντονης παρουσίας που φαίνεται ότι επιλέγει η Αγκυρα στη θάλασσα, αντιστρόφως ανάλογα είναι τα στατιστικά των παραβιάσεων εθνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά κατά την ίδια περίοδο. Από τις 1.678 παραβιάσεις το 2009 περιορίστηκαν σε 642 το 2012, εμφανίζοντας κάθε χρόνο σημαντική πτώση. Αξίζει, βεβαίως, να σημειωθεί ότι κατά τη διετία 2009-2010 είχαν καταγραφεί συχνές υπερπτήσεις τουρκικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικά νησιά.

Σε κάθε περίπτωση, τα στοιχεία δείχνουν ότι η Αγκυρα επιλέγει να δηλώσει την «παρουσία» της στο Αιγαίο μέσω του πολεμικού της ναυτικού. Η «πολιτική των φρεγατών και των κορβετών», όπως είθισται να αποκαλείται, φαίνεται να παγιώνεται σε μια περίοδο που ολοένα και πυκνώνουν οι τοποθετήσεις για την πολιτική εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων εντός της ελληνικής ΑΟΖ.

Η τελευταία «κρουαζιέρα» τουρκικής κορβέτας έγινε μόλις την επομένη ημέρα της επίσκεψης του Γάλλου προέδρου, Φρ. Ολάντ, στην Αθήνα και των δηλώσεων μαζί με τον πρωθυπουργό, Αντ. Σαμαρά, περί υδρογονανθράκων και χρήσης του διεθνούς δικαίου αναφορικά με την ΑΟΖ.

Το «σεργιάνι» των τουρκικών πολεμικών πλοίων γίνεται με αφορμή το προγραμματισμένο «σκατζάρισμα» άλλων πλοίων του τουρκικού ναυτικού στην Ανατολική Μεσόγειο. Ξεκινούν από τη Σμύρνη ή την Κωνσταντινούπολη και αντί να κατευθυνθούν στον προορισμό τους μέσω Ρόδου-Καρπάθου, επιλέγουν να κόβουν βόλτες στις Κυκλάδες, φτάνοντας μερικές φορές μέχρι και το Σούνιο.

Τυπικώς, φροντίζουν να τηρούν τους κανόνες περί αβλαβούς διέλευσης. Ωστόσο, η έννοια της αβλαβούς διέλευσης έχει κατά βάση εισαχθεί προκειμένου τα πλοία να μπορούν να ακολουθούν τη συντομότερη διαδρομή. Αντιθέτως, τα τουρκικά πολεμικά επιλέγουν να «φορτώνονται» μέχρι και με μία επιπλέον ημέρα ταξιδιού, με περιπλάνηση στο Αιγαίο.

Η τακτική αυτή, όπως συμβαίνει και στον αέρα με την αναγνώριση και την αναχαίτιση των αεροσκαφών, κινητοποιεί το ελληνικό πολεμικό ναυτικό, πλοία του οποίου θέτουν υπό στενή παρακολούθηση τα τουρκικά.

Πέραν των τουρκικών πολεμικών, παραβιάσεις των εθνικών χωρικών υδάτων καταγράφονται και από σκάφη της τουρκικής ακτοφυλακής. Ωστόσο, από την ελληνική πλευρά δεν θεωρούνται ότι συνιστούν πρόκληση, καθώς πρόκειται για ταχυκίνητα και ευέλικτα σκάφη, που κινούνται συχνά πολύ κοντά στα ελληνικά χωρικά ύδατα, στα μικρασιατικά παράλια.