Αποκαλύπτουν όσα γνωρίζουμε

Tου Σεραφειμ Κωνσταντινιδη

serkon@otenet.gr

Το δράμα με την κρίση της ελληνικής οικονομίας συνεχίζεται και ορισμένοι καλλιεργούν ελπίδες, επειδή η λύση θα αφορά κι άλλες χώρες και συνεπώς δεν θα πλήξει μόνον εμάς. Αυτή είναι μια συνηθισμένη ψευδαίσθηση, καταφύγιο πολλών. Δεν είναι όμως η μοναδική. Τι «αποκαλύπτεται» στις συσκέψεις με βουλευτές και άλλους παράγοντες, για την επόμενη φάση; Ποιες είναι οι προβλέψεις του προγράμματος των επόμενων ετών για τις αποκρατικοποιήσεις; Θα τιμωρηθούν όσοι ευθύνονται για την σημερινή δημοσιονομική κατάσταση; Υπάρχει σωτηρία, χωρίς αναδιάρθρωση του χρέους; Είναι άγνωστο κάτι απ’ όλα αυτά; Αλλη μια διαδεδομένη ψευδαίσθηση είναι η αποκάλυψη της αλήθειας που όλοι γνωρίζουν. Μπορεί να έχει συνέπειες;

Υπάρχει ένα πολύ γνωστό (με πολλές παραλλαγές) αίνιγμα από τη Θεωρία Παιγνίων, το οποίο αφορά τους κατοίκους απομονωμένου νησιού που έχουν γαλανά μάτια: Μια φυλή με περίεργα έθιμα κατοικεί στο νησί αυτό. Αποτελείται από 1.000 άτομα και η αυστηρή θρησκεία τους απαγορεύει να γνωρίζουν το χρώμα των ματιών τους και να συζητάνε το θέμα αυτό. Κάθε κάτοικος γνωρίζει το χρώμα των ματιών των άλλων, αλλά δεν έχει τρόπο να δει τα δικά του μάτια, ούτε και να ρωτήσει για το χρώμα τους. Αν κάποιος από τη φυλή ανακαλύψει το χρώμα των ματιών του είναι υποχρεωμένος να αυτοκτονήσει το μεσημέρι της επόμενης μέρας στην πλατεία του χωριού. Από τους χίλιους κατοίκους οι εκατό έχουν γαλανά μάτια, και οι 900 καφέ, αλλά κανείς δεν τολμά να συζητήσει γι’ αυτό.

Μία μέρα εμφανίζεται ένας ξένος ναυαγός με γαλανά μάτια και φιλοξενείται με φιλικά αισθήματα. Ο ξένος τους ευχαριστεί για τη φιλοξενία και καθώς δεν γνωρίζει τα αυστηρά έθιμά τους, αναφέρει στην ομιλία του «πόσο ασυνήθιστο είναι να βλέπει κι άλλους ανθρώπους με γαλανά μάτια στην περιοχή αυτή».  

Ποιες συνέπειες θα είχε η απρέπεια αυτή, στη ζωή της φυλής;

Το αίνιγμα έχει πολλές απαντήσεις. Σύμφωνα με μια, θα αυτοκτονήσουν οι γαλανομάτηδες την μεθεπόμενη μέρα. Την επομένη, έως το μεσημέρι θα περιμένουν να αυτοκτονήσουν κάποιοι, αλλά θα διαπιστώσουν ότι δεν αυτοκτόνησε κανείς. Θα συνειδητοποιήσουν με τον τρόπο αυτό ότι οι ίδιοι έχουν γαλανά μάτια και θα σκοτωθούν. Βέβαια, στη συνέχεια κινδυνεύουν και οι υπόλοιποι αφού θα καταλάβουν το χρώμα των ματιών τους, παρότι δεν αποκλείεται να νομίσουν ότι είναι πράσινα. Ενδεχομένως όμως και οι γαλανομάτηδες αποφύγουν την αυτοκτονία, νομίζοντας ότι έχουν μάτια με άλλο χρώμα...

Υπάρχει και μια διαφορετική λύση: Η αποκάλυψη του ξένου δεν θα έχει επιπτώσεις. Η φυλή δεν έχει μάθει κάτι άγνωστο. Οι περισσότεροι γνώριζαν ότι κάποιοι έχουν γαλανά μάτια.

Πόσο σημαντικό είναι να μάθουμε όσα γνωρίζουμε; Το χρέος δεν μπορεί να μειωθεί όσο κι αν μειωθεί το επιτόκιο, αν δεν έχει πλεόνασμα ο κρατικός προϋπολογισμός. Δεν υπάρχει περίπτωση να δανειστεί το ελληνικό Δημόσιο από τις αγορές όσο δεν έχει το ανάλογο πλεόνασμα ο προϋπολογισμός, για να εξυπηρετήσει τα δάνεια.

Οι «δεητζήδες» έχουν δίκιο. Ζήτω οι «μπούκες»!

(Σκίτσο του Ανδρεα Πετρουλάκη)

Της ΣΟΦΙΑΣ ΒΟΥΛΤΕΨΗ

Να μου το θυμηθείτε. Κάθε μέρα που περνάει οι συνδικαλιστές της ΔΕΗ θα γίνονται όλο και πιο συμπαθείς. Μέχρι που για να τους συμπαρασταθούμε θα αρχίσουμε να κατεβάζουμε τους διακόπτες μόνοι μας!

Οι άνθρωποι έχουν εξαπατηθεί. Ίσως και να είναι οι πλέον εξαπατημένοι των Ελλήνων. Στην προχθεσινή συνέντευξη Τύπου έδωσαν και τις αποδείξεις: Επαναστατικές φωτογραφίες και βίντεο από ένα πολύ πρόσφατο παρελθόν (μόλις στις αρχές του 2008) όταν είχαν στο πλευρό τους τον σημερινό υπουργό Οικονομικών και τότε εκπρόσωπο Τύπου του ΠΑΣΟΚ Γ. Παπακωνσταντίνου και τον σημερινό υφυπουργό Οικονομικών κ. Σαχινίδη.

Μαζί μπουκάρανε, είπε ο κ. Φωτόπουλος, στο γραφείο του τότε διοικητή. «Στις μπούκες μας ήταν παρόντες», είπε. «Και μας εκθείαζαν και ήμασταν οι καλύτεροι φίλοι».

Ε, αφού ήσαν μαζί στις «μπούκες», έχουν δίκιο οι δεητζήδες. Πάει και τελείωσε. Άλλωστε, ο κ. Παπακωνσταντίνου έχει (είχε, για την ακρίβεια) μια ευαισθησία στο θέμα της ΔΕΗ. Σε μια «αγιογραφία» του Απριλίου 2008, πληροφορηθήκαμε πως και οι δύο γονείς του εργάζονταν στην Επιχείρηση και εκδιώχθηκαν επί χούντας λόγω του θείου του Μ. Παπακωνσταντίνου και της Ένωσης Κέντρου. Οπότε, ας πάει και το παλιάμπελο – συγγνώμη, η «μπούκα». (Αν δεν κάνω λάθος, μ’ εκείνη την «μπούκα» χάλασε το μνημόνιο συνεργασίας ΔΕΗ, RWE και Χαλυβουργικής).

Και δεν είναι μόνο αυτό. Η «ευαισθησία» του υπουργού είχε κι’ άλλες συνέπειες: Τον Δεκέμβριο του 2009, όταν ακόμη κορόιδευαν πως «θα τα καταφέρουμε με τις δικές μας δυνάμεις», εκτός από τους δύο συνδικαλιστές που επισήμως και με τον νόμο μετέχουν στο Δ.Σ. της ΔΕΗ, η κυβέρνηση διόρισε και τρίτο συνδικαλιστή στο διοικητικό συμβούλιο της επιχείρησης!

Τους έστειλαν δηλαδή το μήνυμα – και ενώ η χώρα όδευε ολοταχώς προς την υποδούλωση – ότι τους έχουν κορώνα στο κεφάλι τους. Ότι τους θέλουν να συνδιοικούν. Ότι χωρίς αυτούς δεν ζουν!

Αν τώρα αυτοί δεν θέλουν να καταλάβουν ότι σε όποια χώρα παρενέβη το ΔΝΤ ζήτησε πλήρη απελευθέρωση της αγοράς από τις κρατικές ρυθμίσεις, κακό του κεφαλιού της (της κυβέρνησης).

Αυτοί το μήνυμα το είχαν πάρει και από τις «επαναστατικές ημέρες» και από τον διορισμό τριών μελών τους στο Δ.Σ. της επιχείρησης που θέλουν να διοικούν. Γι’ αυτό και τον Φεβρουάριο του 2010, απαντώντας στις «Είκοσι Ερωτήσεις» της εφημερίδας τα «Νέα», ο κ. Φωτόπουλος έπλεξε το εγκώμιο των προστατών του.

«Η ΝΔ κατάντησε τη ΔΕΗ υπηρέτρια των ιδιωτών», δηλώνει στη συνέντευξη του Φεβρουαρίου 2010. «Η νέα διοίκηση θέλει να τη βγάλει (σ.σ. τη ΔΕΗ) από το τέλμα και αυτό βλέπουν όλοι οι εργαζόμενοι, που άρχισαν να ξαναελπίζουν. Μένει να αποδειχθεί ότι το μπορεί». (Είχε ξανααπαντήσει στις 20 Ερωτήσεις ο κ. Φωτόπουλος, τον Οκτώβριο του 2007, πριν… ξαναβρεί λόγους για να ελπίζει).

Ο νόμος της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ

Είχε κάθε λόγο να… ελπίζει ο κ. Φωτόπουλος. Μόλις έναν μήνα νωρίτερα, είχε επιβάλει ακόμη και κατάργηση νόμου (3429/ 2005 που προβλέπει ότι οι συμβάσεις των νεοπροσλαμβανόμενων, κατά παρέκκλιση των εσωτερικών κανονισμών των ΔΕΚΟ, διέπονται από τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας που ισχύουν στον ιδιωτικό τομέα).

Για να μην τους κακοκαρδίσει (προφανώς με εντολή της κυβέρνησης) ο Πρόεδρος της εταιρίας Αρθούρος Ζερβός ανακοίνωσε τον Ιανουάριο του 2010 πως οι 2.035 προσλήψεις στην επιχείρηση θα γίνονταν με βάση τον Κανονισμό της ΔΕΗ και όχι με βάση τον νόμο. Επικράτησε δηλαδή ο… νόμος της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ.

Είχε κι’ άλλους λόγους να… ελπίζει εκείνον τον Φεβρουάριο του 2010 ο κ. Φωτόπουλος. Το Δ.Σ. της ΔΕΗ (αυτό με τις «μπούκες») μόλις είχε εγκρίνει κονδύλι 10.000 ευρώ για το κέτερινγκ της κεντρικής εφορευτικής επιτροπής που ανέλαβε το θεάρεστο έργο της προετοιμασίας της «μπούκας» - την εκλογή των δύο εκπροσώπων στο Δ.Σ. της Επιχείρησης.

Φθάσαμε στον Αύγουστο του 2010, με τους εκπροσώπους της τρόικας να λένε – σε μια από εκείνες τις συνεντεύξεις Τύπου που η κυβέρνηση λάτρευε να διαψεύδει – πως έχουν συζητήσει το θέμα της ιδιωτικοποίησης των ΔΕΚΟ με τις ελληνικές αρχές. Ο κ. Παπακωνσταντίνου έσπευσε να διαψεύσει τους (αποκλειστικούς) συνομιλητές του – μην τα χαλάσει και με τις «μπούκες»!

Ένα από τα 5 ΔΕΝ ήταν για τη ΔΕΗ

Και τι διάψευση. Κολοκοτρώνης και Νικηταράς μαζί. Προβλήθηκε με πηχυαίους τίτλους: Τα 5 ΔΕΝ του Παπακωνσταντίνου. Ένα από τα πέντε ΔΕΝ (ένα άλλο ήταν το ΔΕΝ σχεδιάζεται η λήψη νέων μέτρων) ακούστηκε σαν μουσική στ’ αυτιά των συνδικαλιστών της ΔΕΗ: ΔΕΝ πωλούνται μονάδες της ΔΕΗ, το Δημόσιο θα διατηρήσει το 51% της επιχείρησης.

Έχουν ή δεν έχουν δίκιο οι δεητζήδες; Δεν μιλάμε πια για το 2008. Μιλάμε για το 2010. Μετά το μνημόνιο! Με την τρόικα πάνω από το κεφάλι μας!

Ήταν κατηγορηματικός ο άνθρωπος. Διαβάζουμε στα ρεπορτάζ της (όχι και μακρινής) εποχής: Για το μέτωπο της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ο υπουργός Οικονομικών διαβεβαίωσε πως «παραμένει η θέση της κυβέρνησης για μια ΔΕΗ στην οποία το Δημόσιο θα έχει το πλειοψηφικό πακέτο του 51% όπως και η θέση μας ότι δεν υπάρχει πρόθεση πώλησης λιγνιτικών ή άλλων μονάδων».

Και άλλο ρεπορτάζ, υπό τον τίτλο «Όχι, δεν πουλάμε!» (Νέα, 5 Αυγούστου 2010, Βούλα Κεχαγιά): «Η ΔΕΗ δεν πωλείται, ξεκαθαρίζει η κυβέρνηση μετά τον σάλο που προκάλεσαν οι σχετικές αξιώσεις της τρόικας συνδέοντας την προοπτική πώλησης τμήματος της δημόσιας επιχείρησης με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.  Ωστόσο η κυβέρνηση διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι η απελευθέρωση θα προχωρήσει με όποιον τρόπο και σε χρόνο που εκείνη επιλέξει χωρίς να φοβηθεί το πολιτικό κόστος που πιθανόν θα επιφέρει ενδεχόμενη σύγκρουσή της με τις συντεχνίες. Η υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Τίνα Μπιρμπίλη, η οποία συναντήθηκε προχθές με τους εκπροσώπους της τρόικας, μιλώντας στα «ΝΕΑ» απέκλεισε το ενδεχόμενο πώλησης ενός κομματιού της ΔΕΗ και δη το 40% των λιγνιτικών μονάδων, επισημαίνοντας ότι δεν τίθεται πλέον τέτοιο θέμα.

«Βεβαίως και αποκλείουμε πώληση τμήματος της ΔΕΗ», είπε η υπουργός, η οποία κατά τη συνάντησή της με τους ελεγκτές της τρόικας παρουσίασε το πρόγραμμα της κυβέρνησης σε σχέση με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και τις σχετικές πρωτοβουλίες στις οποίες θα προβεί το τελευταίο διάστημα στην κατεύθυνση αυτή. Κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών έλεγαν πάντως ότι «πήραμε παράταση από την τρόικα ως τον Δεκέμβριο για να δούμε τι θα κάνουμε με τη ΔΕΗ». Να σημειωθεί ότι κυβερνητικοί κύκλοι τις τελευταίες ημέρες επαναλάμβαναν ότι ενώ στο Μνημόνιο γίνεται αναφορά στην υποχρέωση της χώρας μας για απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, δεν υπάρχει η ελάχιστη μνεία σε πώληση λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων. Μάλιστα οι ίδιοι κύκλοι τόνιζαν ότι δεν μπορεί να επιβληθεί κάτι «τόσο βίαιο» σε σχέση με τη ΔΕΗ που αποτελεί εθνικό πυλώνα και μάλιστα είναι και κερδοφόρος επιχείρηση. Το θέμα ανέκυψε όταν εκπρόσωποι της Ε.Ε. έθεσαν προφορικά το αίτημα για πώληση του 40% των λιγνιτικών μονάδων και επιπλέον υδροηλεκτρικών σταθμών στον γενικό γραμματέα του υπουργείου και παράλληλα στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. 

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το θέμα δεν τέθηκε από τους εκπροσώπους της τρόικας κατά τη συνάντησή τους με την κ. Μπιρμπίλη. Η υπουργός επρόκειτο να ενημερώσει για τις εξελίξεις τη Διυπουργική Επιτροπή που θα συνεδρίαζε σήμερα το μεσημέρι στην αντιπροεδρία της κυβέρνησης με τη συμμετοχή και των κ.κ. Πάγκαλου, Παμπούκη και Παπακωνσταντίνου, ωστόσο η σύσκεψη μέχρι αργά το βράδυ ήταν μετέωρη λόγω κωλύματος κάποιων εξ αυτών. Η σύσκεψη ήταν προγραμματισμένη εδώ και καιρό προκειμένου η κ. Μπιρμπίλη να ενημερώσει για θέματα ενέργειας και συνέπεσε με τις εξελίξεις που αφορούν τη ΔΕΗ».

Το sms των συντρόφων

Σαφές; Προφανώς. Είχε άλλωστε προηγηθεί το περίφημο sms που την προηγουμένη έφτασε στα κινητά υπουργών και βουλευτών με αποστολέα τον κ. Φωτόπουλο. Το θυμάστε; Συγκλονιστικό κείμενο:

«Σύντροφοι βουλευτές. Όταν πριν από 32 χρόνια μπήκα στο ΠΑΣΟΚ για να αλλάξουμε τον κόσμο άκουγα τότε στις γιορτές της νεολαίας που κάναμε πότε στη Ν. Σμύρνη, πότε στη Ν. Φιλαδέλφεια, πότε στου Ζωγράφου ένα πολύ ωραίο καταγγελτικό τραγούδι του Θωμά Μπακαλάκου για την αγροτιά που έλεγε «καημένη, αγροτιά, θα κερδοσκοπήσουν οι μεσάζοντες…». Ελπίζω, σύντροφοι βουλευτές, 32 χρόνια μετά να μην το κάνετε επίκαιρο (και στον χώρο της χονδρικής της ενέργειας) επιτρέποντας στον κάθε αεριτζή να θησαυρίζει σε βάρος της επιχείρησης του ελληνικού λαού. Οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ ούτε εργοστάσια πουλάμε, ούτε ενέργεια στην τιμή κόστους στους αεριτζήδες. Καθαρές κουβέντες. Σε όλα υπάρχουν όρια. Ο αγώνας μας δεν είναι για μας, είναι για τον καταναλωτή, γι’ αυτό θα φτάσουμε στα άκρα. Θα ματώσουμε. Και αυτό που σας λέω εκφράζει το σύνολο των εργαζομένων και πρωτίστως των συντρόφων μας».

Αμέσως, σύμφωνα με τον Τύπο, ο κ. Παπανδρέου έδωσε εντολή να πάψουν οι επιθέσεις κατά της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ.

Ο κ. Παπουτσής, ως γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος, τους είχε προλάβει όλους. Στις 28 Ιουλίου (2010, μην ξεχνιόμαστε), από το βήμα της Βουλής, αναφέρθηκε τουλάχιστον τέσσερις φορές στους «υπαλλήλους των θεσμικών οργάνων της ΕΕ», μερικές φορές προσθέτοντας και τον χαρακτηρισμό «χαμηλόβαθμοι». Τους κατηγόρησε ότι υποστηρίζονται από αντίστοιχα επικοινωνιακά προγράμματα και τους κάλεσε να συνειδητοποιήσουν ότι εδώ είναι μια χώρα η οποία βρίσκεται στον σκληρό πυρήνα της ΕΕ.

Αναφερόμενος ειδικά στην πληροφορία περί πώλησης του 40% της ΔΕΗ, είπε: «Δεν αντιλαμβάνομαι για ποιο λόγο η Ελλάδα θα πρέπει να γίνει το πειραματόζωο για τις οποιεσδήποτε ιδεολογικές αγκυλώσεις και τους δογματισμούς των οποιωνδήποτε χαμηλόβαθμων υπαλλήλων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μακριά και πέραν από το συμφέρον του ελληνικού λαού και από το δημόσιο συμφέρον».

Και επίσης: «Η ΔΕΗ είναι μια μεγάλη επένδυση του κράτους για πάνω από 50 χρόνια, και, σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν μπορεί να επιβάλει αλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς και κυρίως σε έναν τόσο μεγάλο οργανισμό όπως είναι η ΔΕΗ».

Από κοντά και όλοι οι άλλοι εν χορώ: «Η ΔΕΗ δεν περιλαμβάνεται στο Μνημόνιο». «Κόκκινη γραμμή κυβέρνησης – ΔΕΗ – ΡΑΕ εν όψει τρόικας»!

Της Κομισιόν της άναψαν τα λαμπάκια. Τον περασμένο Σεπτέμβριο διεμήνυσε την ενόχλησή της για την ολιγωρία στο θέμα της ΔΕΗ, διότι, όπως είπαν, όλα είχαν συμφωνηθεί στο πλαίσιο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στον τομέα της ενέργειας.

Αλλά το θέμα εξακολουθούσε να κάνει τζιζ. Οι δεητζήδες ξέρουν από μπούκες – και τον Μάρτιο του 2006 είχαν διακόψει συνεδρίαση του Δ.Σ. με θέμα εθελουσία έξοδο 4.000 εργαζομένων. Και τον Ιούλιο του 2009 είχαν ξαναμπουκάρει, κρατώντας τον Πρόεδρο της επιχείρησης όμηρο στο γραφείο του για τέσσερις ώρες.

Τους είπε κανείς από τους μέντορές τους ότι δεν είναι καλό πράγμα οι «μπούκες»; Όχι, βέβαια. Αντίθετα τους παρότρυναν και τους χειροκροτούσαν.

Φυσικά, οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης αδιαφορούν για τις «μπούκες». Τον περασμένο Απρίλιο, η Standard & Poor's, τράβηξε μια υποβάθμιση στη ΔΕΗ που ήταν όλη δική της. Πολύ συνδεδεμένη με το παραπαίον ελληνικό κράτος, είπαν.

Τους καθησύχαζαν μέχρι προχθές

Έτσι, ακόμη και τον περασμένο Μάρτιο (2011), δόθηκαν οι αναγκαίες διαβεβαιώσεις. Στις 14 του μήνα το είπε ξεκάθαρα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γ. Πεταλωτής: «Κανείς δεν ενέταξε τη ΔΕΗ στη διαδικασία των αποκρατικοποιήσεων», είπε στον ραδιοσταθμό Flash. Πρόκειται για «απειλές», που «γίνονται προκαταβολικά χωρίς λόγο και μάλιστα με έναν τρόπο που δεν αρμόζει σε συνδικαλιστές οι οποίοι έχουν άλλο ρόλο και άλλο λόγο».

Και βέβαια, υπάρχει το θέμα του ασφαλιστικού, όπου και πάλι έχουν δίκιο: Οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ είναι οι μόνοι ασφαλισμένοι στη χώρα που με νόμο (4491/66) είχαν ασφαλιστεί από τον ίδιο τον εργοδότη τους. Η περιουσία του Ταμείου τους (ΟΑΠ-ΔΕΗ) ενσωματώθηκε με νόμο του 1999 στην περιουσία της ΔΕΗ, προκειμένου η επιχείρηση να μπει στο Χρηματιστήριο και τώρα ξεπερνά το 70% της αξίας της επιχείρησης.

Μέχρι το 2001, λοιπόν, οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ ασφαλίζονταν στον εργοδότη. Δηλαδή η ΔΕΗ κρατούσε τις ασφαλιστικές τους εισφορές και αναλάμβανε συντάξεις και περίθαλψη.

Όταν η ΔΕΗ μετετράπη σε ανώνυμη εταιρία, διαχώρισε τον εργοδότη από την ασφάλιση και συνέστησε ένα χωριστό Νομικό Πρόσωπο, αλλά άρρηκτα συνδεδεμένο θεσμικά, οργανωτικά και οικονομικά με την επιχείρηση. Και η κάλυψη του ασφαλιστικού τους μεταφέρθηκε στον προϋπολογισμό. Μ’ αυτά και μ’ αυτά, στα τέλη του 2003 (και μέσα σε τρία χρόνια) η ΔΕΗ είχε λάβει δάνεια 18 δις ευρώ με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου.

Το 2001, η περίφημη ρύθμιση του ασφαλιστικού επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό με 3,3 τρις παλαιές ωραίες δραχμούλες! Όταν έγινε η μετοχοποίησή της, υπήρξαν έσοδα 1,22 δις ευρώ, αλλά στο Ταμείο έγιναν πληρωμές της τάξης του 1,4 δις ευρώ. Κοντολογίς, πουλήθηκε η μισή ΔΕΗ (48,88%) και τα χρήματα δεν έφτασαν καν για υποχρεώσεις τριετίας στο ασφαλιστικό!

Έχουν ή δεν έχουν δίκιο με τέτοιο μπέρδεμα και τέτοιο χάιδεμα;

Δεν τους ενόχλησαν ποτέ

Μήπως τους ζήτησε κανείς τον λόγο όταν αποκαλύφθηκε ότι το Ταμείο τους (σύμφωνα με έρευνα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού Οργανισμού Κοινωνικής Πολιτικής), είχε το 82% της περιουσίας του σε μετοχές της Σοφοκλέους, κάτι που απαγορεύεται;

Μήπως τους ενόχλησε κανείς όταν, το 2006, αποκαλύφθηκε ότι τα συνδικαλιστικά στελέχη που μετείχαν στο Δ.Σ. της Επιχείρησης στήριξαν με την ψήφο τους τον συνεταιρισμό της ΔΕΗ με την εταιρία Contour Global, συμφερόντων του Τζον Σονούνου, προσωπάρχη του Λευκού Οίκου επί Μπους πατρός, με επίσημο σκοπό την δημιουργία ηλεκτρικών μονάδων στην Βαλκανική;

Μια επεισοδιακή συνεδρίαση της ΠΑΣΚΕ – ΔΕΗ έγινε και άλλη μια της ΓΕΝΟΠ. Ίσα-ίσα για να πληροφορηθούμε πως και οι δύο εργαζόμενοι που μετείχαν στο Δ.Σ. της Επιχείρησης ανήκαν στην ΠΑΣΚΕ (σήμερα έχουν γίνει τρεις, όπως είπαμε).

Μήπως τους επέπληξε κανείς όταν (τον Μάρτιο του 2008), λίγο μετά από την γνωστή επεισοδιακή «μπούκα», απλώς απείχαν (χωρίς να αποχωρήσουν) οι εκπρόσωποί τους από εξαιρετικά κρίσιμη συνεδρίαση του Δ.Σ.; Ήταν τότε που αποφασίστηκε χαριστική ρύθμιση υπέρ της Ζήμενς, όταν αυτή κατέθεσε αίτημα παράτασης υλοποίησης των έργων ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου και ΑΗΣ Αμυνταίου μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2009 και ενώ είχε διαπιστωθεί ένα απίστευτο μπάχαλο με αστοχίες υλικού και απίστευτες καθυστερήσεις. Εκεί ήσαν και ο κ. Αθανασόπουλος και ο τότε γενικός διευθυντής κ. Μιζάν, αλλά οι συνδικαλιστές δεν «μπούκαραν». (Όταν με το αιτιολογικό των καθυστερήσεων ζητήθηκε η παραίτηση Μιζάν και εκείνος απάντησε ότι τις αποφάσεις τις λαμβάνει ο Πρόεδρος, ο κ. Φωτόπουλος διαφώνησε με την απομάκρυνση Μιζάν).

Έχουν ή δεν έχουν δίκιο οι άνθρωποι; Τώρα που το καλοσκέφτομαι, δίκιο είχαν και όταν, τον Μάρτιο του 2008, στις προηγούμενες κινητοποιήσεις τους, μας κατηγόρησαν που… γιορτάσαμε το Καρναβάλι, αντί να συμπάσχουμε μαζί τους!

Η φαρσοκωμωδία χρεοκοπίας των ΗΠΑ στις 16 Μαΐου!

Του Γιώργου Δελαστίκ

Η υπόθεση μοιάζει κυριολεκτικά γελοία. Σε δύο εβδομάδες περίπου -στις 16 Μαΐου για την ακρίβεια- το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ θα φτάσει στο ανώτατο επιτρεπτό όριο, το οποίο καθορίζεται εκάστοτε με απόφαση του Κογκρέσου και το οποίο αυτή τη στιγμή βρίσκεται στα 14,3 τρισεκατομμύρια δολάρια. Βάσει της αμερικανικής νομοθεσίας, μόλις υπερβεί το όριο αυτό η αμερικανική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να κηρύξει στάση πληρωμών! Να μην πληρώνει δηλαδή μισθούς και συντάξεις, να μην εξοφλεί ομόλογα που έχει εκδώσει το κράτος και ούτω καθεξής! 

Το γελοίο του πράγματος έγκειται στο ότι αρκεί μια απλή απόφαση του Κογκρέσου η οποία να αυξάνει προσωρινά ή μόνιμα το ύψος του επιτρεπτού χρέους για να λυθεί αυτομάτως το νομικό πρόβλημα που έχει η κυβέρνηση Ομπάμα, ανεξαρτήτως της ουσίας του προβλήματος που αφορά αυτόν καθεαυτό τον υπερβολικό δανεισμό του αμερικανικού κράτους. Μήνες ολόκληρους όμως τώρα αυτή η απόφαση δεν λαμβάνεται, καθώς οι Ρεπουμπλικανοί επιδιώκουν να εκβιάσουν τον Ομπάμα να κάνει περικοπές στον προϋπολογισμό που αντανακλούν τη δική τους ιδεολογία και πολιτική, για να συναινέσουν στην προσωρινή αύξηση του επιτρεπτού ανώτατου ορίου του δημόσιου χρέους.

Η λήψη μιας τέτοιας απόφασης ήταν ανέκαθεν υπόθεση ρουτίνας, την οποία ούτε καν έπαιρνε χαμπάρι κανένας. Μόνο κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας αυτό το όριο έχει αυξηθεί από το Κογκρέσο 10 φορές. Τα τελευταία 50 χρόνια, από το 1962 μέχρι σήμερα, έχει αυξηθεί ήδη 74 φορές! Πρόκειται, δηλαδή, για εντελώς κοινότοπη ιστορία.  

Αυτή τη φορά όμως οι Ρεπουμπλικανοί έχουν μουλαρώσει. Ενόψει των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ που θα γίνουν του χρόνου το φθινόπωρο, είναι προφανές ότι θέλουν να υπονομεύσουν τον προϋπολογισμό του 2012 του Ομπάμα για να τον φθείρουν, ελπίζοντας ότι μέσω του εξαναγκασμού της κυβέρνησης σε σύντομη υποχρεωτική αδρανοποίηση και στάση πληρωμών κάνουν μια θεαματική επίδειξη δύναμης που αυξάνει τις πιθανότητες επικράτησης του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου.

Το έχουν ξανακάνει αυτό με τον προηγούμενο Δημοκρατικό πρόεδρο, τον Μπιλ Κλίντον, πάλι στο τέλος της πρώτης θητείας του. Από τις 14 μέχρι τις 19 Νοεμβρίου 1995 και από τις 16 Δεκεμβρίου 1995 ως τις 6 Ιανουαρίου 1996 είχαν στείλει την κυβέρνηση Κλίντον σε υποχρεωτική άδεια άνευ αποδοχών! Πολιτικά βέβαια αυτό δεν έσωσε τους Ρεπουμπλικανούς, καθώς ο Κλίντον τους σάρωσε στις εκλογές του 1996, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία...

Υπέρογκο χρέος

Πέρα από αυτά, γεγονός είναι ότι το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ καλπάζει με φρενήρεις ρυθμούς, ιδίως μετά τα κολοσσιαία ποσά που ξοδεύτηκαν για τη διάσωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Από 5,63 τρισεκατομμύρια δολάρια (ποσοστό 57% του ΑΕΠ) που ήταν το αμερικανικό δημόσιο χρέος το έτος 2000 εκτοξεύθηκε στα 13,53 τρισεκατομμύρια (ποσοστό 93% του ΑΕΠ) το 2010 και οι προβλέψεις είναι ότι θα συνεχίσει να αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς. Υπολογίζεται ότι θα υπερβεί από φέτος κιόλας τα 15 τρισεκατομμύρια και το 100% του ΑΕΠ. 

Η ουσία πάντως είναι ότι ο Ομπάμα, πέρα από τις δεσμεύσεις με τις στρατιωτικές δαπάνες και τους χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές για τους πλούσιους και τις επιχειρήσεις, δεν έχει επιλέξει μέχρι στιγμής τη γραμμή λιτότητας κατά των εργαζομένων και των συνταξιούχων, όπως κάνουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Χρηματοδοτεί την αμερικανική οικονομία αφειδώς με κρατικό χρήμα, έχοντας βάλει την κεντρική τράπεζα, τη FED, να αγοράζει κρατικά ομόλογα με χαμηλό επιτόκιο.

«ΗΠΑ ίσον Ελλάδα»!

Πικρόχολα σχόλια του παγκόσμιου Τύπου, ιδίως του γερμανικού, συνοδεύουν αυτές τις εξελίξεις. «Ονειδος για την υπερδύναμη του χρέους» τιτλοφορούσε η εφημερίδα Die Welt την είδηση της σχετικής αμερικανικής οικονομικής υποβάθμισης. «Θα ξεφύγουν οι ΗΠΑ από την παγίδα του χρέους;» αναρωτιόταν σε τίτλο της τη Μεγάλη Τετάρτη η σοσιαλδημοκρατική Die Zeit. Εκεί γύρω στο Μεγάλο Σάββατο και την Κυριακή του Πάσχα οι Γερμανοί έγιναν επιθετικότεροι: για να εξευτελίσουν στα μάτια των αναγνωστών τους τις ΗΠΑ, κάποια σοβαρά γερμανικά έντυπα άρχισαν να λοιδορούν τις ΗΠΑ συγκρίνοντάς τες με την Ελλάδα! «Πόσο ελληνική είναι η Αμερική;» ήταν ο εξάστηλος τίτλος ολοσέλιδης ανάλυσης της Frankfurter Allgemeine. Από κοντά και ο τίτλος του περιοδικού Der Spiegel, ο οποίος λες και απαντούσε στο ερώτημα της εφημερίδας: «Ελληνικότεροι των Ελλήνων», οι Αμερικανοί!

Φόβοι και μύθοι

Άλλο το υψηλό δημόσιο χρέος των ΗΠΑ όμως και άλλο τα παραμύθια περί απειλής χρεοκοπίας τους. Η Ουάσιγκτον χρηματοδοτεί το χρέος της «τυπώνοντας» δολάρια, τα οποία πολλές χώρες του κόσμου είναι υποχρεωμένες να αγοράζουν επειδή, απλούστατα, οι ΗΠΑ είναι η υπερδύναμη του πλανήτη. Η Κίνα π.χ. κατέχει μαζί με το Χονγκ Κονγκ αμερικανικά κρατικά ομόλογα αξίας 1,2 τρισεκατομμυρίων (!) δολαρίων γιατί το Πεκίνο γνωρίζει πως η Κίνα θα καταρρεύσει οικονομικά, αν η Ουάσιγκτον και η Ευρώπη επιβάλλουν δασμούς στα κινεζικά προϊόντα. Η Ιαπωνία πληρώνει ακόμη την ήττα της στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και την εξάρτησή της από την αμερικανική και ευρωπαϊκή αγορά κατέχοντας αμερικανικά κρατικά ομόλογα αξίας 880 δισ. δολαρίων.

Το Σίτι του Λονδίνου είναι εξάρτημα της αμερικανικής οικονομίας με ομόλογα των ΗΠΑ άνω του μισού τρισεκατομμυρίου δολαρίων, ενώ οι παλιές «ασιατικές τίγρεις» (Ταϊβάν, Σιγκαπούρη, Ν. Κορέα, Ταϊλάνδη) κατέχουν αμερικανικά ομόλογα 300 δισεκατομμυρίων, ακολουθούμενες από τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες με ομόλογα αξίας άνω των 200 δισ. δολαρίων.

Συνολικά, πάνω από 3 τρισ. δολάρια αμερικανικού χρέους είναι φορτωμένα σε ξένους επενδυτές. Εν ολίγοις η πολιτικοστρατιωτική και οικονομική ισχύς των ΗΠΑ διασφαλίζει ότι δεν πρόκειται να χρεοκοπήσει η υπερδύναμη, κάθε κάτοικος της οποίας χρωστάει πάνω από 46.000 δολάρια δημόσιου χρέους - ένα δημόσιο χρέος που αυξάνεται κατά? 4,38 δισ. δολάρια την ημέρα!

Ρεπουμπλικάνοι

Τι ζητούν από τον Ομπάμα

Με αφορμή τον προϋπολογισμό του 2012 στις ΗΠΑ συγκρούονται δύο γραμμές. Ο Ομπάμα επιδιώκει να αυξήσει το ρόλο του κράτους στην αναδιάρθρωση των εξόδων του προϋπολογισμού ώστε να πηγαίνουν περισσότερα χρήματα στην επανίδρυση, στην έρευνα και στην κοινωνική ασφάλιση. Θέλει αύξηση της φορολογίας των πλουσίων, δραστική περικοπή των αμυντικών δαπανών και δεν θέλει να ακούσει ούτε κουβέντα για περικοπές στο σύστημα των κρατικών συντάξεων.

Οι Ρεπουμπλικανοί από την άλλη πλευρά όχι μόνο δεν συζητούν αύξηση της φορολόγησης των υψηλών εισοδημάτων και περιουσιών, αλλά απαιτούν μείωση του ανώτατου συντελεστή φορολόγησης από το 35% στο 25%! Θέλουν επίσης να αξιοποιήσουν το υψηλό έλλειμμα του προϋπολογισμού (10,5% του ΑΕΠ) για να μειώσουν το κράτος και να περικόψουν δραστικά τα έξοδα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για τους συνταξιούχους, ενώ αντιθέτως δεν επιθυμούν περικοπή των στρατιωτικών δαπανών.

Ο Ομπάμα έχει καταρτίσει σχέδιο εξοικονόμησης 3,73 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε δώδεκα χρόνια και οι Ρεπουμπλικανοί περικοπές δαπανών ύψους 4,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε δέκα χρόνια, αλλά προς διαφορετική κατεύ­­θυνση ο καθένας.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ

«Μόνο οι εξαθλιωμένες κοινωνίες είναι σταθερές»

Της ΒΙΚΗΣ ΤΣΙΩΡΟΥ

«Πώς είναι δυνατόν ένα κράτος που στηρίζεται στον περιορισμό της διακίνησης των πληροφοριών και της ελευθερίας του λόγου, να παραμένει ισχυρό; Και αν αυτό είναι δυνατό, τότε τι είδους τέρας είναι ένα τέτοιο κράτος;»

Η ρητορική ερώτηση τέθηκε πέρσι σ' ένα κείμενο, που δημοσιεύτηκε στη «Wall Street Journal», του Κινέζου αντιφρονούντα καλλιτέχνη Ai Weiwei, η τύχη του οποίου αγνοείται από τις 3 Απριλίου. Αποδέκτες της ερώτησης ήταν ο δυτικός κόσμος και οι κυβερνήσεις των χωρών που σπεύδουν η μία μετά την άλλη να αναγνωρίσουν την ανάδειξη της νέας υπερδύναμης.

Στις αρχές Μαρτίου το νούμερο δύο του πολιτικού γραφείου του κινεζικού κόμματος, ο Wu Bangguo, διατυμπάνιζε: «Δηλώνουμε επισήμως πως δεν πρόκειται ποτέ να υιοθετήσουμε τον πολυκομματισμό. Δεν θα διαφοροποιήσουμε ποτέ την πολιτική γραμμή μας. Δεν θα διαχωρίσουμε ποτέ τις εξουσίες: εκτελεστική, νομοθετική και δικαστική. Δεν θα υιοθετήσουμε ποτέ το δικομματισμό. Δεν θα προχωρήσουμε ποτέ σε ιδιωτικοποιήσεις». Αυτές οι δηλώσεις που αποκλίνουν από τη γραμμή του πρωθυπουργού, ανοιχτού -σε κάποιο βαθμό- σε πολιτικές μεταρρυθμίσεις, ερμηνεύονται ως προσπάθεια αποτροπής μιας κινεζικής «επανάστασης του γιασεμιού». Ο φόβος της εξάπλωσης της επανάστασης από τις αραβικές χώρες στην Κίνα, οδήγησε το κόμμα στη λήψη σκληρών μέτρων και στη σύλληψη πολλών αντιφρονούντων.

Ολα άρχισαν στις 19 Φεβρουαρίου με την ανάρτηση στο κινεζικό σάιτ Boxum, η έδρα του οποίου βρίσκεται στις ΗΠΑ, ενός ανώνυμου κειμένου που παρότρυνε τους Κινέζους να συγκεντρώνονται κάθε Κυριακή, στις 2 το μεσημέρι, στις κεντρικές πλατείες των πόλεων σε όλη τη χώρα: «Οποιος κι αν είσαι, γονιός κάποιου παιδιού που πέθανε από μολυσμένο γάλα, εξαναγκασμένος να φύγεις από το σπίτι σου, τραπεζικό στέλεχος που συνταξιοδοτήθηκε με το ζόρι, άνεργος ή υποστηρικτής της Χάρτας 08, μέλος του κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος ή κάποιου δημοκρατικού κινήματος, ακόμη κι απλός παρατηρητής, αυτή τη στιγμή, εσείς, εγώ, όλοι είμαστε Κινέζοι που εξακολουθούν να ονειρεύονται το μέλλον»... 

«Πηγαίνετε σε αυτούς τους τόπους συγκέντρωσης και παρατηρείτε από απόσταση, ακολουθείτε σιωπηρά και όποτε παρουσιάζεται ευκαιρία φωνάζετε τα συνθήματά μας: Ψωμί, εργασία, κατοικία, ισότητα, δικαιοσύνη, πολιτική μεταρρύθμιση, ελευθερία, δημοκρατία. Ισως τότε η Ιστορία αλλάξει αποτελεσματικά».

Απέναντι σε αυτές τις αντιδράσεις οι αστυνομικές δυνάμεις δεν έμειναν με σταυρωμένα χέρια. Τρεις Κυριακές στη σειρά το κέντρο 13 μεγάλων πόλεων κατελήφθη από αστυνομικούς, ενώ συνάδελφοί τους με πολιτικά συνελάμβαναν όσους «έμοιαζαν» με διαδηλωτές.

Σύμφωνα με τον Γάλλο σινολόγο Ζαν - Φιλίπ Μπεζά, το κινεζικό καθεστώς σκλήρυνε τη στάση του -για ακόμη μία φορά- από την εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων του 2008, ξεκινώντας με τη σύλληψη του ακτιβιστή και βραβευμένου αργότερα, το 2010, με Νομπέλ Ειρήνης Liu Xiaobo. Την ίδια μοίρα είχε και μια άλλη αναγνωρισμένη προσωπικότητα, αυτή τη φορά κάτοχος του Βραβείου Ζαχάροφ, ο Hu Jia, ενώ πριν από δύο εβδομάδες τελευταίο θύμα από τους επιφανείς διαφωνούντες ήταν και ο διεθνούς φήμης εικαστικός και αρχιτέκτονας Ai Weiwei, για τον οποίο πρόσφατα μεγάλα μουσεία του κόσμου, μεταξύ των οποίων η Τέιτ Γκάλερι του Λονδίνου και το ΜΟΜΑ της Νέας Υόρκης, απηύθυναν έκκληση στις κινεζικές αρχές για την απελευθέρωσή του.

Η καταστολή όσων διαφωνούν και το δηλώνουν με τον έναν ή άλλο τρόπο, μετά τις εξεγέρσεις σε αραβικές χώρες, έχει επεκταθεί σε ολόκληρη την Κίνα: το Διαδίκτυο λογοκρίνεται, όλες οι επικοινωνίες έχουν επιβραδυνθεί, οι αντιφρονούντες διανοούμενοι φυλακίζονται για το παραμικρό, δικηγόροι εξαφανίζονται. Οι ηγέτες των αγροτών και των εργατών, αν διαμαρτυρηθούν έστω και λίγο ή κάνουν νύξη για απεργία, μεταφέρονται σε κέντρα καταναγκαστικής εργασίας για τρία χρόνια.

Οι λίστες κυκλοφορούν διακριτικά μέσω Ιντερνετ. Λίστες «αγνοούμενων» (περίπου τριάντα τον αριθμό), λίστες συλληφθέντων (περίπου είκοσι), αλλά και λίστες εκείνων που έχουν «προσκληθεί να πιούν ένα φλιτζάνι τσάι» , δηλαδή όσων έχουν ανακριθεί από τις αστυνομικές αρχές (περίπου 200 άτομα). Είναι η πρώτη φορά -όπως διαβάζουμε στη εφημερίδα «Λε Μοντ»- που τόσοι δικηγόροι και άνθρωποι του Διαδικτύου, σχετικά προστατευόμενη ακόμη κατηγορία σε σχέση με αυτή των απλών διαφωνούντων, έχουν υποστεί τέτοια μεταχείριση. Μεταξύ αυτών και ο δικηγόρος Teng Biao, στον οποίο είχε απονεμηθεί το Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Γαλλικής Δημοκρατίας το 2007. Ο δικηγόρος εξαφανίστηκε στις 19 Φεβρουαρίου, μετά τη σύλληψή του από αστυνομικούς.

Υπάρχει περίπτωση άραγε να συμβεί και στην Κίνα κάτι που θα συσπειρώσει τον κόσμο ώστε να εξεγερθεί, όπως συνέβη στην Τυνησία μετά την πυρπόληση του Τυνήσιου Μοχάμεντ Μπουαζίζι ή η περίπτωση αυτής της χώρας είναι ξεχωριστή;

Οι άνθρωποι του καθεστώτος πιστεύουν πως δεν μπορεί να υπάρξει στην Κίνα παρόμοια εξέγερση γιατί οι Κινέζοι, σε αντίθεση με τους Αραβες, τα τελευταία χρόνια έχουν πλουτίσει και επομένως δεν έχουν τους ίδιους λόγους δυσαρέσκειας. Σύμφωνα με την επίσημη άποψη, μόνο η οικονομία μπορεί να προσδιορίσει την εξέγερση, όχι οι ιδέες και σίγουρα όχι η διεκδίκηση ελευθερίας. Πράγματι η ευμάρεια είναι εμφανής και μάλιστα στο Πεκίνο συχνά επιδεικνύεται. Το 10% ετήσιας ανάπτυξης δημιούργησε μια τάξη πάμπλουτων ανθρώπων, όμως στις κεντρικές και δυτικές επαρχίες οι αγρότες φυτοζωούν στο μεσαίωνά τους.

Η άλλη πλευρά αυτής της εκτίμησης είναι πως η ανάπτυξη δημιουργεί ελπίδες, έναν κύκλο που καθιστά τις κοινωνίες πιο ασταθείς και πιο διεκδικητικές. «Μόνο οι εξαθλιωμένες κοινωνίες είναι σταθερές, γιατί οι συνθήκες είναι οι ίδιες»  έγραφε πριν από 25 αιώνες ο Κομφούκιος.

Αντίθετα με τους καθεστωτικούς, ο πολιτολόγος και φιλόσοφος Liu Jiming, που με θάρρος συνεχίζει τον αγώνα του φυλακισμένου φίλου του Liu Xiaobo, εκτιμά πως στην Κίνα υπάρχουν εκατομμύρια Μπουαζίζι. Παντού οι Κινέζοι αγρότες προσπαθούν να ξεφύγουν από τη φτώχεια και, όπως στον αραβικό κόσμο, τα μικρομάγαζά τους καταστρέφονται από την αστυνομία, είτε επειδή δεν έχουν άδεια είτε επειδή τους λείπει κάποιο χαρτί το οποίο αποκτούν μόνο «λαδώνοντας» το κατάλληλο άτομο.

Αυτό που διαφέρει είναι η έκταση της χώρας που, παρά την ύπαρξη του Ιντερνετ, δυσκολεύει τη συσπείρωση μεμονωμένων εξεγέρσεων σε μια γενικευμένη ανταρσία απέναντι στο κομμουνιστικό καθεστώς. Αλλη σημαντική διαφορά με τον αραβικό κόσμο είναι πως η κινεζική αστυνομία είναι εξαιρετικά αποτελεσματική. Δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο για να καταστείλει ένα αυταρχικό καθεστώς μια επανάσταση, όσο μια καλή αστυνομία, όποια κι αν είναι η κατάσταση της κοινωνίας.

Ωστόσο ο Liu Jiming εκτιμά πως η επανάσταση τελικά θα ξεσπάσει γιατί το Κομμουνιστικό Κόμμα παραμένει ισχυρό μέχρι τώρα μόνο και μόνο χάρη στο χρήμα:αν κάποια στιγμή, κάτι που σίγουρα θα γίνει, επιβραδυνθεί η ανάπτυξη, το κόμμα δεν θα μπορεί να ελέγξει την αστυνομία, το στρατό και όλον τον κρατικό μηχανισμό που στηρίζουν το καθεστώς για οικονομικούς λόγους μόνο.  

Το γνωρίζουν πολύ καλά στην Κεντρική Επιτροπή: οι κομμουνιστές ηγέτες είναι πολύ καλά πληροφορημένοι για την κινεζική κοινωνία, σε αντίθεση με τους Αραβες ηγέτες που δεν είχαν σαφή εικόνα των δικών τους κοινωνιών. Οι ηγέτες γνωρίζουν πως ο λαός δεν τους αγαπά καθόλου, αλλά ακόμη τους φοβάται.

tsiorou@enet.gr

Ενας μη διαχειρίσιμος κόσμος

Της ΡΙΤΣΑΣ ΜΑΣΟΥΡΑ

Είμαστε ένας δυτικός κόσμος σε πρωτοφανές αδιέξοδο. Εγκαταλείψαμε τον αυτόματο πιλότο και γίναμε ξανά χειρώνακτες. Ο αγώνας για την επικυριαρχία του ενός επί του άλλου θυμίζει αγώνα του μποξ σε μεσοδυτικές αμερικανικές πολιτείες. Ζούμε υπό το κράτος των ορέξεων των εταιρειών που κρίνουν την πιστοληπτική μας ικανότητα .Αύριο θα ξεθαρρέψουν και θα κρίνουν κι άλλες ικανότητες μας. 

Ως χθες ήμασταν ένας κόσμος με αυτοπεποίθηση, ηδονιστικά πάθη, καταναλωτικές συνήθειες, ζηλόφθονες συμπεριφορές, με όλα τα ελαττώματα που γεννά η απληστία. Ναι, αλλά ξέραμε ότι ακόμη και στη χειρότερη ατυχία, το μάνα εξ ουρανού θα ήταν δεδομένο. Τί στην οργή διαβάζαμε τόσα χρόνια τη βίβλο, παρ’ ότι οι αναφορές για την προ και μετά την Κιβωτό εποχή ήταν σαφείς.

Ως χθες, λοιπόν. Γιατί , ακόμη κι όταν κατέρρευσε το ανατολικό μπλογκ, πάθαμε ομαδική παράκρουση από τον ενθουσιασμό μας. Οι αγορές! Ζήτωσαν οι αγορές, φώναζαν οι ωραίοι της Δύσης. Το νενικήκαμεν έγινε σύνθημα επιχειρηματικό και οι διψασμένες για κέρδη εταιρείες εφόρμησαν προς το πρώην ανατολικό μπλοκ, αναζητώντας φτηνά εργατικά χέρια, πότε ; `Οταν χιλιάδες ρακένδυτοι πολίτες διέσχιζαν νύχτα τα σύνορα και να φτάσουν στην Ευρώπη. Πόσοι από αυτούς κατέληξαν στην Ελλάδα, πόσοι ξενύχτησαν δίπλα στους δικούς μας παρατημένους γέροντες και πόσοι ενεπλάκησαν σε δίκτυα πορνείας; Εμείς όμως εκεί : business as usual.

Πολλοί σήμερα συγκρίνουν τα γεγονότα της κατάρρευσης των ανατολικών τειχών με την κατάρρευση των διεφθαρμένων αραβικών καθεστώτων και όσων μέλλει να καταρρεύσουν. Προφανώς κοινά χαρακτηριστικά θα βρεθούν, κυρίως γύρω από τον πυρήνα των απολυταρχικών καθεστώτων. Πέραν τούτου, όμως ; 

Αυτή τη φορά ουδείς κραυγάζει νενικήκαμεν. Αντιθέτως, οι Ευρωπαίοι πιάστηκαν εξαπίνης, αν και δημοσίως ψιθυρίζουν κάτι περί επικείμενης ελευθερίας και δημοκρατίας. Στο βλέμμα τους κρύβεται ο σπαρακτικός φόβος. Λέξεις, όπως ενέργεια, εξτρεμιστικό Ισλάμ τρομάζουν. Κι αν αίφνης ο σπόρος της ελευθερίας φυτρώσει στη Σαουδική Αραβία;

Ως χθες, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί έλεγχαν τον αραβικό κόσμο. `Ενα αλισβερίσι πετρελαίου , όπλων, εκατέρωθεν εκβιασμών και άγριου συσχετισμού δυνάμεων. Με ή χωρίς ανδρείκελα. Οι απρόβλεπτες εξελίξεις, τόσο απρόβλεπτες όσο και η πρόσφατη πολλαπλή τραγωδία της Ιαπωνίας συμβαίνουν σε μια εποχή που βγαίνουμε ζαλισμένοι από έναν άδικο ιρακινό πόλεμο. Ρίξαμε το Ιράκ στα χέρια του Ιράν. Αν αυτό δεν είναι κατόρθωμα, τότε τί είναι; `Εχουμε εμπλακεί στον πόλεμο του Αφγανιστάν, έναν δίκαιο πόλεμο κατά τον αρχιερέα της σύγχρονης γαλλικής φιλοσοφίας Μπερνάρ Λεβί. Και τελευταία ανοίξαμε τις πύλες της κολάσεως με την ανάμειξή μας στη Λιβύη… 

Η εμφανής αγωνία ενός κόσμου, σχεδόν μη διαχειρίσμου από Ευρώπη και Αμερική, ειδικά σε συνθήκες οικονομικής κρίσης δημιουργεί επιπρόσθετους κινδύνους για την ανθρωπότητα.Σε τέτοιες περιπτώσεις το γνωστό mind control πάει περίπατο και τα λιγοστά λάθη μετατρέπονται σε εκατόμβη. Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω.

Εξωτερική Πολιτική: Αυτοσχεδιασμοί

Γράφει η ΣΩΤΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Η ευρωπαϊκή επέμβαση στη Λιβύη είναι μέρος και αποτέλεσμα μιας πολιτικής που δεν μπορεί να εκτιμηθεί με τη συνηθισμένη λογική της ελληνικής αριστεράς. Ούτε είναι εύκολο να κινητοποιηθεί ο πολίτης υπέρ ή κατά αυτής της πολιτικής, παρότι η ελληνική αριστερά κατεβάζει με κάθε αφορμή τον «κόσμο της» στους δρόμους. Όσο περισσότερος θόρυβος γίνεται τόσο καλύτερα… πλησιάζει η μέρα της σοσιαλιστικής επανάστασης… Όμως, φωνάζοντας, είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς: τον εμποδίζει η ίδια του η φωνή.

Η επέμβαση είναι εξαρχής προβληματική: η Ευρώπη, συμπλεγματική έναντι των ΗΠΑ, προλαβαίνει το ΝΑΤΟ – και ο Νικολά Σαρκοζί χάνει σε δημοτικότητα αλλά κερδίζει εύσημα επειδή δεν κολακεύει τις μάζες. Όσο για το Σοσιαλιστικό κόμμα, τον υποστηρίζει – οι Σοσιαλιστές είναι πρώτα Γάλλοι και ύστερα σοσιαλιστές. Αντίθετα από τους Έλληνες ομοϊδεάτες τους που υπονομεύουν τα συμφέροντα της ίδιας τους της χώρας. Ωστόσο, προσδίδουν στην επέμβαση διαφορετικό ιδεολογικό περιεχόμενο: δεν αποδέχονται την αντίληψη της δυτικής σταυροφορίας.

Το πρώτο λοιπόν πρόβλημα είναι το αληθινό, ψυχολογικό αίτιο της επέμβασης: η Ευρώπη δηλώνει στις ΗΠΑ ότι η Μεσόγειος είναι δική της· ο Νικολά Σαρκοζί προσθέτει ότι η Γαλλία αποτελεί παγκόσμια δύναμη, πόσο μάλλον όταν ενώνεται με τους εταίρους της… Επίσης, και σε τούτο έχει δίκιο, υπογραμμίζει, με τον τρόπο του, ότι η Ευρώπη τα δοκίμασε όλα με τον Καντάφι –διπλωματία, ψυχρό πόλεμο, οικονομική συνεργασία, εκβιασμούς, επιθέσεις φιλίας– και ιδού τα αποτελέσματα… Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα επικοινωνίας και άβυσσος ανάμεσα στα αξιακά συστήματα. Η Λιβύη δεν έχει ούτε οργανωμένη αντιπολίτευση, ούτε πολιτικά κόμματα, ούτε σύνταγμα: ο Καντάφι βασιλεύει σε ένα πλέγμα φυλών· η ισχύς του είναι το πετρέλαιο και η απειλή ότι θα πλημμυρίσει την Ευρώπη με εξαθλιωμένους μετανάστες.

Τι πρέπει να κάνει κανείς; Ποια είναι τα όρια της διπλωματίας; Ποια είναι τα όρια της ανοχής; Ποια είναι τα όρια των «εσωτερικών υποθέσεων» μιας χώρας; Κι αν οι στρατιωτικές επεμβάσεις απαγορεύονται a priori, γιατί δεν προχωρεί η αποστρατιωτικοποίηση του κόσμου; 

Τα ερωτήματα αυτά δεν έχουν απαντηθεί. Αν, όμως, η Ευρώπη δεν μπορεί να υποφέρει σφαγές προτείνονται τρία μέτρα: 

πρώτον να μη συμμετέχει σε αμφίβολες επιχειρήσεις, όπως π.χ. στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, 

δεύτερον να μην συγκαλύπτει την επιθετική πολιτική δυνάμεων όπως οι ΗΠΑ και το Ισραήλ και 

τρίτο να μη συνάπτει «θεατρικές» διπλωματικές σχέσεις και παράδοξες συμμαχίες. 

Χρειάζεται περισσότερη συνέπεια, λιγότεροι αυτοσχεδιασμοί: το διεθνές κατεστημένο μετατρέπει τους σημερινούς φίλους σε αυριανούς αντιπάλους και αντιστρόφως... Το πιθανότερο είναι ότι η Ευρώπη θα ωφελούνταν από ένα είδος απομονωτισμού: δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα. Αν δεν επιθυμεί τον απομονωτισμό, χρειάζεται να εφαρμόσει ευρύτερη δικαιοσύνη: ποια είναι, λόγου χάρη, η στάση των Ευρωπαίων έναντι του καθεστώτος στη Βιρμανία; Στη Ζιμπάμπουε; Στη Σαουδική Αραβία; Στη Γουινέα όπου, προσθέτω με την ευκαιρία, τα κέρδη από το πετρέλαιο τσεπώνει ο φύλαρχος Ομπιάνγκ; Θέλω να πω ότι αν αρχίσει η Ευρώπη να επεμβαίνει στις δικτατορίες, έχει μπροστά της πολλή δουλειά. Κι αν δικαιούται να παρεμβαίνει στον Τρίτο Κόσμο, πρέπει να δικαιούται να παρεμβαίνει, για παράδειγμα, έναντι των «ολοκληρωτικών», «ολιγαρχικών» τάσεων των ΗΠΑ όπου, μεταξύ άλλων, διατηρείται η θανατική ποινή και σημειώνονται βασανιστήρια. Τέλος, πρέπει να έχει το κύρος να παρεμβαίνει στις άλλες μεγάλες δυνάμεις –στην Κίνα, στη Ρωσία– έναντι των οποίων είναι ακινητοποιημένη: οποιαδήποτε παρέμβαση θα σήμαινε, ενδεχομένως, παγκόσμιο πόλεμο. Κι όμως συμβαίνουν πολλές φρικαλεότητες στις οποίες η Ευρώπη θα έπρεπε, υπό κανονικές συνθήκες, να παρέμβει.

Γίνεται λόγος για την «υποκρισία» των επεμβάσεων. Πράγματι υπάρχει αυτό το στοιχείο: οι επεμβάσεις γίνονται περισσότερο για οικονομικά συμφέροντα παρά για ανθρωπιστικούς λόγους. Ωστόσο, λαοί σαν τους Λίβυους μπορούν να επωφεληθούν από αυτή την υποκρισία: κοντολογίς, αν ήμουν Λίβυα επί Καντάφι, θα ευχόμουν να τον διώξει κάποιος και να με σώσει – κι ας είναι υποκριτής.

Η διεθνής διπλωματία που είχε αρχίσει να αναπτύσσεται στη δεκαετία του 1970 φαίνεται ανίσχυρη. Αντί γι’ αυτή, μπαίνει σε λειτουργία ο μηχανισμός «μικρομεσαίων» περιφερειακών συγκρούσεων στις οποίες καταναλώνεται οπλισμός («καλό» για την οικονομία...) με ανυπολόγιστες πολιτικές κοινωνικές συνέπειες σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο. Για παράδειγμα, μια επέμβαση σαν αυτή στη Λιβύη μπορεί να μεταφραστεί σε ένταση της διεθνούς τρομοκρατίας και σε άνοδο του φονταμενταλισμού στο εσωτερικό της Ευρώπης.  

Δεν εννοώ ότι η Ευρώπη πρέπει να ενεργεί φοβικά: ωστόσο, είναι απαραίτητο να λαμβάνονται υπόψη τα σημερινά δεδομένα – τα οποία δεν λαμβάνονται υπόψη. Η εξωτερική πολιτική φαίνεται ένα μείγμα από “boo” (φόβητρα) κι από «ντου» (εισβολές): ένδειξη της τριτοκοσμικοποίησης του πλανήτη.

Το τρίτο πρόβλημα είναι η εξάρτηση της Ευρώπης από προϊόντα χωρών με δικτατορικά καθεστώτα: ενεργειακές ύλες κυρίως. Ο τρόπος με τον οποίο γίνονται οι επενδύσεις καθώς και ο τρόπος με τον οποίο τις διαχειρίζονται αυτές οι χώρες δεν ωφελούν τους λαούς: οι τοπικοί άρχοντες συνεργάζονται με τους ξένους επενδυτές στην εκμετάλλευση των φτωχών. Όσα ακολούθησαν την αποικιοκρατία ήταν χειρότερα από την αποικιοκρατία: οι εθνικοαπελευθερωτικοί αγώνες υπήρξαν ένα παιχνίδι της Σοβιετικής Ένωσης. Και ιδού τα αποτελέσματα...

Το τέταρτο πρόβλημα είναι ότι μερικές επεμβάσεις δεν εκτελούνται όσο γρήγορα περιμένουν οι στρατιωτικές ηγεσίες: χρονίζουν· οι κανόνες του πολέμου καταστρατηγούνται· συχνότατα, οι αντίπαλοι διαθέτουν ευρωπαϊκό οπλισμό· επίσης, καθώς η ανθρώπινη ζωή έχει μικρότερη αξία απ’ όση σε καιρό ειρήνης, υπάρχουν απρόσμενα πολλές απώλειες. Από την άλλη πλευρά, ο εθνικισμός καλλιεργείται εύκολα: οι Ευρωπαίοι που θα μπορούσαν να θεωρηθούν σωτήρες, καταλήγουν να γίνουν ανεπιθύμητοι. Οι «λαοί» δεν ανέχονται ξένους στο έδαφός τους. Εξάλλου, οι «λαοί» καθρεφτίζονται στις ηγεσίες τους. Αντίθετα λοιπόν από όσα υπαγορεύουν τα συνθήματα της αριστεράς, οι εξεγερμένοι του αραβικού κόσμου, καθώς στερούνται δημοκρατικού ήθους και παράδοσης, τείνουν να αντικαταστήσουν τον έναν δικτάτορα με έναν άλλον. Τίποτα δεν μπορεί να τους εμποδίσει από το να το κάνουν αυτό.

Το τελευταίο πρόβλημα είναι ότι οι επεμβάσεις στοιχίζουν στους ίδιους τους Ευρωπαίους οικονομικά και κοινωνικά. Μερικοί μάλιστα, όπως οι Έλληνες, που έχουν εκτεθεί περισσότερο από άλλους με αλλοπρόσαλλες φιλίες στην περιοχή, βρίσκονται, δικαίως, σε αμηχανία: τη στιγμή που η Ελλάδα καταρρέει, δεν είναι λογικό να συμμετέχει σε στρατιωτικές επιχειρήσεις. Το λογικό είναι, όπως φαίνεται, μια στάση αναμονής και διακριτικότητας: εξάλλου, μια από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα είναι η μείωση των στρατιωτικών της δαπανών και η εξοικονόμηση παραγωγικών ωρών μέσω της κατάργησης της στρατιωτικής θητείας. Μια άλλη πρόκληση είναι η διαφοροποιημένη της στάση μέσα στην ευρωπαϊκή ομάδα που, αντί να δείξει την αλληλεγγύη που απαιτούν οι περιστάσεις, θέτει ανέφικτους στόχους και κερδοσκοπεί σε βάρος της.

ATHENSVOICE

Αντιμέτωποι με την αποτυχία

Tης Δωρας Αντωνιου

H κρίση στον αραβικό κόσμο, στη Βόρειο Αφρική και τη Μέση Ανατολή, έφερε την Ε.Ε. αντιμέτωπη με μια αποτυχία της. Την αποτυχία να διαχειριστεί, επί σειρά ετών, αποτελεσματικά και συντονισμένα την παράνομη μετανάστευση. Κοινή ευρωπαϊκή πολιτική στο θέμα, παρά τη σχετική ρητορεία, δεν αναπτύχθηκε ουσιαστικά ποτέ. Οι χώρες του Νότου, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, οι πύλες εισόδου εκατοντάδων χιλιάδων παράνομων μεταναστών στην Ευρώπη, υπέστησαν τις συνέπειες των μεταναστευτικών ροών έχοντας να αντιμετωπίσουν πίεση από δύο πλευρές. Τους διαρκώς αυξανόμενους πληθυσμούς μεταναστών που έφθαναν στο έδαφός τους από τη μια και την απροθυμία των χωρών της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση ενός προβλήματος που θεωρούσαν ότι δεν τις αφορά.

Ο κανονισμός «Δουβλίνο ΙΙ», αντί να βοηθήσει, χειροτέρεψε την κατάσταση. Η αρχή της επιστροφής στη χώρα πρώτης εισόδου, που υιοθετήθηκε με τον κανονισμό, επιβάρυνε ακόμα περισσότερο τις χώρες του Νότου. Το αδιέξοδο κατεγράφη εδώ και καιρό. Ατύπως, ορισμένες χώρες της Ε.Ε. σταμάτησαν να εφαρμόζουν το «Δουβλίνο ΙΙ» και να επαναπροωθούν τους παράνομους μετανάστες στις χώρες από τις οποίες αυτοί μπήκαν στην Ευρώπη, παραδεχόμενες de facto την αποτυχία της συγκεκριμένης πολιτικής.

Η εκρηκτική αύξηση του αριθμού παράνομων μεταναστών που τις τελευταίες εβδομάδες προσπαθούν με κάθε τρόπο να φθάσουν στην Ευρώπη από τη βόρεια Αφρική, έδειξε ότι το θέμα δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί αποσπασματικά. Πολύ περισσότερο, δε, που η συνεχιζόμενη αστάθεια προοιωνίζεται ακόμη μεγαλύτερη αύξηση του αριθμού των παράνομων μεταναστών και εκδήλωση ανθρωπιστικής κρίσης. Οι χώρες του Βορά της Ε.Ε. εξακολουθούν να εμφανίζονται εξαιρετικά απρόθυμες να μοιραστούν το βάρος και να γίνει καταμερισμός των παράνομων μεταναστών.

Ωστόσο, όταν οι αριθμοί γίνονται τόσο μεγάλοι, κανένα ευρωπαϊκό κράτος δεν μπορεί να διαχειριστεί το ζήτημα μόνο του και αυτό φαίνεται ότι γίνεται πλέον αντιληπτό. Ούτε μπορεί να λειτουργήσει η μετάθεση του προβλήματος από τον ένα στον άλλο, κάτι που επέλεξε να κάνει τις προηγούμενες ημέρες η Ιταλία, χορηγώντας άδειες παραμονής στους νεοαφιχθέντες παράνομους μετανάστες από την Τυνησία, ώστε αυτοί να μεταβούν στη Γαλλία, η οποία αντέδρασε με κλείσιμο των συνόρων.

Η Ε.Ε. αρχίζει να αντιλαμβάνεται συνολικά ότι δεν μπορεί, πλέον, να αγνοεί την πραγματικότητα της μεταναστευτικής πίεσης που όχι απλά χτυπάει την πόρτα της, αλλά δείχνει να την έχει παραβιάσει. Ετσι, εξ ανάγκης ανοίγει η συζήτηση για τη διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου μεταναστευτικής πολιτικής. Η Ελλάδα, ως χώρα που εξακολουθεί να υφίσταται μεγάλη μεταναστευτική πίεση, αναμένει το αποτέλεσμα. Σε κάθε περίπτωση, είναι διαφορετικό να θέτει μόνη της κάθε φορά το ζήτημα σε όλα τα αρμόδια όργανα, ζητώντας συνδρομή και προβάλλοντας την ανάγκη αλλαγών. Το θέμα, τώρα πια, αναβαθμίζεται εκ των πραγμάτων και βρίσκεται στην κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας.

Στοιχηματίζουν δεκάδες δισ. στη χρεοκοπία

Της Ειρήνης Σακελλάρη

Πριν από δύο δεκαετίες περίπου ο Tζορτζ Σόρος έβγαλε περί το ένα δισεκατομμύριο δολάρια στοιχηματίζοντας στην έξοδο της στερλίνας από τον Eυρωπαϊκό Mηχανισμό Συναλλαγματικών Iσοτιμιών. O Tζ. Σόρος δεν κέρδισε μόνο το στοίχημα αλλά η φήμη του ως «παίκτη!» διαδόθηκε σε όλον τον κόσμο και έγινε το παράδειγμα για τους διεθνείς κερδοσκόπους. Tα κατάφερε τελικά, γονατίζοντας τη στερλίνα και αναγκάζοντας τη βρετανική κυβέρνηση να αποσύρει τη χώρα από το μηχανισμό.

Tο παράδειγμα αυτό είναι χαρακτηριστικό προκειμένου να γίνει κατανοητό σε όλους τι συμφέροντα παίζονται και πόση δύναμη έχουν τα συμφέροντα αυτά σε έναν άτυπο οικονομικό πόλεμο που διενεργείται στην παρούσα φάση με επίκεντρο και τη χώρα μας.

Ποιοι ποντάρουν

Πολλοί αναλυτές σχετίζουν την έντονη φημολογία για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους το τελευταίο χρονικό διάστημα με συμβόλαια - παράγωγα προϊόντα- τα οποία έχουν ποντάρει στην αναδιάρθρωση αυτήν. H λήξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των συμβολαίων αυτών υπολογίζεται περί τις 10 Mαΐου .

Σε περίπτωση που η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν γίνει μέχρι τότε, οι κάτοχοι των συγκεκριμένων «στοιχηματικών» συμβολαίων έχουν δύο δυνατότητες: H να καταγράψουν τις απώλειές τους ή να «ρολλάρουν» τα στοιχήματα αυτά σε μεταγενέστερη ημερομηνία, πληρώνοντας σημαντικές προμήθειες γι' αυτήν τους την ενέργεια. Kαι επειδή οι κάτοχοι των συμβολαίων αυτών δεν είναι τυχαίοι, εξού και οι πιέσεις που ασκούνται παραμένουν ισχυρές.

Tι είναι όμως τα CDS τα επονομαζόμενα ασφάλιστρα κινδύνου και πως κάποιος επενδύει σε αυτά;

Πρόκειται για κοινά χρηματοοικονομικά εργαλεία που διασφαλίζουν από κίνδυνο τον επενδυτή ομολόγων από το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους μίας χώρας ή και από την χρεοκοπία. Δηλαδή ένας επενδυτής ομολόγων αγοράζει παράλληλα με τα ομόλογα και τα ασφάλιστρα κινδύνου για τα ομόλογα αυτά. Όμως παράλληλα τα CDS λειτουργούν και ως αυτόνομα «επενδυτικά» εργαλεία, αφού αποτελούν βάση για τη δημιουργία παραγώγων.

Tα παράγωγα αυτά προϊόντα είναι τα στοιχήματα για την αναδιάρθρωση. Παράλληλα, από τις αρχές του έτους κατακόρυφη αύξηση έχουν παρουσιάσει τα λεγόμενα recovery swaps, μία ακόμη κερδοσκοπική «πατέντα», που έχει ως σκοπό να διατηρήσει τις προσδοκίες για κέρδος. Πρόκειται για στοιχήματα πάνω στο πόσα κεφάλαια θα διασωθούν σε πιθανή στάση πληρωμών και τα οποία για να λειτουργήσουν πρέπει οι αντισυμβαλλόμενοι να συμφωνούν και να αποδέχονται τους όρους πληρωμής.

Τα σενάρια

Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times εάν η Eλλάδα δεν παρουσιάσει πιστωτική αδυναμία και η αναδιάρθρωση ή η αναδόμηση είναι εθελοντική οι κάτοχοι CDS δεν θα πληρωθούν, κάτι που έχει επιδεινώσει την ψυχολογία των επενδυτών που αναζητούν αντιστάθμιση. Σε κάθε περίπτωση βέβαια τόσο τα CDS αλλά και τα recovery swaps θα ενεργοποιηθούν μόνο σε περίπτωση πιστωτικής αδυναμίας .

Όσον αφορά γενικότερα στις συναλλαγές επί των CDS, γίνονται σε χρηματιστηριακές πλατφόρμες, αποτελούν δηλαδή συναλλαγές over the counter και ως εκ τούτου είναι δύσκολο να γνωρίζει κανείς το ύψος των συναλλαγών αυτών και κυρίως το ύψος των κερδών ή των απωλειών από τις συναλλαγές αυτές.

Απώλειες και κέρδη

Oι εκτιμήσεις μιλούν για περίπου 6 δισεκατομμύρια ευρώ. Όμως σύμφωνα με τους γνωρίζοντες την αγορά αυτό αποτελεί την καθαρή αξία των δυνητικών κερδών που θα υπάρξουν για τους παίχτες σε περίπτωση που η χώρα «λυγίσει» στις πιέσεις και προχωρήσει σε οποιαδήποτε αναδιάρθρωση μέχρι τις 10 Mαίου.

Δεν καταγράφουν τις απώλειες που ενδεχομένως οι παίχτες αυτοί θα έχουν εάν και εφόσον η χώρα μας δεν προχωρήσει σε αναδιάρθρωση. Oι απώλειες αυτές θα είναι υπερπολλαπλάσιες εκτιμούν κάποιοι έγκυροι αναλυτές.

Η επόμενη ημέρα

Κρίσιμη για την Ελλάδα η στήριξη από την Ευρώπη

Δεδομένων των σημαντικών απωλειών που θα έχουν οι παίκτες των CDS και των παραγώγων, οι εκτιμήσεις για την κορύφωση των φημών και των πιέσεων στο αμέσως προσεχές διάστημα με αρωγούς και μεγάλους επενδυτικούς οίκους του παγκόσμιου οικονομικού στερεώματος θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένες. Tο ζήτημα είναι πως η Eλλάδα δεν παλεύει μόνη της με τα θηρία αλλά με την επίσημη Eυρώπη, καθώς η επίσημη Eυρώπη γνωρίζει πως μία κερδισμένη μάχη τώρα στην πλάτη της Eλλάδας θα αποτελέσει έναν κερδισμένο πόλεμο στην δική της πλάτη σύντομα αφού θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο πως τα στοιχήματα θα πολλαπλασιαστούν και στις περιπτώσεις την Πορτογαλίας και της Iρλανδίας και στη συνέχεια των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών χωρών όπως η Iσπανία και ίσως η Iταλία, γεγονός που θα απειλήσει όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ

Γιατί το κινητό καταγράφει τα ίχνη σας όπου κινείστε;

Του ΝΙΚΟΥ ΜΟΥΜΟΥΡΗ

Ορμητικότατα επέστρεψε στο προσκήνιο η προστασία του προσωπικού απορρήτου μετά το μπαράζ αποκαλύψεων για τις «κρυφές» δραστηριότητες των iPhone της Apple και των κινητών τηλεφώνων με το Android της Google.

Η αρχή έγινε με την αποκάλυψη ότι στα iPhone βρίσκεται ένα αρχείο με τις γεωγραφικές συντεταγμένες των σημείων όπου έχει κατά καιρούς βρεθεί η συσκευή. Το πιο ανησυχητικό ήταν η διαπίστωση πως το αρχείο αυτό είναι μη κρυπτογραφημένο, ενδεχομένως να μεταφέρεται στην Apple και είναι εύκολο να εντοπιστεί από κάποιον που θα έχει βέβαια πρώτα αποκτήσει το ίδιο το iPhone.

Στελέχη της Apple επιχείρησαν να κατευνάσουν τις ανησυχίες, το «στρατόπεδο» των φανατικών της εταιρείας μίλησε για «μύθους που δεν επιβεβαιώνονται» και κάποιοι έδειξαν προς την πλευρά της Google λέγοντας κάτι σαν «κοίτα και αυτοί τα ίδια κάνουν».

Το «στρατόπεδο» της Google απάντησε αμυνόμενο πως δεν κάνει τίποτε κακό και πως, τέλος πάντων, αν κάποιος με Android κινητό τηλέφωνο έχει ανησυχίες για το τι γίνεται με το προσωπικό του απόρρητο δεν έχει παρά να απενεργοποιήσει τη ρύθμιση με την οποία γίνεται η καταγραφή των συντεταγμένων.

Μέσα στο χαμό που άρχισε να δημιουργείται προέκυψε ένα παρόμοιο θέμα με τα Windows Mobile και έπεσε η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.

Επιτροπή του αμερικανικού Κογκρέσου ζητά από όλες τις εταιρείες κατασκευής κινητών τηλεφώνων να περάσουν μια βόλτα και να απαντήσουν σε μερικές ερωτήσεις για το τι ακριβώς κάνουν τα μοντέλα τους και προς τι αυτή η διάθεση να μαζεύουν γεωγραφικές συντεταγμένες από εκατομμύρια συσκευές σε όλο τον κόσμο.

Δύο κάτοχοι τηλεφώνων στις ΗΠΑ προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη εναντίον της Apple, ο θόρυβος δεν καταλαγιάζει με τίποτα και η υπόθεση παίρνει διαστάσεις.

Φαίνεται πως κάτι πήρε το αυτί της Ε.Ε. που και αυτή ετοιμάζεται να καλέσει σε απολογία τους κατασκευαστές, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και ορισμένες ασιατικές χώρες, με τη ρυθμιστική Αρχή της Ν. Κορέας να καλεί τις εταιρείες να δώσουν τις δέουσες εξηγήσεις.

Ολα δείχνουν πως οδεύουμε προς ένα σκάνδαλο πρώτου μεγέθους και θα έχει ενδιαφέρον η υπερασπιστική γραμμή των εταιρειών, αλλά και η συμπεριφορά των καταναλωτών, που όταν προμηθεύονταν «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα δεν περίμεναν πως αυτά θα έκαναν του κεφαλιού τους (ή του κεφαλιού των εταιρειών τέλος πάντων).

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Η Google επιστρέφει στο... γκαράζ

Η Google βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των κορυφαίων εργοδοτών παγκοσμίως, με τα κεντρικά γραφεία της στην Καλιφόρνια να προσφέρουν, μεταξύ άλλων, ανέσεις όπως δωρεάν γεύματα και μετακίνηση, καθώς και αίθουσες χαλάρωσης με πιάνο και γιόγκα. 

Την προηγούμενη εβδομάδα ήρθε στη δημοσιότητα άλλο ένα προνόμιο που απολαμβάνουν ορισμένοι υπάλληλοι της εταιρείας. Κάθε εβδομάδα δίνεται η δυνατότητα σε περίπου 26 υπαλλήλους της εταιρείας, στην πλειονότητα τους μηχανικοί, να συμμετέχουν στα λεγόμενα «Google Wor-kshops». Τα εργαστήρια αποτελούν έναν πρωτότυπο τρόπο να «αποδράσουν από τις οθόνες των υπολογιστών και τις καρέκλες των γραφείων τους για να χρησιμοποιήσουν εργαλεία συγκόλλησης, τρυπάνια και άλλα ακριβά μηχανήματα», υπογραμμίζει δημοσίευμα του πρακτορείου A.P., στο οποίο επιτράπηκε την προηγούμενη εβδομάδα να κάνει ένα τουρ των συγκεκριμένων εγκαταστάσεων.

Πρόκειται για έναν πρωτοποριακό τρόπο για την ανάπτυξη της δημιουργικότητας των υπάλληλων της και αποτελεί ιδέα του Λάρι Πέιτζ, του από τις 4 Απριλίου νέου διευθύνοντος συμβούλου της Google, η οποία ιδρύθηκε το 1997 στο πίσω μέρος ενός ενοικιαζομένου γκαράζ. Ο κ. Πέιτζ προχώρησε στην ίδρυση των εργαστηρίων το 2007 σε μια απόπειρα να επανασυνδέσει την εταιρεία με τις ρίζες τις. «Η αίσθηση που επικρατεί εδώ στην Google είναι ότι όλα τα καλά πράγματα ξεκινούν σε ένα γκαράζ», επισημαίνει ένας εκ των επικεφαλής μηχανικών που επιβλέπουν τα εργαστήρια, ο Γκρεγκ Μπάτερφιλντ. «Ο Λάρι ήθελε να δημιουργήσει ένα αντίστοιχο περιβάλλον, όπως αυτό που είχαν αντιμετωπίσει αυτός και ο Σεργκέι όταν ξεκίνησαν την Google, ένα είδος παιδικής χαράς για την επιδίωξη ιδεών», συμπλήρωσε.

Τα εργαστήρια, τα οποία είναι χωρισμένα σε τέσσερις ειδικούς χώρους, μέταλλο, ξύλο, συγκόλληση και ηλεκτρονικά, βρίσκονται σε μια απομονωμένη γωνία των κεντρικών γραφείων της Google, στο Μάουντεν Βιου της Καλιφόρνιας, τα οποία εκτείνονται σε μια έκταση 4,3 εκατ. τετραγωνικών μέτρων. Μέχρι στιγμής, 300 υπάλληλοι της Google έχουν λάβει την έγκριση που τους επιτρέπει τη συμμετοχή τους στα συγκεκριμένα εργαστήρια.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Στην Κύπρο 1.500 ελληνικές εταιρείες

Του Θανάση Ηλιοδρομίτη

Η μεγαλύτερη συγκέντρωση ελληνικών επενδύσεων παρατηρείται σε τομείς όπως ο χρηματοπιστωτικός, η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, το εμπόριο, οι κατασκευές κ.ά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, οι ελληνικές επενδύσεις στην περιοχή ξεπέρασαν το 2009 τα 710 εκατομμύρια ευρώ. Αντίθετα, οι κυπριακές επενδύσεις στην Ελλάδα φθίνουν συνεχώς και δεν αφορούν άμεσες παραγωγικές επενδύσεις, αλλά επαναπατρισθέντα κέρδη κ.λπ., θυγατρικών ελληνικών εταιρειών στην Κύπρο (μετά τη φορολόγησή τους στην Κύπρο). Το 2009 περιορίστηκαν στο ποσό των 1,9 εκατ. ευρώ. Παραδοσιακά, το μεγαλύτερο ποσοστό των άμεσων κυπριακών επενδύσεων κατευθύνθηκε στους τομείς των τραπεζών (48%), των κατασκευών (35%) και των μεταφορών και επικοινωνίας (13%).

Στην Κύπρο είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένος ο χρηματοπιστωτικός τομέας, όπου είναι ισχυρή η παρουσία ελληνικών τραπεζών. Οι πέντε ελληνικές τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο (Εθνική, Alpha, Πειραιώς, Εμπορική, Eurobank), έχουν ανοδική πορεία στον κύκλο εργασιών τους και τα τελευταία χρόνια κατέχουν μερίδια αγοράς σε χορηγήσεις και καταθέσεις του 15% και 12% αντίστοιχα.

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, που επικαλείται το Γραφείο ΟΕΥ στην έκθεσή του, το 2010 οι ελληνικές τράπεζες στην Κύπρο κάλυψαν το 33% των χορηγήσεων και το 31% των καταθέσεων του τοπικού τραπεζικού συστήματος.

Σε ό,τι αφορά τις καταθέσεις Ελλήνων, μη κατοίκων Κύπρου, το Γραφείο ΟΕΥ επισημαίνει ότι «παρότι δεν υπάρχουν πρόσφατα στατιστικά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, δεν φαίνεται να επιβεβαιώνουν τις σχετικά υπερβολικές φήμες ως προς το ύψος τους. Μεταξύ των ετών 2005 και 2010 οι καταθέσεις κατοίκων χωρών μελών της Ε.Ε., ανήλθαν σε 3,8 δισ. ευρώ, ενώ των κατοίκων τρίτων χωρών (κυρίως Ρώσων) σε 20,7 δισ. ευρώ και των Κυπρίων σε 44,1 δισ. ευρώ».

Οι διμερείς εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών παρουσίασαν σημεία κάμψης την τελευταία διετία. Πάντως, το 2010 οι ελληνικές εξαγωγές προς την Κύπρο σημείωσαν ελαφρά άνοδο σε σχέση με το 2009 (1,21 δισ., έναντι 1,13 δισ. το 2009) και αποτελούν το 1/4 του συνόλου των κυπριακών εισαγωγών. Η κυπριακή αγορά διατηρεί την τρίτη θέση από πλευράς σπουδαιότητας για τα ελληνικά προϊόντα, μετά τις αγορές της Γερμανίας και της Ιταλίας. Οι εισαγωγές μας από την Κύπρο ανήλθαν το 2010 σε 243,9 εκατ. ευρώ, έναντι 220 εκατ. το 2009. Με το ποσό αυτό η Ελλάδα κατέχει τη θέση του καλύτερου πελάτη της Κύπρου.

Τα κυριότερα ελληνικά προϊόντα που εξήχθησαν στην Κύπρο το 2010 είναι: πετρελαιοειδή 248 εκατ. ευρώ, ηλεκτρικός και μηχανολογικός εξοπλισμός 80 εκατ. ευρώ, μηχανές - boilers - μηχανολογικός εξοπλισμός 70,5 εκατ. ευρώ, πλεκτά ενδύματα 53 εκατ. ευρώ, διάφορα προπαρασκευασμένα τρόφιμα 33,8 εκατ. ευρώ, αλεύρι και προπαρασκευασμένες τροφές από σιτάρι 30,4 εκατ. ευρώ, γαλακτοκομικά προϊόντα 21,8 εκατ. ευρώ κ.λπ. Οι έντονες τάσεις φυγής και μετανάστευσης έξω από τα όρια της ελληνικής επικράτειας, που δείχνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις την τελευταία διετία, αποτυπώθηκαν με χαρακτηριστικό τρόπο σε δειγματοληπτική έρευνα που πραγματοποίησε το περασμένο καλοκαίρι το ΕΒΕΑ, όπου η κατάσταση ήταν καλύτερη από σήμερα. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή:

Το 22,5% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν σε αυτή, δηλαδή πάνω από 1 στις 5 επιχειρήσεις, δήλωσαν ότι εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να μεταφέρουν τη φορολογική τους έδρα σε χώρες με χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή... Μόνο το 62% των επιχειρήσεων απέκλειε κατηγορηματικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ενώ υπήρχε και ένα ποσοστό 15,5% που δήλωνε ότι οι πιθανότητες για μια ενδεχόμενη μετανάστευση είναι μικρές, χωρίς όμως να αποκλείονται εντελώς.

Σχεδόν 9 στις 10 επιχειρήσεις, το 87,5% του συνόλου, θεωρεί ότι η φορολογική πολιτική που ασκείται την περίοδο αυτή επβιαρύνει την οικονομική τους επίδοση.

Πάνω από το 80% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι ο τζίρος και η κερδοφορία των επιχειρήσεών τους έχει μειωθεί.

Οι μισές επιχειρήσεις δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να τερματίσουν τη λειτουργία τους αν δεν υπάρξει βελτίωση το επόμενο δωδεκάμηνο.

Φορολόγηση

Εξάλλου, σύμφωνα με έρευνα με θέμα «Η φορολόγηση των επιχειρήσεων εν μέσω κρίσης», που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα από τους καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ. Βαρουφάκη και Τ. Πατώκο, για λογαριασμό του ΕΒΕΑ, προκύπτει ότι ο φορολογικός συντελεστής για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα ήταν 24% το 2010 και μειώνεται σε 20% το 2011, ενώ η συνολική επιβάρυνση των επιχειρήσεων από φόρους, ασφαλιστικές εισφορές και άλλου είδους τέλη και παρακρατήσεις ανέρχεται στο 47,2%.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο συντελεστής φορολόγησης των επιχειρήσεων είναι υψηλότερος από τους αντίστοιχους συντελεστές όλων των νέων μελών της Ε.Ε., με εξαίρεση τη Μάλτα (35%). Στην Κύπρο και τη Βουλγαρία, όπου προτιμούν οι ελληνικές επιχειρήσεις να μεταφέρουν τις φορολογικές τους έδρες, ο συντελεστής φορολόγησης είναι 10%, ενώ η συνολική επιβάρυνση των επιχειρήσεων ανέρχεται σε 23,2% στην Κύπρο και σε 29% στη Βουλγαρία, δηλαδή είναι σχεδόν η μισή του 47,2% της Ελλάδας.

Απλοποιημένες διαδικασίες

Χαμηλή φορολογία στη Βουλγαρία

Ειδικά για τη Βουλγαρία, οι συντάκτες σημειώνουν ότι ο συντελεστής φορολογίας των επιχειρήσεων, που είναι 10%, είναι ένας από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τον οποίο, την τελευταία διετία, ο αριθμός των ελληνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη Βουλγαρία έχει σημειώσει αύξηση. Εκτός από τη χαμηλή φορολογία, οι επιχειρήσεις στη Βουλγαρία επωφελούνται από τις απλοποιημένες διαδικασίες σε ό,τι αφορά τη σύσταση, εγγραφή και λειτουργία των επιχειρήσεων, καθώς η γραφειοκρατία δεν συνιστά μεγάλο πρόβλημα. Σήμερα, στη Βουλγαρία δραστηριοποιούνται περισσότερες από 3.000 ελληνικές επιχειρήσεις.

Κοινωνική ασφάλιση

Οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στη γειτονική χώρα ανέρχονται περίπου σε 20% και ο ΦΠΑ είναι 20%, με εξαίρεση τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, για τις οποίες ισχύει συντελεστής ΦΠΑ 7%.

Στην Κύπρο, όλες οι επιχειρήσεις υπόκεινται σε εταιρικό φόρο με ενιαίο συντελεστή 10%, με εξαίρεση τους ημικρατικούς οργανισμούς για τους οποίους ισχύει φορολογικός συντελεστής 25%. Ο ΦΠΑ επιβάλλεται σε κάθε φορολογητέα παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών που πραγματοποιείται και ανέρχεται σε 15%. Οι εισφορές κοινωνικής ασφάλειας υπολογίζονται σε περίπου 6,7% επί των ακαθάριστων αμοιβών.

Στη Ρουμανία ο συντελεστής φορολόγησης των επιχειρήσεων είναι 16%, ο ΦΠΑ 19% (υπάρχει και χαμηλός συντελεστής 9%) και οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης κυμαίνονται από 18,5-20,8% επί των ακαθάριστων μισθών. Συνολικά η φορολογική και ασφαλιστική επιβάρυνση των επιχειρήσεων στη Ρουμανία εκτιμάται στο 44,9% του τζίρου τους.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ