ΚΟΣΜΟΣ: To κλειδί της επιβίωσης στην «υπερσυνδεδεμένη» παγκοσμιοποιοποιημένη κοινωνία μας

ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΟ...

Tου Thomas l. Friedman / The New York Times

Η αντιμετώπιση της Μεγάλης Υφεσης στις ΗΠΑ ήταν ένα θέμα κινητοποίησης και ενότητας. 

Κινητοποίησης των θεσμικών οργάνων και των μηχανισμών και ενότητας, ώστε από κοινού, κράτος και πολίτες να βγάλουν από το αδιέξοδο την οικονομία και την κοινωνία. Στην πρόσφατη ομιλία του, κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του, ο πρόεδρος Ομπάμα τόνισε τη μοναδικότητα αυτής της συνεργασίας ανάμεσα στον δημόσιο τομέα και στην ιδιωτική πρωτοβουλία, που «κάνει τις ΗΠΑ σπουδαίες…».

Ωστόσο, για να συντηρηθούν οι δημόσιοι θεσμοί και τα δίχτυα ασφαλείας –για το κοινωνικό σύνολο– στα οποία έχουμε συνηθίσει οι Αμερικανοί, θα απαιτηθεί πολύ περισσότερη ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα (και όχι μόνον η άντληση φορολογικών εσόδων από αυτόν), πολύ περισσότερη επιχειρηματικότητα, πολλές νέες επιχειρήσεις και η ανάληψη πολύ περισσότερων κινδύνων σε ατομικό επίπεδο. Ολα αυτά είναι πράγματα για τα οποία ο πρόεδρος μιλάει σπάνια. Και όλα αυτά είναι πράγματα που πρέπει να συμβούν στο πλαίσιο της ιδέας της «Μεγάλης Προσαρμογής».

Τι εννοώ με τον όρο αυτόν; 

Εννοώ ότι κάτι πολύ σημαντικό συνέβη την τελευταία δεκαετία. Ο κόσμος μας άλλαξε από το να είναι «συνδεδεμένος» στο είναι «υπερσυνδεδεμένος» με ένα τρόπο που επηρεάζει κάθε θέση εργασίας, κάθε βιομηχανία, κάθε σχολείο. Ολα αυτά επισκιάσθηκαν όμως σε έναν βαθμό από την ένταση που ακολούθησε την πτώση των Δίδυμων Πύργων και από τη Μεγάλη Υφεση.  

Το 2004 έγραψα ένα βιβλίο, με τίτλο «Ο Κόσμος είναι Επίπεδος». Αναφέρεται στο πώς είμαστε όλοι πλέον ηλεκτρονικά συνδεδεμένοι, γεγονός που επιτρέπει σε ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να ανταγωνίζονται, να συνεργάζονται και να διατηρούν επαφές από οπουδήποτε στον κόσμο. Οταν γράφτηκε αυτό το βιβλίο δεν υπήρχαν καν –ή μόλις εμφανίζονταν– τα Facebook, Twitter, cloud computing, LinkedIn, 4G wireless, ultra-high-speed bandwidth, big data, Skype, system-on-a-chip (SOC) circuits, iPhones, iPods, iPads, κ.ά.

Σήμερα όχι μόνον είναι υπαρκτά αλλά είναι πλέον ξεκάθαρο ότι μας δίνουν τη δυνατότητα να μην είμαστε απλώς «συνδεδεμένοι» μεταξύ μας, αλλά «υπερσυνδεδεμένοι». Οι δυνατότητες είναι άπειρες αλλά όχι μόνον για τους απλούς χρήστες. Τα νέα αυτά «συστήματα» επιτρέπουν επίσης σε κάθε εργοδότη εύκολη πρόσβαση όχι μόνον σε φθηνότερες, ταχύτερες και πιο προηγμένες τεχνολογίες, αλλά και σε φθηνότερα εργατικά χέρια όπως και σε φθηνότερα «πανέξυπνα μυαλά». από οποτεδήποτε στο παρελθόν. 

Αυτό σημαίνει ότι ο «μέσος όρος» του παρελθόντος δεν υφίσταται πλέον. Οσοι θέλουν να εργαστούν σήμερα, πρέπει να μπορούν να αποδείξουν ότι πράγματι θα «προσθέσουν αξία» στο προϊόν ή στην προσφερόμενη υπηρεσία και μάλιστα καλύτερα από οποιαδήποτε εναλλακτική επιλογή. Αυτά υποστηρίζει ένα από τα ανώτατα στελέχη της Microsoft, ο Κρεγκ Μάντι. Αυτό σημαίνει ότι σήμερα, περισσότερο από ποτέ, έχουμε ανάγκη τη διά βίου μάθηση. Οσα και αν γνωρίζουμε, όσες δεξιότητες και αν έχουμε, όλα γίνονται παρελθόν με ταχύτατους ρυθμούς. Το γεγονός εντείνει το πρόβλημα της ανεργίας. 

Και όχι μόνον:  

Δημιουργεί τελικά μεγαλύτερη ανισότητα, ανοίγοντας την ψαλίδα ανάμεσα σε εκείνους που έχουν τύχει καλύτερης εκπαίδευσης και σε εκείνους που έχουν λιγότερη, ανάμεσα σε εκείνους που έχουν τα κεφάλαια για να επενδύσουν σε μηχανήματα και τεχνολογίες και σε εκείνους που μπορούν μόνον να προσφέρουν την εργασία τους και σε εκείνους, οι οποίοι είναι εξαιρετικά ταλαντούχοι και μπορούν να απευθυνθούν στην παγκόσμια αγορά σε αντίθεση με όσους έχουν λίγο λιγότερα ταλέντα και ικανότητες. Ως αποτέλεσμα, αν και σήμερα η παραγωγικότητα στις ΗΠΑ βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ, ο πλούτος αυξάνεται και η καινοτομία ανθεί, το μέσο εισόδημα μειώνεται, οι ανισότητες μεγαλώνουν και η ανεργία επιμένει.

Για να αντεπεξέλθουμε στα νέα δεδομένα χρειάζεται επιμονή, υπομονή και… περιέργεια. Χρειάζεται η ανάληψη προσωπικής πρωτοβουλίας για να εξερευνήσουμε νέους τόπους. Το σύνθημα «Ναι, μπορούμε!» χρειάζεται να αντικατασταθεί από τα συνθήματα «Ναι, μπορείς!» και «Ναι, πρέπει να το κάνεις!».