ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ: Tι είναι τα «μαύρα κουτιά» των αεροπλάνων

Είναι σχεδιασμένο να αντέχει σε ακραίες συνθήκες και εξετάζεται συνήθως όταν είναι πλέον αργά. 

Το λεγόμενο μαύρο κουτί των αεροσκαφών βοηθά τους ειδικούς να ανασυνθέσουν τις συνθήκες ενός δυστυχήματος. 

H εξέταση μαύρων κουτιών είναι υπόθεση ρουτίνας για τους ειδικούς της γερμανικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Έρευνας Αεροπορικών Ατυχημάτων (BFU) στο Μπραουνσβάιγκ. «Νομίζω ότι έχουμε τέτοιες περιπτώσεις σχεδόν κάθε δύο εβδομάδες», δήλωσε στη DW ο Γενς Φρίντεμαν, εκπρόσωπος της BFU. 

Όπως διευκρίνισε, «τέτοιου είδους αξιολογήσεις διεξάγονται και σε λιγότερο δραματικά γεγονότα, δηλαδή στις λεγόμενες βαριές βλάβες», οι οποίες θα μπορούσαν με μεγάλη πιθανότητα να είχαν προκαλέσει κάποιο ατύχημα.

Σχεδιασμένο να «επιβιώνει» μετά από συντριβή 

 Το μαύρο κουτί είναι μία άκρως ανθεκτική συσκευή καταγραφής. Η λειτουργία του μοιάζει με αυτήν ενός σκληρού δίσκου ή μίας κάρτας αποθήκευσης δεδομένων. 

 Σε αυτό καταγράφονται όλα τα σημαντικά δεδομένα πτήσης αλλά και οι συνομιλίες των κυβερνητών στο πιλοτήριο, οι αυτόματες ανακοινώσεις, η ασύρματη επικοινωνία, οι συνομιλίες με τα μέλη του πληρώματος και οι ανακοινώσεις προς τους επιβάτες. Καταγράφονται επίσης θόρυβοι των διακοπτών αλλά και των κινητήρων του αεροσκάφους. Παλαιότερα η καταγραφή γινόταν από δύο ξεχωριστές συσκευές. Στο μεταξύ υπάρχουν νέες που συνδυάζουν τις λειτουργίες των συσκευών παλαιότερου τύπου. Σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές κάθε αεροσκάφος πρέπει να φέρει δύο συνδυαστικές συσκευές.

Το μαύρο κουτί είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υφίσταται ζημιές σε περίπτωση συντριβής. Στα σχετικά τεστ καταλληλότητας θα πρέπει να είναι ικανό να αντέξει την πρόσκρουση σε τσιμεντένιο τοίχο με ταχύτητα 750 χλμ/ώρα, στατικό βάρος 2,25 τόνων για τουλάχιστον πέντε λεπτά, θερμότητα 1.100 βαθμών Κελσίου για μία ώρα και υδροστατική πίεση σε βάθος 6.000 μέτρων. Όταν έρχεται σε επαφή με το νερό της θάλασσας εκπέμπει σήμα εντοπισμού σε ακτίνα περίπου δύο χιλιομέτρων.

Ο όγκος των δεδομένων που αποθηκεύονται στο μαύρο κουτί αυξήθηκε αισθητά τα τελευταία χρόνια. «Σήμερα καταγράφονται πολλές εκατοντάδες, μερικές φορές χιλιάδες παράμετροι», εξήγησε ο Γενς Φρίντεμαν. Σε αυτές περιλαμβάνονται μεταξύ πολλών άλλων το δρομολόγιο πτήσης, το υψόμετρο, η ταχύτητα, η κατάσταση του αεροσκάφους και οι ενδείξεις των κινητήρων. Τα δεδομένα βοηθούν τους ειδικούς να εξακριβώσουν την αιτία ενός δυστυχήματος ή μιας σοβαρής βλάβης. Ωστόσο, η πλήρης ανασύνθεση των γεγονότων μιας πτήσης είναι αδύνατη.

Αναμένονται τεχνικές βελτιώσεις: 

Υπάρχουν ελάχιστα εξειδικευμένα κέντρα αξιολόγησης δεδομένων από μαύρα κουτιά παγκοσμίως. Όπως επισήμανε ο Γενς Φρίντεμαν, στο BFU του Μπραουνσβάιγκ μπορούν να εξεταστούν μαύρα κουτιά που κατασκευάστηκαν σε δυτικές χώρες, αλλά και ορισμένα ρωσικής κατασκευής. Οι ειδικοί του BFU ζητούν σε ορισμένες περιπτώσεις τη συνδρομή εξειδικευμένων εργαστηρίων του εξωτερικού.

Ο Γενς Φρίντεμαν εκτιμά ότι στο μέλλον δεν αποκλείεται να εγκατασταθούν στο πιλοτήριο και συσκευές εγγραφής βίντεο. Επιπλέον, πιθανολογεί ότι θα βελτιωθεί και η δυνατότητα εκπομπής σήματος εντοπισμού κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. 

Μια λεπτομέρεια που ίσως αξίζει να σημειωθεί είναι ότι το μαύρο κουτί στην πραγματικότητα δεν είχε ποτέ μαύρο χρώμα, αλλά φωτεινό πορτοκαλί.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ