"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΗΛΙΘΙΟΙ - ΒΡΕΤΑΝΙΑ: : Τα όρια του βρετανικού λαϊκισμού

 

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΥΒΑΡΑ

Η παραίτηση της νέας πρωθυπουργού Λιζ Τρας, έπειτα από μόλις 45 μέρες στην πρωθυπουργία, είναι μια ακόμη απόδειξη ότι ο λαϊκισμός δεν μπορεί να σε πάει πολύ μακριά.  

Δεν σημαίνει όμως ότι ο λαϊκισμός… εξέπνευσε, αφού οι προϋποθέσεις για τη δυναμική επιστροφή του εξακολουθούν να υπάρχουν. Η πολιτική κρίση στη Βρετανία έχει ως βασική αιτία την οικονομική κρίση αλλά και τις ψευδαισθήσεις που καλλιεργήθηκαν στη βρετανική κοινή γνώμη ότι το Βrexit θα έδινε ξανά στη χώρα πρωταγωνιστικό ρόλο στη διεθνή σκηνή και θα την καθιστούσε πολύ πιο ισχυρή από όσο ήταν ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.  

Η διάψευση για τους Βρετανούς υπήρξε δραματική και ο συμβιβασμός με την πραγματικότητα πολύ δύσκολος για την πολιτική τάξη. Η έξοδος από την ΕΕ έγινε με κυβέρνηση Συντηρητικών (Τόρηδων) αλλά υποστηρίχτηκε και από τους Εργατικούς, οι οποίοι δεν τόλμησαν να πάνε κόντρα στο ρεύμα. Ακόμη και σήμερα, κανένα κόμμα στη Βρετανία δεν έχει το θάρρος να παραδεχτεί ότι το Βrexit λειτούργησε ως πολλαπλασιαστής της κρίσης, πράγμα όμως που προκύπτει αν παρακολουθήσει κανείς τις εξελίξεις των τελευταίων ετών

Η σημερινή κρίση στο Λονδίνο, όμως, δεν προβληματίζει μόνο την ίδια τη Βρετανία αλλά ολόκληρη την Ευρώπη και τον δυτικό κόσμο. Αν και δεν είναι πια μέλος της ΕΕ, η Βρετανία εξακολουθεί να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ευρωπαϊκή και στην παγκόσμια σκηνή εν καιρών πολέμου. Είναι η μοναδική χώρα της Ευρώπης που διαθέτει πυρηνικά όπλα ενταγμένα στο ΝΑΤΟ και στην πραγματικότητα, μαζί με τις ΗΠΑ, εξακολουθούν να αποτελούν την αμυντική ασπίδα της Ευρώπης στην πυρηνική απειλή της Ρωσίας του Πούτιν.  

Σήμερα, λοιπόν, έχουμε τα εξής δεδομένα: 

Εναν πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης, που συνδέεται ακόμη και με πυρηνική απειλή

Μια Ευρώπη χωρίς ενιαία άμυνα και εξωτερική πολιτική. 

Και μια Βρετανία να παραπαίει, τη μοναδική χώρα της Ευρώπης –έστω και εκτός ΕΕ– που τα πυρηνικά της είναι ενταγμένα στο ΝΑΤΟ.  

Πόσο επικίνδυνη είναι αυτή η αστάθεια; 

Θα μπορούσε να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνη, υπάρχουν όμως κάποιοι παράγοντες που μπορεί να θεωρηθούν προς το παρόν καθησυχαστικοί.  

Ο πολιτικός λαϊκισμός στη Βρετανία εξαντλείται στα θέματα της οικονομίας και δεν αγγίζει αυτά της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής. Τα πολιτικά κόμματα στο Λονδίνο μπορεί να ανταγωνίζονται σε αντιευρωπαϊσμό με όρους οικονομικής πολιτικής ή και ανεξαρτησίας από αποφάσεις που λαμβάνονται από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών καθ’ υπόδειξη του Βερολίνου, αλλά δεν βρέθηκαν ποτέ απέναντι σε στρατηγικές επιλογές της Δυτικής Συμμαχίας. Αντιθέτως, μάλιστα, η Βρετανία υπήρξε εξαρχής ο μεγαλύτερος πολέμιος του Πούτιν, στάθηκε χωρίς αστερίσκους στο πλευρό της Ουκρανίας και αυτό το έπραξε με τη σύμφωνη γνώμη της συντριπτικής πλειοψηφίας των Βρετανών.  

Μπορούμε, λοιπόν, εύλογα να υποθέσουμε ότι...

 

 όποιες κι αν είναι οι πολιτικές εξελίξεις στο Λονδίνο, όσες πρόσθετες δόσεις λαϊκισμού κι αν είναι διατεθειμένοι να καταναλώσουν οι Βρετανοί ψηφοφόροι, στη διεθνή σκηνή, η θέση της χώρας είναι… υπεράνω υποψίας 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: