ΔΙΕΘΝΕΙΣ (ΠΑΝ)ΗΛΙΘΙΟΙ: Τέλος η ορθογραφία και η καλλιγραφία από το 2016 στα σχολεία της Φινλανδίας - Η ΜΑΛΑΚΙΑ της Νέας Τάξης πραγμάτων τσακίζει κόκκαλα...- Αντε με το καλό "και στα δικά μας"!

Από την ΜΑΡΝΥ ΠΑΠΑΜΑΤΘΑΙΟΥ

Οι δεξιότητες της γραφής, της ορθογραφίας και της καλλιγραφίας από το 2016 μπαίνουν σε... διαθεσιμότητα στα σχολεία της Φινλανδίας, που θεωρείται μια χώρα που διαθέτει ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο.

Πρόκειται για μια ανορθόδοξη νέα εκπαιδευτική επανάσταση ή απλά για μια προσπάθεια των Φινλανδών να επιβεβαιώσουν τη θέση τους στην κορυφή των εκπαιδευτικών μοντέλων παγκοσμίως;

Ετσι ή αλλιώς με προβληματισμό αντιμετωπίζει η εκπαιδευτική κοινότητα την απόφαση της φινλανδικής κυβέρνησης από το 2016 να βάλει τέλος στη γραφή και να αντικαταστήσει τα τετράδια με... υπολογιστές.

Με βάση τις αλλαγές αυτές, ο συνηθισμένος (καλλιγραφικός) τρόπος γραφής δεν θα είναι υποχρεωτικός στα σχολεία από το 2016 και θα αντικατασταθεί από μαθήματα πληκτρολόγησης.

Οι μαθητές θα γράφουν υποχρεωτικά μόνο με πληκτρολόγιο σε όλες τις τάξεις. Και μάλιστα θα μαθαίνουν να βάζουν σωστά τα σημεία στίξης πρώτα στο πληκτρολόγιο.

Πρόκειται βέβαια για μια γιγαντιαία αλλαγή, η οποία στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές άλλες χώρες αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό και επιφύλαξη.

Πάντως, οι εκπρόσωποι της φινλανδικής πλευράς κάνουν λόγο για καλύτερο συγχρονισμό και ανάπτυξη νοητικών ικανοτήτων και γι' αυτό προτείνουν τα μαθήματα γραφής με το χέρι να αντικατασταθούν με ζωγραφική και χειροτεχνίες.

Γ. Μπαμπινιώτης: Πρώιμο και βλαβερό το μοντέλο για την Ελλάδα

Για την Ελλάδα κάτι τέτοιο ακούγεται πιο πολύ ως εκπαιδευτικό... ανέκδοτο. «Θα ήταν πολύ πρώιμο αλλά και πολύ βλαβερό να ακολουθούσε η Ελλάδα το πείραμα της Φινλανδίας, να καταργηθεί δηλαδή από το Δημοτικό Σχολείο η χειρόγραφη γραφή και να αντικατασταθεί από τη γραφή στο πληκτρολόγιο προσωπικών υπολογιστών κ.λπ.» λέει ο καθηγητής Γλωσσολογίας, πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υπουργός Παιδείας κ. Γ. Μπαμπινιώτης.

«Γλώσσες όπως η ελληνική, η αγγλική, η γαλλική και άλλες οι οποίες στηρίζονται στην ιστορική ορθογραφία των λέξεων, με την κατάργηση τής χειρόγραφης γραφής από τη μικρή σχολική ηλικία θα οδηγούνταν σε κύματα ανορθογραφίας από το γεγονός ότι θα χανόταν για πάντα η κιναισθητική επαφή των μαθητών με την εικόνα της λέξης, η αίσθηση δηλαδή για τις κινήσεις που χρειάζονται για τον σχεδιασμό των γραμμάτων κάθε λέξης, μια διάσταση πολύτιμη για τη γνώση τής ορθογραφίας. Γνωρίζουμε την ορθογραφία των λέξεων με δύο τρόπους: με την οπτική εικόνα που έχουμε στο μυαλό μας από τα διαβάσματα των κειμένων, τα οποία βοηθούν ν' αποτυπωθεί στον νου μας η οπτική εικόνα τής λέξης και κατά δεύτερο λόγο από τον σχεδιασμό των γραμμάτων κατά τη χειρόγραφη γραφή των λέξεων που επίσης αποτυπώνεται στο μυαλό μας ως κιναισθητική πληροφορία για τη λέξη» τονίζει ο κ. Μπαμπινιώτης.

 
«Αυτή η δεύτερη γνώση θα χαθεί τελείως αν ο σχεδιασμός των γραμμάτων στη χειρόγραφη γραφή αντικατασταθεί αποκλειστικά από τα χτυπήματα στο πληκτρολόγιο. Αυτό δεν σημαίνει βεβαίως ότι δεν θα χρησιμοποιούμε το πληκτρολόγιο και δεν θα γράφουμε στον υπολογιστή, αλλά η πλήρης αποξένωση από τη χειρόγραφη γραφή είναι ένας από τους δύο δρόμους για αποξένωση από την εικόνα τής λέξης, σίγουρος δρόμος για την ανορθογραφία. Αυτό δεν θίγει γλώσσες όπως η φινλανδική, όπου οι λέξεις γράφονται όπως προφέρονται και δεν υπάρχει το προνόμιο τής ιστορικής ορθογραφίας, δηλαδή η ιστορία και η προέλευση των λέξεων καθώς και η σύνδεσή τους κατά σημασιολογικές - ετυμολογικές οικογένειες μέσα από την ιστορική ορθογραφία τής λέξης. Αρα, η κιναισθητική γνώση τής ορθογραφίας των λέξεων που δεν βαρύνει στη φινλανδική θα προκαλέσει ανυπολόγιστη ζημιά σε γλώσσες με ιστορική ορθογραφία, όπως η ελληνική, η αγγλική κ.ά.» καταλήγει.

Πάντως να σημειωθεί ότι από τη μεγάλη μεταρρύθμιση που είχε γίνει πριν από 40 χρόνια στη Φινλανδία, το εκπαιδευτικό σύστημά της έχει επανειλημμένα κριθεί ως ένα από τα καλύτερα στον κόσμο. Ωστόσο πέρυσι τον Δεκέμβριο στην ετήσια αξιολόγηση του ΟΟΣΑ η Φινλανδία βρισκόταν στη 12η θέση, ακριβώς πίσω από την Εσθονία, καταγράφοντας μεγάλη πτώση στην κατάταξη.  

«Η γενική πτώση των μαθησιακών αποτελεσμάτων δείχνει ότι πρέπει να λάβουμε αυστηρά μέτρα για την ανάπτυξη της φινλανδικής εκπαίδευσης. Θα συμβουλευθούμε όχι μόνο τους εμπειρογνώμονες στον τομέα της έρευνας και της εκπαίδευσης και τους πολιτικούς, αλλά και εκπροσώπους των φοιτητών και των γονέων» έλεγε πέρυσι η υπουργός Παιδείας και Επιστημών κυρία Krista Kiuru.