ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Οι διακοπές είναι μια συντομευμένη εκδοχή της ζωής

Του ΦΩΤΗ ΓΕΩΡΓΕΛΕ

Εστιατόρια, καφέ, σκονισμένοι δρόμοι, μπαρ στην παραλία, ομπρέλες. Μίνι μάρκετ, ενοικιαζόμενα δωμάτια. Επιγραφές με όλους τους δυνατούς συνδυασμούς των λέξεων holidays, beach, sand, sun. Δυνατή μουσική. Ρουμάνικα ηλεκτρονικά. Λέτα Κορρέ. Λάτιν. Βραζιλιάνικα. Κι άλλα λάτιν. Στην πίστα χορεύουν μόνο γυναίκες. Τι μυστήριο σήμα δέχεται το γυναικείο σώμα από τα λάτιν; Όταν ακούω λάτιν με πιάνει βαθιά απελπισία. Για σένα βγαίνουν τ’ άστρα και το φεγγάρι, γιατί ’σαι της Σεβίλλης μαργαριτάρι. Νύχτα, ανοιχτά παράθυρα, πανσέληνος. Η αγάπη γυρνάει σαν σφαίρα κι ίσως μια μέρα δεν σ’ αγαπώ. Ήχοι, εικόνες, λέξεις, τραγούδια. Χρειαζόμαστε μερικούς καλούς λόγους για να κρατηθούμε, για να επιβιώσουμε, για να θυμόμαστε.

Όταν αρχίζουν οι διακοπές σε ελληνικό νησί, αρχίζει μια περιπέτεια. Δεν χρειάζεται να περιμένεις τίποτα. Μόνο να σταθείς, να πάρεις μια ανάσα και να αδειάσεις το μυαλό σου από κάθε σκέψη. Να ζεις την κάθε μέρα. 1.440 λεπτά, να τα μετράς ένα ένα. Να μην κάνεις τίποτα είναι μια πολύ δημιουργική δραστηριότητα. Σημαίνει απλώς να βλέπεις, να ακούς, να μυρίζεις, να προσέχεις, να παρατηρείς, να νιώθεις ασήμαντα πράγματα γύρω σου που μπορεί ωστόσο αυτά να είναι η ζωή.

Ο δρόμος των διακοπών μου δεν υπάρχει πια. Χωματόδρομος με άμμο. Καλαμιές γύρω, το αυτοκίνητο βουλιάζει και γλιστράει στις γρήγορες στροφές. Σβηστοί προβολείς, στα φώτα του φεγγαριού, γλιστράς απαλά σ’ έναν άλλο κόσμο, ανάμεσα στις καλαμιές και τις μεγάλες αρχαίες πέτρες, περνάς το Ρίο Γκράντε, διασχίζεις τα σύνορα και βγαίνεις εκεί που δεν υπάρχουν κανόνες και υποχρεώσεις, στη μαγική χώρα της ελευθερίας. Φέτος ο δρόμος μου έγινε άσφαλτος, ήρθε η πρόοδος. Η κανονική ζωή επεκτείνεται, διαρκώς κερδίζει χώρους από τη μαγεία. Τα ταξίδια στο Μεξικό γίνονται όλο και πιο δύσκολα.

Δεν υπάρχουν τα τσιγάρα μου. Σε κανένα περίπτερο του νησιού. Τι σπάνιο μπορεί να έχει μια συνηθισμένη μάρκα τσιγάρου; Η ζωή μού στέλνει μηνύματα, αλλά κάνω πως δεν τα ακούω. Έχει περίπτερο στην άκρη του λιμανιού, λάμπουν τα μάτια της από εξυπνάδα, θα παραγγείλω να μας φέρουν, αν θέλετε, πόσα; Πόσα; Δεν είναι τσίχλες, γελάει και με μαλώνει κοροϊδευτικά. Όταν ξαναπάω μετά από μερικές μέρες βγάζει ένα μεγάλο κουτί. Νόμιζα ότι δεν θα ’ρθεις, λέει, αλλά μετά είπα, αυτός θα ’ρθει. Προσπαθώ να μεταφράσω τα λόγια, για καλό το λέει; Γιατί μοιάζω με άντρα που κρατάει τις υποσχέσεις του ή για εξαρτημένος; Ποτέ δεν θα μάθω. Βάζω τις κούτες στο πορτ μπαγκάζ. Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά εσάς και τους γύρω σας.

Παγωτά, κρέπες, βάφλες, φρούτα. Ζελ με αλόη. Ζελ ή τζελ; Αντηλιακά. Ησυχία. Τώρα κλείνουν όλα πιο νωρίς. Περισσότερη ησυχία, ουρανός σκοτεινός, βλέπεις την Αφροδίτη; Κύματα, θάλασσα, φεγγάρι, αέρας, τσιγάρο στο μπαλκόνι. Τραπέζια στο κύμα. Φωτογραφίες. Όταν μεγαλώνεις σταματάς να φωτογραφίζεσαι. Γιατί δεν αναγνωρίζεις πια αυτόν που σε κοιτάει στον καθρέφτη και θες να τον αγνοήσεις; Θέλω ν’ αφήσω το πρόσωπό μου να μοιάζει όλο και περισσότερο με τον εαυτό μου, μ’ αυτό που είμαι.

Φιλιούνται μπροστά σε όλη την παρέα. Τρώνε και φιλιούνται συνέχεια πάνω από τα πιάτα. Μα πώς φιλιούνται με πάθος πάνω από τις μπριζόλες, ρωτάω με απορία. Γελάει, ξέχασες κιόλας, με πειράζει, γιατί είναι 18 χρονών και είναι η ωραία και ο ωραίος της παρέας, να πώς. Βιαστικοί έρωτες, αιφνίδια δάκρυα, πόρτες που κλείνουν με θόρυβο. 16χρονα σορτς, σεξουαλικότητα που εκπέμπεται με διαδοχικές εκρήξεις, σήματα λαγνείας, απαγορευμένοι πόθοι. Οι έφηβες έχουν μια αυθόρμητη θεατρικότητα. Παίζουν ρόλους, μιλάνε υπαινικτικά μπερδεύοντας τους άντρες, εξασκούν τη δύναμή τους στους μεγαλύτερους.

Μια μεγάλη κυρία τραγουδάει άριες στη θάλασσα κολυμπώντας. Τραγουδάει για τον εαυτό της, την ακούω κρυφά κι εγώ. Στα παγωτά οι σερβιτόρες όταν φέρνουν την παραγγελία εύχονται καλή σας απόλαυση και ξαφνικά η ευχή αποκτάει ένα πλήθος αισθησιακών υπονοούμενων. Είναι καλοκαίρι. Νιώθεις τον ήλιο. Το αλάτι. Το σώμα σου σού μιλάει άμα το ακούσεις. Μη με ζορίζεις, ψιθυρίζει. Κοιμάμαι για μεσημέρι πριν το μπάνιο και μετά το μπάνιο. Κοιμήσου όταν μπορείς γιατί δεν ξέρεις πότε θα ’χεις ξανά την ευκαιρία.

Πέντε αγόρια πειράζουν μια μεθυσμένη τουρίστρια. Την κερνάνε κι άλλο ρακί, γελάει δυνατά και ζαλισμένα. Παίρνουν θάρρος, αρχίζουν να την ακουμπάνε, μισοσηκωμένη φούστα, ανοιχτά κουμπιά, τσίπουρο, χέρια, πεινασμένα βλέμματα, συνεννοήσεις στα ελληνικά, αγριάδα. Χαμογελάει μεθυσμένα, στωικά, και στα μάτια της διακρίνεται μια γενναιοδωρία, με κοιτάζει που κοιτάω και σαν μια λάμψη στο βλέμμα της να μου λέει ότι δεν είναι αυτή το θύμα που νομίζω.

Ζευγάρια περπατάνε χέρι-χέρι στα δρομάκια της Χώρας. Μιλάει πάντα το κορίτσι, αυτός ακούει. Τι σκέφτεται άραγε ο άντρας όσο αυτή αναλύει (τη σχέση τους); Σκοτεινοί δρόμοι, τηλέφωνα, είσαι καλά; Στροφή, φώτα, κίνδυνος. Μηνύματα από άλλα μέρη, μέρη χωρίς ονόματα, ονόματα χωρίς μέρη. Περνάς καλά; Θα μείνω Αθήνα. Δεν είναι κι άσχημα. Έχεις ίντερνετ; No access to network. Η θάλασσα μέσα σου. Κρατάς μακριά το θόρυβο του κόσμου. Ηρεμείς από τον επιθετικό επείγοντα ρυθμό των ειδήσεων, τον υπερκινητικό, ενθουσιώδη της διαφήμισης. Μπαινοβγαίνεις στην πραγματικότητα. Μια γιαπωνέζα παίζει νησιώτικα με βιολί, μια τουρκάλα τραγουδάει ελληνικά ρεμπέτικα. Κάποιοι συνέχεια έρχονται. Κάποιοι φεύγουν.

Οι διακοπές είναι μια συντομευμένη εκδοχή της ζωής. Μοναξιά και κόσμος. Όπως η ζωή. Μέρες ολόκληρες χωρίς να μιλάς κι όταν συμβαίνει αυτό ακούς τον εαυτό σου καθαρά. Αφίξεις, αναχωρήσεις, η ζωή σου, άνθρωποι που μπαίνουν, χάνονται, φεύγουν, του χρόνου λένε όλοι, με μια αδιόρατη μελαγχολία. Όλα τα αγαπημένα πρόσωπα γύρω μας εξαφανίζονται σιγά-σιγά το ένα μετά το άλλο κι εγώ προσπαθώ να συνηθίσω αυτή τη φυσική ροή των πραγμάτων πριν με συνθλίψει. Υπάρχουν πόλεις και νησιά και βουνά και θάλασσες και ποτάμια και μουσικές και εστιατόρια και μπαρ και αυτοκίνητα και δρόμοι και ξενοδοχεία. Υπάρχουν μέρη να πάω και πράγματα να κάνω. Υπάρχει μοναξιά και παρέα. Υπάρχουν οι άλλοι άνθρωποι και όλα όσα θα γίνουν. Ας ζήσω λοιπόν λίγο παραπάνω να δω τι θα συμβεί.