ΤΟΥΡΚΙΑ: Πυρηνική βόμβα ετοιμάζει η Aγκυρα

Tης ΜΑΡΙΑΣ ΑΔΑΜΙΔΟΥ

Oχι μόνο τη λάμψη αλλά και το δέος που προκαλούσε η Οθωμανική Αυτοκρατορία θέλει να επαναφέρει ο Ταγίπ Ερντογάν και μάλιστα, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Welt», με τη μετατροπή της Τουρκίας σε πυρηνική δύναμη.

Οπως σημειώνει ο υπογράφων το άρθρο, Χανς Ρούλε, ο οποίος υπήρξε επί σειρά ετών σύμβουλος στο γερμανικό υπουργείο Αμυνας, ο λόγος για τον οποίο οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούν την Τουρκία είναι ακριβώς αυτή η κρυφή φιλοδοξία της Αγκυρας. Μάλιστα, όπως αναφέρει, εδώ και αρκετά χρόνια είναι σαφές για τις δυτικές μυστικές υπηρεσίες ότι η Τουρκία προσπαθεί να αποκτήσει πυρηνική βόμβα και ότι οι σχετικές ενδείξεις πυκνώνουν εδώ και καιρό.

Πρότυπο για τη στρατηγική των Τούρκων φέρεται να είναι το Ιράν. Διαβάζοντας, δε, πίσω από τις λέξεις σε δήλωση του Αμπντουλάχ Γκιουλ το 2013 στο «Foreign Affairs» διαπιστώνει ότι η Αγκυρα δεν προτίθεται να μείνει πίσω στον πυρηνικό ανταγωνισμό που έχει ξεκινήσει στη γειτονιά της. «Η Τουρκία δεν πρόκειται να επιτρέψει σε κάποιο γειτονικό κράτος (βλέπε Ιράν) να έχει στην κατοχή του όπλα τα οποία δεν διαθέτει η ίδια».

Η Τεχεράνη έχει συγκαλύψει το πρόγραμμα κατασκευής ατομικής βόμβας πίσω από τα πυρηνικά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας και η Αγκυρα φέρεται να πράττει το ίδιο. Το 2011 και το 2013 η Τουρκία υπέγραψε δύο συμβόλαια για την ανέγερση ενός μεγάλου εργοστασίου με πυρηνικούς αντιδραστήρες, ωστόσο το πιο ενδιαφέρον είναι τα ίδια τα συμβόλαια. Οταν συμφωνείται η κατασκευή ενός αντιδραστήρα, η συνήθης πρακτική είναι ότι η επιχείρηση που την αναλαμβάνει οφείλει να θέσει στη διάθεση της κυβέρνησης το απαιτούμενο ουράνιο και να απομακρύνει τα απόβλητα.

 

Η Αγκυρα, όμως, δεν συμπεριέλαβε στα συμβόλαια την απομάκρυνση των ράβδων καυσίμου, λέγοντας ότι αυτό θα οριστεί αργότερα. Αυτό, σύμφωνα με τον Ρούλε, σημαίνει ότι η τουρκική ηγεσία θέλει να κρατήσει στα χέρια της τις ραδιενεργές ράβδους, που είναι κρίσιμης σημασίας για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας.

Τα ραδιενεργά κατάλοιπα ενός αντιδραστήρα περιλαμβάνουν κατά 90% απόβλητα, κατά 9% εξασθενημένο ουράνιο και 1% εξασθενημένο πλουτώνιο. Η κατασκευή μονάδας για να απομονώσει το ραδιενεργό υλικό απαιτεί μόλις έξι μήνες και το μέγεθός της δεν ξεπερνά αυτό ενός κτιριακού συγκροτήματος με γραφεία.

Αντιφατικές δηλώσεις
Μέχρι στιγμής η τουρκική κυβέρνηση αρνείται ότι θέλει να προχωρήσει στον εμπλουτισμό ουρανίου, αλλά ο συγγραφέας κρίνει αντιφατικές τις δηλώσεις των στελεχών της και στέκεται ιδιαίτερα στο γεγονός ότι ο υπουργός Ενέργειας, Τανέρ Γιλντίζ, δικαιολόγησε τα κενά στα συμβόλαια με την ανάγκη να «καταλάβουν πώς λειτουργεί ο κύκλος των πυρηνικών».

Οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες είχαν καταγράψει το 2010 ότι ο Ερντογάν παρήγγειλε να προετοιμαστούν κρυφά μονάδες για εμπλουτισμό ουρανίου, ενώ άλλες μυστικές υπηρεσίες αναφέρουν πως η Τουρκία διαθέτει ήδη τον απαιτούμενο αριθμό φυγοκεντρικών συσκευών. Η προέλευσή τους εικάζεται πως είναι από το Πακιστάν.

Μία ακόμη σημαντική ένδειξη, κατά τον Ρούλε, είναι το τουρκικό πυραυλικό πρόγραμμα και συγκεκριμένα οι πύραυλοι μεσαίου βεληνεκούς που έχει παραγγείλει ο Ερντογάν.

Το 2012 έγινε επιτυχημένη δοκιμή πυραύλων με βεληνεκές 1.500 χλμ., ενώ του χρόνου θα είναι έτοιμοι πύραυλοι που μπορούν να πετύχουν τον στόχο σε 2.500 χλμ. Για τους ειδικούς, οι πύραυλοι μεσαίου βεληνεκούς αποκαλύπτουν την ύπαρξη πυρηνικού προγράμματος, καθώς δεν είναι ιδιαίτερα ακριβείς και άρα προορίζονται κυρίως για χρήση ως όπλα μαζικής καταστροφής.

ΤΟΥΡΚΙΑ Διατηρεί σχέσεις με το πυρηνικό πρόγραμμα του Πακιστάν από το 1987

Οι σχέσεις της Τουρκίας με το πυρηνικό πρόγραμμα του Πακιστάν ξεκίνησαν το 1987 όταν, σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Αγκυρα συμμετείχε στις δραστηριότητες του Πακιστανού λαθρεμπόρου πυρηνικών Αμπντούλ Καντίρ Χαν, ο οποίος είχε προμηθεύσει φυγοκεντρικές συσκευές στη Λιβύη και τη Βόρεια Κορέα. Ο Χαν φέρεται να σκεφτόταν να αποθηκεύσει όλο του το παράνομο «στοκ» στην Τουρκία. Θεωρείται δεδομένο, πάντως, ότι αρκετά συστατικά που δεν μπορούσαν να μεταφερθούν από και προς το Πακιστάν διά της νομίμου οδού έφταναν στον προορισμό τους μέσω Τουρκίας.

Επιπλέον, τουρκικές εταιρείες είχαν αναλάβει τον ηλεκτρονικό εξοπλισμό των πακιστανικών εγκαταστάσεων. Αργότερα, το 1998, ο τότε πρωθυπουργός του Πακιστάν, Ναουάζ Σαρίφ, πρότεινε στην Τουρκία μια «πυρηνική συνεργασία» στο ερευνητικό πεδίο. Ακόμη και σήμερα οι μυστικές υπηρεσίες της Δύσης αναφέρουν ότι υπάρχει έντονη ανταλλαγή δεδομένων σε επιστημονικό επίπεδο. Λέγεται, όμως, ότι υπάρχουν κι άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία που ενισχύουν την αίσθηση ότι η Τουρκία έχει στη διάθεσή της πυρηνικά με τη βοήθεια του Πακιστάν. Ο Χαν προμήθευε τους πελάτες του και με σχέδια για την κατασκευή πυρηνικών όπλων, ένα εκ των οποίων εντόπισε η CIA στη Λιβύη το 2003. Οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών εικάζουν ότι και η Τουρκία συγκαταλεγόταν μεταξύ των πελατών του Χαν και άρα πιθανότατα έχει αποκτήσει πρόσβαση τόσο σε υλικό όσο και σε τεχνογνωσία.