ΣΥΡΙΑ: Μνημεία ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ σε ΚΙΝΔΥΝΟ λόγω του πολέμου

ΤΗΣ PATRICIA COHEN / NEW YORK TIMES

Η βία στη Συρία πρέπει να σταματήσει. Η ατέρμονη αιματηρή διαμάχη μεταξύ καθεστώτος και ανταρτών δεν έχει πλέον αντίκτυπο μόνο σε εκατομμύρια αθώους αμάχους. Βλάπτει επίσης πολύ σοβαρά ιστορικές πόλεις και, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, απειλεί με ολοκληρωτικό αφανισμό αρχαιολογικούς θησαυρούς ανεκτίμητης αξίας.

 

Τις τελευταίες μέρες, οι συγκρούσεις έχουν μεταφερθεί στο Χαλέπι, μετατρέποντας την εμπορική πρωτεύουσα της χώρας και το αρχαιότερο μέρος του κόσμου που κατοικείται από ανθρώπους - σύμφωνα με τους επιστήμονες - σε πεδίο μάχης. 

 

Οι καταστροφές σε αυτήν την πόλη ηλικίας 5.000 ετών ίσως δεν αποκατασταθούν ποτέ. Ηδη, τονίζει η Μπόνι Μπέρνχαμ, πρόεδρος του Διεθνούς Ταμείου Μνημείων, οι τεράστιες σιδερένιες πόρτες του μεσαιωνικού κάστρου στην ακρόπολη του Χαλεπίου, τη Σιταντέλ, ανατινάχθηκαν κατά τη διάρκεια πυραυλικής επίθεσης. Από εκεί, οι δυνάμεις του Ασαντ πυρπολούν όλη την πόλη. Χτισμένο πάνω σε έναν ψηλό βράχο, το κάστρο αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί ένα πολύ σημαντικό στρατηγικό σημείο.

 

Με ολοσχερή καταστροφή απειλείται επίσης ο ναός του Θεού της Καταιγίδας, ένας εξίσου σημαντικός αρχαιολογικός χώρος που χρονολογείται μεταξύ 3000 και 2000 π.Χ. Ο ναός, ο οποίος ανακαλύφθηκε πρόσφατα και τα ανάγλυφά του «στηρίζονται» αυτή τη στιγμή με σακιά από άμμο και «προστατεύονται» από μια διάτρητη οροφή από κασσίτερο. Για όλες τις καταστροφές το Ταμείο ενημερώνεται από αρχαιολόγους στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, οι οποίοι με τη σειρά τους επικοινωνούν τηλεφωνικώς ή μέσω Ιντερνετ με αυτόπτες μάρτυρες στις πληγείσες περιοχές.

 

Οι δαιδαλώδεις δρόμοι στο Χαλέπι αποκαλύπτουν έναν μικρόκοσμο ανθρώπινης ιστορίας. Κάτω από τη Σιταντέλ σώζονται ερείπια ζωφόρων της χάλκινης εποχής και ρωμαϊκά οχυρά. Ολόκληρη η Παλιά Πόλη, με το Μεγάλο Τζαμί του 12ου αιώνα, τα χιλιάδες μεσαιωνικά σπίτια με τις αυλές, τα αραβικά παζάρια, το πέτρινο μουσουλμανικό ιεροδιδασκαλείο του 17ου αιώνα κι ένα οθωμανικό παλάτι με χαμάμ, έχει χαρακτηριστεί από την UNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

 

Φωτογραφίες από τη Σιταντέλ εικονίζουν ερείπια σε διάσπαρτα μέρη της πόλης. Είναι όμως πολύ δύσκολο να υπολογιστεί το μέγεθος των ζημιών, καθώς και σε ποιον πρέπει να καταλογιστούν. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Συριακού Εθνικού Συμβουλίου, η Σιταντέλ υπέστη πολύ σοβαρές ζημιές την περασμένη εβδομάδα από στρατιωτικό πύραυλο. Το Αλ Τζαζίρα πάλι, επίσης την περασμένη εβδομάδα, μετέδωσε βίντεο στο οποίο σύροι αντάρτες μιλούν για την ανάγκη κατάληψης της ακρόπολης.

 

Κάποιοι πιστεύουν πως τώρα, περισσότερο από ποτέ, ο κόσμος πρέπει να ακούει καθημερινά, ξανά και ξανά, για το τι γίνεται στη Συρία. Να ξέρει ότι ένας μοναδικός πολιτισμός εκτίθεται διαρκώς σε κίνδυνο, με τη λογική ότι το θέμα δεν είναι πια τοπικό αλλά παγκόσμιο. 

 

Δώρον άδωρον, κατά τον Εντ Χουσεΐν, ανώτερο συνεργάτη Μεσανατολικών Σπουδών του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων: «Δεν μπορεί να περιμένει κανείς από μια κυβέρνηση που σκοτώνει με τόση ευκολία τους δικούς της ανθρώπους να σεβαστεί τα ιστορικά μνημεία».