ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΟΠΛΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: Ο Trump, ο Kim και το πυρηνικό ατύχημα

ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΟ...

Toυ Gideon Rachman / Financial Times


Τη δεκαετία του 1950, ένας συνδυασμός απερίσκεπτων λέξεων στην Ουάσιγκτον και λανθασμένων υπολογισμών στην Πιονγιάνγκ οδήγησε στο ξέσπασμα του πολέμου της Κορέας.  

Τώρα, καθώς ο κόσμος αντιμετωπίζει την προοπτική να ξεσπάσει ένας νέος πόλεμος στην κορεατική χερσόνησο, ο κίνδυνος είναι οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Βόρειας Κορέας να κάνουν ξανά λάθος υπολογισμούς και να οδηγηθούν σε σύγκρουση.
 
 

Πολλοί ιστορικοί εντοπίζουν το ξέσπασμα του πολέμου της Κορέας σε μια ομιλία που έδωσε ο Dean Acheson στο National Press Club στην Ουάσιγκτον τον Ιανουάριο του 1950. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών μίλησε για την «αμυντική περίμετρο» των ΗΠΑ στην Ασία και υπονόησε ότι η Κορέα βρίσκεται έξω από την περίμετρο. Στην Πιονγιάνγκ, ο ηγέτης της Βορείου Κορέας Kim Il Sung κράτησε τον καθαρό υπαινιγμό ότι οι ΗΠΑ δεν θα υπερασπιστούν τη Νότια Κορέα. Πέντε μήνες αργότερα, ο στρατός του πέρασε τον 38ο παράλληλο και εισέβαλε στον Νότο.
 

Ο Kim Il Sung, όμως, υπολόγισε λάθος. Οι ΗΠΑ πολέμησαν. Ο πόλεμος της Κορέας κόστισε χιλιάδες ζωές, οδήγησε σε άμεση μάχη μεταξύ κινεζικών και αμερικανικών δυνάμεων και επίσημα δεν τελείωσε ποτέ:

  Εως σήμερα, η ειρήνη στην Κορέα διατηρείται από μια ανακωχή και όχι από μια επίσημη συνθήκη ειρήνης.
 

Ενώ ο Acheson έστειλε σήμα αδιαφορίας, ο Ντόναλντ Τραμπ στέλνει σήμα αποφασιστικότητας, υποσχόμενος ότι οι ΗΠΑ θα σταματήσουν το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας και υπονοώντας ότι είναι προετοιμασμένος για ένα προληπτικό στρατιωτικό χτύπημα. Αλλά για άλλη μια φορά υπάρχει σαφής κίνδυνος η Βόρεια Κορέα να αντιδράσει απρόβλεπτα.
 

Ο ηγέτης της χώρας Kim Jong Un, εγγονός του Kim Il Sung, αγκάλιασε τον μιλιταρισμό του προγόνου του, τον απομονωτισμό και την παράνοια. 

Αν ο σημερινός Kim συμπεράνει ότι οι ΗΠΑ πράγματι ετοιμάζονται να χτυπήσουν το καθεστώς του, θα μπει στον πειρασμό να χτυπήσει πρώτος.  

Το κίνητρο να κινηθεί γρήγορα θα αυξηθεί από τις ιστορίες στα ΜΜΕ ότι τα αμερικανικά πολεμικά σχέδια περιλαμβάνουν μια γρήγορη προσπάθεια να σκοτώσουν τον ηγέτη της Βορείου Κορέας.
 
 

Το στρατιωτικό δόγμα της Βορείου Κορέας, όπως παρουσιάστηκε σε πρόσφατες ασκήσεις, προβλέπει την πρώτη χρήση πυρηνικών όπλων για να αποκρούσει την ήττα και την καταστροφή.  

Ο Jeffrey Lewis, ένας ακαδημαϊκός εμπειρογνώμων, έγραψε πρόσφατα στο Foreign Policy: «Η στρατηγική του Kim στηρίζεται στη γρήγορη χρήση πυρηνικών όπλων, πριν οι ΗΠΑ τον σκοτώσουν ή οι ειδικές δυνάμεις βρουν τις πυραυλικές μονάδες… Πρέπει να κινηθεί πρώτος, αν πρόκειται να κινηθεί».
 
 

Αν και η Βόρεια Κορέα δεν ανέπτυξε ακόμα έναν πυρηνικό πύραυλο που μπορεί να χτυπήσει τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ, ίσως έχει πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές που μπορούν να χτυπήσουν τη Νότια Κορέα ή την Ιαπωνία. Η πρωτεύουσα της Νοτίου Κορέας Σεούλ, που είναι μόλις 35 μίλια από τα σύνορα, είναι σίγουρα ευάλωτη σε ένα καταστροφικό μπαράζ του συμβατικού πυροβολικού. Και Ιαπωνία και Νότια Κορέα ανησυχούν πολύ για τα χημικά όπλα της Βορείου Κορέας.

 

Τα υπονοούμενα Τραμπ ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν ένα χτύπημα στη Βόρεια Κορέα έχουν στόχο να ασκήσουν πίεση στην Κίνα να «δείξει έργο» στο υπό την επιρροή της κράτος της κορεατικής χερσονήσου.  

Μπορεί να δουλέψει. Η κινεζική κυβέρνηση έχει ανοιχτά θορυβηθεί από γεγονότα στη Βόρεια Κορέα και μπορεί να πιέσει την Πιονγιάνγκ πολύ περισσότερο.  

Είναι επίσης πιθανό ότι το καθεστώς Kim φοβάται περισσότερο απ' όσο δείχνει η προς τα έξω έπαρσή του και μπορεί να παγώσει το πυρηνικό του πρόγραμμα.
 

Αλλά ενώ είναι σίγουρα κατανοητό ότι η «πολεμοχαρής» στρατηγική της διοίκησης Τραμπ μπορεί να αποδώσει, είναι περισσότερο πιθανό ότι...

η Βόρεια Κορέα δεν θα υποχωρήσει και ότι η στρατηγική Τραμπ θα αποτύχει. 

Σε αυτή την περίπτωση, ο Αμερικανός πρόεδρος αντιμετωπίζει ένα δίλημμα. 

Η «ισχυρή αρμάδα» απομακρύνεται από την κορεατική χερσόνησο χωρίς να ολοκληρώσει την αποστολή της; 

Μπορεί η Προεδρία να παρουσιάσει μια ενίσχυση των οικονομικών κυρώσεων, πιθανά σε συνεργασία με την Κίνα, ως την «πολύ σκληρή δράση» που υποσχέθηκε;
 

Ο Τραμπ είναι ικανός για χωρίς ντροπή αλλαγές στη ρητορική και την πολιτική. Ετσι, είναι σίγουρα πιθανό ότι απλά θα υποχωρήσει στη Βόρεια Κορέα ή θα ασπαστεί το status quo ως τη δραματική αλλαγή που αναζητούσε τόσο καιρό.
 

Ωστόσο είναι επίσης πιθανόν ότι ο Τραμπ έχει πειστεί πως το πρώτο χτύπημα στη Βόρεια Κορέα είναι μια εφαρμόσιμη λύση. Κάθε τέτοιο συμπέρασμα έρχεται ενάντια στην κλασική στρατιωτική εκδοχή ότι είναι αδύνατο να καταστραφεί το πυρηνικό πρόγραμμα της Βορείου Κορέας με ένα κύμα επιθέσεων και γι’ αυτό, μετά από μια τέτοια επίθεση, Νότια Κορέα, Ιαπωνία και οι αμερικανικές βάσεις στην περιοχή θα είναι εκτεθειμένες σε αντίποινα.
 

Ο στρατός των ΗΠΑ γνωρίζει καλά τα ρίσκα που περιέχει ένα «πρώτο χτύπημα» στη Βόρεια Κορέα. Ετσι, είναι ενθαρρυντικό να θυμόμαστε ότι ο στρατηγός HR McMaster, σύμβουλος ασφαλείας του Τραμπ, έχει γράψει ένα βιβλίο με ανηλεή κριτική κατά Αμερικανών στρατηγών για το ότι δεν έδωσαν ειλικρινείς συμβουλές στους πολιτικούς κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ.
 

Σε αυτό το πλαίσιο, ο κίνδυνος είναι ο Τραμπ, μετά από μια χαοτική αρχή της προεδρίας του, να έχει καταλήξει ότι η στρατιωτική δράση είναι το «κλειδί» για να κερδίσει το «image» που υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους του. Ο πρόεδρος κέρδισε διακομματικό χειροκρότημα για την επίθεση στη Συρία. Εριξε μια μεγάλη συμβατική βόμβα στο Αφγανιστάν λίγο μετά και ο γιος του, ο Ντόναλντ ο νεότερος, μετέφερε μέσω twitter την αγαλλίασή του.
 

Υπάρχουν μέλη στον εσωτερικό κύκλο του προέδρου που πράγματι πιστεύουν ότι η διοίκηση Τραμπ εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο ενός «πρώτου χτυπήματος» στη Βόρεια Κορέα.  

Αλλά αν ο Kim Jong Un καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα, ίσως κινηθεί προς τη σκανδάλη των πυρηνικών του πρώτος…