ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΒΑΛΚΑΝΙΑ: Φρούδες ελπίδες προς ένταξη στην Ε.Ε. για τους γείτονές μας

Tου Σταυρου Τζιμα

Κάθώς μπαίνουμε σε λίγες μέρες στον Δεκέμβρη, η αγωνία στις πολιτικές ελίτ των κρατών της δυτικής Βαλκανικής για την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών τους κορυφώνεται. Στα μέσα του μήνα θα συνέλθει στις Βρυξέλλες το Συμβούλιο των ΥΠΕΞ των κρατών-μελών το οποίο θα αποφασίσει επί των αιτήσεων των ενδιαφερομένων για την ένταξή τους στην Ε.Ε. χωρών των δυτικών Βαλκανίων συν της Τουρκίας, που είναι μια ειδική περίπτωση.

Πώς έχει η κατάσταση μέχρι στιγμής; 

Η Σερβία έχει πάρει και… δεν έχει πάρει ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. 

Η ΠΓΔΜ ζητάει κι αυτή να λάβει ημερομηνία. 

Η Αλβανία βρίσκεται λίγο πιο πίσω, καθώς αιτείται τη χορήγηση καθεστώτος χώρας υποψήφιας προς ένταξη, το ίδιο και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ενώ η Πρίστινα θέλει να κάνει το πρώτο της ευρωπαϊκό βήμα διαπραγματευόμενη την υπογραφή Συμφώνου Σύνδεσης και Σταθερότητας.

Οι άνεμοι ούτε φέτος πνέουν ούριοι για τους γείτονες. Οι ισχυροί, με πρώτους τους Γερμανούς, δεν θέλουν στην «πολυκατοικία», σε μια δύσκολη για την Ε.Ε. συγκυρία (και) άλλες προβληματικές οικονομίες και κοινωνίες. Πολύ περισσότερο δεν επιθυμούν συγκατοίκους που δεν έχουν διευθετήσει μεταξύ τους εθνοτικές εκκρεμότητες αιώνων. Ούτε όμως θέλουν και να σβήσουν από τους λαούς της περιοχής τον διακαή πόθο τους να αισθανθούν Ευρωπαίοι και να απολαύσουν και εκείνοι τα δικαιώματα δημοκρατικών και ελεύθερων κοινωνιών. Ξέρουν οι Ευρωπαίοι ότι αν οι άνθρωποι στην πίσω αυλή τους χάσουν και αυτή την ελπίδα, τότε το πισωγύρισμα σε εθνικισμούς θα είναι για εκείνους μονόδρομος και οπωσδήποτε βίαιο.

Οι ενδιαφερόμενοι δεν θα πρέπει να τρέφουν υψηλές προσδοκίες. Ούτε φυσικά η ελληνική πλευρά, που έχει ως μόνιμη στρατηγική επιδίωξή της την ένταξη των βόρειων γειτόνων στην Ε.Ε., πρέπει να τους καλλιεργεί φρούδες ελπίδες με αφορμή και την ανάληψη της προεδρίας τον Ιανουάριο.

Η Αλβανία δύσκολα θα πάρει ημερομηνία, καθώς το Βερολίνο αλλά και οι Βρυξέλλες περιμένουν δείγματα γραφής από τον νέο πρωθυπουργό Εντι Ράμα ότι θα αλλάξει πολλά όπως έχει υποσχεθεί, για τα Σκόπια ούτε κουβέντα όσο ο Γκρούεφσκι παραμένει στο δικό του εθνικοπατριωτικό «σύμπαν» μεθυσμένος από την εξουσία του, ενώ για την Βοσνία όχι μόνο δεν τίθεται θέμα προόδου, αλλά Γερμανοί και Βρετανοί αξιώνουν να της κοπεί και η οικονομική βοήθεια, ενδεχόμενο που πολλοί εταίροι -και η Αθήνα- θεωρούν καταστροφικό.

Απομένει η Σερβία στην οποία έχει δοθεί, υπό όρους, ημερομηνία έναρξης των διαπραγματεύσεων για τον Ιανουάριο.

Η Ελλάδα ως προεδρεύουσα χώρα θα κληθεί να διαχειριστεί τις διαπραγματεύσεις για τη Σερβία. Το έργο της δεν θα είναι καθόλου εύκολο, αφού Γερμανία και Βρετανία πιέζουν αφόρητα ώστε η εξέλιξή τους να συναρτάται από την πορεία της εξομάλυνσης των σχέσεων Βελιγραδίου - Πρίστινας.