"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Γλώττα λανθάνουσα...

Του Κώστα Γεωργουσόπουλου

Κατά καιρούς επιστρατεύονται κάποιες λέξεις- τρομοκράτες αντλημένες από το θεωρητικό οπλοστάσιο νεοφανών επιστημών, άλλοτε ανασταίνονται, συχνά νεκρανασταίνονται, από το πεθαμένο λεξιλόγιο της καθαρεύουσας και πετάγονται στα καλά καθούμενα στα μούτρα τού μέσου αναγνώστη ή ακροατή για εντυπωσιασμό και, σαφώς, για κατατρομοκράτηση της αγνοίας του.

Θυμηθείτε πριν από λίγα χρόνια είχε αριβάρει η λέξη «πρόταγμα». Πήγαινε κι ερχόταν-, άλλωστε πάει κι έρχεται ακόμη-, λες και δεν υπήρχε η επίσης λόγια αλλά εκλαϊκευμένη πλέον λέξη προτεραιότητα. Αφήνω που είναι λάθος στα ελληνικά αυτά τα μορφώματα τα οποία έρχονται από τις ξένες γλώσσες που δανείζονται από τα αρχαία, και ως αντιδάνεια ελλιμενίζονται στα νερά μας. Διότι στα ελληνικά τα ουδέτερα σε-μα (πράγμα, βλέμμα κ.τ.λ.) σημαίνουν το αποτέλεσμα μιας ενέργειας. Το σωστό, λοιπόν, στα ελληνικά είναι η απλούστατη λέξη: πρόταση. Αλλά πού; Πώς θα φανείς πούρος θεωρητικός τρομοκράτης.
Τώρα ξεφουρνίζεται από πολιτικούς, αναλυτές, δημοσιογράφους ο νέος γιαγκούλας: «διακύβευμα». Λέξη άγνωστη στα λεξικά. Ούτε στον Μπαμπινιώτη ούτε στον Τεγόπουλο. Το ρήμα είναι διακυβεύω και σημαίνει διακινδυνεύω, παίζω ζάρια, κυριολεκτικά, αφού κύβοι είναι τα ζάρια, άρα ρισκάρω, παίζω με την τύχη. Η ενέργεια που θα έπρεπε να χρησιμοποιείται είναι η λέξη διακύβευση, γνωστή ήδη από το 1852. Από πού λοιπόν και ώς πού οι εκλογές διακύβευμα. Τέτοιο θα είναι μετά το αποτέλεσμα των εκλογών. Τώρα είναι, αν είναι, τέλος πάντων, ζαριά, η εκλογική διαδικασία, διακύβευση. Μα, είναι σοβαρά πράγματα να ισχυρίζεσαι πως η εξωτερική πολιτική, η οικονομία, η υγεία είναι ζαριά, τυχερό παιχνίδι, ρίσκο; Μπαρμπούτι είναι οι εκλογές; Πλακωτό ή φεύγα;
ΠΗΓΗ: TANEA

Δεν υπάρχουν σχόλια: