"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟ ΑΡΝΗΣΙΔΙΚΟ ΚΩΛΟΧΑΝΕΙΟ: Το άρθρο 349 ΚΠΔ και ο φούρνος του Ναστραντίν Χότζα

Αρεοπαγίτη ε.τ.


Χαιρετίσαμε  με ειδικό άρθρο   ως πολύ θετικό βήμα για την επιτάχυνση απονομής της  ποινικής δικαιοσύνης την  πρόσφατη -μόλις την 10 Ιουνίου- τροποποίηση  του άρθρου 349 Κ. Ποιν. Δ. με την οποία ορίσθηκε πλαφόν στον αριθμό των λόγω ανώτερης βίας αναβολών δικασίμου για μόνο μία φορά για κάθε διάδικο μέρος, η απόδειξη της ασθενείας θα γίνεται μόνο με πιστοποιητικό δημοσίου θεραπευτηρίου και οι εξ αναβολής δίκες θα προσδιορίζονται εντός χρονικού διαστήματος τριών μηνών.

Σαφώς η νέα αυτή ρύθμιση για τις αναβολές δεν ήταν πανάκεια για την επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης, γιατί απαιτούνται να συντρέξουν κατά περίπτωση και άλλες προϋποθέσεις, όπως αλλαγή νοοτροπίας κάποιων δικαστών (υπάρχουν πάρα πολλοί εξαιρετικοί δικαστές που σέβονται και τιμούν το λειτούργημά τους),  προετοιμασία για τη διεξαγωγή της δίκης με την επισήμανση των κρίσιμων σημείων κάθε υπόθεσης, διεύθυνση της διαδικασίας σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και όχι με ρυθμό slow down για να συμπληρωθεί το ωράριο και διακοπές της συνεδριάσεως προς αναψυχή όχι πέραν του αναγκαίου χρονικού διαστήματος, αμερόληπτη συμπεριφορά έναντι πάντων ακόμα και των επωνύμων δικηγόρων (πολλές φορές κρατιούνται υποθέσεις για να προσέλθουν), σωστός καταμερισμός των υποθέσεων στο πινάκιο προς εκδίκαση από απόψεως βαρύτητας και χρόνου και κυρίως κατανόηση για τα μαρτύρια των μαρτύρων από τις αλλεπάλληλες αναβολές των δικών, γιατί τα θύματα έχουν τουλάχιστον ίσα με τους κατηγορούμενους δικαιώματα. Επομένως αν δεν συνέτρεχαν οι παραπάνω προϋποθέσεις η νέα ρύθμιση δεν θα συνέβαλε ουσιαστικά στην επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, αλλά θα ήταν ένα εργαλείο που στα χέρια ενός ικανού δικαστικού μηχανισμού και με συνδρομή κάποιων των παραπάνω προϋποθέσεων σε βάθος χρόνου θα μηδένιζε το απόθεμα των εκκρεμών υποθέσεων, ώστε οι νέες υποθέσεις να εκδικάζονται σε εύλογο χρόνο.

Φαίνεται, ότι η νεοεισαχθείσα ρύθμιση για την επιβολή πλαφόν στις αναβολές δικών, πριν καν δοκιμασθεί στην πράξη, προκάλεσε την αντίδραση των δικηγόρων, που ύψιστο καθήκον έχουν την υπεράσπιση των πελατών τους  με κάθε νομιμοφανές μέσον, όπως η κατά πάγια υπερασπιστική τακτική μετά τις αλλεπάλληλες αναβολές εκδίκασης των υποθέσεων στα όρια της μετά παράτασης παραγραφής των αδικημάτων και με απουσία των μαρτύρων, που σε μεγάλο ποσοστό απηυδισμένοι από την ταλαιπωρία των αναβολών δεν προσέρχονται να καταθέσουν.

Στις 21 Ιουνίου ο υπουργός Δικαιοσύνης με τροπολογία που κατέθεσε στη Βουλή προχώρησε σε νέα ρύθμιση του άρθρου 349ΚΠΔ, γιατί όπως είπε, οι αλλαγές προέκυψαν μετά από συνεννόηση με την πρόεδρο της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, αλλά και τον πρόεδρο της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων προκειμένου να αναζητηθεί κοινός τόπος για βελτιώσεις. Συγκεκριμένα με τις αλλαγές "αναδιατυπώνεται η διάταξη που αφορά στη δυνατότητα μίας μόνο αναβολής για λόγους κωλύματος συνηγόρου σε δίκη προκειμένου να μπορεί κατ’ εξαίρεση να υπάρχει αναβολή και στην περίπτωση κατά την οποία προέκυψε σε μεταγενέστερο χρόνο άλλη δικάσιμος. Προστίθενται και οι γιατροί πρωτοβάθμιας υγείας σε κείνους που μπορούν να εκδίδουν βεβαιώσεις για αναβολή δίκης για λόγους υγείας. Ανώτατο όριο 8 μηνών στον χρονικό προσδιορισμό των εξ αναβολής δικών λαμβάνοντας υπόψη τα υπερφορτωμένα πινάκια".

Απορώ όχι μόνο με το πολιτικό αλλά και θεσμικό λάθος του κ. Υπουργού, που παρέλειψε για τη νέα ρύθμιση να ζητήσει προηγουμένως τη γνώμη των θεσμικών οργάνων της Δικαιοσύνης, δηλαδή του κ.κ. Προέδρου και Εισαγγελέως του ΑΠ, που γνωρίζουν καλύτερα και υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, που είναι η  ταχεία απονομή της δικαιοσύνης και αρκέστηκε μόνο στη γνώμη των δικαστικών συνδικαλιστών, που υπηρετούν πρωτίστως το συνδικαλιστικό συμφέρον και μάλιστα με δημόσια παρουσίαση της μεταξύ τους συνεννόησης  και έτσι έδωσε την εντύπωση, ότι για τα θέματα της δικαιοσύνης αρμόδιοι είναι οι συνδικαλιστές και όχι τα θεσμικά όργανα της, που ασφαλώς θα είχαν διαφορετική άποψη.

Με τη ρύθμιση αυτή, που κατά ευφημισμό αποκλήθηκε από τον κ. Υπουργό κοινός τόπος για βελτιώσεις, ενώ στην ουσία είναι παράδοση άνευ όρων στα συνδικάτα όχι μόνο αναιρείται η προσπάθεια να τεθεί τέρμα στις απεριόριστες αναβολές των δικών, αλλά αντίθετα τις διευκολύνει, γιατί παρέχεται πλέον η δεύτερη αναβολή για κώλυμα συνηγόρου και δεδομένου ότι στην πρακτική η εξαίρεση αποτελεί τον κανόνα θα δίδονται δύο αναβολές για τον λόγο αυτό πλέον της αναβολής λόγω ασθενείας, δηλαδή ο κατηγορούμενος εξασφαλίζει τρία 8μηνα στο απυρόβλητο χωρίς εμφάνιση στο ακροατήριο. Τα δε κωλύματα δικηγόρων εξ αιτίας άλλης δικασίμου δεν είναι αιφνίδια, αλλά γνωστά προ ικανού χρόνου, η δε αναβολή με βεβαίωση γιατρού πρωτοβάθμιας υγείας αντί δημόσιου θεραπευτηρίου αποκτάται πολύ εύκολα και δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί η βασιμότητα τους, όπως συμβαίνει με τις βεβαιώσεις των δημόσιων θεραπευτηρίων. 

Είμαι βέβαιος ότι πλέον...

 

 οι αναβολές λόγω ασθενείας θα αυξηθούν γεωμετρικά και μάλιστα για τις λεγόμενες δικαστικές ασθένειες δηλαδή αυτές, που δεν μπορούν να ανιχνευθούν. 

Για να ελαφρυνθούν τα υπερφορτωμένα πινάκια πρέπει να εκδικάζονται περισσότερες υποθέσεις από όσες εισάγονται προς εκδίκαση συμπεριλαμβανομένων και των αναβεβλημένων υποθέσεων, που δεν πρόκειται να συμβεί με την αύξηση των αναβολών δικής και μάλιστα των σοβαρών υποθέσεων, για τις οποίες πολλές φορές απαιτείται τουλάχιστον μια ολόκληρη δικάσιμος.

Κατανοώ την προσπάθεια των δικηγόρων για την ευκολότερη χορήγηση αναβολών δίκης που τους διευκολύνει επαγγελματικά και αρκετές φορές παίρνουν και πρόσθετη αμοιβή, αλλά δεν μπορώ να κατανοήσω τη συναίνεση της προέδρου της ΕΔΕ και τον ισχυρισμό της, ότι η καθυστέρηση απονομής της δικαιοσύνης δεν οφείλεται στις αναβολές δικασίμου, γιατί πολλές φορές με τις αναβολές εξαντλείται το πινάκιο πριν παρέλθει το ωράριο λειτουργίας του ακροατηρίου και έτσι σπαταλιέται πολύτιμος δικαστικός χρόνος και φορτώνονται τα πινάκια των επομένων δικασίμων και πολλές φορές σε υποθέσεις κακουργημάτων, που εισάγονται προς εκδίκαση το πολύ δύο αναβάλλονται και οι δύο με σπατάλη δικαστών και αιθουσών. Μία δημοσίευση των στατιστικών στοιχείων των αναβολών και των αιτίων τους θα διευκρίνιζε το θολό τοπίο των αναβολών.

Το δημόσιο συμφέρον απαιτεί ταχεία απονομή δικαιοσύνης, που περιλαμβάνεται στην έννοια της δικαίας δίκης σύμφωνα με το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ, για παράβαση του οποίου και μάλιστα για τη βραδεία απονομή της η χώρα μας έχει καταδικασθεί με βαριά πρόστιμα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων πάνω από 500 φορές, αλλά κανείς δεν ενδιαφέρεται για την αναζήτηση ευθυνών.  

Επιπλέον δεν άκουσα ποτέ μια λέξη συμπάθειας για την ταλαιπωρία των χιλιάδων μαρτύρων από τις αλλεπάλληλες αναβολές δικασίμου, που τώρα θα επιταθεί με την αύξηση των αναβολών και η οποία μπορεί να μετατραπεί σε οργή και να εκδηλωθεί με τη μόνη δυνατότητα, που έχει ο ταλαιπωρημένος πολίτης με τη ψήφο του.

Οι ατέρμονες όμως αναβολές δίκης και η συνεπεία αυτών καθυστέρηση  απονομής δικαιοσύνης δυσφημεί τη χώρα μας διεθνώς, όπως φάνηκε και από την ερώτηση της Αντιπροέδρου των ΗΠΑ  προς  τον κ. Πρωθυπουργό για την πορεία της δίκης της δολοφονίας αμερικανού στη Ζάκυνθο, που δεν μετουσιώθηκε σε προσπάθεια επισπεύσεως της ποινικής διαδικασίας γενικώς, γιατί προσέκρουσε σε συνδικαλιστικά συμφέροντα ισχυρών επαγγελματικών τάξεων. Φυσικά ούτε οι δίκες για αισχροκέρδεια σε βάρος αλλοδαπών, που συμβαίνουν σε τουριστικές περιοχές, θα καταλήξουν σε καταδίκες, γιατί  με τις αλλεπάλληλες αναβολές που θα χορηγούνται για λόγους ανώτερης βίας, που είναι και τα κωλύματα δικηγόρων, οι μάρτυρες και μάλιστα από την Αμερική θα κουραστούν να έρχονται ματαίως, αλλά θα υπάρξουν δημοσιεύματα, που θα μας εκθέτουν διεθνώς.

Το άρθρο 349ΚΠΔ, που είναι το βασικότερο για την ταχεία απονομή της δικαιοσύνης και που δεν θυμάμαι να έχει τροποποιηθεί πριν τον ν..4637/2019, επί θητείας του νυν Υπουργού Δικαιοσύνης έχει υποστεί τρις τροπολογίες σε σημείο που μοιάζει με τη γνωστή ιστορία του Ναστραντίν Χότζα, που έκτισε ένα φούρνο πάνω σε ένα κάρο, το οποίο το γύριζε κάθε φορά σύμφωνα με τις υποδείξεις τρίτων, εξ ου και το άρθρο παίρνει τον τίτλο του.




Δεν υπάρχουν σχόλια: