Αν δεν σας χτύπησαν το κουδούνι σήμερα Κυριακή παραμονή Χριστουγέννων το πρωί για να σας πουν τα κάλαντα, μην το πάρετε προσωπικά.
Το πιθανότερο είναι η γειτονιά σας
(α) να μη διαθέτει ικανούς αριθμούς μαθητών του δημοτικού για να καταδεχθούν το σπίτι ή το διαμέρισμά σας (ειδικά αν μένετε σε κεντρικές συνοικίες της Αθήνας),
(β) να διαθέτει, αντιθέτως, ικανό αριθμό υπερπροστατευτικών γονιών, που δεν αφήνουν τα παιδιά τους να τριγυρνάνε ολομόναχα ή με τους φίλους τους σε μια ακτίνα μεγαλύτερη των 25 μέτρων από την οικογενειακή εστία και, επομένως,
(γ) τους επιτρέπουν να πουν τα κάλαντα μόνο σε συγγενείς και σε φίλους, τις περισσότερες φορές συνοδεία των ίδιων των γονιών, στο πλαίσιο «στοχευμένων» επισκέψεων προκειμένου να βγει ο εορταστικός επιούσιος των παιδιών.
Το γεγονός ότι τα κάλαντα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς τελούν έθιμο υπό εξαφάνιση στην Αθήνα του 2023 (επιβιώνουν κατά κύριο λόγο ως φασαριόζικη περφόρμανς επιθετικών μαντράχαλων σε τρένα και σε καταστήματα) είναι μάλλον το μικρότερο από τα προβλήματά μας, όμως, απολύτως ενδεικτικό της εντυπωσιακής μεταμόρφωσης που έχει υποστεί η αθηναϊκή γειτονιά στο γύρισμα του αιώνα.
Μέχρι τη δεκαετία του 1990 ήταν πολύ φυσικό να σου χτυπήσουν την πόρτα παιδιά δέκα ή δώδεκα ετών, που μπορεί να ζούσαν αρκετούς δρόμους μακριά από το δικό σου σπίτι.
Σήμερα, θεωρείται απλά αδιανόητη για τις περισσότερες μεσοαστικές συνοικίες και τα προάστια της Αθήνας η εικόνα παιδιών του δημοτικού και του γυμνασίου να παίζουν ελεύθερα στη γειτονιά άνευ γονεϊκής επίβλεψης. Αυτό, δηλαδή, που για τις περισσότερες μεταπολεμικές γενιές ήταν «νόμος» και αυτονόητη σωματική αλλά και ψυχική εμπειρία κοινωνικοποίησης και ενηλικίωσης (το ανέμελο παιχνίδι έξω από το σπίτι με τους φίλους που δεν είναι απαραιτήτως οι συμμαθητές από το σχολείο) τείνει να εκλείψει ολοκληρωτικά από την αθηναϊκή ζωή στο πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα.
Η εξαφάνιση του παιδικού στοιχείου από τη ζωή της πόλης είναι γεγονός πολυεπίπεδο, αλλά όχι χωρίς συνέπειες.
Οι ταχύτητες είναι διαφορετικές από περιοχή σε περιοχή. Εκεί όπου το πληθυσμιακό μείγμα είναι πιο πολυεθνικό και οι οικονομικές δυνατότητες για εξωσχολικές «δραστηριότητες» πιο περιορισμένες, παρατηρεί κανείς ότι η έννοια της γειτονιάς επιβιώνει στοιχειωδώς: τα παιδιά αποτελούν κομμάτι της κοινωνικής πραγματικότητας, έχουν παρουσία στον δημόσιο χώρο πλην του «πήγαινε-έλα» από το σχολείο ή το φροντιστήριο, τουλάχιστον όταν οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν, δηλαδή περίπου έξι μήνες τον χρόνο. Αντιθέτως, για τεράστιες περιοχές του λεκανοπεδίου, κυρίως στα προάστια, η εξαφάνιση του παιδικού στοιχείου από τη ζωή της πόλης είναι γεγονός συνταρακτικό, πολυεπίπεδο και όχι χωρίς συνέπειες· και για τα ίδια τα παιδιά, και για την πόλη.
Η ψυχική και σωματική αποσύνδεση από τον μικρόκοσμο της γειτονιάς είναι μια απώλεια που δεν καταγράφεται πουθενά. Την ίδια στιγμή, καταγράφουμε και αναλύουμε με κάθε λεπτομέρεια τον αντίκτυπο της ψηφιακής επανάστασης σε ενηλίκους και ανηλίκους. Αλλά ...
η απόσυρση των παιδιών από τον δημόσιο χώρο είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος.
Η απόσταση από τον δρόμο της γειτονιάς έως το τάμπλετ διανύθηκε αστραπιαία, σχεδόν χωρίς να το καταλάβουμε· αλλά αυτό δεν κάνει το κόστος λιγότερο οδυνηρό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου