Με αφορμή τη διαμάχη που προκάλεσε η
θέσπιση δικαιώματος επιλογής ταυτότητας φύλου μια σειρά από ζητήματα
ευρύτερου ενδιαφέροντος έρχονται στο προσκήνιο. Ιδιαίτερα σε σχέση με
τη δυναμική του λαϊκισμού στην κοινωνία και τα δημοκρατικά ή μη
χαρακτηριστικά των τάσεων που ήρθαν στην επιφάνεια.
Υπάρχει μια περίεργη σχέση του Λαϊκισμού με τη Δημοκρατία.
Κανείς δεν μπορεί να ισχυρισθεί πως οι λαϊκιστές δεν είναι δημοκράτες. Είναι εντελώς λαθεμένες οι απόψεις που επιχειρούν να ταυτίσουν τον Λαϊκισμό - τον Δεξιό Λαϊκισμό βέβαια, διότι υπάρχει και Αριστερός λαϊκισμός με διαφορετικά χαρακτηριστικά - με νοοτροπίες και πρακτικές φασιστικές. Θα μπορούσε μάλιστα κάποιος να ισχυρισθεί, αντιθέτως, πως ο Λαϊκισμός δίνει υπερβολική έμφαση στη λαϊκή ετυμηγορία με την εμμονή που δείχνει στη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων.
Υπάρχει όμως μια σοβαρή διαφορά.
Ο Λαϊκισμός σέβεται τη Δημοκρατία. Δεν είναι όμως παράλληλα πιστός οπαδός της Φιλελεύθερης Δημοκρατίας. Η διαφορά βρίσκεται στην έμφαση που δείχνει ο φιλελευθερισμός στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Που κάποια από αυτά δεν μπορούν να υπαχθούν στην καθοριστική ετυμηγορία της πλειοψηφίας. Και δεν μπορούν να κριθούν από δημοψηφίσματα. Οι λαϊκιστές επιμένουν στην εξουσιαστική κυριαρχία των πλειοψηφιών. Τα ατομικά όμως δικαιώματα στη ζωή, την ελευθερία (κοινωνική και οικονομική), στην άποψη και τη μετακίνηση δεν είναι μετρήσιμα ούτε και καθορίζονται μέσω της ψήφου. Εκεί χωρούν πολλές συζητήσεις και είναι ένα όριο που οι λαϊκιστές δεν μπορούν να ξεπεράσουν.
Ο Λαϊκισμός όμως δεν είναι Φασισμός. Ακόμα και η Μαρί Λε Πεν στη Γαλλία τα έσπασε με τον πατέρα της πάνω στην εμμονή του να εκφράζει φίλο-Ναζιστικές θέσεις και αντισημιτικά αισθήματα. Αυτή μάλιστα παρέστη στις εορτές μνήμης για το Ολοκαύτωμα! Εξάλλου, ο Λαϊκισμός έχει χαρακτηριστικά πολύ διαφορετικά από τον Φασισμό. Δεν είναι κατ' αρχήν αυταρχικός και δεν προβάλλει απολυταρχικές τάσεις. Μπορεί να υπηρετεί τον ρόλο και την παρουσία κάποιου ηγέτη, αλλά πάντα στα πλαίσια μιας ανθρώπινης κι ευάλωτης φυσιογνωμίας. Δεν είναι επίσης επεκτατικός. Ο νατιβισμός (τοπικισμός) μάλιστα που τον χαρακτηρίζει αποπέμπει κλείσιμο προς τα ένδον κι απέχθεια του όποιου ανοίγματος προς τα έξω. Σίγουρα επίσης δεν κρύβει επιθετικότητα που θα μπορούσε να εκφρασθεί σε ενδεχόμενες πολεμικές περιπέτειες. Έχει χαρακτηριστικά καθαρά εσωστρεφή με αντιπάθεια της όποιας εξωστρέφειας.
Το σοβαρότερο πρόβλημα βρίσκεται στην αντιμετώπισή του. Πολλές φωνές εναντίον του λαϊκισμού υποκρύπτουν μια τάση περιφρόνησης των λαϊκών προτιμήσεων. Που όμως έτσι πέφτουν ακριβώς στην παγίδα του διχασμού ανάμεσα στον λαό και τις κατεστημένες ελίτ. Κάποιοι μάλιστα ομιλούν για την ανάγκη πρόταξης μιας "μαχόμενης" Δημοκρατίας. Μιας προσπάθειας δηλ. να σωθεί ο λαός από τον εαυτό του! Αυτό όμως, πέραν που είναι καθαρά αντιδημοκρατικό, υποδηλώνει και άγνοια της κοινωνικής πραγματικότητας. Ζούμε σε μια εποχή που το "λαϊκό" κυριαρχεί παντού. Δεν υπάρχει πλέον η διάκριση υψηλής και χαμηλής κουλτούρας της μοντέρνας εποχής. Σήμερα η κυρίαρχη κουλτούρα είναι μια. Κι αυτή είναι κατά βάση, σύμφωνα με τους θεωρητικούς του Μεταμοντερνισμού, η χαμηλή. Ένα από τα δημοφιλέστερα στον κόσμο τηλεοπτικά προγράμματα είναι οι Καρντάσσιανς, των οποίων τα επιτεύγματα επικεντρώνονται σε σωματικά εμφυτεύματα και σε διαπροσωπικό κουτσομπολιό. Στη χώρα μας επικράτησε σχεδόν γενική υστερία για το τηλεοπτικό show Survivor, όπου η μια ομάδα, των "διασήμων", απαρτιζόταν από γενικότερα κοινωνικά άγνωστους ανθρώπους. Πως είναι δυνατόν σε ένα τέτοιο κοινωνικό κλίμα να γίνεται λόγος για απαξίωση των λαϊκιστών!
Εάν τα ζητήματα που θίγουν οι φωνές των λαϊκιστών, γενικότερα στην Ευρώπη, συνεχίσουν να αγνοούνται τότε...
το
αντίθετο μπορεί να συμβεί. Δηλαδή οι κινήσεις αυτές να γιγαντωθούν και
να υιοθετήσουν απολυταρχικές τάσεις. Ένας ιδιόρρυθμος αυταρχισμός με
στοιχεία αντιδημοκρατικά, που θα πυροδοτηθούν από το μεταναστευτικό
ρεύμα και τις Ισλαμικές ακρότητες, είναι δυνατόν να θέσει σε σοβαρό
κίνδυνο την φιλελεύθερη δημοκρατία.
Μοναδική λύση είναι η φροντίδα των ανησυχιών που προβάλλουν τα λαϊκιστικά κινήματα. Το μεταναστευτικό ρεύμα, η γραφειοκρατία των Βρυξελλών, οι ανησυχίες της μεσαίας τάξης, οι μεγάλοι φόροι και η απαλλαγή από τις καταπιεστικές υπερβολές της πολιτικής ορθότητας και της υπερπροστασίας διαφόρων μειονοτικών κοινωνικών και εθνικών ομάδων αποτελούν τα κύρια σημεία αιχμής.
Αν η πολιτική τάξη βρεθεί χωρίς πειστικές απαντήσεις, το μέλλον της φιλελεύθερης δημοκρατίας θα είναι γεμάτο ανησυχητικά ερωτηματικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου