Eίναι ομολογουμένως σπάνιο να εξυμνούν έναν ηγέτη και την ίδια στιγμή να ανυπομονούν να λάβει τέλος η ιδεολογία του, ο «-ισμός» του.
Ο Βίλι Μπραντ δοξάστηκε μαζί με την Οστπολιτικ, ο Χέλμουτ Κολ μαζί με τη Ρεάλπολιτικ.
Τον τελευταίο καιρό, όμως, οι έπαινοι για την Ανγκελα Μέρκελ συνοδεύονται από επικήδειους για τον «μερκελισμό».
Είναι αλήθεια ότι η καγκελάριος αποχωρεί την κατάλληλη στιγμή.
Στη Γερμανία, οι Σοσιαλδημοκράτες διεκδικούν την εξουσία αναγνωρίζοντας ότι η χώρα τους κερδίζει από την ΕΕ περισσότερα απ’ όσα συνεισφέρει και ότι οι πλούσιες χώρες του Βορρά θα πρέπει μάλλον να αυξήσουν τη μεταφορά πόρων προς τις χώρες του Νότου.
Στη Γαλλία, ο Εμανουέλ Μακρόν έστρωσε προχθές κόκκινο χαλί για την καγκελάριο, ανυπομονεί όμως να βρεθεί στη θέση όπου θα μπορεί να υποστηρίζει ότι είναι πλέον εκείνος, και μόνο εκείνος, η ισχυρή φωνή της Ευρώπης.
Και στην ίδια την Ενωση όλα δείχνουν ότι η μεταπανδημική φάση θα έχει τα χρώματα του Μπάιντεν, όχι της Μέρκελ.
Ακόμη και η εφημερίδα του Σίτι υποστηρίζει ότι η Ευρώπη δεν χρειάζεται άλλα τέσσερα χρόνια μερκελισμού.
Τα τελευταία χρόνια, έγραψε πρόσφατα ο Φίλιπ Στίβενς στους «Financial Times», η περιβόητη σύνεση της Μέρκελ είχε εκφυλιστεί σε κυνισμό.
Οι πρωτοβουλίες του Μακρόν για μια ισχυρότερη Ευρώπη έπεφταν συνεχώς σε τοίχο.
Οι διαρκείς παραβιάσεις των διεθνών κανόνων από τη Ρωσία και την Κίνα δεν χάλασαν τον ύπνο της καγκελαρίου, η οποία πρωτοστάτησε στην υπογραφή μιας επενδυτικής συμφωνίας της ΕΕ με το Πεκίνο και στη σωτηρία του αγωγού Nordstream.
Με την αποχώρησή της, η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα δίλημμα: είτε θα μετατρέψει την οικονομική της ισχύ σε μια δυνατή γεωπολιτική φωνή, είτε θα παρακολουθεί αδύναμη τον ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας να θέτει τους όρους μιας νέας παγκόσμιας αταξίας.
Η ειρωνεία είναι ότι, αν συμβεί το δεύτερο, η αδρανής Γερμανία θα είναι από τους μεγαλύτερους χαμένους.
Η αντίθεση μεταξύ Μέρκελ και μερκελισμού αποτυπώνεται και σε μια πρόσφατη μελέτη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων που βασίστηκε σε δημοσκοπήσεις σε 12 χώρες της ΕΕ.
Ο ενθουσιασμός για την απερχόμενη καγκελάριο είναι διάχυτος, οι πολίτες αυτών των χωρών θα προτιμούσαν χωρίς αμφιβολία εκείνη για πρόεδρο της Ενωσης έναντι του γάλλου προέδρου.
Ομως ο μερκελισμός δεν είναι πλέον βιώσιμος, λέει ο συντάκτης της μελέτης Πιοτρ Μπούρας.
«Η Μέρκελ μπορεί να διαχειρίστηκε επιδέξια το στάτους κβο σε όλη την ήπειρο, αλλά...
οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη – η πανδημία, η κλιματική αλλαγή, ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός – απαιτούν ριζικές λύσεις, όχι διακοσμητικές αλλαγές. Η ΕΕ χρειάζεται μια Γερμανία με όραμα».
Και το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτό δεν μπορεί να το προσφέρει ο Χριστιανοδημοκράτης υποψήφιος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου