ΤΟΥΡΚΙΑ και ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΟΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Διαχρονικές αυταπάτες

EΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Toυ ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ

Εισέρχεται η Τουρκία σε μία κρίση έντονη, αλλά όχι και καινοφανή. Η πολιτική λογική ορίζει ότι το τέλος ενός αυταρχικού ηγέτη αρχίζει από τη στιγμή που θα δείξει «μετριοπάθεια» ή υποχωρητικότητα σε κάθε είδους πιέσεις ή συμβουλές. Αυτό είναι σαφές πως το γνωρίζει ο κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Εκείνο, ωστόσο, που δεν αντιλαμβάνονται όσοι προεξοφλούν την ήττα του κ. Ερντογάν είναι ότι επέδειξε ευελιξία όχι βεβαίως προς τους κεμαλιστές αλλά έναντι των Κούρδων, στις περιοχές των οποίων επικρατεί ηρεμία. Ο άτυπος εταίρος του Τούρκου πρωθυπουργού είναι ο κ. Αμπντουλάχ Οτσαλάν και αυτό δεν αναιρείται από τη συμμετοχή κάποιων ασήμαντων σε αριθμό μελών του ΡΚΚ στις διαδηλώσεις ανά την τουρκική επικράτεια.

Το κουρδικό στοιχείο επί Οθωμανών διασφάλιζε το απαραβίαστο των ανατολικών συνόρων της Αυτοκρατορίας από τους σιίτες του Ιράν. Κούρδοι συσπειρώθηκαν γύρω από τον Μουσταφά Κεμάλ στη σύγκρουσή του με τις ελληνικές δυνάμεις στη Μικρά Ασία. Οι «υπηρεσίες» τους δεν αναγνωρίσθηκαν από τους κεμαλιστές μετά την επικράτησή τους.

Η πολιτική του κ. Ερντογάν έναντι των Κούρδων μετέβαλε δραματικά τον εσωτερικό συσχετισμό δυνάμεων και έχει εν πολλοίς πετύχει, τουλάχιστον προς το παρόν. Η αδρανοποίηση του πλέον εμπειροπόλεμου στοιχείου της χώρας αυτής καθιστά την αντιμετώπιση των κεμαλιστών διαδηλωτών διαδικασία περίπλοκη αλλά όχι ανέφικτη.

Στην κεμαλική ελίτ, ο Τούρκος πρωθυπουργός αντιπαραθέτει τα στίφη των οπαδών του, τη διέγερση των οποίων έχει αναλάβει ο ίδιος προσωπικά. Ισχύς του η στήριξη των ισλαμικών μαζών και η απαξίωση των παλαιού κατεστημένου στις Ενοπλες Δυνάμεις και στη Δικαιοσύνη, την οποία μεθόδευσε συστηματικά την τελευταία τριετία.

Αλλά το ζητούμενο δεν είναι η πορεία των εσωτερικών εξελίξεων στην Τουρκία, που θα καθορισθούν ανάλογα με τη δυναμική που θα δημιουργηθεί στο πλαίσιο της σημερινής αντιπαραθέσεως. Το θέμα είναι η διαρκής αμηχανία ημών των Ελλήνων έναντι του τουρκικού όγκου και η ανομολόγητη αυταπάτη για επικείμενη κατάρρευση της Τουρκίας, που όμως αργεί να επισυμβεί.

Το πρόβλημα είναι διαχρονικό:  

Εσπευσαν να στηρίξουν το κίνημα των Νεοτούρκων το 1908 οι Ελληνες και διαψεύσθηκαν οικτρά. Μετά τη συντριβή της Μεγάλης Ιδέας στις ακτές της Ιωνίας δημιουργήθηκε ο μύθος της ελληνοτουρκικής φιλίας των Μουσταφά Κεμάλ και Ελευθερίου Βενιζέλου, που κατέπεσε με τους διωγμούς των Ελλήνων της Κωνσταντινουπόλεως το 1955. Ακολούθησε η εισβολή στην Κύπρο το 1974, την οποία μεθόδευσε ο κεμαλιστής -πλην όμως κουρδικής καταγωγής- Μπουλέντ Ετσεβίτ. Νέες αυταπάτες μετά τη συνάντηση των Ανδρέα Παπανδρέου και Τουργκούτ Οζάλ στο Νταβός το 1988. Αιφνίδιος έρως των Ελλήνων με τη νίκη του Ερντογάν και την εκλογική συντριβή των κεμαλιστών.

Επιτέλους αρκετά με αυτήν τη φαρσοκωμωδία ψευδαισθήσεων κάθε φορά που ένα νέο πρόσωπο αναδεικνύεται στην τουρκική πολιτική σκηνή ή απομακρύνεται από αυτήν.  

Καιρός να γίνει αντιληπτό ότι οι αλλαγές στην εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία ουδόλως επιλύουν το πρόβλημα της Ελλάδος με τη γειτονική χώρα. Την Ελλάδα δεν ενδιαφέρουν ούτε οικεμαλιστές, ούτε οι ισλαμιστές, αλλά η αδυναμία της να λειτουργήσει ως χώρα συγκροτημένη.