ΑΚΡΩΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
Το Λονδίνο φλέγεται. Η «αραβική άνοιξη» υποκινεί λαϊκές εξεγέρσεις σε όλον τον αραβικό κόσμο. Το ισραηλινό καλοκαίρι κατεβάζει στους δρόμους 250.000 Ισραηλινούς, που διαμαρτύρονται για την έλλειψη προσιτής στέγης και την κυριαρχία μιας ολιγαρχίας καπιταλιστών. Από την Αθήνα ώς τη Βαρκελώνη, οι πλατείες ευρωπαϊκών πόλεων καταλαμβάνονται από νέους που διαμαρτύρονται για την ανεργία και το διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ χαμηλών και υψηλών εισοδημάτων, ενώ στην Αμερική αναδύεται από το πουθενά ένα οργισμένο «Πάρτι τσαγιού».
Τι τρέχει; Πίσω από αυτές τις κοινωνικές εκρήξεις κρύβονται πολλοί και διάφοροι λόγοι, αλλά στον βαθμό που υπάρχει κοινός παρονομαστής νομίζω ότι βρίσκεται στο σύνθημα της μεσαίας τάξης του Ισραήλ: «Μαχόμαστε για ένα προσιτό μέλλον».
Σε όλον τον κόσμο, μεγάλο μέρος της μεσαίας ή μικρομεσαίας τάξης αισθάνεται να φεύγει από τα χέρια του το «μέλλον».
Γιατί τώρα;
Πρώτα απ’ όλα η παγκοσμιοποίηση και η τεχνολογία της πληροφορίας βρίσκονται πλέον σε ένα άλλο επίπεδο. Χάρη στους υπολογιστές, τη ρομποτική, τα κινητά τρίτης γενιάς, τα Skype, Facebook, Google, Linkedin, Twitter, iPad και τα έξυπνα τηλέφωνα με σύνδεση στο Internet, ο κόσμος δεν είναι πλέον συνδεδεμένος αλλά υπερβολικά συνδεδεμένος. Και αυτό είναι το μοναδικό κοινό που βλέπω σε όσα συμβαίνουν σήμερα σε όλον τον κόσμο.
Είναι, όμως, και η αιτία που για να ανήκεις σήμερα στη μεσαία τάξη πρέπει να κάνεις πιο δύσκολες σπουδές, να εργάζεσαι με πιο έξυπνο τρόπο και να προσαρμόζεσαι ταχύτερα από πριν.
Ολη αυτή η τεχνολογία και η παγκοσμιοποίηση καταργούν όλο και περισσότερη από τη δουλειά «ρουτίνας», το είδος εργασίας που κάποτε συντηρούσε σε μεγάλο βαθμό τη μεσαία τάξη. Η σύζευξη παγκοσμιοποίησης και πληροφορικής οδηγεί σε τεράστια αύξηση της παραγωγικότητας, ιδιαιτέρως σε εποχές ύφεσης, οπότε είναι πολύ ευκολότερο για τους εργοδότες να υποκαθιστούν εργαζόμενους με μηχανές, υπολογιστές, ρομπότ και χαρισματικούς μετανάστες.
Κάποτε μόνον η φθηνή χειρωνακτική εργασία προσφερόταν τόσο εύκολα, ενώ τώρα είναι εύκολο να βρει κανείς ξένους ευφυείς υπαλλήλους.
Εξηγείται, έτσι, γιατί οι επιχειρήσεις γίνονται πλουσιότερες και οι εργαζόμενοι της μεσαίας κατηγορίας φτωχότεροι.
Οχι μόνον απαιτούνται περισσότερες δεξιότητες για να βρει κανείς μια καλή δουλειά, αλλά για όσους δεν καταφέρνουν να αναβαθμίσουν τα προσόντα τους, οι κυβερνήσεις δεν μπορούν πλέον να προσφέρουν τα γενναιόδωρα κοινωνικά προγράμματα ή τη φθηνή πίστωση που απαιτείται για την αγορά ενός σπιτιού.
Επί 50 χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το να είναι κανείς πρόεδρος, δήμαρχος, κυβερνήτης ή πρύτανης πανεπιστημίου σήμαινε πως προσέφερε πράγματα στον κόσμο. Σήμερα σημαίνει πως πρέπει να παίρνει πράγματα από τον κόσμο. Κι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια στιγμή που η ίδια τεχνολογία και η ίδια παγκοσμιοποίηση καθιστούν εφικτή την παγκοσμιοποίηση της οργής και όλες αυτές οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας εμπνέουν η μία την άλλη. Ορισμένοι διαδηλωτές στο Ισραήλ κρατούσαν το σύνθημα «Προχωράτε σαν τους Αιγυπτίους».
Αυτή η επανάσταση της τεχνολογίας δίνει υπερβολική δύναμη σε άτομα, διευκολύνοντάς τα να αμφισβητήσουν ιεραρχίες και παραδοσιακές αυθεντίες. Καθιστά εφικτή τη δημιουργία πανίσχυρων μειονοτήτων, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται το έργο των κυβερνήσεων και να διευκολύνεται η επιβολή της επιθυμίας των μειονοτήτων. Τέτοια είναι η περίπτωση του «Πάρτι τσαγιού».
Ας ανακεφαλαιώσουμε, λοιπόν: παίρνουμε από τη μεσαία τάξη τα φθηνά δάνεια, τις θέσεις ρουτίνας, τις θέσεις στο Δημόσιο, αλλά και τα δικαιώματα κοινωνικών παροχών, ενώ οι νέες τεχνολογίες δίνουν στους πολίτες μεγαλύτερες δυνατότητες να οργανωθούν, να διαμαρτυρηθούν και να αμφισβητήσουν τις αρχές, την ίδια στιγμή που οι ίδιες τεχνολογίες προσφέρουν τεράστιες αποδοχές σε άτομα με τις κατάλληλες δεξιότητες.
Διευρύνεται, έτσι, το χάσμα ανάμεσα στα εισοδήματα και η δυσαρέσκεια. Ολα αυτά μαζί συνθέτουν αυτό που διαβάζετε στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου