Του Τάκη Θεοδωρόπουλου
Ηταν πίσω στο 1999. Η χρονιά που είχε αλλάξει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Χάρη ή εξαιτίας του μεγάλου σεισμού στην Κωνσταντινούπολη και τη βοήθεια που είχαν παράσχει οι Ελληνες διασώστες. Είχε προηγηθεί ο σεισμός στην Αθήνα.
Τότε ταξίδεψα αρκετές φορές στην Πόλη. Συνάντησα Τούρκους συγγραφείς. Αναζητούσαμε τρόπους ώστε να μπορέσουμε να δώσουμε κάποια ουσιαστική υπόσταση στο αίσθημα που είχε δημιουργηθεί. Μην ξεχνάμε ότι είχαν προηγηθεί τα Ιμια.
Ο Παμούκ δεν είχε πάρει ακόμη το Νομπέλ, όμως συμπεριφερόταν σαν να το είχε ήδη πάρει. Με την υπεροψία του μεγαλοαστού αλλά και επιτυχημένου συγγραφέα, ήταν πρόθυμος να συνεισφέρει στην προσπάθεια.
Με τον Νεντίμ Γκιουρσέλ είχαμε γνωριστεί σ’ ένα συνέδριο στην Κορσική. Είχε πει ότι το τελευταίο τείχος του αίσχους στην Ευρώπη είναι αυτό που χωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία από τα Κατεχόμενα.
Συμφωνούσαμε ότι αυτό που μπορούσαμε να προσφέρουμε ως συγγραφείς ξεκινούσε από τον τρόπο που διδάσκεται η Ιστορία στα σχολεία.
Εννοείται πως η προσπάθεια είχε άδοξο τέλος, εκτός από μερικά δημοσιεύματα και μερικά λεπτά τηλεόρασης.
Η οργανωτική ικανότητα των συγγραφέων είναι κάτω του μετρίου ως γνωστόν και γι’ αυτό χρειάζονται οι θεσμοί.
Ομως οι θεσμοί αδράνησαν υπερηφάνως. Αυτοί αντιδρούν μόνον όταν χρειάζονται τους συγγραφείς για να εξυπηρετήσουν, συνήθως ως διακοσμητές, τα δικά τους σχέδια.
Στο μακρινό εκείνο 1999 υπήρχε η πεποίθηση ότι οι διαφορές ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία ήταν θέμα γεωστρατηγικής. Η Ελλάδα ήταν μια ευρωπαϊκή χώρα και η Τουρκία ήθελε να γίνει μια ευρωπαϊκή χώρα. Δεν υπήρχε πολιτισμικό χάσμα.
Είναι η διαφορά τού σήμερα από το τότε. «Η Κωνσταντινούπολη είναι μουσουλμανική», δήλωσε επί τη ευκαιρία της Αλωσης ο Ερντογάν. Απόδειξη ότι και η Αγία Σοφία και το Μοναστήρι της Χώρας έγιναν μουσουλμανικά τεμένη. Ο επιτάφιος της κεμαλικής Τουρκίας.
Πάνω από έξι αιώνες μετά, ο Ερντογάν οργανώνει τη συλλογική συνείδηση της κοινωνίας του γύρω από την κατάληψη του Βυζαντίου.
Ο μύθος της «Γαλάζιας Πατρίδας», ακόμη και το τουρκολιβυκό μνημόνιο, θα διδάσκεται στα σχολεία. Πριν επηρεάσει τις σχέσεις μας, ας αναλογισθούμε πώς όλα αυτά επηρεάζουν την άλλη Τουρκία. Αυτήν την Τουρκία την οποία το ολοκληρωτικό καθεστώς του Ερντογάν έχει φιμώσει, έχει φυλακίσει και έχει κάνει ό,τι μπορεί για να την αφανίσει.
Το πρόβλημα με την Τουρκία δεν είναι μόνον γεωπολιτικό, ούτε αφορά μόνον το Αιγαίο.
Είναι…
πολιτισμικό.
Η μετατροπή ενός εκκοσμικευμένου κράτους, όπως το ίδρυσε ο Κεμάλ, σε ισλαμική δημοκρατία αρκεί για να ανατρέψει τις ισορροπίες στην Ευρώπη;
Αρκεί να σκεφτείς τον πληθυσμιακό του όγκο, κυρίως όμως τη διείσδυσή του σε ευρωπαϊκές κοινωνίες, όπως η γερμανική.
Αρκεί να σκεφτείς την υποστήριξη στη Χαμάς.
Μπορεί η Ευρώπη να υπερασπιστεί την άλλη Τουρκία;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου