"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΕΠΟΣ ΤΟΥ '40 και ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΝουΔοΣΟΥΡΓΕΛΑΡΟΠΛΗΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Μια Ιστορία στα μέτρα του υπουργείου

Γράφει ο Πάνος Παπαδόπουλος

 Η Νίκη Κεραμέως έχει απόλυτο δίκιο με τα όσα λέει στο μήνυμά της για την 28η Οκτωβρίου και κακώς της επιτίθεται η αντιπολίτευση που την κατηγορεί για έλλειψη ιστορικών γνώσεων. 

Το έχει δηλώσει επανειλημμένως η υπουργός ότι την Ιστορία τη θέλει για να αναπτύσσει εθνική συνείδηση, άρα η Ιστορία μπορεί —και πρέπει— να γραφτεί στα μέτρα μας. Και προφανώς στα μέτρα της αρμόδιας εκπροσώπου της κυβέρνησης.  Ετσι, όταν η υπουργός Παιδείας αναφέρεται στους τρεις βασικούς λόγους για τους οποίους η 28η Οκτωβρίου φέρει ιδιαίτερο βάρος για τη συλλογική μας ταυτότητα, πρέπει να στεκόμαστε με πολλή προσοχή στα λόγια της. Θα τα βρούμε μπροστά μας.  

Τι μας είπε λοιπόν η κυρία Κεραμέως; 

Λόγος Νο1. «Μας υπενθυμίζει τα επιτεύγματα του Ελληνισμού. Στις παραμονές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, της πιο μελανής ίσως σελίδας της παγκόσμιας ιστορίας, οι αντίξοες συνθήκες και η δυσανάλογη ισχύς προς τον κατακτητή δεν πτόησαν τον ελληνικό λαό». Η υπουργός Παιδείας, σε μήνυμά της προς τους μαθητές και τις μαθήτριες της χώρας και αναφερόμενη στην 28η Οκτωβρίου, μιλάει για «παραμονές» του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μια λεπτομέρεια είναι ότι το λέει η υπουργός Παιδείας στους μαθητές και στις μαθήτριες. Μια άλλη λεπτομέρεια είναι ότι ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος είχε ξεσπάσει 14 μήνες πριν. Πολύ προτού η πανίσχυρη Ιταλία απευθύνει το ιταμό τελεσίγραφο προς την Ελλάδα, είχαν προηγηθεί τρία μείζονα, παγκόσμιου βεληνεκούς πολεμικά γεγονότα (η γερμανοσοβιετική εισβολή στην Πολωνία, η ήττα της Γαλλίας και μαζί η Δουνκέρκη και η Μάχη της Αγγλίας), αλλά η υπουργός Παιδείας αντιλαμβάνεται τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ως κάτι που αρχίζει—και προφανώς τελειώνει— με την Ελλάδα. 

Θα μου πείτε, πώς τολμούν να μιλούν για «παγκόσμιο» πόλεμο ενώ επί 14 μήνες δεν περιελάμβανε ακόμα την Ελλάδα; Αδικο έχει η υπουργός; Οι άλλοι κάνουν λάθος. Οχι εμείς. 

Μπορεί, από την άλλη, κανείς να πει ότι εντάξει, μια κουβέντα είναι αυτή περί «παραμονών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου», ίσως να μην το έγραψε καν η ίδια το μήνυμα, δεν χάθηκε και ο κόσμος. Τρόπος του λέγειν, που λέμε. Ομως ακόμα και ως αθώα αναφορά δείχνει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την Ιστορία. Ως κάτι που αρχίζει και τελειώνει με εμάς, μολονότι είναι πια επιταγή να αντιληφθούμε ότι ζούμε σε ένα παγκοσμιοποιημένο γίγνεσθαι. Ως κάτι που έχει εγγραφεί στο συλλογικό υποσυνείδητο που δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ Δεξιών και Αριστερών. 

 Προ ετών, τέτοιες ημέρες, ο Αλέξης Τσίπρας κολάκευε το εθνικό εγώ, λέγοντας ότι η Ελλάδα, αναλογικά με τον πληθυσμό της, έχασε τους περισσότερους από κάθε άλλη χώρα στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα ψέμα, αλλά όλοι χαιρόμασταν να το ακούμε και να νιώθουμε ότι μπορούμε να εξαργυρώσουμε ιστορικά δικαιώματα. Αλλωστε, εμείς είμαστε ο περιούσιος λαός, εμείς δώσαμε τα φώτα στον Πολιτισμό και άμα θέλουμε μπορούμε να τα σβήσουμε και να μην βλέπουν οι υπόλοιποι να διαβάσουν Ιστορία. 

Λόγος Νο2. «Αποτελεί διδαχή και αναδεικνύει τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες μας. Η έμφυτη τάση του λαού μας να αντιμετωπίζει θαρραλέα τις δυνάμεις που τον απειλούν συνιστά επαναλαμβανόμενο μοτίβο στην μακραίωνη ιστορία μας»… Η γνωστή «μακραίωνη» εθνική λούπα ως αναγκαία συνθήκη για εθνικό αυτοπροσδιορισμό. Η κατασκευή του Παπαρηγόπουλου περί αδιάλειπτης ιστορικής συνέχειας Αρχαίας Ελλάδας – Βυζαντίου – Νεότερης Ελλάδας, μολονότι αμφισβητείται από εμβληματικούς Ελληνες του πνεύματος και από τη λογική, επαναλαμβάνεται υπερήφανα από την υπουργό Παιδείας, μπολιασμένη μάλιστα με την αναφορά περί μιας «έμφυτης» τάσης του ελληνικού λαού. Είναι να απορείς πώς δεν υπήρξε επίκληση στο περίφημο «ελληνικό DNA». Ισως επειδή αυτό το έχει πατεντάρει ο Αντώνης Σαμαράς που έλεγε ότι «στο DNA του Ελληνα δεν υπάρχει ρατσισμός» —πιο οξύμωρο πεθαίνεις.  

Από την άλλη εφέτος δεν γιορτάζουμε και 2.500 χρόνια από τις Θερμοπύλες;  

Αυταπόδεικτο λοιπόν. Αφού εμείς κάνουμε το πάρτι, εμείς είμαστε και οι ιδιοκτήτες της έμφυτης τάσης του Λεωνίδα.  

Λόγος Νο3. «Αναδεικνύει τη σημασία της εκπαίδευσης στην προσπάθεια να διατηρήσουμε την εθνική μας μνήμη, καθώς και να καλλιεργήσουμε μια πιο διαδραστική σχέση με το παρελθόν μας». Η κυρία Κεραμέως έχει και εδώ απόλυτο δίκιο. Μια πιο «διαδραστική» σχέση με το παρελθόν ίσως να σημαίνει ότι μπορούμε να το πειράξουμε λίγο, να το αλλάξουμε, να το δούμε όπως θέλουμε. Να πούμε ότι το 1940 βρισκόμασταν ακόμα στις παραμονές του πολέμου, ότι εμείς αλλάξαμε τον ρου του και ότι αυτός έληξε το ’44 —το ότι οι αιματηρές μάχες στην Ευρώπη συνεχίστηκαν ως τα τέλη Απριλίου του ’45 και εκείνες στον Ειρηνικό ως τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς, για να τερματιστούν με δύο ατομικές βόμβες, δεν μας αφορά. 

Υπάρχει βέβαια και...


 η αναφορά της υπουργού στη σημασία της εκπαίδευσης. 

Ισως αυτό όμως να είναι αυτοαναφορικό, οπότε ας το αφήσουμε καλύτερα. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: