ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: «Καμία από τις Ελλάδα , Κύπρο και Ποσρογαλλία δεν είναι σε θέση να σταθεί στα πόδια της για να χρηματοδοτήσει τον εαυτό της στις αγορές» - Αναπόφευκτα τα σενάρια νέας διάσωσης!!!

Των ALAN WHETLEY και MARTIN SANTA / Reuters

Η ανάγκη για ένα νέο πρόγραμμα διάσωσης αποτελεί υπόσχεση παρατεταμένων δραματικών διαπραγματεύσεων, αλλά εκτιμάται ότι δεν θα πυροδοτήσει το είδος της κρίσης που είχε απειλήσει να διαλύσει το ευρώ στο πρόσφατο παρελθόν. Το ότι η κατάρρευση του ενιαίου νομίσματος δεν αποτελεί πλέον άμεσο κίνδυνο αντικατοπτρίζει τη σταθερότητα της πολιτικής (συγκυρίας) που έσωσε την Ελλάδα πριν από ένα χρόνο.

Τότε, η Γερμανία, ο κορυφαίος δανειστής της Ευρωζώνης, συμφώνησε να εξακολουθήσει να βοηθάει την Ελλάδα ώστε να παραμείνει στο ευρώ όσο συνέχιζε να σφίγγει το ζωνάρι και να εφαρμόζει μεταρρυθμίσεις για να αποκαταστήσει την ανταγωνιστικότητά της. 

Και η Πορτογαλία έλαβε παρόμοιες διαβεβαιώσεις.

Ωστόσο, το γεγονός ότι το ελληνικό πρόγραμμα παρεξέκλινε τόσο γρήγορα της πορείας του καταδεικνύει ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να τελεί εν συγχύσει και βρίσκεται ακόμη μακριά ως προς την προσπάθειά της να διασώσει την εμβληματική της πολιτική από την απειλή των μαστιζόμενων από την ύφεση κυβερνήσεων του Νότου που είναι συνδεδεμένες με τη μοιραία θηλιά των ευάλωτων τραπεζών.

Ετσι, παρά το γεγονός ότι οι χρηματαγορές καμώθηκαν ότι αγνόησαν την ανέλπιστη δημόσια παραδοχή του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί περισσότερη βοήθεια, το ενδεχόμενο αναταράξεων εξακολουθεί να υφίσταται, σύμφωνα με την εκτίμηση της Λένα Κομίλεβα, της εταιρείας συμβούλων G+ Economics.

«Στο ερώτημα, λοιπόν, αν βρισκόμαστε ενώπιον ενός σεναρίου όπου η Ευρωζώνη είναι σε θέση να ξεπεράσει επιτυχώς την κρίση και να κινηθεί προς έναν εξαιρετικά δυναμικό κύκλο ανάπτυξης που υποστηρίζεται από υγιείς τράπεζες όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ, η απάντησή μου είναι αρνητική», τονίζει η κ. Κομίλεβα.

Οι επικείμενες διαπραγματεύσεις των πακέτων διάσωσης για την Πορτογαλία, την Κύπρο και την Ελλαδα είναι προφανές ότι θα προκαλέσουν τριβές.

«Καμία από αυτές τις χώρες δεν είναι σε θέση να σταθεί στα πόδια της για να χρηματοδοτήσει τον εαυτό της στις αγορές», επισήμανε.

Οι απαιτήσεις των δανειστών ασκούν τεράστιες πιέσεις στις κυβερνήσεις και των τριών χωρών. Οσο περισσότερο θα βρίσκονται σε ύφεση και θα πρέπει να παίρνουν εντολές από Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη τόσο πιο πολύ θα δοκιμάζονται τα πολιτικά όρια της λιτότητας.

Παρ’ όλα αυτά, ο Τζάκομπ Κίρκεγκαρντ, του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Peterson στην Ουάσιγκτον, τονίζει ότι και οι δύο πλευρές (δανειστές και δανειζόμενοι) έχουν κάθε λόγο να υποστηρίξουν τη «συνταγή» βοήθεια-για-μεταρρυθμίσεις (παρά βοήθεια-αντί-μεταρρυθμίσεων).

Η εγκατάλειψη της περιφέρειας στην τύχη της θα ενείχε τον κίνδυνο μετάδοσης της κρίσης, γεγονός που θα καταδίκαζε το ευρώ, με την Ελλάδα να έρχεται αντιμέτωπη με το ανυπολόγιστο κόστος της εγκατάλειψης του ενιαίου νομίσματος, αρχής γενομένης με την κατάρρευση των τραπεζών, τη φυγή κεφαλαίων και αθέτηση των συμβάσεων ιδιωτικού δικαίου που εκφράζονται σε ευρώ.

«Οσο δύσκολα κι αν ήταν τα πράγματα στην ελληνική οικονομία τα τελευταία τέσσερα με πέντε χρόνια, κάτι τέτοιο θα αποτελούσε καρδιακή προσβολή», εξηγεί ο κ. Κίρκεγκαρντ.

Η τρόικα των δανειστών της περιφέρειας -Ε.Ε., ΕΚΤ και ΔΝΤ- πρόκειται να επανεξετάσει το ελληνικό πρόγραμμα.

Ο Φαμπρίκ Μοντέιν, οικονομολόγος στην Barclays στο Παρίσι, εκτιμά ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι «παρατεταμένες και σύνθετες».

Εκτιμάται ωστόσο ότι η όλη διαδικασία δεν θα προκαλέσει αναταραχή στις αγορές, επειδή οι συζητήσεις θα περιοριστούν στην κατανομή των απωλειών στον ιδιωτικό τομέα, διευκρινίζει ο Φοντέιν σε πρόσφατο σημείωμά του.

Δεδομένου ότι οι Ελληνες ομολογιούχοι είχαν πειστεί να διαγράψουν το μεγαλύτερο μέρος της έκθεσής τους, σήμερα περισσότερο από 80% του ελληνικού χρέους είναι πλέον στα χέρια επίσημων δανειστών.

Επιπλέον, οι άμεσες ανάγκες της Ελλάδας είναι σχετικά μικρές. Το ΔΝΤ υπολογίζει τις ακάλυπτες κεφαλαιακές της ανάγκες για το 2014 - 2015 στα 10,9 δισ. ευρώ. Κοινώς, ένα εξευτελιστικό ποσό σε σχέση με τα 240 δισ. ευρώ που έχει ήδη λάβει η Αθήνα σε βοήθεια.

Η Ελλάδα βασίζεται ότι το 2013 θα επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα, γεγονός που θα της δώσει το δικαίωμα να ζητήσει από τους εταίρους της στην Ευρωζώνη βοήθεια για να επιφέρει «περαιτέρω αξιόπιστη και βιώσιμη μείωση» του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Εχοντας εξασφαλίσει την απομείωση του ιδιωτικού χρέους των ομολόγων που βρίσκονταν στα χέρια των ιδιωτών, η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά βλέπει ότι ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του χρέους του επίσημου τομέα είναι να συνεργαστεί με την τρόικα, τονίζει ο κ. Κίρκεγκαρντ. Σε αυτό συμφωνούν και οι επενδυτές. Και αυτός είναι ακόμα ένας λόγος γιατί οι συζητήσεις με την Ελλάδα είναι απίθανο να προκαλέσουν αναταραχή στις αγορές, οι οποίες έχουν ήδη λάβει τις απαραίτητες διαβεβαιώσεις από την ΕΚΤ σταματώντας το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων.

«Οι αγορές έχουν εμπεδώσει το μάθημα που έχουν πάρει από τις χώρες της περιφέρειας, το οποίο λέει ότι για να καταφέρει κάποιος να επιτύχει ένα είδος αναδιάρθρωσης του χρέους του επίσημου τομέα, θα πρέπει να είναι καλά διαβασμένος», τονίζει ο κ. Κίρκεγκαρντ.

Το πώς παρέχεται ενός είδους ανακούφιση χρέους -όταν και αν είναι αναγκαίο όπως εκτιμά το ΔΝΤ και οι περισσότεροι οικονομολόγοι- θα είναι ένα δύσκολο τεστ για τη Γερμανία και τους βόρειους δανειστές, για τους οποίους οι διαγραφές είναι ανάθεμα.

Η επιμήκυνση των δανείων π.χ. για 50 χρόνια με ελάχιστο επιτόκιο, για να υπάρχει συνέπεια στο ταμπού κατά των μεταφορών κρατικών κονδυλίων, θα ήταν μια αξιοπρεπής επιλογή. Ενα τεστ που είχε πραγματοποιηθεί νωρίτερα και είχε μεγαλύτερες πιθανότητες να ταρακουνήσει το ευρώ είχε τη μορφή του ελέγχου ποιότητας του ενεργητικού των τραπεζών της Ευρωζώνης ενόψει της προγραμματισμένης ανάληψης από την ΕΚΤ το ερχόμενο έτος του ρόλου του επόπτη των δανειστών της περιοχής.

Σύμφωνα με την κ. Κομίλεβα, μέτοχοι και δανειστές των τραπεζών θα φέρουν το βάρος τυχόν έλλειψης κεφαλαίων που θα είναι πολύ δύσκολο να κρύψουν κάτω από το χαλί. «Ενα τέτοιο ενδεχόμενο θα έφερνε στην επιφάνεια ερωτήματα σχετικά με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την ικανότητα των τοπικών κυβερνήσεων να φέρουν σε πέρας μεγαλύτερα προβλήματα», σημείωσε.

Η Ευρωζώνη χρειάζεται διακαώς την αναβίωση της ισχυρής ανάπτυξης για να κατευνάσει τις ανησυχίες για τις τράπεζες -το 11,6% όλων των δανείων της Ισπανίας δεν εξυπηρετούνταν τον Ιούνιο- και να αποκτήσει περισσότερο χρόνο για να επουλώσει τις πληγές ενός νομίσματος που ξεπερνούν τις αγωνίες της Ελλάδας.