"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


...Πολύ τον κλάψαμε τότε

Του ΓΙΑΝΝΗ ΞΑΝΘΟΥΛΗ

Το πρωί του Νοέμβρη που ακούστηκε -τότε δι' ακοής μαθαίναμε τα γεγονότα- πως δολοφονήθηκε ο Τζον Φ. Κένεντι και άφησε πίσω χήρα και δύο ορφανά, σαν να 'ναι τώρα θυμάμαι, που με ξύπνησε αλλόφρων η μητέρα μου. (Αύριο συμπληρώνονται δεκαπέντε χρόνια από το «φευγιό» της.) Κι όταν λέω ΑΛΛΟΦΡΩΝ το εννοώ.
«ΞΥΠΝΑ, αναίσθητε, κηρύχτηκε Παγκόσμιος Πόλεμος».
Μου τραβούσε τα σκεπάσματα να σηκωθώ για να πάω στον μπακάλη να πάρω δέκα κιλά κασέρι κι άλλα τόσα κιλά ελιές, να έχουμε να τρώμε: Υστερα το καλοσκέφτηκε και πρόσθεσε μακαρόνια, μανέστρα και ζάχαρη. Σε λίγο μπήκε στον χορό κι ο καφές και τα μανταλάκια που ήταν απαραίτητα, αφού εκείνα που είχαμε χάλασαν.
Σ' ένα μισάωρο κατάφερε να με κάνει θηρίο για πρόφτασε να μου αναλύσει πως θα έμενα αμόρφωτος και «ξύλο απελέκητο». ΓΙΑΤΙ τα σχολεία, λόγω πολέμου θα σφραγίζονταν! Δηλαδή το καλύτερό μου. Τον Νοέμβρη του 1963 με κάποια προβλήματα υγείας πήγαινα στην τετάρτη τάξη του Γυμνασίου και ήμουν μόνο δεκάξι χρονώ.
Η μητέρα μου αν και ψημένη από πολέμους, προσφυγιές και κακουχίες είχε άλλους λόγους να ανησυχεί, με βασικότερο το κλείσιμο των σχολείων και το ότι θα με είχε όλη μέρα μες στα πόδια της να της διαβάζω στίχους, θεατρικά μου έργα και «τερατώδη σενάρια». (Αυτά που μου έβαλαν ιδέες για την κυρία Σιλάνα Σαλιάγκου, σαράντα τόσα χρόνια αργότερα.)
Τέλος πάντων ήρθε ο πατέρας μου να πιει καφέ, την καθησύχασε, ανοίξαμε στη διαπασών το ραδιόφωνο που άρχισε να μεταδίδει «σοβαρή» μουσική, και πληροφορηθήκαμε πως πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν πλέον ο Λίντον Τζόνσον. Η μητέρα μου όταν βεβαιώθηκε πως ΔΕΝ θα βαρούσαν οι σειρήνες του πολέμου, ξεκίνησε ένα ιδιωτικό πένθος ενθυμούμενη την ξαδέρφη της Ελένη -τη θεία Χέλεν που συνάντησε στη Νέα Υόρκη το 1981- η οποία ήταν φανατική οπαδός του «υπέροχου Κένεντι».
Δύο μέρες έπαιρνε διπλάσιας ποσότητας σταγόνες «Τονοκαρντόλ» από στενοχώρια για τη... στενοχώρια της ξαδέρφης της στην Αμερική: Ηταν μια μουντή αλλά πολύ γλυκιά μέρα που έγινε ακόμη γλυκύτερη όταν η κυβέρνηση της Ενώσεως Κέντρου στο πάνδημο πένθος για τον Αμερικανό πρόεδρο συμπεριέλαβε και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Με φίλους κάναμε ωραίους περιπάτους έξω από την πόλη προς τη θάλασσα, όπου δίπλα στα βράχια και στα κύματα έγραψα, θυμάμαι, βαρυσήμαντης λυρικότητας στίχους. Ο ουρανός είχε ένα σωστό με το κοινό αίσθημα γκρι-μπεζ χρώμα κι εμείς, όλοι νέοι και εξόχως κεφάτοι, μιλούσαμε περί ανέμων και υδάτων μ' εκείνη την έξαψη της νεότητας. Διήμερο ή τριήμερο ήταν το πένθος. Μέσω ραδιοφώνου παρακολουθήσαμε τη δραματική περιγραφή της κηδείας κι όλα αυτά που αργότερα βλέπαμε και ξαναβλέπαμε στις φωτογραφίες. Πάντως έχω την αίσθηση ότι το μεγαλύτερο μερτικό συμπάθειας πήγε στην κυρία Κένεντι ως χήρα αξιοπρεπή και ατσαλάκωτη.

Σαράντα έξι χρόνια πέρασαν από εκείνη την μέρα, από το ωραίο, μελαγχολικό απόγευμα του Νοέμβρη του 1963 και μάλλον οι περισσότεροι μπορούν με σαφήνεια να τοποθετήσουν τον εαυτό τους σ' αυτή την ημερομηνία που θα έπαιζε τον ρόλο της στην κατοπινή ζωή... μας.

...Τώρα βέβαια προέχουν άλλα. Να διασωθούμε, ξανά-μανά, από γρίπη (!!!), να βγάλουμε τον Αντώνη αρχηγό του πριγκιπάτου, αλλά να μη στενοχωρηθούν οι πριγκιποπούλες ή και το αντίθετο, να πάψουμε να ονειρευόμαστε διακοπές στο Καλαμαζού λόγω κρίσης, να συνηθίζουμε να επιδοκιμάζουμε τα ξεσπάσματα των νέων μας και των γέρων μας ΚΑΙ να εξασκηθούμε στον θαυμασμό μας για τους απατεώνες που ξεγλιστρούν «κοινή συναινέσει» και βγάζουν και γλώσσα!

Αν διαφωνήσουμε με ΟΛΑ αυτά, μπορούμε να κλειστούμε στη σαρκοφάγο μας ερμηνεύοντας την άρια «Γαμηθείτε ωραία μου πουλάκια στης αυγής το χάραμα».

Διαισθητικά νομίζω πως διανύουμε το τέλος της εποχής της ανοχής. Τα μαχαίρια και τα δόντια ακονίζονται, αν και οι φαφούτηδες πληθαίνουν, όπως βλέπω. Εχω ένα σωρό γνωστούς χωρίς κοφτήρες ή τραπεζίτες που περιμένουν το θαύμα. Δεν είναι τυχαία η μόδα με τους εξασκημένους κυνόδοντες των χολιγουντιανών βαμπίρ...

Κι έτσι γλίστρησε κι αυτός ο μήνας των χρυσανθέμων, των λωτών και του κυδωνόπαστου. ΕΝΩ η μάνα του Αλβανού παλικαριού Ριτζάι, που συνελήφθη με μια οροσειρά κατηγορίες, θρηνεί πως ΟΥΤΕ στην Ελλάδα ΟΥΤΕ στην Αλβανία υπάρχει δικαιοσύνη. ΜΟΝΟ στο Μονακό και στην Ουρουγουάη. Κι επ' αυτού τραγουδά σε ήχο πλάγιο...

...Γιε μου εσύ 'σαι άγγελος
εξ ουρανού σταλμένος
κι αδίκως λέω πως ήσουνα
σούπερ σεσημασμένος.

Εσύ 'σαι μόνο για φιλιά
και τρυφερές αγκάλες,
να ανασαίνεις το άζωτο
στης Σούλας τις μασχάλες...
ΠΗΓΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: