Η ιστορία μιας σκάλας

Του σκηνοθέτη
ΒΑΓΓΕΛΗ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ

Στο Εθνικό Θέατρο, στο κτίριο Τσίλερ, υπάρχει, μπαίνοντας από την είσοδο των ηθοποιών, του διοικητικού και τεχνικού προσωπικού, η σκάλα που οδηγούσε στα καμαρίνια. Από αυτές τις σκάλες κατέβαιναν οι ηθοποιοί για να πάνε στη σκηνή του θεάτρου. Αυτά τα μάρμαρα έχουν ακούσει κι έχουν δει εκατοντάδες ηθοποιούς να ψιθυρίζουν τα λόγια τους πριν βγουν στη σκηνή, να κλαίνε που κάτι πήγε στραβά στην παράσταση, έχουν ακούσει κουτσομπολιά, κακίες, υστερίες, έχουν νιώσει τη θερμότητα ενός γρήγορου φιλιού. Βαθουλώσανε και στρογγυλέψανε οι γωνίες τους, πήρανε σχήμα από την επαφή με τους ανθρώπους.

Τα ξηλώσανε αυτά τα μάρμαρα για να γίνει η ανακαίνιση του κτιρίου- που έπρεπε να γίνει. Καταλαβαίνω επίσης πως δεν υπάρχει ανακαίνιση χωρίς (παράπλευρες) απώλειες. Κι ωστόσο δεν μπορώ να το καταπιώ. Σβήστηκε η μνήμη. Ένα θέατρο είναι η ιστορία των ανθρώπων του. Δεν είναι μια κατοικία που άλλαξε ο ιδιοκτήτης ή ο ενοικιαστής. Εδώ η ιστορία έχει συνέχεια. Είναι γραμμένη πάνω στους τοίχους, στην ατμόσφαιρα και πάνω σ΄ αυτά τα σκαλιά. Και την ξηλώσανε.

Ένα παλιό κτίριο είναι ζωντανό όταν φυλάει τις μνήμες του. Δεν έχει μνήμες ένα τέλεια ανακαινισμένο κτίριο που φιλοξενεί τώρα τα γραφεία ενός χρηματιστηριακού ομίλου ή μιας ελβετικής ασφαλιστικής εταιρείας. Το ανακαινισμένο αυτό κτίριο απλώς δίνει ψεύτικο κύρος και παρελθόν σ΄ αυτούς τους νέους ενοίκους. Ένας πολιτιστικός οργανισμός όπως το Εθνικό Θέατρο δεν τα έχει ανάγκη αυτά τα «μεγαλεία». Δημιουργεί παρόν και μέλλον ως συνέχεια του παρελθόντος του- που κι αυτό είναι ζωντανό και παρόν.

Τα καμαρίνια του Εθνικού γίνανε γραφεία!

Αντί να ακούμε πια τις φωνητικές ασκήσεις ή τις σιωπές συγκέντρωσης των ηθοποιών, τώρα θα ακούμε συζητήσεις για την ταχεία απορρόφηση του Ε΄ πακέτου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή για τις μεθόδους προώθησης του προϊόντος… Αντί για το λαμπάκι στον καθρέφτη του ηθοποιού, θα φεγγίζει ο υπολογιστής. Αυτά τα καμαρίνια με την αύρα τους, που είχαν γνωρίσει μυθικά πρόσωπα του ελληνικού θεάτρου και που ήταν κρυφή ελπίδα κάθε νέου ηθοποιού να τα κατοικήσει κι αυτός με τη σειρά του.

Τα ωραία ανακαινισμένα κτίρια γίνονται διακοσμητικά αν δεν κουβαλούν μνήμες. Κι αυτή η σκάλα κουβάλαγε μνήμες. Αυτά τα φθαρμένα ταπεινά μάρμαρα για τους ανθρώπους του θεάτρου και τους θεατές του έχουν αξία όπως και κάποια άλλα σπουδαία φθαρμένα μάρμαρα.

Ένα θέατρο είναι η ιστορία των ανθρώπων του.

Δεν είναι μια κατοικία που άλλαξε ο ιδιοκτήτης ή ο ενοικιαστής
ΠΗΓΗ: TA NEA