ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΠΑΙΔΕΙΑ - KOINΩNIA : Τι μας διδάσκει η υπόθεση VW για τα πανεπιστήμια

To Πανεπιστήμιο της Δυτικής Βιρτζίνια.

Του ΑΝΔΡΕΑ ΖΑΜΠΟΥΚΑ

Οι επιστήμονες του παραρτήματος του ICCT (International Council of Clean Transportation)  στη Γερμανία  ασχολήθηκαν πρώτοι με  το ζήτημα των ρύπων και ενημέρωσαν  τους συναδέλφους τους στην Αμερική. Αυτοί έσπευσαν να εκμεταλλευτούν ένα πρόγραμμα που ήδη εξελισσόταν στο  Κέντρο για Εναλλακτικά Καύσιμα Κινητήρων και Ρύπων στο πανεπιστήμιο της Δυτικής Βιρτζίνια. Εκεί διαπιστώθηκε  η γνωστή υπέρβαση στους ρύπους, με αποτέλεσμα  να  ανοίξουν οι ασκοί του Αιόλου εις βάρος  της  VW και  της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας.

Οι λεπτομέρειες σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν είναι εύκολο να αξιολογηθούν, ούτε σε οικονομικό ούτε και σε «πολιτικό» επίπεδο. Ούτε και  μπορούμε  να ξέρουμε  τις πραγματικές προθέσεις του ICCT, της VW ή και της Αμερικανικής Διοίκησης. Ξέρουμε όμως τον ρόλο του πανεπιστημίου της Δ. Βιρτζίνια και την αναμφισβήτητη  σχέση με τις συνθήκες της αγοράς. Γιατί  η δική του έρευνα  είναι αυτή που δίνει  τα πραγματικά δεδομένα  για τα καύσιμα  και τους ρύπους. Και αναγνωρίζουμε  ότι στα δικά του εργαστήρια και στις δικές του μεθόδους καταλήγουν φορείς και ινστιτούτα για να διερευνήσουν την πραγματικότητα που εξελίσσεται.

Η περίπτωση της VW είναι ένα καλό δείγμα για να καταλάβουμε πόσο σημαντική είναι η συμβολή των πανεπιστημίων και της ακαδημαϊκής κοινότητας στις ισορροπίες της αγοράς.  Και κάποτε, θα πρέπει να αναρωτηθούμε  ποιος είναι ο πραγματικός τους ρόλος  στην κοινωνία, στην οικονομία, στην πολιτική και γενικότερα, στην παραγωγή επιτευγμάτων για τον πολιτισμό που συνεχώς αναπτύσσεται. 

Οι Αμερικάνοι, εδώ και δεκαετίες, χρησιμοποιούν  τα  πανεπιστήμια τους, για να  λειτουργήσουν τη χώρα τους. Από  εκεί βγαίνουν οι άριστοι ηγέτες τους, οι επιστήμονες , οι παραγωγοί  τους και  οι  δάσκαλοι. Από εκεί ακόμα στηρίζονται  οι θεσμοί, οι αρχές και οι φορείς  κάθε υποσυστήματος. Και το σημαντικότερο, από τα αμερικάνικα πανεπιστήμια ξεκινάει  κάθε πλάνο οικονομικής ανάπτυξης  και  ενίσχυσης   του εκτοπίσματος της χώρας στο εξωτερικό.

Στην αμερικάνικη κοινωνία αλλά και σε πολλές  άλλες του δυτικού κόσμου, τα ακαδημαϊκά ιδρύματα  παίζουν τον ρόλο του αντικειμενικού και  σταθεροποιητικού παράγοντα. Είναι τελείως διαφορετικό ζήτημα η χρήση των επιτευγμάτων τους από τις κυβερνήσεις ή ακόμα και από τα «αμαρτωλά» παιχνίδια κάποιων ανεξέλεγκτων αγορών. Η παρατήρηση, η έρευνα, η απόδειξη και στο τέλος,  η παραγωγή τους επιτεύγματος είναι η αναμφισβήτητη  ηθική βάση  της δημιουργίας  και  το πανεπιστήμιο εγγυάται  την ποιότητα της. Από κει και πέρα, είναι ζήτημα  της δημοκρατίας να  διαχειριστεί  σωστά και προς όφελος των πολιτών της, την έκβαση των επιτευγμάτων.

Έχουμε λοιπόν υποχρέωση κι εμείς να ανοίξουμε  επιτέλους τα πανεπιστήμια στη αγορά και να συνδέσουμε  την ακαδημαϊκή κοινότητα   με τις ανάγκες της κοινωνίας. Άσχετα αν είναι ιδιωτικά ή δημόσια: 

Για να  εξασφαλίσουμε, όπως στην περίπτωση της VW, καλύτερους ελέγχους  στην αγορά και στο περιβάλλον, να ενισχύσουμε την επιχειρηματικότητα και να δώσουμε νέες  θέσεις  εργασίας σε νέους  που έχουν διάθεση να σκεφτούν και να δράσουν. Θα είναι δείγμα αληθινής προόδου για κάθε Υπουργείο και κάθε φορέα, να ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας  και να χρησιμοποιήσει την καταπληκτική δουλειά που γίνεται ή μπορεί να γίνει στα ελληνικά ερευνητικά κέντρα.

Κυρίως  όμως, μεγάλο βήμα θα είναι  να  δέσουμε  τα συστήματα της δημοκρατίας μας  με την ακαδημαϊκή κοινότητα, φέρνοντας στο επίκεντρο το μίγμα της θεωρίας με την πράξη.