Τους άτιμους πολλοί (δεν) εμίσησαν

Tου Κωστα Λεονταριδη

Με τον σταυρό στο χέρι μην περιμένεις προκοπή, έλεγαν οι παλιοί, συμβουλεύοντας με πικρία για το πώς πρέπει να διαχειρίζεται κανείς τη ζωή (και συνανθρώπους του) εάν θέλει να πετύχει τον σκοπό του.

Το «χέρι» του Τιερί Ανρί που δίχασε τη Γαλλία και συγκλόνισε τον ποδοσφαιρικό πλανήτη στάθηκε αφορμή για αναλύσεις περί ηθικής και καιροσκοπισμού, για το πότε το συμφέρον –ατομικό ή εθνικό– υπερισχύει κάθε ιδανικού και (θεωρητικώς) ορθού.

Να κοπεί σύριζα το χέρι του Ανρί ή να αγιάσει το παλικάρι;

Να σχίσει η Γαλλία το «πλαστό» εισιτήριο που την ταξιδεύει στο χρυσοφόρο Μουντιάλ παραιτούμενη χάριν της τιμίας πλην ηττημένης Ιρλανδίας; Ή να καταπνίξει με ψυχραιμία πρώην αυτοκρατόρισσας τους χλευασμούς, προσδοκώντας επουλωτικούς θριάμβους στη γραμμή του δόγματος «όλα ξεχνιούνται, οι νίκες μένουν στην Ιστορία»;

Την ίδια ώρα που ο δικός μας Πρόεδρος της Δημοκρατίας συνέχαιρε τους ποδοσφαιριστές επειδή έγραψαν άλλη μια χρυσή σελίδα της νεοελληνικής Ιστορίας, ο Νικολά Σαρκοζί ζητούσε διπλωματικά συγγνώμη από τους Ιρλανδούς για τον τρόπο πρόκρισης της χώρας του.

Αλλά μέχρι εκεί, στην ουσία επικύρωσε κι αυτός ότι το «μη ηθικό» είναι μέρος του παιχνιδιού – όχι μόνον του ποδοσφαιρικού, βεβαίως.

Γάλλοι διανοούμενοι διαρρηγνύουν φωναχτά τα ιμάτιά τους –με υπερβολές του τύπου «είμαστε όλοι Ιρλανδοί» – παρακάμπτοντας το αυτονόητο. Οτι δηλαδή ο Ανρί αντέδρασε ενστικτωδώς, χωρίς σπατάλη φαιάς ουσίας, σε κλάσμα δευτερολέπτου πρόταξε το καλό των εθνικών του χρωμάτων, έγινε ελεεινός απατεώνας στα μάτια των ηθικολόγων, πατριώτης που κηλίδωσε προς στιγμήν το πορτρέτο του για τη Γαλλία, στα μάτια των ρεαλιστών.

Και για να λέμε του στραβού το δίκιο: εάν ο Ανρί αγωνιζόταν σε κάποια φτωχοομάδα, π.χ. τη Μοζαμβίκη, και με την κατεργαριά του έθετε εκτός μάχης ένα μεγαθήριο, π. χ. την Αγγλία, στη συνείδηση ημών των πολλών θα γινόταν συμπαθής, όταν ο αδύναμος νικάει τον υπέρτερο ακόμη και με δόλια μέσα, η λαϊκή Θέμις τον αθωώνει συνοπτικά.

Δύσκολα σκιαγραφείται η εικόνα του καπάτσου και του «λαδιάρη». Αυτοί οι τύποι όταν δρουν μόνον για δικό τους όφελος γίνονται μισητοί. Οταν από τις πράξεις τους κερδίζουν (ή χαίρονται) πολλοί, τους αγκαλιάζουμε.

Η παγκόσμια ιστορία της ατιμίας, πάντως, γράφεται με μικρά και μεγάλα γράμματα από τα χέρια όλων των λαών και οι απατεώνες, είτε ως υποχείρια είτε ως εφήμεροι ήρωες είτε ως αποδιοπομπαίοι τράγοι, αποδεικνύονται πολλαπλώς χρήσιμοι.

πηγη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ