ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Ανακαλύπτοντας τη... ζωή χωρίς κινητό - ΕΝΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΠΟΤΥΠΩΝΕΙ THN KOINΩΝΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΕΘΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΜΕ ΠΡΟΣΟΧΗ...

Της ΜΑΡΙΑΣ ΛΙΛΙΟΠΟΥΛΟΥ

«Πρωί σε ένα νεοϋορκέζικο καφέ. Μια τετραμελής οικογένεια -οι γονείς και οι δύο κόρες- κάθεται σε ένα από τα τραπέζια. Τρώνε πρωινό χωρίς κανείς να μιλάει με τον άλλο. Ολοι είναι απασχολημένοι με τα κινητά τους τηλέφωνα. Ολοι, εκτός από τη μητέρα, η οποία είτε δεν έχει είτε προτίμησε να το κρατήσει μέσα στην τσάντα της. Ολοι μοιράζονταν τον ίδιο φυσικό χώρο αλλά ο καθένας απ΄αυτούς ουσιαστικά βρισκόταν αλλού».

Με τα λόγια αυτά ο Αμερικανός φωτογράφος Eric Pickersgill περιγράφει  τη σκηνή που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τη συλλογή φωτογραφιών με τον τίτλο «removed», με την οποία θέλησε να δείξει πόσο εθισμένος είναι ο σύγχρονος άνθρωπος στα smartphones και τα tablets.

Παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη σκηνή δεν αποτυπώθηκε ποτέ από τον φακό του, ο ίδιος εμπνεύστηκε και τράβηξε πάνω από τριάντα διαφορετικές φωτογραφίες ανθρώπων από τους οποίους αφαίρεσε τα κινητά (με φυσικό τρόπο και όχι τεχνητά με επεξεργασία των φωτογραφιών) ζητώντας τους όμως να κρατήσουν τη στάση και το βλέμμα που είχαν λίγες στιγμές πριν - όταν τα χρησιμοποιούσαν.

Το αποτέλεσμα μάλλον... σοκαριστικό αφού δείχνει αδέρφια και φίλους δίπλα δίπλα αλλά στην πραγματικότητα τόσο μακριά, οικογένειες γύρω από ένα τραπέζι με το βλέμμα όλων «καρφωμένο» στο κινητό ακόμα και ένα νιόπαντρο ζευγάρι να τσεκάρει αναρτήσεις φίλων.

Η πιο δυνατή εικόνα

Η πιο δυνατή εικόνα για μένα είναι αυτή με τη γυναίκα μου στο κρεβάτι μας, την οποία τιτλοφόρησα «Angie and me», τονίζει ο δημιουργός

Ο Eric Pickersgill δεν θα μπορούσε να λείπει ο ίδιος απ΄αυτήν τη σειρά φωτογραφιών αφού δεν κρύβει και τον δικό του... εθισμό στην τεχνολογία.

«Νομίζω πως η πιο δυνατή εικόνα για μένα είναι αυτή με τη γυναίκα μου στο κρεβάτι μας, την οποία τιτλοφόρησα ''Angie and me''. Θυμάμαι ότι είχα ξαπλώσει και όπως συνήθως τσέκαρα τα e-mails μου όταν αισθάνθηκα τα μάτια μου να κλείνουν από τη νύστα. Ξύπνησα από τον ήχο που έκανε το κινητό μου πέφτοντας στο πάτωμα. Πριν το σηκώσω κοίταξα τη μισάνοιχτη παλάμη μου, είχε μείνει στη θέση που το κρατούσα ακριβώς στο σχήμα του κινητού. Τότε κατάλαβα με ποιον ακριβώς τρόπο έπρεπε να δουλέψω αυτή τη σειρά. Μόλις δεις τον εαυτό σου μια απ΄αυτές τις φωτογραφίες, αντιλαμβάνεσαι τι ακριβώς συμβαίνει. Κι εγώ συχνά χρειάζομαι μια υπενθύμιση να αφήσω κάτω το κινητό μου, είναι ένα είδος εθισμού» λέει ο ίδιος ο φωτογράφος.

Προσθέτει μάλιστα ότι «η απουσία της συσκευής -όσο κι αν ακούγεται περίεργο- στέλνει περισσότερα μηνύματα ακόμα και από την παρουσία της. Δείχνοντας τις φωτογραφίες αρκετοί είπαν ''κρίμα που βλέπω αυτές τις εικόνες σε μια φορητή συσκευή''».

Ο ίδιος, πάντως, σε καμία περίπτωση δε σκοπεύει να... παραδώσει μαθήματα συμπεριφοράς μ΄αυτήν τη δουλειά του: «Οι φωτογραφίες αυτές υπάρχουν μόνο και μόνο για να δείξουν την κοινωνική αλλαγή που συντελείται. Δεν προσπαθώ να πω στους άλλους πως να περνούν τον χρόνο τους. Απλώς ελπίζω ότι θα τους προσφέρω μια στιγμή συνειδητοποίησης, αντίστοιχη μ΄αυτήν που είχα εγώ σε εκείνο το καφέ...», τονίζει.

Ο Αμερικανός φωτογράφος προτίθεται να εκθέσει τη συγκεκριμένη δουλειά σε διάφορα σημεία, σε γκαλερί αλλά και σε ανοιχτούς χώρους. Αλλωστε το ζήτημα του εθισμού στις ηλεκτρονικές συσκευές και στο Διαδίκτυο αποκτά μεγαλύτερες διαστάσεις χρόνο με τον χρόνο και δεν γνωρίζει σύνορα.

«Κολλημένοι» με το Ιντερνετ οι έφηβοι

«Εξαρτημένοι» από το Διαδίκτυο είναι αρκετοί ανήλικοι αλλά και ενήλικοι στη χώρα μας, όπως προκύπτει από τα πρόσφατα ερευνητικά στοιχεία.

Η Ελλάδα αν και δεν βρίσκεται μπροστά στις στατιστικές για τη διείσδυση του Διαδικτύου, φαίνεται ότι κατέχει μια... ανησυχητική πρωτιά, αφού με ποσοστό 31% έναντι 5% του ευρωπαϊκού μέσου όρου βρίσκεται στην πρώτη θέση όσον αφορά στην υπερβολική χρήση του διαδικτύου, σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και τη Ρωσία. Αυτό προέκυψε από τα πιο πρόσφατα στοιχεία των 31 Γραμμών Βοηθείας του Πανευρωπαϊκού Δικτύου Insafe κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2014, σύμφωνα με το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την πρόσφατη πανελλήνια έρευνα για τις συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία των εφήβων του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας που έγινε σε δείγμα 4.141 μαθητών, ένας στους επτά εφήβους εμφανίζει συμπτώματα εξάρτησης από τη χρήση του Ιντερνετ.

Σ΄αυτά συγκαταλέγονται ο περισσότερος από τον προγραμματισμένο χρόνο που περνούν στο Διαδίκτυο, το ότι ορισμένοι αντιμετωπίζουν το Ιντερνετ ως ένα μέσο για να ξεφύγουν από τα προβλήματά τους ή να απαλύνουν δυσάρεστα συναισθήματα, το ότι τους απασχολεί το Ιντερνετ περισσότερο απ΄ό,τι άλλες ενασχολήσεις ή έχουν πει ψέματα στους γονείς τους σχετικά με τον χρόνο που περνούν μπροστά στην οθόνη.

Στην ίδια έρευνα περισσότεροι από τους μισούς εφήβους ηλικίας 11 έως 15 ετών ανέφεραν ότι:

Bρίσκονται μπροστά σε κάποια οθόνη τουλάχιστον πέντε ώρες την ημέρα τις καθημερινές, ενώ τα Σαββατοκύριακα ο χρόνος αυτός αυξάνεται σε οκτώ ώρες την ημέρα!

Τρεις στους πέντε εφήβους δήλωσαν ότι παρακολουθούν ταινίες ή βίντεο τουλάχιστον δύο ώρες την ημέρα, ένας στους τρεις ότι παίζει ηλεκτρονικά παιχνίδια, ενώ δύο στους πέντε ότι περνούν χρόνο μπροστά στην οθόνη για άλλους λόγους.

Αν και οι μελετητές επισημαίνουν ότι η ενασχόληση με ηλεκτρονικές συσκευές, κυρίως με εκείνες που διαθέτουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο, δεν αποτελεί αυτή καθαυτή συμπεριφορά υψηλού κινδύνου, σημειώνουν πως «η υπερβολική χρήση των συσκευών αυτών από τα παιδιά και τους εφήβους, που συχνά πλησιάζει την εξάρτηση, έχει συνδεθεί με προβλήματα στην ψυχοκοινωνική τους υγεία, όπως η επιθετικότητα, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, το άγχος, τα συμπτώματα κατάθλιψης και η κοινωνική φοβία ή η δυσκολία στον ύπνο».