ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Πέντε χρόνια μετά το "Καστελόριζο" η Ελλάδα είναι πιο κοντά από ποτέ στο χείλος του γκρεμού

By Marcus Walker and Nektaria Stamouli / The Wall Street Journal

Πέντε χρόνια μετά το μεγαλύτερο πακέτο διάσωσης στην ιστορία, η Ελλάδα είναι πιο κοντά στο χείλος του γκρεμού από ποτέ, με το χρόνο να τελειώνει για την αποτροπή μίας πτώχευσης που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει όχι μόνο την ευρωζώνη, αλλά και την παγκόσμια οικονομία

Oταν η Ευρώπη και το ΔΝΤ συμφώνησαν αρχικά να διασώσουν την Ελλάδα, στις 2 Μαΐου του 2010, το σχέδιο ήταν να επιστρέψει η χώρα στην ανάπτυξη και τις αγορές ομολόγων μέσα σε τρία χρόνια. Αντί για αυτό, μισή δεκαετία και 245 δισεκατομμύρια αργότερα, οι δύο πλευρές έχουν φτάσει σε αδιέξοδο. 

Παρότι η Ελλάδα έχει ξαναφτάσει κοντά στην κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, το ιδεολογικό χάσμα ποτέ δεν υπήρξε βαθύτερο: Η άρνηση της κυβέρνησης να επιβάλει σε μία εξαντλημένη κοινωνία περαιτέρω λιτότητα, στην οποία επιμένουν οι δανειστές, έχει δημιουργήσει ένα αδιέξοδο που έχει παγώσει τη χρηματοδότηση της Ελλάδας και έχει αδειάσει τα ταμεία της

Η αντιπαράθεση είναι η πιο δραματική ένδειξη του πώς το ευρώ, που αποσκοπούσε στην εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενότητας, στην πραγματικότητα έχει προωθήσει τις πολιτικές διαφορές ανάμεσα στους δανειστές και τις χρεωμένες χώρες της ηπείρου και ανάμεσα στους ψηφοφόρους και το πολιτικό κατεστημένο.  

Οι χώρες που μόλις τώρα αρχίζουν να ανακάμπτουν από τη μακρά οικονομική ύφεση στην Ευρώπη, από το 2008, εξακολουθούν να εξοργίζονται με τη γερμανικής έμπνευσης λιτότητα που οι αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιδιώκουν να επιβάλουν.

Τις τελευταίες ημέρες όμως οι δύο πλευρές έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους να γεφυρώσουν το χάσμα. Αυτό δείχνουν τόσο οι  δηλώσεις του Μπενουά Κερέ, ότι η ΕΚΤ ίσως αυξήσει το όριο αγοράς εντόκων γραμματίων από τις τράπεζες, αν υπάρξει συμφωνία, όσο  και οι αλλαγές στην ελληνική ομάδα διαπραγμάτευσης. 

Σε αυτό το ζήτημα  η Ελλάδα έβαλε στο περιθώριο κάποιους μαχητικούς αξιωματούχους, ανάμεσά τους τον ντόμπρο υπουργό Οικονομικών Γιάννη Βαρουφάκη, καθώς προσπαθεί να επιδιορθώσει μία ατμόσφαιρα δυσπιστίας

Όμως, οι βαθιές ιδεολογικές διαφορές και οι συγκρουόμενοι πολιτικοί περιορισμοί στην Ελλάδα και τους δανειστές, με επικεφαλής τη Γερμανία, δημιουργούν τεράστιες προκλήσεις για τη «δίδυμη» συμφωνία για να κρατηθεί η Ελλάδα στη ζωή: την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος διάσωσης και την υιοθέτηση ενός νέου. 

Οι ΗΠΑ και άλλοι πέρα από την Ευρώπη ανησυχούν ότι μία έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ μπορεί να προκαλέσει κύματα σοκ στις αγορές, βλάπτοντας την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.  

Στην Αμερική, κάποιοι φοβούνται ότι οι Ευρωπαίοι ομόλογοί τους είναι επικίνδυνα εφησυχασμένοι.

Αν πάντως το χάσμα Ελλάδας πιστωτών παραμείνει αγεφύρωτο,  το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος συζητείται ανοιχτά. 

Οι αναλυτές εκτιμούν πως το αβέβαιο αποτέλεσμά του θα μπορούσε να επιταχύνει τη σταθερή εκροή καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες, πυροδοτώντας ένα πλήρες bunk run που θα αναγκάσει την Ελλάδα να επιβάλει ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων. 

Επιπλέον: 

O χρόνος που απαιτείται για την εκστρατεία που αφορά ένα δημοψήφισμα θα μπορούσε να επισπεύσει την ελληνική απόφαση στις προθεσμίες για τα τέλη Ιουνίου, όταν εκπνέει το τρέχον πρόγραμμα. 

Εξάλλου, σύμφωνα με νέα δημοσκόπηση, το 54% των Ελλήνων λέει ότι προτιμά μια συμφωνία με επέκταση των μέτρων λιτότητας και το 37% προτιμά τη χρεοκοπία.