Οι αμέσως επόμενες μέρες θα δείξουν αν η Ελλάδα έχει μια πιθανότητα
να παραμείνει τελικά στην Ευρωζώνη. Οι προηγούμενοι δυο μήνες πήγαν "χαμένοι" αλλά ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να πείστηκε τελικά ότι η αναζήτηση "λευκών
επιταγών" από τους εταίρους είναι πλέον μάταιη.
Εξάλλου, η Γερμανίδα Καγκελάριος φρόντισε να
ξεκαθαρίσει τα πράγματα, λέγοντας πως η Ελλάδα δεν θα λάβει καμιά
βοήθεια εκτός κι αν συμμορφωθεί με τους όρους που της έχουν τεθεί – ο
πιο σημαντικός εκ των οποίων είναι να επανακτήσει την ικανότητα να
αυτοχρηματοδοτείται στις διεθνείς αγορές.
Και ο Μάριο Ντράγκι έχει επισημάνει ότι η ευρωζώνη δεν μπορεί να
δουλέψει με μόνιμους δανειστές και μόνιμους οφειλέτες. Οι εθνικές
κυβερνήσεις δεν πρόκειται να συμφωνήσουν σε ένα σύστημα μόνιμης
μεταφοράς κεφαλαίων. Η κάθε χώρα θα πρέπει να μπορεί να σταθεί στα πόδια
της.
Ο Τσίπρας λέει ότι το πρόγραμμα απέτυχε. Όμως, στόχος του προγράμματος δεν ήταν να εγγυηθεί ένα συγκεκριμένο
τρόπο ζωής στους Έλληνες. Ήταν να επανακτήσει η Ελλάδα την πρόσβασή της
στις αγορές.
Σε αυτή τη βάση το πρόγραμμα πέτυχε, αφού η ελληνική
κυβέρνηση μπόρεσε πέρυσι να εκδώσει ομόλογα και οι ελληνικές τράπεζες
πούλησαν μετοχές, έκαναν δηλαδή αυξήσεις κεφαλαίου.
Με την πρόσβαση
στις αγορές ήρθε και η ανάκαμψη, μέχρι που ο κ. Τσίπρας πυροδότησε μια
πολιτική κρίση που κατέστρεψε την εμπιστοσύνη.
Η
Ελλάδα είχε προβλεφθεί πως θα γίνει μια από τις ταχλυτερα αναπτυσσόμενες
οικονομίες στην Ευρώπη φέτος και η ανεργία είχε αρχίσει να πέφτει.
Τώρα
έχουμε φτάσει στο σημείο να λέμε πως αν η Ελλάδα είναι να παραμείνει
στην Ευρωζώνη, ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να παράξει ένα πρόγραμμα
μεταρρυθμίσεων που θα πείσουν τα άλλα κράτη – μέλη ότι θέλει σοβαρά να
επανακτήσει την πρόσβαση στις αγορές και έτσι να απελευθερώσει κεφάλαια
από το πακέτο βοήθειας. Κι έχει μόλις λίγες ημέρες να το κάνει αυτό.
Η κυβέρνησή του, ξεμένει από λεφτά στις 9
Απριλίου, οπότε και πρέπει να αποπληρώσει 420 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ. Από
εκείνη τη στιγμή και μετά τα γεγονότα μπορεί να λάβουν μορφή
χιονοστιβάδας...
Η κυβέρνηση θα κάνει αγώνα να πληρώσει μισθούς και συντάξεις, αλλά
και άλλες υποχρεώσεις της, κάτι που θα αποβεί καταστροφικό για το κλίμα
εμπιστοσύνης και κατ' επέκταση για την οικονομία της χώρας.
Αν οι
Έλληνες ξαναρχίσουν να αδειάζουν τους λογαριασμούς τους, η ΕΚΤ
πιθανότατα θα αρνηθούν να προμηθευθούν με ευρώ και θα αναγκάσουν την
Αθήνα να προχωρήσει σε κεφαλαιακούς ελέγχους.
Η κυβέρνηση μπορεί να αρχίσει να εκδίδει ακόμα και υποσχετικές
πληρωμής, να εισαγάγει παράλληλο νόμισμα, ενώ και η επιστροφή στη δραχμή
μπορεί να είναι δύσκολο να αποφευχθεί.
Τόσο οι πιστωτές όσο και η ΕΚΤ έχουν πει επανειλημμένως ότι αν η
Αθήνα δείξει σοβαρότητα προθέσεων ως προς τις μεταρρυθμίσεις, τότε το
χρήμα θα συνεχίσει να ρέει, ενώ και η Κομισιόν θα παρέχει τεχνική και
νομική στήριξη που θα βοηθήσει την Αθήνα να ξεκλειδώσει τα 2 δισ. ευρώ
της δόσης.
Η πρόκληση πάντως για τον κ. Τσίπρα, πάει πιο πέρα
από το να καταφέρει να πείσει απλώς την Ευρωζώνη να κρατήσει την Ελλάδα
στην επιφάνεια για λίγο παραπάνω:
Η ελληνική κυβέρνηση είναι πιθανό να
παραμείνει εξαρτημένη από τα δάνεια της ευρωζώνης βραχυπρόθεσμα,
καταφεύγοντας σε τρίτο πακέτο μόλις εκπνεύσει το τρέχον πρόγραμμα. Κι
ακόμα κι αν η Αθήνα δεν χρειαστεί πρόσβαση στις αγορές για την ίδια την
κυβέρνηση, θα τη χρειαστεί για τις ελληνικές τράπεζες που θα χρειαστούν
μάλλον παραπάνω κεφάλαια αργότερα μέσα στο έτος ώστε να καλύψουν τις
τρύπες που προκλήθηκαν από την τρέχουσα κρίση.
Το πόσα θα χρειαστούν ακριβώς θα εξαρτηθεί από τις λεπτομέρειες του
επόμενου πακέτου που θα συμφωνηθεί και από το αν οι κάτοχοι ελληνικών
ομολόγων θα αναγκαστούν να αναλάβουν ζημιές, αλλά και από το αν η ΕΚΤ θα
συνεχίσει να επιτρέπει στις τράπεζες να εξαρτώνται από αναβαλλόμενες
φορολογικές ελαφρύνσεις.
Πάντως, ο κ. Τσίπρας δεν θα μπορεί να εξαρτάται
από τα 10 δισ. ευρώ που έχουν απομείνει στο "μαξιλάρι" χρηματοδότησης
του ΤΧΣ για να καλύψει το όποιο κενό:
Σύμφωνα με τους όρους της ΕΕ το
δημόσιο χρήμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για την ανακεφαλαιοποίηση
των τραπεζών, αφού έχουν μπει σε bail in άλλοι πιστωτές, όπως μέτοχοι,
κάτοχοι ομολόγων και σε κάποιες περιπτώσεις καταθέτες.
Για να
αποφευχθεί αυτή τη χαώδη κατάσταση, οι τράπεζες θα πρέπει να πείσουν
τους ιδιώτες επενδυτές να πληρώσουν μόλις έναν χρόνο μετά τη βύθιση των
ελληνικών τραπεζών κατά 12 δισ. ευρώ.
Κάτι τέτοιο δεν είναι απίθανο, αλλά θα πρέπει ο κ. Τσίπρας να πείσει
τους επενδυτές ότι θα δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου οι κάτοχοι
τραπεζικών μετοχών θα έχουν να περιμένουν ελκυστικές αποδόσεις.
Αυτό
προϋποθέτει τουλάχιστον την αναμόρφωση του καθεστώτος αφερεγγυότητας
ώστε να γίνει πιο εύκολο για τις τράπεζες να αναδιαρθρώσουν τα κόκκινα
δάνεια, να ωθήσουν τις μη βιώσιμες εταιρείες σε χρεοκοπία και να
αποκλειστούν τα ανεξόφλητα στεγαστικά δάνεια. Αλλά και να δημιουργηθεί
κλίμα ισχυρότερων κινήτρων προς τους δανειζομένους να εξοφλούν τα δάνειά
τους.
Με άλλα λόγια, ο κ. Τσίπρας έχει καιρό μέχρι το καλοκαίρι – οπότε και
η ΕΚΤ θα πρέπει να υπολογίσει πόσα κεφάλαια χρειάζονται οι τράπεζες –
για να πείσει τις αγορές ότι θα μετατρέψει την Ελλάδα σε μια οικονομία
πλήρως λειτουργική και καπιταλιστική.
Αυτό, θέτει
ψηλά τον πήχη για έναν αριστερό πoυ ηγείται μιας κομμουνιστικής
κυβέρνησης.
Για κάποιους μάλιστα πρόκειται για... mission impossible...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου