ΠΑΙΔΕΙΑ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Ο καημένος ο Τάκης

Γράφει η Μερόπη Σπυροπούλου

Oμότιμη καθηγήτρια Παν/μιου Αθηνών

Μέ τόν Τάκη, τό ἔξυπνο δωδεκάχρονο γειτονόπουλό μας, κάθε φορά πού τύχαινε νά συναντηθοῦμε στήν εἴσοδο τῆς πολυκατοικίας μας ἤ στό πεζοδρόμιο, καθώς πήγαινε ἤ γύριζε ἀπό τό σχολεῖο του, εἴχαμε ἤρεμες καί χαμογελαστές κουβέντες. Τοῦ εἶχα πεῖ κάποτε πώς μοῦ θύμιζε τά δικά μας ἀγόρια, ὅταν ἦσαν κι αὐτά στήν ἡλικία του, κι ἀπό τότε ἔδειχνε μιά αὐθόρμητη διάθεση νά μέ ἐνημερώνει, κάπου-κάπου, γιά τά νέα τοῦ σχολείου του. Ἐπίσης, ἔμοιαζε νά καλοδέχεται μ’ ἕνα λίγο ντροπαλό χαμόγελο κάποια πειράγματά μου γιά τά... παστωμένα μέ ζελέ καρφάκια τῶν μαλλιῶν του.

Ἔτσι, τό περασμένο καλοκαίρι, εἴχαμε πολλές φορές ἀρχίσει τίς κουβέντες μας μέ τήν φράση: «Τοῦ χρόνου στό Γυμνάσιο...». Κι ἔβλεπα τότε τά ζωηρά μαῦρα μάτια του νά ὀνειροπολοῦν καί νά φωτίζονται ἀπό μιά συγκινητική λαχτάρα καί προσμονή.

Προχθές τό πρωί ὅμως, βγαίνοντας ἀπό τό σπίτι, τόν εἶδα νά κάθεται στό κεφαλόσκαλο τῆς εἰσόδου καί νά ἀσχολεῖται σκυφτός μ’ ἕνα ἠλεκτρονικό παιχνίδι. Ἔδειχνε ἄκεφος καί σάν νά βαριόταν. Ἦταν, ἑπομένως, πολύ φυσικό νά θελήσω νά τοῦ πιάσω κουβέντα. Ἀκολούθησε ὁ πιό κάτω διάλογος:

- Καλημέρα Τάκη! Πῶς καί δέν εἶσαι στό σχολεῖο τέτοια ὥρα;

- Ἔχουμε κατάληψη, ἐδῶ καί τέσσερις μέρες.

- Καί γιατί ἔχετε κατάληψη; Ξέρεις;

- Ναί. Διαμαρτυρόμαστε, λέει, γιά κάτι καινούργιους νόμους καί γιά νά ὑποστηρίξουμε κάποιους πού θά χάσουν τή θέση τους ἤ κάποιους καθηγητές πού ζητοῦν περισσότερα λεφτά ἀπό τήν Κυβέρνηση. Θά τήν ἐκβιάσουμε, λέει, τήν Κυβέρνηση καί θά τήν ἀναγκάσουμε νά ὑποχωρήσει...

- Ἐσύ δέν θέλεις νά πηγαίνεις σχολεῖο;

- Θέλω, πῶς δέν θέλω. Κι ἄλλα παιδιά θέλουν. Ἀλλά πῶς; Ἀφοῦ ἔχει κατάληψη καί ὑπάρχει καί..., νά δεῖς πῶς τό λένε; Ἄ! ναί, θυμήθηκα... «ὁμάδα περιφρούρησης».

- Μήπως ξέρεις, Τάκη, ἄν γίνανε καταστροφές στό σχολεῖο σου αὐτές τίς μέρες;

- Ἔ, ὅσο νἆναι... Ὅταν γίνεται χαβαλές, ὅλο καί γίνονται κάποιες ζημιές.

- Μέ τό νά χάνετε, ὅμως, ἐσεῖς μαθήματα καί νά γίνονται ζημιές στούς χώρους πού εἶναι φτιαγμένοι γιά νά τούς χρησιμοποιεῖτε, ἐσεῖς καί οἱ καθηγητές  σας, νομίζετε ὅτι κάνετε κακό στήν Κυβέρνηση;

- Μμμ... Τό... «συντονιστικό τῆς κατάληψης» μᾶς εἶπε ὅτι αὐτή, δηλαδή ἡ Κυβέρνηση, εἶναι ὑποχρεωμένη νά τά ξαναφτιάξει ὅλα.

- Τό ξέρεις ὅμως ὅτι, γιά ὅλα αὐτά πού καταστρέφονται μέ τίς καταλήψεις, ἔχουν δώσει χρήματα ὅλοι οϊ Ἕλληνες, ὅπως καί οἱ γονεῖς σου, πληρώνοντας φόρους;

- Μμμ...

- Δέν νομίζεις ὅτι αὐτοί πού κάνουν τίς καταστροφές πρέπει νά τιμωρηθοῦν καί νά πληρώσουν;

- Καί ποῦ νά τούς βροῦν καλέ κυρία; Ξέρετε, ἡ ἀστυνομία δέν μπορεῖ νά μπεῖ στό Σχολεῖο γιατί ὑπάρχει αὐτό τό... ἄσυλο, ἔτσι νομίζω ὅτι τό λένε.

- Καί μέ τά μαθήματα πού χάνονται τί θά γίνει Τάκη μου; Τήν ὥρα πού ἐσύ χαζολογᾶς καί βαριέσαι, ὑπάρχουν ἄλλα παιδιά πού μαθαίνουν ὡραῖα καί χρήσιμα πράγματα, πού θά τά βοηθήσουν ἀργότερα νά προκόψουν.

- Ἔ, τί νά κάνουμε; Θά τά μάθουμε ἐμεῖς στό Φροντιστήριο ἤ κάνοντας ἰδιαίτερο μάθημα, μᾶς εἶπε ἕνας καθηγητής μας, πού πιστεύει ὅτι εἶναι καλό πράγμα ἡ κατάληψη. Κι ἕνα ἀπό τά μεγάλα παιδιά, πού εἶναι στήν περιφρούρηση, μᾶς εἶπε ὅτι αὐτά πού μαθαίνουμε στό Σχολεῖο εἶναι, λέει, ἄχρηστα, άφοῦ, τό καλύτερο εἶναι νά ἔχεις κάποιο μέσον σ’ ἕνα μεγάλο κόμμα, γιά νά διοριστεῖς στό Δημόσιο... 

- Δέν σᾶς εἶπε, ὅμως, αὐτό τό παιδί πώς στό Δημόσιο, ὅλοι λένε πώς οἱ μισθοί εἶναι μικροί καί δέν φτάνουν γιά νά ζήσει καλά μιά οἰκογένεια;

- Ἔ, ὅταν διοριστοῦμε, θά κάνουμε ἀπεργία καί θά ζητᾶμε περισσότερα. Ἔτσι δέν γίνεται; Γι’ αὐτό δέν ἀπεργοῦν καί οἱ καθηγητές μας;

***
Σώπασα. Δέν εἶχα πιά ὄρεξη οὔτε γιά σοβαρές κουβέντες, οὔτε γιά πειράγματα. Κι οὔτε ἤξερα καί πῶς νά συνεχίσω τά ὅσα ἤθελα ἀκόμα νά τοῦ πῶ. Ἀναστέναξα, ζωρίστηκα γιά νά τοῦ χαμογελάσω, τόν χαιρέτησα κι ἔφυγα.

Θυμήθηκα τήν γεμάτη ἀπό ὑγεία καί λαχτάρα καλοκαιρινή του προσδοκία «...γιά τό Γυμνάσιο...» καί μελαγχόλησα. Σκέφτηκα ὅτι, μέσα στίς λίγες ἑβδομάδες πού πέρασαν ἀπό τήν ἀρχή τῆς σχολικῆς χρονιᾶς, ὁ καημένος ὁ Τάκης, ὁ αὐριανός πολίτης αὐτῆς τῆς πατρίδας, εἶχε ἤδη μάθει τό τί σημαίνει «κατάληψη», «ἐκβιασμός», «χαβαλές», «μέσον», «ἀπαίτηση ἀπό τήν κυβέρνηση», «ἄσυλο» καί «ἀτιμωρησία». 

Ποιός, ἄραγε, θά βρεθεῖ νά τοῦ μιλήσει γιά ἔννοιες ὅπως «καθῆκον, χρέος, συνείδηση, πνευματικά ἐφόδια, χαρά τῆς δημιουργίας καί τοῦ νά εἶναι χρήσιμος στήν κοινωνία»;

Ὁ καημένος ὁ Τάκης. Εἶχε ἤδη... παρά-μορφωθεῖ. Ἄς εἶναι καλά αὐτοί πού τόν ἔχουν ἤδη «διδάξει».