ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Η παγκοσμιοποίηση βάζει... όπισθεν

Της Carol Matlack / BusinessWeek
 

Αρχίζει η παγκοσμιοποίηση να ξεμένει από καύσιμα; Μια νέα μελέτη δείχνει ότι οι διασυνοριακές επενδύσεις και οι εμπορικές ροές υποχώρησαν σε παγκόσμιο επίπεδο το 2012, τερματίζοντας μια διετή περίοδο ανάκαμψης μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση.
 
Οι δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, ιδίως στην Ευρώπη, ήταν εν μέρει υπεύθυνες για την ύφεση, αναφέρει η μελέτη. Πιο ανησυχητικά, όμως, είναι τα αυξανόμενα μέτρα προστατευτισμού που θεσπίζονται από τις εθνικές κυβερνήσεις και η αποτυχία των πολυεθνικών εταιρειών να επωφεληθούν από την ανάπτυξη στις αναδυόμενες αγορές, λένε οι συγγραφείς Pankaj Ghemawat και Steven A. Altman του IESE Business School της Βαρκελώνης. « 
Η μεγαλύτερη απειλή για την παγκοσμιοποίηση προέρχεται από τα πολιτικά στραβοπατήματα, παρά τα θεμελιώδη μακροοικονομικά μεγέθη», γράφουν.
 
Οι Ghemawat και Altman συγκέντρωσαν και ανέλυσαν στοιχεία από το εμπόριο και άλλους δείκτες για να προσδιορίσουν επακριβώς αυτό που αποκαλούν «βάθος της παγκοσμιοποίησης». 

Οι ροές εμπορίου και επενδύσεων, μετά τη σθεναρή αυξητική πορεία ως το 2007, έπεσαν απότομα κατά τη διάρκεια της κρίσης του 2008-09, στη συνέχεια άρχισαν να διογκώνονται και πάλι το 2010 και το 2011. Πέρυσι, όμως, η αξία δολαρίου των ξένων άμεσων επενδυτικών εισροών παγκοσμίως έπεσε στο 21%, ενώ το εμπόριο αγαθών και εμπορευμάτων υποχώρησε ελαφρά, και το εμπόριο στον τομέα των υπηρεσιών έμεινε ανεπηρέαστο.  

Συμπερασματικά, ο κόσμος ήταν «λιγότερο συνδεδεμένος το 2012 από ό,τι ήταν το 2007», λένε οι συγγραφείς.
 
Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν υλοποιήσει περισσότερα από 2000 μέτρα προστατευτισμού του εμπορίου, μετά την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, και μόνο περίπου 10% εξ αυτών έχουν ανακληθεί, αναφέρει η μελέτη.
 
Οι συγγραφείς ισχυρίζονται επίσης ότι οι εμπορικές και οι επενδυτικές ροές θα αυξάνονταν αν οι πολυεθνικές εταιρείες μάθαιναν να «σπάζουν τον κώδικα του ανταγωνισμού στις αναδυόμενες οικονομίες» όπου η ανάπτυξη είναι πιο ισχυρή. Οι 100 μεγαλύτερες εταιρείες που έχουν στις προηγμένες οικονομίες προέρχονται άντλησαν μόνο το 17% των εσόδων τους από αναδυόμενες αγορές το 2010, ακόμη και αν οι αγορές αυτές αναμένεται να συνεισφέρουν περισσότερο από το 70% της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης έως το 2025, αναφέρει η μελέτη.

Η μελέτη περιλαμβάνει επίσης μια κατάταξη 139 χωρών με βάση το μέγεθος των διεθνών ροών τους σε ό,τι αφορά το εμπόριο, τις επενδύσεις, τη μετανάστευση και τις πληροφορίες. Οι πέντε πρώτες είναι το Χονγκ Κονγκ, η Σιγκαπούρη, το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία και το Βέλγιο. Οι ΗΠΑ κατατάσσονται στη θέση 91.
 

Παρά τη χαλάρωση των επενδύσεων και του εμπορίου, η μελέτη αναφέρει ότι ο παγκόσμιος τουρισμός συνεχίζει να αυξάνεται, με το πλήθος των διεθνών τουριστικών αφίξεων το 2012 να ξεπερνά το 1 δισεκατομμύριο για πρώτη φορά.