TOYΡΚΙΑ: Τίμησαν τους αλεβίτες καλλιτέχνες που δολοφονήθηκαν το 1993

Χιλιάδες Τούρκοι συμμετείχαν σε ειρηνική διαδήλωση έξω από το ξενοδοχείο Μαντιμάκ, στην Σεβάστεια της Τουρκίας, για να τιμήσουν την μνήμη των 33 αλεβιτών διανοουμένων, συγγραφέων και καλλιτεχνών που κάηκαν ζωντανοί πριν από ακριβώς 20 χρόνια σε έναν εμπρησμό που οργανώθηκε από ακροδεξιούς «Γκρίζους Λύκους», φανατικούς σαλαφιστές και παρακρατικούς.

Οι οικογένειες των δολοφονηθέντων, εκπρόσωποι του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και του αριστερού Κόμματος Ειρήνης και Δημοκρατίας (ODP) καθώς και κοινότητες αλεβιτών εντός και εκτός Τουρκίας πραγματοποίησαν πορεία με προορισμό το ξενοδοχείο, κρατώντας φωτογραφίες των θυμάτων. Δεν παρέλειψαν να αποτίσουν φόρο τιμής και στον επίσης Αλεβίτη Ετέμ Σαρισουλούκ ο οποίος έπεσε νεκρός φέτος από σφαίρα αστυνομικού, στη διάρκεια των επεισοδίων για το πάρκο Γκεζί στην Κωνσταντινούπολη. Τα μέτρα ασφαλείας ήταν ισχυρά και ο δρόμος έξω από το ξενοδοχείο είχε αποκλειστεί από την αστυνομία.

Ο δολοφονικός εμπρησμός έγινε στις 2 Ιουλίου 1993, όταν χιλιάδες φανατικοί επέδραμαν σε καλλιτεχνικό φεστιβάλ που πραγματοποιείτο στο ξενοδοχείο Μαντιμάκ, προς τιμήν του Πιρ Σουλτάν Αμπντάλ, κορυφαίου Αλεβίτη ποιητή και μουσικού του 16ου αιώνα, το έργο του οποίου έχει και μία διάσταση αντιστασιακή απέναντι στην καταπίεση της οθωμανικής εξουσίας.

Την οργή των παρακρατικών και των σαλαφιστών προκάλεσε η παρουσία στη Σεβάστεια του γνωστού συγγραφέα Αζίζ Νεσίν, ο οποίος είχε μεταφράσει εκείνη την εποχή αποσπάσματα από το έργο του Σαλμάν Ρούσντι «Σατανικοί Στίχοι», το οποίο οι φανατικοί θεωρούσαν βλάσφημο. Με τους αστυνομικού ςνα παρακολουθούν προκλητικά αμέτοχοι, το πλήθος των φανατικών έβαλε φωτιά στο ξενοδοχείο Μαντιμάκ, με αποτέλεσμα να καούν ζωντανοί 33 συμμετέχοντες στο φεστιβάλ και δύο ξενοδοχοΰπάλληλοι.

Ο Νεσίν κατάφερε να βγει από το φλεγόμενο κτήριο και να σωθεί διότι όσοι τον καταζητούσαν δεν τον αναγνώρισαν. Υπέστη όμως ξυλοδαρμό από τους πυροσβέστες διασώστες του, μόλις αυτοί συνειδητοποίησαν την ταυτότητά του. Μάλιστα ένας τοπικός δημοτικός σύμβουλος του τότε ισλαμιστικού Κόμματος Ευημερίας (του οποίου εξέχον στέλεχος ήταν ο σημερινός πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν) φώναξε χαρακτηριστικά: «Αυτός είναι ο διάβολος που έπρεπε πραγματικά να σκοτώσουμε!».  

Πλέον το ξενοδοχείο Μαντιμάκ θεωρείται το σύμβολο των διακρίσεων που υφίσταται η αλεβίτικη κοινότητα της Τουρκίας. Αν και οι οικογένειες των θυμάτων και οι εκπρόσωποι κομμάτων ήταν οι μόνοι στους οποίους επετράπη η είσοδος στο ξενοδοχείο, ορισμένες οικογένειες αρνήθηκαν να εισέλθουν διαμαρτυρόμενες για το ότι τα ονόματα των συνολικά 35 θυμάτων ( 33 καλλιτέχνες και δύο ξενοδοχοϋπάλληλοι ) ήταν γραμμένα στον τοίχο του ξενοδοχείου μαζί με τα ονόματα άλλων δύο ατόμων που συμμετείχαν στον εμπρησμό και έχασαν επίσης τη ζωή τους.

Η χήρα του τραγουδιστή Χασρέτ Γκιουλτεκίν, που κάηκε ζωντανός το 1993 στη Σεβάστεια, δήλωσε εκ μέρους ορισμένων οικογενειών ότι θα μπουν στο ξενοδοχείο μόνο όταν αυτό μετατραπεί σε μουσείο όπως επανειλημμένως έχει ζητηθεί. Επίσης ο Κεμάλ Μπιλμπούλ, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Πιρ Σουλτάν Αμπντάλ, μιλώντας  στην εφημερίδα Radikal, άσκησε κριτική στην κυβερνητική απόφαση να πάρει  η σχεδιαζόμενη τρίτη γέφυρα που θα ενώνει την ασιατική με την ευρωπαϊκή ακτή στην Κωνσταντινούπολη το όνομα του οθωμανού σουλτάνου Γιαβούζ Σελίμ, που υπήρξε ανηλεής σφαγέας Αλεβιτών.

Για τον δολοφονικό εμπρησμό του 1993, αυτή τη μαύρη σελίδα στην ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας, έχουν καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη 31 άτομα.

BHMA