IΣΡΑΗΛ: : Τα πέντε μεγαλύτερα προβλήματα του Νετανιάχου

Αν και ο σχηματισμός της νέας κυβέρνησης του Ισραήλ θα πάρει, σύμφωνα με τους αναλυτές, κάποιο χρόνο, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου δικαιούται να προσμένει ότι θα αναλάβει ξανά την πρωθυπουργία, σε μία εξαιρετικά δύσκολη για το εβραϊκό κράτος ιστορική συγκυρία, λόγω του παγώματος της ειρηνευτικής διαδικασίας και της οικονομικής κρίσης. Πέντε είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα τα οποία θα βρει μπροστά του στην τρίτη του θητεία ο Νετανιάχου.

Ιράν: ο υπ' αριθμόν 1 εχθρός  

Παρά το ότι οι Ισραηλινοί έχουν βαρεθεί να ακούνε συνεχώς για το πόσο απειλητικό είναι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν απέναντι στο Ισραήλ, το θέμα των πυρηνικών της Τεχεράνης αποσιωπήθηκε σχεδόν καθ' όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Ωστόσο, σύμφωνα με ισραηλινούς αξιωματούχους, το ζήτημα αυτό ενδέχεται να ξαναβγεί στην επιφάνεια την ερχόμενη άνοιξη ή το καλοκαίρι και να επανέλθει στην επικαιρότητα η περίφημη «κόκκινη γραμμή» που αποτελεί μια επαναλαμβανόμενη φράση του Νετανιάχου που αναφέρεται στο ότι η παγκόσμια κοινότητα πρέπει να χαράξει μια τέτοια γραμμή για να δείξει στην Τεχεράνη μέχρι ποιο σημείο επιτρέπεται να προχωρήσει με το πυρηνικό της πρόγραμμα. Πολλοί ισχυρίζονται πως αν χρειαστεί να σταματήσει η εκπόνηση του προγράμματος, ίσως το Ισραήλ καταφύγει σε στρατιωτική επέμβαση. Οπότε εδώ τίθεται το ερώτημα: «Θα δεχτεί το Ισραήλ να επέμβει μονομερώς απέναντι στο Ιράν αν οι ΗΠΑ αρνηθούν κάθε στρατιωτική ανάμειξη;» 

 

Ο Νετανιάχου έχει δηλώσει πως το Ισραήλ θα προχωρήσει και από μόνο του, αν χρειαστεί, αλλά πολλοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι της χώρας καθώς και ανώτερα στελέχη των μυστικών υπηρεσιών διαφωνούν με αυτή την προοπτική. Σημαντικό επίσης θα είναι και το ποιος θα είναι ο επόμενος υπουργός Αμυνας της χώρας. Ο νυν Εχούντ Μπαράκ, θεωρείται «αδελφή ψυχή» του Νετανιάχου ως προς το ιρανικό ζήτημα, αν και τους τελευταίους μήνες ο Μπαράκ έδειξε σημάδια πως διαφωνεί με μια μονομερή στρατιωτική επέμβαση. Στην περίπτωση αυτή, ο πρωθυπουργός θα διορίσει κάποιον άλλον, πιο «πρόθυμο».

Παλαιστίνιοι: η απραξία ως «λύση»  

Οι προσδοκίες επίλυσης του προβλήματος είναι μικρές. Παρόλο που ο Νετανιάχου θεωρητικά υποστήριξε τη Λύση των Δύο Κρατών, δεν έκανε καμία προσπάθεια να την προωθήσει δυναμικά. Το τρίτο κόμμα, η Εβραϊκή Εστία, που αντιπροσωπεύει την εθνικιστική και θρησκευτική Δεξιά, τάσσεται υπέρ της σιωνιστικής εκπαίδευσης και της προσάρτησης του 60% των εδαφών της Δυτικής Οχθης. Το Χατνουάχ (Το Κίνημα), το κεντρώο κόμμα που ίδρυσε η πρώην υπουργός Εξωτερικών Τζίπι Λίβνι, είναι το μόνο που μπορεί να θεωρηθεί μελλοντικός συνεργάτης του Νετανιάχου σε μια κυβέρνηση συνεργασίας που να τάσσεται υπέρ της επανάληψης των διαπραγματεύσεων με τους Παλαιστίνιους και της Λύσης των Δύο Κρατών.

ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ενωση: οι δύσπιστοι σύμμαχοι

Με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα να αρνείται, βλέποντας την απροθυμία του Νετανιάχου, να επενδύσει ένα φρέσκο πολιτικό κεφάλαιο στο παλαιστινο-ισραηλινό ζήτημα, οι σχέσεις των δυο ηγετών ολοένα και επιδεινώνονται. Ο Ομπάμα θα αφήσει την ΕΕ να αναλάβει πιο δραστήριο ρόλο στις συνομιλίες με τον ισραηλινό πρωθυπουργό, ενώ οι ΗΠΑ θα επικεντρωθούν στην ασφάλεια της γύρω περιοχής και στο ζήτημα των πυρηνικών του Ιράν. Η Βρετανία και η Γαλλία πιέζουν για νέες συνομιλίες ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστινιακή Αρχή, ωστόσο η κατάσταση περιπλέκεται λόγω της διεθνούς πολιτικής απομόνωσης του Ισραήλ.

Αίγυπτος-Συρία-Τουρκία: γειτονιά-πυριτιδαποθήκη 

Οι σχέσεις της Αιγύπτου με το Ισραήλ διαταράχτηκαν πριν από μερικές ημέρες μετά την αποκάλυψη μιας αντισημιτικής δήλωσης του Μοχάμεντ Μόρσι, προέδρου της Αιγύπτου, το 2010. «Ή αναγνωρίζεις τους Σιωνιστές και ό,τι αυτοί θέλουν ή κάνεις πόλεμο. Αυτό μόνο καταλαβαίνουν οι κατακτητές της γης της Παλαιστίνης, αυτές οι βδέλλες, οι απόγονοι των πιθήκων και των χοίρων», είχε πει ο Μόρσι, δυναμιτίζοντας τις αραβο-ισραηλινές σχέσεις και βάζοντας σε κίνδυνο την ειρηνευτική συμφωνία που είχαν υπογράψει οι δυο χώρες στο Καμπ Ντέιβιντ των ΗΠΑ πριν 34 χρόνια, το 1979. Επίσης, το Ισραήλ ολοκλήρωσε προ ολίγων ημερών ένα τείχος συνολικού μήκους 230 χιλιομέτρων στα σύνορα με την Αίγυπτο, η κατασκευή του οποίου διήρκεσε δύο χρόνια και έχει στόχο να αποτρέψει την είσοδο παράνομων μεταναστών από τη γειτονική χώρα.

 

Οσον αφορά στο ζήτημα της Συρίας, ο Νετανιάχου έχει δηλώσει πως θεωρεί μεγάλη απειλή για το Ισραήλ τον κίνδυνο να καταρρεύσει η κυβέρνηση της Δαμασκού και τα αποθέματα από τα χημικά όπλα και τους πυραύλους να πέσουν στα χέρια της λιβανικής Χεζμπολάχ ή σε άλλες ισλαμιστικές ομάδες της Συρίας, κάτι το οποίο θα πιέσει το Ισραήλ για ενδεχόμενη στρατιωτική επέμβαση.

 

Οι σχέσεις με τη Τουρκία χρήζουν άμεσης βελτίωσης, ειδικά μετά τη δολοφονία εννέα τούρκων ακτιβιστών από ισραηλινούς κομάντο των ειδικών δυνάμεων πάνω σε πλοία του Στολίσκου της Ειρήνης με προορισμό τη Γάζα, τον Μάιο του 2010.

Οικονομία: από το κακό στο χειρότερο

Οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές της Τρίτης προκηρύχθηκαν επειδή η κυβέρνηση συνασπισμού απέτυχε να συμφωνήσει για το νέο προϋπολογισμό. Την κατάσταση επιδείνωσε η ανακοίνωση, πριν από μερικές ημέρες, ενός ελλείμματος 4,2% για το 2012, υπερδιπλάσιου των προβλέψεων της κυβέρνησης, και ενός ελλείμματος της τάξεως των 7,8 δισ. ευρώ. Η οικονομία δείχνει να είναι το αδύνατο σημείο του Νετανιάχου, ο οποίος θα έρθει σύντομα αντιμέτωπος με ένα «δημοσιονομικό τείχος» εξαναγκαζόμενος να επιβάλει σκληρά μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας με νέες περικοπές. Και τότε θα έχει να αντιμετωπίσει τη λαϊκή δυσαρέσκεια, πράγμα που ίσως κατεβάσει ξανά στους δρόμους τους Ισραηλινούς όπως συνέβη πριν από 18 μήνες, το καλοκαίρι του 2011. 

 

BHMA