Γράφει ο Κάσσανδρος
Παρόλο που επιμελώς κρύβεται απ' όλους, η
ευρωπαϊκή κρίση δεν είναι πλέον οικονομική, αλλά πολιτική και μάλιστα
κρίση της ευρωπαϊκής υπόστασης.
Μέχρι τη δεκαετία του '90 η
μεταπολεμική Ευρώπη με την απειλή του Σοβιετικού Μπλοκ ως δαμόκλειο
σπάθη και με την πυρηνική προστασία των Ηνωμένων Πολιτειών,
συσπειρώνονταν κάθε χρόνο περισσότερο και καλύτερα, δημιουργώντας
θεσμούς και νόμους που ετύγχαναν αδιαμφισβήτητης αποδοχής απ' όλους ώστε
η Ευρώπη να είναι το υπόδειγμα συνεργασίας των κρατών της με κοινωνική
ειρήνη, ευημερία και ελευθερία για όλους τους πολίτες της.
Αυτά έχουν ήδη καταρρεύσει μαζί με την Σοβιετική Ένωση και την Τράπεζα Lehman.
Η ενωμένη Γερμανία είναι δυσανάλογα πολύ ισχυρότερη πλέον από
οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης. Πάντοτε η Γερμανία όταν είχε ισχύ την
άσκησε.
Με αφορμή τώρα την κρίση και εκμεταλλευόμενη αυτή,
χρησιμοποιώντας τον πλούτο που συσσώρευσε με την εργατικότητά της, αλλά
και με τις θερμοκηπιακές συνθήκες ανάπτυξης που βρήκε μέσα στη σιγουριά
της Ευρώπης, την αμυντική ομπρέλα του Νάτο και την οικονομική ασφάλεια
του ευρώ, έγινε από εταίρος επιβολέας, επιθυμώντας όχι να ηγηθεί της
Ευρώπης αλλά να κυριαρχήσει.
Τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη με
ηγεσίες ασήμαντες, φαύλες, πανικόβλητες ή όλα αυτά μαζί ήλπιζαν αρχικά
στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη που σήμαινε ότι τελικά η Γερμανία θα έβαζε το
χέρι στην τσέπη όπως εξ' άλλου είχε κάνει αρκετές φορές στο παρελθόν.
Η Γερμανία είδε νωρίς ότι ο λογαριασμός ήταν μεγάλος και η ευκαιρία
μοναδική. Ενεργώντας με καλά κρυμμένο στόχο, επέβαλε αρχικά τη λιτότητα
καλυμμένη, ηθικά από «υγιείς» αξίες, σε βαθμό τέτοιο που οι τρεις μικρές
οικονομίες της περιφέρειας, αδυνατισμένες από χρόνια κακοδιαχείρισης κι
εύκολου δανεισμού να τσακίσουν.
Οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες είχαν
ήδη συμφωνήσει ότι η λιτότητα ήταν η ενδεικνυόμενη λύση ηθικά και
οικονομικά και απεδέχθησαν να παίζουν σε γήπεδο όπου η Γερμανία ήταν
ισχυρότερη κι αυτές θα έχαναν.
Ήταν επόμενο συνεπώς κατόπιν, ότι η κρίση θα ακούμπαγε σταδιακά και άλλες ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζοντας την ίδια συνταγή.
Οι αριθμοί έλεγαν νωρίς την αλήθεια για το πρόβλημα, για όποιον ήθελε
να τους διαβάσει, αλλά και η νομοτέλεια της λιτότητας εκεί οδηγούσε.
Μοιραίοι και άβουλοι όμως οι ευρωπαίοι ηγέτες το δέχθηκαν.
Οι
Γερμανοί πέρασαν στο δεύτερο στάδιο άσκησης εξουσίας επιβάλλοντας
παραιτήσεις πρωθυπουργών στην Ελλάδα και την Ιταλία και υποτάσσοντας
κυβερνήσεις στις άλλες χώρες.
Το μέγιστο επίτευγμα ήταν η υποταγή της Γαλλίας με τη συμφωνία της Ντοβίλ.
Ο Ολάντ αντιλαμβανόμενος τώρα ότι η Γερμανία δεν είναι τόσο δυνατή όσο
δείχνει, αφού έχει αδύνατη τη ραχοκοκαλιά του συστήματος που είναι ο
τραπεζικός τομέας, πίεσε μαζί με τον Ντράγκι, ο οποίος έτσι θα έσωζε και
την Ιταλία, για μια κεντροποίηση του τραπεζικού συστήματος της Ευρώπης
με κοινό κεντρικό έλεγχο και κοινή κεντρική εγγύηση των καταθέσεων. Οι
Γερμανοί κατάλαβαν αμέσως την παγίδα.
Οι εγγυημένες καταθέσεις
θα γύριζαν στην Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα κι άλλες χώρες όπου τα
επιτόκια θα ήταν μεγαλύτερα και η Γερμανία θα εστερείτο της πάμφθηνης
χρηματοδότησης της βιομηχανίας της και του σχεδόν δωρεάν κρατικού
δανεισμού.
Αντέδρασε αρχικά σπασμωδικά προτείνοντας χωρίς
προηγούμενη διαβούλευση υπερεπίτροπο με βέτο στους προϋπολογισμούς των
κρατών, δηλαδή τη γερμανοποίηση της οικονομικής Ευρώπης κι όταν αυτό
απορρίφθηκε, αργά και μεθοδικά υπέσκαψε την ιδέα της τραπεζικής ένωσης.
Απείλησαν τη Γαλλία με την έκθεση Σόϊμπλε που θα αποκάλυπτε την αδυναμία της γαλλικής οικονομίας και η Γαλλία αμέσως υπέκυψε.
Απαγόρευσε στην Ισπανία να μπει σε Μνημόνιο για να μην ξοδέψουν άλλα
χρήματα κι άφησαν αυτή και την Ιταλία να χρηματοδοτούνται με επιτοκιακά
πολύ ακριβό δανεισμό που στο τέλος οδηγεί σε εγγυημένη κατάρρευση.
Η Γερμανία κάθε φορά στο χείλος του γκρεμού προτείνει μια λύση. Όμως
μαζί με τη λύση κάθε φορά αποσπά και μια ακόμη υποχώρηση των υπολοίπων
για μια γερμανικά ελεγχόμενη Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ
υποχρεώνει όλους να μειώσουν τα ελλείμματά τους, η ίδια δεν κάνει τίποτε
για να μειώσει εξισορροπητικά τα πλεονάσματά της, τα οποία
δημιουργούνται και από τη ροή καταθέσεων από το Νότο προς το Βορρά και
προσεγγίζουν τώρα το 1 τρισ.
Όλα αυτά γίνονται βέβαια στο όνομα του ευρώ. Το νόμισμα αυτό έχει γίνει μισητό απ' όλους τους Ευρωπαίους. Οι Βόρειοι θεωρούν ότι εξαιτίας του πληρώνουν τον τεμπέλη Νότο. Οι Νότιοι θεωρούν ότι εξαιτίας του υφίστανται την πιο σκληρή λιτότητα, που ποτέ δεν υπέστησαν όσο είχαν τα εθνικά τους νομίσματα.
Μαζί με
το ευρώ η ίδια η ιδέα της ενωμένης Ευρώπης έχει κλονισθεί για τους
ευρωπαίους. Για πολλούς η Γερμανία είναι ο πλούσιος μπακάλης του φτωχού
χωριού από την πίστωση του οποίου εξαρτώνται οι χωρικοί.
Η
εμφανής έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των κρατών με τις απαξιωτικές
τοποθετήσεις Βορείων ανωτάτων αξιωματούχων για τον ευρωπαϊκό Νότο και η
ολοένα και αυξανόμενη αντίσταση των λαών του Νότου σ' αυτό, που θεωρούν
ως οικονομικό πειθαναγκασμό του Βορρά, έχει διαλύσει κάθε αντίληψη
αρμονικής συνύπαρξης των κρατών κάτω από το σχήμα μια ενωμένης Ευρώπης,
όταν μάλιστα η Γερμανία έχει υποκαταστήσει τις Βρυξέλες και αντί για
σύνθεση των απόψεων όλων γίνεται επιβολή των αποφάσεων της Γερμανίας.
Οι οικονομικές διαφορές εξελίσσονται πλέον σε πολιτικές και
ιδεολογικές. Όταν αυτή η διαδικασία ξεπεράσει την κρίσιμη μάζα και οι
προϋποθέσεις του Βορρά θεωρηθούν «ζυγός» του Νότου τότε η ρήξη θα είναι
και βαθιά και μακρά.
Η Γερμανία θεωρεί ότι ο τελευταίος που θα
μείνει όρθιος θα είναι ο νικητής. Είναι όμως αβέβαιο ότι θα θελήσει να
συνεχίσει να ταυτίζεται με τα απομεινάρια της κάποτε ευημερούσης
Ευρώπης, όταν έχει τη δυνατότητα φεύγοντας από το ευρώ, το οποίο φυσικά
θα γκρεμισθεί, να χρησιμοποιήσει στο Νότο το ισχυρό Μάρκο για να
αποκτήσει σε τιμές διάλυσης τα περιουσιακά στοιχεία της Ευρώπης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου