ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Το Δημόσιο στη Γερμανία

Του Τασου Tελλογλου

«Η Γερμανία», είπε πριν από λίγες ημέρες ο Γερμανός υφυπουργός Εργασίας Χανς Γιόακιμ Φούχτελ, μιλώντας στον γράφοντα στη Θεσσαλονίκη, «δεν έχει πάνω από δύο εκατομμύρια δημοσίους υπαλλήλους». 

Η δήλωση αυτή δεν είναι ακριβής.

Η «Κ» αναζήτησε τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας για το 2011, χρονιά κατά την οποία υπήρξε μάλιστα αύξηση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, και βρήκε ότι οι «κάθε είδους» υπάλληλοι που απασχολούνται στον ευρύτατο δημόσιο τομέα στη Γερμανία πλησιάζουν τα 4,6 εκατομμύρια. Είναι δηλαδή το 11% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού που το 2011 έφθασε τα 41 εκατομμύρια ανθρώπους. 

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία Απριλίου του 2012, σε 3,8 εκατομμύρια εργαζόμενους, 712.000 δουλεύουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Σχεδόν δηλαδή το 20% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού.

Σχεδόν το 1/10 των εργαζομένων του δημόσιου τομέα δουλεύει στους δήμους (90.000), ενώ στη Γερμανία σχεδόν διπλάσιοι (180.000) είναι μόνον οι μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι των δήμων. Σε αυτούς θα πρέπει να προστεθεί ένας πολύ μεγάλος αριθμός υπαλλήλων, με διαφορετικά καθεστώτα. Στο σημείο αυτό, όμως, πρέπει να γίνει μια κρίσιμη διευκρίνιση: Μέσα στον γενικό αριθμό περιλαμβάνονται και εκπαιδευτικοί, γιατροί και εργάτες κοινωνικών υπηρεσιών, που αμείβονται εν μέρει από μεικτά, δημόσια και ιδιωτικά, σχήματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το σύνολο των εργαζομένων στους δήμους και τις κοινότητες στη Γερμανία μόλις 827.000 είναι πλήρους απασχόλησης, ενώ οι υπόλοιποι είναι μερικής απασχόλησης. Οι λιγότεροι υπάλληλοι υπηρετούν στην κεντρική κυβέρνηση (524.000), ενώ η μεγάλη τους πλειονότητα υπηρετεί στα κρατίδια, στους δήμους και τις κοινότητες. Ακόμα και από τους υπαλλήλους της κεντρικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης, οι 154.000, δηλαδή πάνω από ένας στους τέσσερις, είναι μερικής απασχόλησης. Συνολικά, 1,5 εκατομμύριο από τα 4 εκατ. των Γερμανών απασχολουμένων στο Δημόσιο ήταν το 2011 μερικής απασχόλησης.

Σε ό,τι αφορά το ελληνικό ζήτημα, η κριτική της γερμανικής κυβέρνησης αγνοεί τους δραματικούς ρυθμούς μείωσης του Δημοσίου από το 2009. Καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές το σύνολο των απασχολουμένων στο Δημόσιο, μόνο από την εφαρμογή του παγώματος των προσλήψεων και του 1 προς 5 (προσλήψεις – αποχωρήσεις) προσεγγίζει τις 600.000, δηλαδή το 15% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, από τις 975.000 που ήταν το 2009.

Διέφυγαν της προσοχής επίσης και οι αλλαγές που επιφέρει η λεγόμενη διαθεσιμότητα - κινητικότητα που επιχειρεί το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, ώστε να οδηγήσει εκόντες - άκοντες τους υπαλλήλους εκεί όπου τους έχει ανάγκη ο πολίτης.

Παράγοντες του υπουργείου, που έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση του πλαισίου, υποστηρίζουν ότι ακόμα και δήμαρχοι που δεν λογίζονται στο παραδοσιακό σύστημα εξουσίας δεν έχουν επαρκώς συγκρουσθεί με υπαλλήλους που οι ίδιοι ή προκάτοχοί τους είχαν διορίσει. Ενας μόνο οργανισμός του Δήμου Αθηναίων έχει σχεδόν διπλάσιους υπάλληλους από το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, ενώ στον δήμο Ρόδου υπηρετεί τέτοιος αριθμός υπαλλήλων που θα μπορούσαν να τον... ονειρεύονται οι άλλες κρίσιμες υπηρεσίες του νησιού (ΙΚΑ). Σε πολλές δημοτικές υπηρεσίες πλειοψηφούν εκείνοι που... περνούν από τη δουλειά τους, έναντι εκείνων που πάνε στην δουλειά τους. Την ίδια ώρα, μαζικά μεταφέρθηκαν στην ΥΠΑ (Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας) και την Περιφέρεια Θράκης εργαζόμενοι από την Ολυμπιακή και την ΕΒΖ (Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης) χωρίς να είναι σαφές τι ακριβώς θα έκαναν. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι καινούργιες υπηρεσίες χρησιμοποιήθηκαν για τους παλιούς ως «αποθήκες».

Διαβάζοντας τις στατιστικές πάντως σε Ελλάδα και Γερμανία, οι αριθμοί των δημοσίων υπαλλήλων λένε μόνο τη μία αλήθεια, εκείνη της ποσότητας. Την άλλη τη λέει η ποιότητα των υπαλλήλων. Ετσι, στη Γερμανία μόνο ένας στους τρεις εργαζόμενους στο Δημόσιο δεν έχει ανώτερη ή ανώτατη εκπαίδευση, ενώ στην Ελλάδα οι υπάλληλοι αυτοί αποτελούν ακόμα μειονότητα. Στους δήμους η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη.