ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Η υδατική πρόκληση και οι αποδόσεις

Του ΤΑΣΟΥ ΜΑΝΤΙΚΙΔΗ

Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα ο πληθυσμός της Γης υπερδιπλασιάστηκε, ξεπερνώντας τα 6 δισεκατομμύρια, αλλά το ίδιο διάστημα η κατανάλωση ύδατος εξαπλασιάστηκε. Ετσι, το νερό αναμένεται να αποτελέσει μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του 21ου αιώνα και σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη θα είναι εξίσου πολύτιμο με το πετρέλαιο. 

Υπάρχει όμως και μία διαφορά: αντίθετα με το πετρέλαιο, το νερό δεν έχει υποκατάστατο.

Οπως και πριν από 10.000 χρόνια, η ποσότητα του νερού στον πλανήτη είναι ίδια, περίπου 1.386 εκατ. κυβικά χιλιόμετρα νερού, αλλά το 97,5% βρίσκεται στους ωκεανούς, ενώ από το 2,5%, που αποτελεί το γλυκό νερό, λιγότερο από το 1/3 βρίσκεται στον υδροφόρο ορίζοντα, στις λίμνες και στους ποταμούς, με το 69,5% να μην μπορεί ουσιαστικά να αξιοποιηθεί ευρισκόμενο παγιδευμένο σε παγετώνες και παγόβουνα.

Καθώς η παγκόσμια κατανάλωση νερού διπλασιάζεται κάθε 20 χρόνια, η Goldman Sachs εκτιμά ότι ο ρυθμός αυτός δεν αφήνει περιθώρια βιωσιμότητας του μοντέλου διαθεσιμότητας καθαρών υδάτινων πόρων. Οι ελλείψεις στον κόσμο είναι αναπόφευκτες, απόρροια ενός συνδυασμού πληθυσμιακής αύξησης, αστικοποίησης και αλλαγής του κλίματος, σημείωνε σχετική μελέτη της UBS, θεωρώντας τα αποθέματα, τη διαχείριση και την ποιότητα του ύδατος ένα από τα κορυφαία ζητήματα πολιτικής για τις κυβερνήσεις τον νέο αιώνα.

Οι ελλείψεις ύδατος αναμένεται να έχουν όλο και περισσότερες επιπτώσεις τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες. 

Σήμερα περίπου 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι στερούνται την πρόσβαση σε καθαρό νερό. 

Αν και το νερό αποτελεί μια ανανεώσιμη πηγή, εντούτοις υπάρχουν δύο προβλήματα:  

Ο ανεφοδιασμός είναι πεπερασμένος και συχνά το νερό δεν διανέμεται σύμφωνα με τις ανάγκες

Δεδομένου ότι τα επόμενα 20 χρόνια ο παγκόσμιος πληθυσμός θα αυξηθεί κατά 30% και τα πραγματικά εισοδήματα στις αναπτυσσόμενες οικονομίες θα κινηθούν ανοδικά, η ζήτηση για νερό θα αυξηθεί επιβαρύνοντας σημαντικά το ισοζύγιο προσφοράς - ζήτησης, αναφέρει μελέτη της Credit Suisse, προβλέποντας πως η αύξηση των επενδύσεων στον τομέα θα πρέπει να κινείται με μέσο ετήσιο ρυθμό 6,7% ώστε να μετριαστεί μερικώς το πρόβλημα. Σύμφωνα δε με στοιχεία του ΟΟΣΑ και του ΔΝΤ και με εκτιμήσεις της Credit Suisse, οι ετήσιες επενδύσεις στον τομέα του νερού από τα 355,6 δισ. δολάρια το 2006 θα ανέλθουν σε 1,2 τρισ. δολάρια το 2025.

Καθώς λοιπόν η έλλειψη νερού αναμένεται να έχει ως αναπόφευκτη συνέπεια την άνοδο της τιμής του, ενώ θα αυξηθεί ενδεχομένως και η ιδιωτική παροχή του αγαθού αυτού, είναι σίγουρο ότι πολλές χώρες αλλά και κάτοικοι αυτού του πλανήτη «θα πουν το νερό νεράκι», αλλά οι επενδύσεις στον εν λόγω τομέα μάλλον θα υπεραποδώσουν.