ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: «Πρόβα θανάτου» στο Σύστημα Υγείας

Της ΕΛΕΝΑΣ ΦΥΝΤΑΝΙΔΟΥ

Την προηγούμενη εβδομάδα έφυγε από τη ζωή ένας άνθρωπος που έπασχε από μελάνωμα. Για μεγάλο χρονικό διάστημα περίμενε να πάρει τιμή ένα νέο φάρμακο για την ασθένειά του, το οποίο έχει έγκριση κυκλοφορίας στην Ελλάδα. Το εν λόγω φάρμακο μπορεί να τον κρατούσε στη ζωή, μπορεί και όχι. Ζούσε με αυτή την αγωνία κάθε μέρα. Δεν πρόλαβε. 

Τις ίδιες μέρες, ένας 48χρονος από την Αμαλιάδα άφηνε ορφανά δύο ανήλικα παιδιά. Ο άτυχος άνδρας πέρασε από πέντε νοσοκομεία και τρεις ιατρικές ειδικότητες. Στο ένα δεν εφημέρευε καρδιολόγος, στο άλλο χειρουργός, στο τρίτο δεν λειτουργούσε ο αξονικός τομογράφος... Επειτα από 13 ώρες περιπλάνησης, ο 48χρονος πατέρας έφυγε για το μεγάλο ταξίδι.

Τα ίδια συνέβησαν και το καλοκαίρι με μία 44χρονη μητέρα τριών παιδιών από την Κω που υπέστη έμφραγμα και νωρίτερα με έναν νέο άνθρωπο ο οποίος έχασε τις αισθήσεις του ενώ γυμναζόταν. Στον χώρο φυσικά δεν υπήρχε απινιδωτής και το ασθενοφόρο έφθασε έπειτα από 50 λεπτά χωρίς γιατρό, μόνο με τραυματιοφορέα. Οταν το παιδί έφθασε στο νοσοκομείο, όλα είχαν τελειώσει.

Τέτοιες ιστορίες πριν από λίγα χρόνια χρεώνονταν στην κακή οργάνωση, στις επιμέρους ελλείψεις, ακόμη και στην αδιαφορία κάποιων λειτουργών του συστήματος. Σήμερα ένοχη είναι η κάτω βόλτα που έχει πάρει ολόκληρος ο τομέας της Υγείας σε συνθήκες βαθιάς κρίσης, αδυναμίας χρηματοδότησης και άγριων οριζόντιων περικοπών, οι οποίες υπηρετούν την ισορροπία των αριθμών, αγνοώντας τη ζωή των ανθρώπων. Και το χειρότερο είναι ότι αύριο όσα συμβαίνουν σήμερα μπορεί να μοιάζουν, όσο κυνικό κι αν ακούγεται, με απλή «πρόβα θανάτου».

Η απόφαση των ιδιωτικών κλινικών να σταματήσουν κι αυτές από την 8η Οκτωβρίου, όπως έχουν κάνει επανειλημμένως οι φαρμακοποιοί και οι συμβεβλημένοι με τον Οργανισμό γιατροί, την πίστωση στα εκατομμύρια των ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ απειλεί να αφήσει στον δρόμο χιλιάδες βαριά ασθενείς, η ζωή των οποίων θα τεθεί σε άμεσο κίνδυνο. Νεφροπαθείς, κατάκοιτοι ή άνθρωποι με σοβαρές ψυχιατρικές παθήσεις αδυνατούν να επωμιστούν το κόστος της νοσηλείας τους που μέχρι τώρα χρεωνόταν απευθείας στο Ταμείο τους. Και αυτά τα νοσήλια ήταν το διαβατήριό τους στη ζωή.

Στις 160 ιδιωτικές κλινικές σε όλη τη χώρα, η οφειλή προς τις οποίες μόνο για την περίοδο 2007 - 2011 ξεπερνά τα 800 εκατ. ευρώ, λειτουργούν 15.000 κλίνες, χιλιάδες από τις οποίες καταλαμβάνουν ασφαλισμένοι οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν από την τσέπη τους το υψηλό κόστος της νοσηλείας τους ούτε για μία ημέρα. Μόνο στον ψυχιατρικό τομέα λειτουργούν περί τις 5.000 κλίνες σε όλη τη χώρα, από τις οποίες 1.800 στην Αθήνα, οι οποίες υπάρχει η απειλή από τη μεθεπόμενη Δευτέρα να πάψουν να... «παρέχουν τζάμπα άσυλο στους νοσηλευόμενούς τους», όπως λέει παράγοντας του χώρου της Υγείας. 

Το θέμα έχει θορυβήσει τον ΕΟΠΥΥ που ζήτησε σύμφωνα με πληροφορίες τις προηγούμενες ημέρες καταστάσεις με τους ασθενείς των ψυχιατρικών κλινικών. Πού θα τους πάει; Τι θα γίνουν αυτοί οι άνθρωποι; 

Ουδείς γνωρίζει. Οπως κανένας δεν μπορεί να απαντήσει πώς θα πληρώνει ο νεφροπαθής τις αιμοκαθάρσεις, ο καρκινοπαθής τα φάρμακα ή κάθε άλλος ασθενής που βρίσκεται στις συμπληγάδες ενός Ταμείου που καταρρέει και ιδιωτών που, αφού επί τόσα χρόνια θησαύρισαν στην πλάτη του, τώρα που η στρόφιγγα έκλεισε του κλείνουν την πόρτα. Προτάσσοντάς τον μάλιστα ως όμηρο, προκειμένου να κερδίσουν τον πόλεμο.

Σε αυτό το περιβάλλον τίποτε δεν φαντάζει παράξενο. Στα δημόσια νοσοκομεία θεωρείται περίπου φυσικό το ότι έχουν αρχίσει οι… ανταλλαγές προϊόντων. «Μας λείπουν γάζες, σας δίνουμε βαμβάκι», συνεννοούνται οι υπάλληλοι όμορων νοσοκομείων καθημερινά από το τηλέφωνο. Στα παιδιατρικά νοσοκομεία οι γιατροί παίρνουν από το σπίτι τους γάντια και υγρά ή σαπούνια για την απολύμανση των χεριών.

Από κοντά οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος κάνουν ξεκάθαρο ότι δεν πρόκειται να καταβάλουν το claw back (μηχανισμός αυτόματων επιστροφών) από τη στιγμή που δεν πληρώνονται από το κράτος και προειδοποιούν ότι αντέχουν δύο μήνες ακόμα, με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό.

Οι συζητήσεις για τη διάσωση, χωρίς αυτή να εξασφαλίζεται, του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) παρ' όλα αυτά συνεχίζονται. Κατά τη διάρκεια διυπουργικής σύσκεψης αποφασίστηκε η υπαγωγή σε αυτόν ενός ακόμη Ταμείου, του ΕΤΑΑ (μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι). Σύμφωνα με πληροφορίες, οι υγειονομικοί (ΤΣΑΥ), δηλαδή οι γιατροί, οι οδοντίατροι και οι φαρμακοποιοί, πρόκειται να ακολουθήσουν τον δρόμο των τραπεζών και κάνοντας χρήση του νόμου να εξαιρεθούν από τον ΕΟΠΥΥ. Σκέφτονται δηλαδή να κάνουν αυτοδιαχειριζόμενο Ταμείο, αφού πρώτα δείξουν με μελέτες ότι είναι βιώσιμο.

Αιμοκαθάρσεις που κοστίζουν 3.000 ευρώ τον μήνα
Σε απόγνωση έχουν έλθει χιλιάδες νεφροπαθείς της χώρας, μετά την απόφαση των ιδιοκτητών μονάδων τεχνητού νεφρού να διακόψουν την πίστωση στους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ.

Ετσι οι νεφροπαθείς, οι οποίοι εξυπηρετούνται από ιδιωτικές κλινικές όχι γιατί το επέλεξαν οι ίδιοι αλλά επειδή δεν υπάρχουν θέσεις στα δημόσια νοσοκομεία, θα πρέπει από την 1η Οκτωβρίου να πληρώνουν από την τσέπη τους την αιμοκάθαρση. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να καταβάλλουν μέρα παρά μέρα 200 - 250 ευρώ, δηλαδή περίπου 3.000 ευρώ τον μήνα, για την αιμοκάθαρσή τους και στη συνέχεια να διεκδικούν τα χρήματά τους από το Ταμείο τους. Ως σήμερα, οι ασφαλισμένοι του ΕΟΠΥΥ δεν παίρνουν πίσω χρήματα από το Ταμείο σε χρόνο μικρότερο του εξαμήνου.

Η Ελληνική Ενωση Ιδιωτικών Κλινικών και Μονάδων Υγείας έχει ενημερώσει σχετικά την Πανελλήνια Ομοσπονδία Νεφροπαθών, τονίζοντας ότι η εξέλιξη αυτή σχετίζεται με τη μη εξόφληση των οφειλών του ΕΟΠΥΥ προς τις ιδιωτικές κλινικές. Σύμφωνα με εκπροσώπους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νεφροπαθών το ποσό που οφείλει ο ΕΟΠΥΥ στις μονάδες τεχνητού νεφρού ανέρχεται σε 8 εκατ. ευρώ.

«Τρέχουμε όλη την εβδομάδα γι' αυτό το θέμα. Ο ένας μας έλεγε ότι χρειάζεται άνωθεν εντολή και ο άλλος ότι έχει σταλεί εντολή. Τι να πιστέψεις; Υπάρχει "φαγωμάρα" μεταξύ διοικητών οργανισμών και της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας; Κι αν ναι, εμείς τι φταίμε;» αναρωτιέται ο γενικός γραμματέας του Πανελληνίου Συνδέσμου Νεφροπαθών κ. Γρηγόρης Λεοντόπουλος.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου κ. Γιώργο Καστρινάκη, «πρέπει να βρεθεί σύντομα μία λύση, διότι τα δημόσια νοσοκομεία είναι γεμάτα και δεν μπορούν να απορροφήσουν άλλους νεφροπαθείς».

Το πρόβλημα είναι μεγάλο. Αν σταματήσει να δέχεται ασφαλισμένους μία ιδιωτική Μονάδα Τεχνητού Νεφρού, η οποία εξυπηρετεί 150 νεφροπαθείς, θα κινδυνεύσουν ανθρώπινες ζωές.