KINA: Η ιστορία του σημερινού "Δράκου" σε πέντε σύντομες ειδήσεις

Του Thomas L. Friedman / THE NEW YORK TIMES

Ιστορία πρώτη

Στο μεγαλύτερο μέρος των δύο τελευταίων εβδομάδων, ο Σι Τζινπίνγκ, ο άνθρωπος που πρόκειται να γίνει ο νέος αρχηγός του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, είχε γίνει άφαντος. Εχω μια θεωρία: ο Σι άρχισε να συνειδητοποιεί πόσο δύσκολη θα είναι την επόμενη δεκαετία η διακυβέρνηση της Κίνας και κρυβόταν κάτω από το κρεβάτι του. Ποιος θα μπορούσε να τον κατηγορήσει;

Ανάμεσα στους κινέζους συνομιλητές μου διαπιστώνω πως αυξάνεται το αίσθημα ότι αυτό που είχε αποτέλεσμα για την Κίνα τα τελευταία 30 χρόνια - μια τεράστια κινητοποίηση με επικεφαλής το ΚΚ για φθηνή εργασία, κεφάλαιο και φυσικούς πόρους - δεν θα λειτουργήσει για πολύ ακόμη. Πολλοί ελπίζουν πως ο Σι θα φέρει τις από καιρό καθυστερημένες οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται για να γίνει η Κίνα μια πραγματική οικονομία της γνώσης, δεν υπάρχει όμως συναίνεση για το τι πρέπει να είναι αυτές οι μεταρρυθμίσεις και στη συζήτηση υπάρχουν πολλές φωνές ακόμη.

Ιστορία δεύτερη

Τον Μάρτιο, οι κινεζικές Αρχές απέσυραν γρήγορα από την μπλογκόσφαιρα φωτογραφίες ενός μοιραίου τροχαίου στο Πεκίνο με μια Φεράρι, στο οποίο εμπλεκόταν ο γιος του Λινγκ Τζιχούα, ενός στενού συμμάχου του Προέδρου Χου Τζιντάο που παύθηκε αυτό το Σαββατοκύριακο από τη θέση του επικεφαλής του Γενικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος. Ηταν το τελευταίο μιας σειράς επεισοδίων που αποκάλυψαν τον πολυτελή τρόπο ζωής της ελίτ του Κομμουνιστικού Κόμματος χάρη σε ένα ολοένα και πιο διεφθαρμένο σύστημα διαπλοκής ανάμεσα στο ΚΚ και σε κρατικές τράπεζες, βιομηχανίες και μονοπώλια που επιτρέπει σε ορισμένους ανώτερους αξιωματούχους και τις οικογένειές τους να αποκτούν τεράστιο πλούτο. Ως αποτέλεσμα, ακούει κανείς ολοένα και περισσότερο πως «οι κίνδυνοι από το να μη γίνει μεταρρύθμιση έχουν γίνει μεγαλύτεροι από τους κινδύνους της μεταρρύθμισης». Ουδείς ομιλεί για επανάσταση, αλλά για μια σταδιακή εξέλιξη προς ένα περισσότερο διαφανές και βασισμένο στο κράτος δικαίου σύστημα. Στο μεταξύ, το χάσμα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς διευρύνεται.

Ιστορία τρίτη

Την περασμένη εβδομάδα, το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Νέα Κίνα μετέδωσε πως οι Αρχές στην πόλη Μασένγκ, στην κεντρική Επαρχία Σουμπέι, συμφώνησαν να επενδύσουν 1,4 εκατ. δολάρια σε νέο σχολικό εξοπλισμό αφού φωτογραφίες μαθητών και των γονιών τους να μεταφέρουν δικά τους θρανία και καρέκλες στο σχολείο μαζί με τα βιβλία τους, «προκάλεσαν κατακραυγή στο Ιντερνετ… Το εκπαιδευτικό χάσμα στην Κίνα έχει γίνει ένα καυτό ζήτημα».

Ιστορία τέταρτη

Ο Πρόεδρος Χου Τζιντάο είπε πως θα ήταν καλό αν ο λαός του Χονγκ Κονγκ μάθαινε περισσότερα για την ηπειρωτική Κίνα. Ετσι οι Αρχές του Χονγκ Κονγκ ανακοίνωσαν ότι επιβάλλουν υποχρεωτικά μαθήματα «ηθικής και εθνικής εκπαίδευσης» στα πρωτοβάθμια και τα δευτεροβάθμια σχολεία. Τον Ιούλιο διανεμήθηκε στα σχολεία ένα κυβερνητικό εγχειρίδιο με τον τίτλο «Το μοντέλο της Κίνας», το οποίο περιγράφει το Κινεζικό ΚΚ ως «προοδευτικό, ανιδιοτελές και ενωμένο» και «επικρίνει τα πολυκομματικά συστήματα ότι φέρνουν καταστροφή σε χώρες όπως οι ΗΠΑ». Μαθητές λυκείων του Χονγκ Κονγκ διοργάνωσαν διαμαρτυρία κατά της «πλύσης εγκεφάλου» από το Πεκίνο, που γρήγορα επεκτάθηκε σε οργανώσεις γονέων και σε πανεπιστήμια. Ως αποτέλεσμα στις 8 Σεπτεμβρίου, μία ημέρα πριν από τις τοπικές εκλογές, ο επικεφαλής της κυβέρνησης του Χονγκ Κονγκ, ο Λιουνγκ Τσουν-γινγκ, άνθρωπος του Πεκίνου, ανακοίνωσε ότι το υποχρεωτικό μάθημα ματαιώνεται - ώστε να μη συντριβούν στις εκλογές οι υποψήφιοι του Πεκίνου.

Ιστορία πέμπτη

Πριν από λίγες εβδομάδες ο Ντενγκ Γιουβέν, διευθυντικό στέλεχος της εφημερίδας «Στάντι Τάιμς» που ελέγχεται από το ΚΚ, υποστήριξε γράφοντας στον ιστότοπο του επιχειρηματικού περιοδικού «Καϊτζίνγκ» πως ο Πρόεδρος Χου Τζιντάο και ο Πρωθυπουργός Γουέν Τζιαμπάο «δημιούργησαν περισσότερα προβλήματα από ό,τι επιτεύγματα στα 10 χρόνια της εξουσίας τους». «Η Κίνα χρειάζεται τόσο πολύ τη δημοκρατία επειδή περιορίζει την κυβερνητική εξουσία», έγραψε ο Ντενγκ προσθέτοντας πως «η υπερσυγκέντρωση κυβερνητικών εξουσιών χωρίς ελέγχους και αντίβαρα είναι η αιτία τόσο πολλών κοινωνικών προβλημάτων». Το άρθρο προκάλεσε συζήτηση στην μπλογκόσφαιρα της Κίνας.

Αυτό είναι απλώς ένα δείγμα της Κίνας που θα κληρονομήσει ο Σι Τζινπίνγκ. Δεν πρόκειται για την κομμουνιστική Κίνα του παππού σας. Επειτα από τρεις δεκαετίες εντυπωσιακής οικονομικής ανάπτυξης, αλλά σχεδόν χωρίς πολιτικές μεταρρυθμίσεις, οι κανόνες πρέπει να ξαναγραφτούν. Το πώς ακριβώς και το πότε είναι αδύνατο να το πούμε. Το μόνο βέβαιο είναι ότι θα γίνει μέσω μιας αμφίδρομης συζήτησης.