Σχέδιο ενεργειακής σύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου

Του Δημήτρη Διαμαντίδη

Οι τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά στα κοιτάσματα υδρογονανθράκων-φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο αποτέλεσαν το αντικείμενο εργασιών πρόσφατου διεθνούς συνεδρίου στο Λονδίνο, που διοργάνωσε η εταιρεία Marcus Evans και παρευρέθησαν κορυφαίοι ειδικοί και τεχνοκράτες.

Ένα από τα πιο «καυτά» σημεία της περιοχής είναι η Κύπρος, όπου, όπως τόνισε ο διευθυντής της Υπηρεσίας Ενέργειας του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού της νήσου, κ. Σόλων Κασσίνης, είναι σε εξέλιξη δεύτερος γύρος αδειοδότησης με 33 συνολικά αιτήσεις από 15 ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις ή κοινοπραξίες από τις ΗΠΑ, Μ. Βρετανία, Γαλλία, Ισραήλ, Ολλανδία, Ρωσία, Μαλαισία, Νότια Κορέα, Ιταλία, Αυστραλία, Νορβηγία, Καναδά, Ινδονησία και Κύπρο. Τα «οικόπεδα» που προσφέρονται για έρευνα-εξόρυξη στην Κυπριακή ΑΟΖ είναι τα 1-11 και το 13, ενώ η επιλογή των αναδόχων εταιρειών θα κλείσει μέχρι το τέλος του έτους.

Ο κ. Κασσίνης παρουσίασε τα σχέδια για δημιουργία μονάδας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Κύπρο, η οποία θα αξιοποιήσει και το φυσικό αέριο, που θα αντλείται από τα ίδια υποθαλάσσια κοιτάσματα της νήσου. Το κόστος για τις διάφορες εναλλακτικές κατασκευής ανάλογου συγκροτήματος στο νησί μπορεί να ανέλθει μέχρι και στα 10 δισ. ευρώ, ενώ εξυπακούεται ότι οι σχετικές αποφάσεις υλοποίησης θα είναι και πολιτικού χαρακτήρα.

Ο διευθυντής της Υπηρεσίας Ενέργειας στάθηκε ιδιαίτερα και στις πιθανότητες σύνδεσης της Μεγαλονήσου με την ηπειρωτική Ελλάδα, τόσο για μεταφορά φυσικού αερίου όσο και ηλεκτρικής ενέργειας. Όσον αφορά στην ηλεκτρική ενέργεια, παρουσίασε δύο εναλλακτικές επιλογές, ανάλογα με το σημείο απ' όπου θα φεύγει το καλώδιο από την Κύπρο και θα φτάνει στην Κρήτη. Έτσι, το «ταξίδι» του καλωδίου ανάμεσα στα δύο νησιά, κυμαίνεται από 320 έως 371 ναυτικά μίλια, ενώ θα μπορούσε δυνητικά να καταλήγει σε δύο σημεία στην Κρήτη, οπότε και η μεταφορά έπειτα στην Πελοπόννησο θα ήταν είτε 65 είτε 183 ναυτικά μίλια.

 

Απαισιόδοξη η Noble Energy

Ωστόσο, τις αντιρρήσεις του για τη δυνατότητα σύνδεσης Κύπρου και Ελλάδας με τα παραπάνω project κατέθεσε ο επικεφαλής της εταιρείας Noble Energy στην Κύπρο, John Tomich. Ο τελευταίος είπε πως η σύνδεση με αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου ανάμεσα στις δύο χώρες είναι τεχνικά εφικτή, αλλά θα είναι ο μακρύτερος και βαθύτερος σχετικός αγωγός παγκοσμίως και γι' αυτό μάλλον δεν θα υλοποιηθεί.

Η Noble Energy έχει ξεκινήσει επίσημες διαπραγματεύσεις με την Κυπριακή Δημοκρατία για το θέμα της αξιοποίησης του κοιτάσματος φυσικού αερίου, που βρέθηκε στο οικόπεδο 12 της Κυπριακής ΑΟΖ. Οι συζητήσεις αφορούν τη μεταφορά του φυσικού αερίου στην Κύπρο και τη δημιουργία του τερματικού υγροποίησης (LNG) στην περιοχή του Βασιλικού.

Ειδικότερα, θα συζητηθούν ο χρόνος μεταφοράς του φυσικού αερίου από τη γεώτρηση, που βρίσκεται 65 χιλιόμετρα από τις νότιες κυπριακές ακτές στο χώρο υγροποίησης, οι εγγυήσεις για ενδεχόμενη καθυστέρηση, η κατασκευή αγωγού μεταφοράς του αερίου και το θέμα της πρόσβασης τρίτων στον αγωγό από πεδία, στα οποία έχουν εντοπισθεί ή θα βρεθούν στο μέλλον κοιτάσματα φυσικού αερίου. Ο κ. Tomich από το βήμα του συνεδρίου δήλωσε πως πριν η εταιρεία δεσμευτεί με την επένδυση του τερματικού υγροποίησης θα χρειαστεί να «τρυπήσει» σε 2-3 ακόμη πηγάδια, για να βεβαιωθεί για τις προοπτικές του project.

«Παρών» στο συνέδριο ήταν και ο κ. C. Schenk, στέλεχος της Αμερικανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας (τμήμα του Υπουργείου Εσωτερικών των ΗΠΑ), που παρουσίασε τις έρευνές τους για την περιοχή, χωρίς όμως να αναφερθεί καθόλου στη θαλάσσια περιοχή της Κρήτης.

 

Γεωτρήσεις στην Ελλάδα
Από ελληνικής πλευράς παρών ήταν μόνο ο διευθύνων σύμβουλος της Energean Oil & Gas Μαθιός Ρήγας, που ηγείται της εταιρείας, η οποία διαχειρίζεται τα πετρέλαια του Κόλπου της Καβάλας και αποτελεί τη μοναδική στη χώρα μας εταιρεία που αντλεί πετρέλαιο με υφιστάμενο ρυθμό παραγωγής μεταξύ 2.000 - 3.000 βαρελιών ημερησίως.

Ο κ. Ρήγας επισήμανε πως η Ελλάδα είναι, ιδιαίτερα στο θαλάσσιο κομμάτι της, πρακτικά ανεξερεύνητη σε πολύ μεγάλο βαθμό, ενώ ανέλυσε τα χαρακτηριστικά των τριών περιοχών οι οποίες έχουν προσφερθεί για έρευνα στη χώρα μας και υπογράμμισε γι' αυτές τα εξής: 

α) για τον Πατραϊκό είπε πως δεν έχουν υπάρξει γεωτρήσεις, το βάθος κυμαίνεται από τα 100-500 μέτρα και οι εκτιμήσεις είναι για πιθανή ύπαρξη από 50-100 εκατ. βαρέλια πετρελαίου,

β) στο Κατάκολο έχουν γίνει πέντε υποθαλάσσιες γεωτρήσεις και άλλες τόσες στη ξηρά, υπάρχουν τρισδιάστατα και δισδιάστατα σεισμικά δεδομένα, είναι πιθανή η ανάπτυξη της επένδυσης και από τη στεριά, ενώ υπάρχουν αποδεδειγμένα αποθέματα 3,94 εκατ. βαρελιών και 

γ) στα Ιωάννινα η περιοχή είναι δύσβατη, έχει πραγματοποιηθεί μία γεώτρηση, απαιτούνται γεωτρήσεις σε μεγάλο βάθος και οι εκτιμήσεις είναι για 68 εκατ. βαρέλια.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ