ΗΠΑ: Παιδικά βιβλία στην υπηρεσία της πολιτικής προπαγάνδας

Του Austine Considine /  The New York Times

Η κυκλοφορία παιδικών βιβλίων με πολιτικά φορτισμένο μήνυμα δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Τη δεκαετία του ’90 είχαν εκδοθεί παιδικά βιβλία για τις εναλλακτικές μορφές οικογενειών. Την τελευταία δεκαετία έχει κυκλοφορήσει μεγάλος αριθμός από τέτοια βιβλία. Από το «Οι γυναίκες δεν είναι κοπελιές», γραμμένο για να γνωρίσει στα παιδιά το φεμινιστικό κίνημα, μέχρι το «Οταν το κουτάλι το έσκασε με το άλλο κουτάλι», που προσπαθεί να μάθει σε μικρά παιδιά τις ομοφυλοφιλικές σχέσεις, ο αριθμός και η θεματολογία τους ολοένα διευρύνεται. Ενας εκδότης υποστηρίζει ότι αυτά τα βιβλία γράφονται με σκοπό την αποθάρρυνση των προκαταλήψεων και των διακρίσεων. Πολλές φορές, όμως, τα βιβλία γράφονται με λιγότερο καλοπροαίρετο σκοπό.

Το 2010 ένας εκδοτικός οίκος στις ΗΠΑ κυκλοφόρησε ένα παιδικό βιβλίο για το σκληροπυρηνικά συντηρητικό κίνημα του Πάρτι Τσαγιού, το οποίο προκάλεσε πολλές αντιδράσεις. Οι Τάιμς του Λος Αντζελες μιλούσαν για «προπαγάνδα στοχευμένη σε παιδιά». Ο συγγραφέας και εκδότης του βιβλίου Γουέιν Μπελ δέχθηκε ακόμα και θανατικές απειλές.

Αλλά οι εκδοτικοί οίκοι έχουν ένα σημαντικό κίνητρο να συνεχίσουν την έκδοση πολιτικών παιδικών βιβλίων, παρά την αρνητική δημοσιότητα που δέχονται. Το 2010, το βιβλίο για το Πάρτι Τσαγιού πωλήθηκε με εξαιρετική επιτυχία, με κέρδος πάνω από $100.000 μόλις στον πρώτο μήνα κυκλοφορίας. Ετσι, δεν προκαλεί καμία έκπληξη η έκδοση δεύτερου βιβλίου με το ίδιο θέμα.  

Ο εκδοτικός οίκος του Μπελ κυκλοφόρησε πριν από λίγες βδομάδες τη συνέχεια «Πάρτι Τσαγιού 2: Οι λόγοι που σ’ αγαπάει η Αμερική». Ο Μπελ επιβεβαιώνει ότι η έκδοση του δεύτερου βιβλίου γίνεται για τα οικονομικά κέρδη και όχι από πολιτική πεποίθηση. Σπεύδει να τονίσει ότι δεν είναι ακτιβιστής καμιάς πολιτικής παράταξης, αφού είχε γράψει και ένα βιβλίο υποστηρίζοντας τον πρόεδρο Ομπάμα. Ο σκοπός του ως εκδότη, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι «απλά να βγάλω λεφτά».

Συχνά, τα πολιτικά παιδικά βιβλία, όπως και άλλα πολιτικά παιχνίδια, απευθύνονται σε ενήλικες. «Ο καρυοθραύστης Χίλαρι Κλίντον» ή το παιδικό βιβλίο «Τα προεδρικά χρόνια του Μπους: Γιορτάζοντας την αρχή και το τέλος ενός λάθους» αποτελούν προϊόντα πολιτικού χιούμορ. Το βιβλίο του Μπελ, όμως, απευθύνεται αμιγώς σε παιδικό κοινό. Οι σελίδες χρωματισμού με πρωταγωνιστές του κινήματος όπως η Μισέλ Μπάκμαν και ο Γκλεν Μπεκ, αλλά και τα αρνητικά σχόλια για Δημοκρατικούς αρχηγούς, με τον τρόπο που παρουσιάζονται, απευθύνονται σε ένα πολύ νεανικό κοινό.

Τέτοια βιβλία αποτελούν κίνδυνο σύμφωνα με την παιδοψυχολόγο Φραν Γουόλφις, καθώς τα παιδιά επηρεάζονται εύκολα από μηνύματα ακτιβιστών κρυμμένα σε διασκεδαστικές καρικατούρες και ζωγραφιές. Ισχυρίζεται, μάλιστα, ότι το συγκεκριμένο βιβλίο δεν θα προσφέρει στα παιδιά υγιή πεδία ωρίμανσης και εξερεύνησης.