Παρέλαση για τους ανεπίσημους

Tης Δωρας Αντωνιου

Στην Καρδίτσα όπου μεγάλωσα, οι παρελάσεις για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου και της 28ης Οκτωβρίου ήταν και παραμένουν γιορτή για την πόλη. Μια ευκαιρία κοινωνίας, υπό την έννοια του ανταμώματος όλων στον κοινό-δημόσιο χώρο, γιορτή για τα παιδιά -μετά την παρέλαση του Μαρτίου, εθιμικά, τρώγαμε το πρώτο παγωτό της σεζόν- καμάρι για γονείς και παππούδες να βλέπουν παιδιά και εγγόνια να παρελαύνουν. Και κάπου εκεί υπήρχε και μια εξέδρα, οι επιφανείς της πόλης, τοπικές αρχές και βουλευτές. 

Μπορεί οι ίδιοι, οι επονομαζόμενοι «επίσημοι» των παρελάσεων να θεωρούσαν ότι η παρουσία τους εκεί ήταν κάτι σημαντικό, αλλά δεν νομίζω ότι ο κόσμος πηγαίνει στην παρέλαση για να δει τους επισήμους. Πηγαίνει στην παρέλαση για να καμαρώσει το παιδί του που συμμετέχει, τα πιτσιρίκια χαζεύουν με τα ένστολα τμήματα, ο κόσμος βγαίνει έξω για μια βόλτα στη λιακάδα, για να περπατήσει, να δει γνωστούς και φίλους. Αφορμή για κοινωνία.

Ο οδοστρωτήρας της κρίσης που ισοπεδωτικά και απόλυτα ήρθε να αλλάξει τη ζωή μας και να άρει τις πάσης φύσεως βεβαιότητες, συμπαρασύρει κάτω από τη ρόδα του και τις παρελάσεις, αλλάζει τη σημασία τους. Από γιορτή γίνονται θέατρο διαμαρτυρίας και εξελίσσονται σε θέατρο παραλόγου. Ακούγεται απίστευτο. Από το κέντρο της Αθήνας μάζεψαν τα νεράντζια για να αποκλείσουν την πιθανότητα αυτά να χρησιμοποιηθούν ως πολεμοφόδια εκδήλωσης οργής κατά των επισήμων. Περιμετρικά του Συντάγματος, όπου θα στηθεί η εξέδρα των επισήμων, πρόκειται να σχηματισθεί ζώνη ασφαλείας, με απαγόρευση πρόσβασης για το κοινό, που δεν θα μπορέσει εφέτος να σταθεί εκεί.

Παραδοσιακά, οι θέσεις κοντά στην εξέδρα των επισήμων είναι οι πιο περιζήτητες. Οχι γιατί μπορείς να δεις τους επισήμους, αλλά γιατί υπάρχει η εντύπωση ότι όλα τα τμήματα που συμμετέχουν στην παρέλαση εκεί παρελαύνουν καλύτερα, πιο πειθαρχημένα, ενώ μόλις απομακρύνονται χαλαρώνουν. Φέτος, οι θέσεις αυτές δεν διατίθενται.

Για τη μεθαυριανή παρέλαση στην Αθήνα επιστρατεύονται οι ειδικές δυνάμεις της Αστυνομίας. Καταστρώνεται σχέδιο φυγάδευσης, για την περίπτωση που όλα τα υπόλοιπα μέτρα δεν λειτουργήσουν σωστά και ο κόσμος που θα βρεθεί στο κέντρο της Αθήνας καταφέρει να προσεγγίσει τους επισήμους. Σε άλλες πόλεις αποφασίστηκε να μη στηθεί εξέδρα και οι επίσημοι να σταθούν ανάμεσα στους υπόλοιπους πολίτες, ώστε εκείνοι που επιθυμούν να τους καταστήσουν στόχο διαμαρτυρίας, να μην μπορούν να τους εντοπίσουν εύκολα.

Ανοιξε, λοιπόν, μια συζήτηση, με αφορμή όλα αυτά, εάν είναι να γίνονται επεισόδια, εάν είναι να μετατρέπεται το κέντρο της πόλης σε φρούριο, τότε τι τις θέλουμε τις παρελάσεις; Ενδεχομένως πριν φτάσουμε σε αυτό, να πρέπει να απαντήσουμε σε ένα άλλο ερώτημα: Για ποιον γίνονται οι παρελάσεις;  

Εάν γίνονται για τους επίσημους, για τους οποίους λαμβάνονται και όλα τα προαναφερθέντα μέτρα, τότε η συζήτηση και η απόφαση να συνεχισθούν οι παρελάσεις ή όχι, αφορά μόνον αυτούς και όχι τον υπόλοιπο κόσμο. 

Εάν γίνονται για τους πολίτες, ενδεχομένως, αντί του περίπλοκου στρατηγικού σχεδιασμού αποτροπής επεισοδίων, η ομαλή διεξαγωγή των παρελάσεων θα επιτυγχανόταν με την απουσία των επισήμων. Ισως θα έπρεπε να δοκιμάσουμε αντί να καταργήσουμε τις παρελάσεις, να καταργήσουμε την παρουσία επισήμων σε αυτές.

Μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης αισθάνεται να απομακρύνεται από την ηγεσία του. Υπάρχει θυμός, πικρία, απογοήτευση, αγωνία και αβεβαιότητα, που μπορούν να μετατραπούν σε αποδοκιμασία εύκολα. Το έχουμε δει να συμβαίνει αρκετά συχνά εσχάτως. Ωστόσο, το να υψώνονται τείχη προστασίας με αστυνομικά μέτρα, με απαγορεύσεις, με προληπτικούς ελέγχους, δεν αποσυμπιέζει τον θυμό και την πικρία, μάλλον μεγαλώνει την αίσθηση απόστασης μεταξύ πολιτών και πολιτικών.  

Ο σεβασμός και η εκτίμηση δεν επιβάλλονται.

Κερδίζονται με κόπο, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για σχέσεις που σημαδεύτηκαν από βίαιη απώλεια εμπιστοσύνης.