ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Καθημερινές ιστορίες γραφειοκρατικής τρέλας

Του Λεωνιδα Στεργιου

Ηταν Τρίτη πρωί, όταν στελέχη της Παγκόσμιας Τράπεζας επισκέφθηκαν έναν συμβολαιογράφο προκειμένου να δουν με τα ίδια τους τα μάτια το πώς λειτουργεί η Υπηρεσία Μιας Στάσης για τη σύσταση επιχείρησης και να προχωρήσουν στην αξιολόγηση για το επιχειρηματικό περιβάλλον της Ελλάδας στην ετήσια έκθεση Doing Business 2012. 

Με έκπληξη διαπίστωσαν ότι μόνο με την επίσκεψη σε έναν συμβολαιογράφο μπορούσαν να στήσουν επιχείρηση σε μία μέρα. Ομως, δεν άργησε πολύ για να απογοητευτούν, όταν είδαν ότι στην πράξη, οι διαδικασίες διαρκούν 10 ημέρες. Και το χειρότερο; Η καθυστέρηση και η ταλαιπωρία του επιχειρηματία δεν προήλθαν από αυτή καθ' αυτή την υπηρεσία, αλλά από τους υπόλοιπους κρατικούς φορείς και από... τράπεζες! Διαπίστωσαν ότι η υπηρεσία για σύσταση επιχείρησης σε ένα σημείο και σε μία ημέρα λειτουργούσε άψογα. Ομως, τα χαρτιά και τις βεβαιώσεις που εξέδιδε η Υπηρεσία δεν γίνονταν αποδεκτά από το υπόλοιπο Δημόσιο ή από τις τράπεζες. Ετσι, ο επιχειρηματίας που έστησε την εταιρεία σε μία ημέρα, έπρεπε να την «ξαναστήσει» με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο για να ανοίξει, για παράδειγμα, εταιρικό λογαριασμό σε ιδιωτική τράπεζα, καθυστερώντας περίπου ένα μήνα.

Το ιστορικό της ταλαιπωρίας και το σχετικό κόστος για τη σύσταση μιας ΕΠΕ με εταιρικό κεφάλαιο 272.400 ευρώ με την Υπηρεσία Μιας Στάσης είχε ως εξής:

- 1η ημέρα: Εγγραφή της εταιρείας στο Εμπορικό Επιμελητήριο. Το κόστος ανήλθε σε 1.208 ευρώ.

- 2η και 3η ημέρα: Επίσκεψη στον συμβολαιογράφο. Εγινε ο πρώτος έλεγχος για την επωνυμία της εταιρείας, καταχωρίστηκαν όλα τα στοιχεία της επιχείρησης στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ), υποβλήθηκαν ηλεκτρονικά αιτήσεις για φορολογικές και ασφαλιστικές ενημερότητες) κ. λπ. Ο, τι δεν μπορούσε να ολοκληρωθεί αυθημερόν, θα αναλάμβανε ο συμβολαιογράφος να το διεκπεραιώσει.

Ομως, τα πράγματα δεν έγιναν ακριβώς έτσι. Ο συμβολαιογράφος με δυσκολία συνεννοήθηκε με το ασφαλιστικό Ταμείο των εταίρων για την έκδοση ασφαλιστικής ενημερότητας. Ο υπάλληλος του Ταμείου δεν δεχόταν να εκδώσει ασφαλιστική ενημερότητα αν ο ενδιαφερόμενος δεν ήταν παρόν. Εναλλακτικά ζητούσε πληρεξούσιο από συμβολαιογράφο. Ο συμβολαιογράφος εξηγούσε ότι υπάρχει σχετικός νόμος και ούτως ή άλλως είναι... συμβολαιογράφος που έχει πληρεξούσιο. Το θέμα λύθηκε, αλλά η ημέρα πέρασε, οι υπόλοιπες υπηρεσίες έκλεισαν... Ωστόσο, τα βασικά χαρτιά εκδόθηκαν. Το κόστος για όλα αυτά ανήλθε σε 1.208 ευρώ.

- 4η και 5η ημέρα: Υπογράφεται το καταστατικό της εταιρείας, σκανάρεται, γίνεται ηλεκτρονική καταχώριση, εκδίδεται η βεβαίωση από το ΓΕΜΗ και λαμβάνεται το ΑΦΜ της εταιρείας. Επίσης, καταχωρίζεται η επωνυμία στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο. Το κόστος ανήλθε σε 2.459 ευρώ για τη δημοσίευση σε ΦΕΚ, ενώ στο Επιμελητήριο πληρώθηκε το ποσό των 146,48 ευρώ συν χαρτόσημο 2,4%.

Ο επιχειρηματίας ουσιαστικά φεύγει από τον συμβολαιογράφο με όλα τα στοιχεία της εταιρείας και μπορεί να προχωρήσει στα επόμενα βήματα και να ξεκινήσει τη δραστηριότητά του.

- 6η, 7η και 8η ημέρα: Δημοσίευση καταστατικού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

- 9η ημέρα: Κατάθεση εταιρικού κεφαλαίου σε τραπεζικό λογαριασμό. Αυτό προϋποθέτει άνοιγμα εταιρικού λογαριασμού. Ενώ λοιπόν ο επιχειρηματίας έχει την επίσημη και πρωτότυπη βεβαίωση της Υπηρεσίας Μιας Στάσης και τη βεβαίωση του ΓΕΜΗ με όλα τα στοιχεία (αριθμός μητρώου, αριθμός φύλλου δημοσίευσης ΦΕΚ, ΑΦΜ εταιρείας κ. λπ.) η τράπεζα του ζητάει: Καταστατικό εταιρείας επικυρωμένο από συμβολαιογράφο, 
πρωτότυπη βεβαίωση κατάθεσης καταστατικού στο Πρωτοδικείο (μολονότι έχει υποβληθεί ηλεκτρονικά από την Υπηρεσία Μιας Στάσης), 
αντίγραφο του φύλλου της Κυβερνήσεως (μολονότι αναγράφεται στη βεβαίωση της Υπηρεσίας Μιας Στάσης), 
ΑΦΜ των εταίρων και της εταιρείας με χαρτί της εφορίας (μολονότι είχαν υποβληθεί και έχουν εκδοθεί από την Υπηρεσία Μιας Στάσης), 
δικαιολογητικά για την έδρα της εταιρείας και 
υπεύθυνες δηλώσεις των εταίρων

Για παράδειγμα, σε μία άλλη περίπτωση σύστασης Μονοπρόσωπης ΕΠΕ ζητήθηκε από τον μοναδικό εταίρο που αναφερόταν στο καταστατικό να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση ότι είναι... μοναδικός εταίρος και ότι δεν έχει άλλη ΜΕΠΕ. Κάτι το οποίο είχε υπογράψει στην Υπηρεσία Μιας Στάσης ούτως ή άλλως προκειμένου να εκδοθεί η βεβαίωση. Επίσης, ζητήθηκε από την τράπεζα αλλαγή καταστατικού διότι δεν αναφερόταν και το όνομα του μοναδικού εταίρου στο καταστατικό, στο σημείο που έλεγε ότι ο μοναδικός εταίρος μπορεί να συγκαλέσει γενική συνέλευση, η οποία αποτελείται από τον ίδιο. Το κόστος για όλα αυτά ήταν μηδενικό αλλά η ταλαιπωρία κράτησε σχεδόν ένα μήνα καθώς οι ανταλλαγές επιστολών μεταξύ νομικής υπηρεσίας της τράπεζας, συμβολαιογράφου και δικηγόρων κράτησαν μέρες. Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη τράπεζα είναι μία από τις μεγάλες ιδιωτικές στην Ελλάδα. Ετσι, τα χρήματα κατατέθηκαν ύστερα από περίπου ένα μήνα.

- 10η ημέρα: Ενώ τράπεζα, συμβολαιογράφοι και δικηγόροι προσπαθούν να συνεννοηθούν για τον εταιρικό λογαριασμό, ο επιχειρηματίας κάνει έναρξη βιβλίων στην εφορία, φτιάχνει σφραγίδα και δηλώνονται οι εταίροι στον ΟΑΕΔ.

Αν νομίζετε ότι η ταλαιπωρία τελείωσε εδώ, κάνετε λάθος. Ο επιχειρηματίας δεν μπορεί να ξεκινήσει τη λειτουργία της εταιρείας του, αφού ακόμα δεν έχει ανοίξει ο... τραπεζικός λογαριασμός. Στην τράπεζα ουσιαστικά ξανάστησε την εταιρεία με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο. Θα το ξανακάνει και με άλλες υπηρεσίες, όταν για παράδειγμα θα ζητήσει ρεύμα, όταν θα ζητήσει άδειες π. χ. για το κατάστημα από νομαρχίες, πυροσβεστικές κ. λπ.

Πρέπει να διευκρινιστεί ότι η ιστορία αυτή συνέβη το καλοκαίρι, όταν είχε πρωτολειτουργήσει η Υπηρεσία Μιας Στάσης. Το αποτέλεσμα του ελέγχου; Η Ελλάδα αναβαθμίστηκε κατά 14 θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη στον πίνακα της ανταγωνιστικότητας μόνο από τη μεταρρύθμιση της Υπηρεσίας Μιας Στάσης, αλλά δεν κατόρθωσε να ανέβει περισσότερες από μία θέση στη συνολική κατάταξη, καθώς το υπόλοιπο περιβάλλον έμεινε ίδιο και απαράλλακτο. Ετσι, συνολικά η Ελλάδα ανέβηκε στην 100ή θέση (από 101η το 2010), παραμένοντας κάτω από την Υεμένη και το Βιετνάμ. Το Γενικό Εμπορικό Μητρώο και η Υπηρεσία Μιας Στάσης ήταν οι δύο (και μοναδικές) μεταρρυθμίσεις του 2011 που ανέβασαν την Ελλάδα μία θέση πάνω από την Παπούα-Νέα Γουινέα, όταν το Μαρόκο την ίδια χρονιά προχώρησε σε περισσότερες και δυσκολότερες μεταρρυθμίσεις (π. χ. φορολογικό σύστημα, προστασία επενδυτών κ. λπ.), ενώ από το 2005 έχει πραγματοποιήσει με επιτυχία περίπου 20 μεγάλες μεταρρυθμίσεις.

Τα στελέχη του Doing Business κατέγραψαν το 2011 επιδείνωση στην πρόσβαση των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση, στην προστασία των επενδυτών και κυρίως στην ευκολία να κλείσει κάποιος την επιχείρησή του, καθώς ο πτωχευτικός κώδικας παραμένει δαιδαλώδης. Αυτές οι διαπιστώσεις έριξαν την Ελλάδα, στα αντίστοιχα κριτήρια, κατά 7 θέσεις.

Επτά μήνες για επέκταση αποθήκης
Οταν ο Τούρκος επιχειρηματίας χρειάζεται 14 ημέρες για να πραγματοποιήσει την εξαγωγή ενός κοντέινερ που θα του κοστίσει 990 δολάρια, ο Ελληνας θα χρειαστεί 20 ημέρες και θα του κοστίσει 1.153 δολάρια. Ο εξαγωγικός τομέας είναι αυτός που πριμοδοτεί την ελληνική οικονομία στη σημερινή περίοδο κρίσης με 10% του ΑΕΠ. Υπάρχουν και πιο απλά πράγματα, στα οποία πάλι ο Ελληνας επιχειρηματίας πρέπει να δώσει μάχη με τη γραφειοκρατία.  

Οι αξιολογητές του Doing Business παρακολούθησαν τη διαδικασία ενός επιχειρηματία, ο οποίος ήθελε να πάρει άδεια από την πολεοδομία για επέκταση μιας αποθήκης. Χρειάστηκε 176 εργάσιμες ημέρες. Δηλαδή, περίπου επτά μήνες για μία επέκταση αποθήκης. Οταν ο αντίστοιχος μέσος όρος στη Σιγκαπούρη ή στις ΗΠΑ είναι 26 ημέρες.  

Για την επέκταση της αποθήκης χρειάστηκαν: 1 ημέρα για το συμβόλαιο, 10 ημέρες για υποθηκοφυλακείο, περιβαλλοντική μελέτη και άδεια από πυροσβεστική, 15 ημέρες για άδεια εγκατάστασης, 90 ημέρες για άδεια από την πολεοδομία, 3 ημέρες για άδεια από την αστυνομία και άλλες 3 ημέρες για άδεια από τον δήμο και την πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών των εργατών. Επίσης, 1 ημέρα για έλεγχο από τον δήμο, 45 ημέρες για σύνδεση με την ΕΥΔΑΠ, 7 ημέρες για σύνδεση με αποχέτευση και τηλεφωνική γραμμή και άλλη 1 ημέρα για δήλωση του κτιρίου στη νομαρχία (περιφέρεια).

Ενα άλλο παράδειγμα είναι ότι για να συνδεθεί μία ελληνική επιχείρηση με παροχή ηλεκτρικού ρεύματος απαιτούνται 77 ημέρες, όταν στη Γερμανία αρκούν 17 ημέρες.

Ετσι, παρά τα δύο χρόνια Μνημονίου και τα δεκάδες νομοσχέδια και τις πολλές μεταρρυθμίσεις, λίγα πράγματα έχουν αλλάξει. Αυτό, άλλωστε, επισημαίνεται και από την τρόικα.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου