Της Ελενας Μπέλλη
Ηρθε για να μείνει: Από την Τύνιδα έως τη Δαμασκό, το πολιτικό Ισλάμ διεκδικεί ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στην εξουσία των χωρών που εγκαταλείπουν τα αυταρχικά καθεστώτα υπέρ ενός -προς το παρόν άμορφου- μείγματος δημοκρατίας και Σαρία.
Στην Τυνησία, οι μετριοπαθείς (;) ισλαμιστές του κόμματος Ενάχντα αναδείχθηκαν σε πρώτο κόμμα, στη Λιβύη, το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο ανακοίνωσε ότι ο ισλαμικός νόμος Σαρία αποτελεί, στο εξής, βασική πηγή δικαίου στη χώρα, στην Αίγυπτο, η Μουσουλμανική Αδελφότητα καταγράφει αυξανόμενη δημοτικότητα ενόψει των εκλογών ενώ ακόμη και στη Συρία από τα 19 μέλη του αντιπολιτευόμενου Εθνικού Συμβουλίου τα δέκα είναι ισλαμιστές: Εξι ανεξάρτητοι και τέσσερα μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Ανησυχία στη Δύση
Το πρώτο «δημοκρατικό πείραμα», αυτό της Τυνησίας, προκαλεί ήδη ανησυχία στη Δύση, που έρχεται ενώπιον της θλιβερής παραδοχής ότι οι επαναστάσεις που υποστήριξε κυοφορούν τελικά το χειρότερο εχθρό της - τον ισλαμισμό που τα αυταρχικά καθεστώτα είχαν καταφέρει να καταπνίξουν. Ο επικεφαλής του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου, Μουσταφά Αμπντέλ Τζαλίλ, μιλώντας πρόσφατα σε συγκέντρωση οπαδών του, ανακοίνωσε την ακύρωση του νόμου του Καντάφι που απαγορεύει την πολυγαμία και επισήμανε ότι ο νόμος Σαρία θα εφαρμοστεί και στο τραπεζικό σύστημα, ώστε να υπάρξουν περιορισμοί στον τρόπο που οι τράπεζες επιβάλλουν τόκους. Αργότερα, βέβαια, στελέχη του Ενάχντα έσπευσαν να διαβεβαιώσουν άπαντες ότι προωθούν ένα μετριοπαθές Ισλάμ. Δεν αποκλείεται...
Ο νόμος Σαρία δεν παραπέμπει πάντα ούτε σε αυστηρές τιμωρίες, όπως ο λιθοβολισμός μέχρι θανάτου των γυναικών - μοιχών στη Σαουδική Αραβία, ούτε σε αντιδημοκρατικές πρακτικές, όπως ο εγκλεισμός των γυναικών στο Αφγανιστάν την εποχή των Ταλιμπάν. Αποτελεί ήδη μία από τις πηγές δικαίου στις περισσότερες ισλαμικές χώρες, είτε αυτές έχουν συνταγματικά κατοχυρώσει το λαϊκό χαρακτήρα του κράτους, όπως το Αζερμπαϊτζάν και το Τατζικιστάν, είτε όχι. Υπάρχουν βέβαια και καθεστώτα που αντλούν τη νομιμότητά τους από το Ισλάμ: Το σιιτικό Ιράν και η σουνιτική Σουαδική Αραβία είναι εξέχοντα παραδείγματα, γι' αυτό και στις συγκεκριμένες χώρες ο νόμος Σαρία εφαρμόζεται στην αυστηρότερη μορφή του.
Αλλά για τις νεόκοπες αραβικές δημοκρατίες, η άρνηση του Ισλάμ ισοδυναμεί με άρνηση των ελευθεριών των πολιτών τους. «Είναι ακριβώς όπως όταν ο Αμερικανός πρόεδρος λέει «ο Θεός να ευλογεί την Αμερική»: Ο νόμος Σαρία αποτελεί απόδειξη αξιοπιστίας», εξηγεί ο Εμπραχίμ Μούσα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ντιουκ.
Κοινώς, ο νόμος Σαρία αποτελεί το σημείο εκκίνησης των ισλαμιστών στην πορεία τους προς την εξουσία. Πόσα και ποια κομμάτια του ισλαμικού νόμου θα ενταχθούν τελικά στο σύνταγμα και στο νομικό σύστημα της κάθε χώρας μένει να αποδειχθεί. Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι στην Τυνησία, το Ενάχντα θα προωθήσει το «τουρκικό μοντέλο», του μετριοπαθούς ισλαμισμού που δεν υπεισέρχεται στις κρατικές υποθέσεις. Και αυτό διότι οι Τυνήσιοι δεν θα ανεχόντουσαν τίποτε περισσότερο: Εχοντας εκτεθεί στα δυτικά πρότυπα μέσω των εκατομμυρίων τουριστών που φθάνουν στη χώρα εδώ και δεκαετίες και έχοντας παράδοση στο «λαϊκό κράτος» που εγκαθίδρυσε ο Μπεν Αλί, οι Τυνήσιοι επιθυμούν την ελευθερία θρησκευτικής έκφρασης, όχι όμως και τον πειθαναγκασμό.
Κρούουν τον κώδωνα
Στις υπόλοιπες χώρες, η κατάσταση παραμένει ρευστή. Αλλά οι εμπειρογνώμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Όχι για τη διαφαινόμενη επέλαση της ισλαμικής απειλής, αλλά για τη στάση της Δύσης: «Το κλειδί είναι η υπομονή των δυτικών χωρών», εξηγεί ο Ακμπάρ Αχμέντ, καθηγητής Ισλαμικών Σπουδών στο αμερικανικό πανεπιστήμιο.
Κοινώς, αν η Δύση ασκήσει δυναμικά τις γνωστές πιέσεις για την αποδυνάμωση των ισλαμιστών, τότε ενδεχομένως οδηγήσει στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Και τότε θα είναι απολύτως υπεύθυνη για το δημιούργημά της...
Το τραπεζικό Ισλάμ...
Ατοκα δάνεια και σημαντικά κέρδη
Την επέκταση του ισλαμικού νόμου Σαρία στο τραπεζικό σύστημα προετοιμάζουν οι νικητές των εκλογών στην Τυνησία, σε μία εξέλιξη που δημιουργεί πρόσθετες αναταράξεις στην προσπάθεια... προσγείωσης των Δυτικών στη νέα αραβική πραγματικότητα. Αλλά το ισλαμικό τραπεζικό σύστημα δεν ισοδυναμεί ακριβώς με την απόλυτη καταστροφή. Βασίζεται στην απαγόρευση είσπραξης τόκων αλλά επιτρέπει στις τράπεζες να αντλούν σημαντικά κέρδη, τόσο σημαντικά που ο κλάδος αναπτύσσεται κατά 15% ετησίως.
Στην περίπτωση εκχώρησης στεγαστικού δανείου, για παράδειγμα, η τράπεζα αγοράζει το ακίνητο που θέλει να αγοράσει ο πελάτης της και μετά του το πουλάει με διακανονισμό δόσεων. Αλλά καθώς απαγορεύεται ο τοκισμός, δεν υπάρχουν χρηματικές ποινές για τυχόν καθυστέρηση στην καταβολή της δόσης... Σε κάποιους κύκλους, το «τραπεζικό Ισλάμ» αποτελεί τη θεραπεία στην ύφεση: Το 2009, το Βατικανό κάλεσε τη Δύση να υιοθετήσει το ισλαμικό τραπεζικό σύστημα ώστε να ξεπεράσει τη βαθειά χρηματοοικονομική κρίση. Δεν εισακούστηκε...
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου