Σύνταγμα... ασύδοτης κυβέρνησης

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΕΛΑΣΤΙΚ

Ακόμη πιο ανεξέλεγκτη κυβέρνηση, ακόμη πιο ελεγχόμενη Βουλή. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να συμπυκνωθεί επιγραμματικά η ουσία των προτάσεων της ΝΔ για ευρύτατη αναθεώρηση του Συντάγματος, οι οποίες δόθηκαν στη δημοσιότητα την Παρασκευή. Οι προτάσεις του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι πολλές -31 τον αριθμό- και κάποιες από αυτές μπορούν να γίνουν ευρύτερα αποδεκτές, ενώ άλλες είναι διατυπωμένες τόσο γενικά που η συμφωνία ή διαφωνία με αυτές θα εξαρτηθεί από τη συγκεκριμενοποίηση του περιεχομένου τους. Υπάρχουν, όμως, κάποιες θεμελιώδεις προτάσεις που εγείρουν αμέσως σοβαρότατες αντιρρήσεις.

Ασυμβίβαστο του αξιώματος του υπουργού με εκείνο του βουλευτή, προτείνει π.χ. η ΝΔ. Πρόκειται για πολύ επικίνδυνη πρόταση. Το δικαίωμα να ορίσει θεωρητικά όσους εξωκοινοβουλευτικούς φίλους του θέλει ως υπουργούς το έχει και τώρα ο πρωθυπουργός. Το ασκεί όμως με περίσκεψη - και συνήθως με μέτρια ή και κάκιστα αποτελέσματα. Αν καταστεί συνταγματική επιταγή ο διορισμός εξωκοινοβουλευτικών υπουργών, τα πράγματα θα αλλάξουν πολύ.

Η υπουργοποίηση όλων των "κολλητών" της παρέας του εκάστοτε πρωθυπουργού, με πιθανότατη συνέπεια μια άθλια διακυβέρνηση, θα είναι η αθωότερη εκδοχή της εφαρμογής αυτής της συνταγματικής απαίτησης. Το χειρότερο είναι άλλο. Επιδιώκοντας να υλοποιήσει συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές ή υπηρετώντας συγκεκριμένα επιχειρηματικά ή άλλα συμφέροντα, ο εκάστοτε πρωθυπουργός θα ορίζει ως υπουργός αναλώσιμα άτομα εντεταλμένα (ακόμη και αδρά αμειβόμενα) να υλοποιήσουν τις προειλημμένες αποφάσεις που θα προέρχονται από το πουθενά της πολιτικής ζωής, άγνωστα στην κοινωνία, τα οποία δεν θα έχουν φυσικά πολιτικές βλέψεις και αφού επιτελέσουν την αποστολή που τους ανατέθηκε, θα πετιούνται με άνεση στη χωματερή των πολιτικών απορριμμάτων για να συνεχίσουν, πιθανότατα με ευμάρεια, τον ιδιωτικό βίο τους!

Ο πρωθυπουργός θα υφίσταται φυσικά μια κάποια πολιτική φθορά από τα πεπραγμένα τους. Δεν θα έχει όμως κανένα πρόβλημα με την πολιτική προσωπικότητα των ατόμων αυτών, αφού φυσικά θα στερούνται σχεδόν πάντα πολιτικής προσωπικότητας. Θα είναι τυφλά όργανα εκτέλεσης ακόμη και των πιο ακραίων εντολών, αφού δεν θα σκοπεύουν να επανεκλεγούν ή να τεθούν καθ' οιονδήποτε τρόπο υπό τη λαϊκή έγκριση. Ως μη πολιτικά πρόσωπα δεν θα φιλοδοξούν βεβαίως να βρουν κοινωνικά αποδεκτούς συμβιβασμούς.

Με τον τρόπο αυτόν ο πρωθυπουργός απαλλάσσεται επίσης από επίδοξους μνηστήρες της θέσης του. Πώς θα προκύψουν οι επίδοξοι πρωθυπουργοί, αν όλοι οι υπουργοί είναι "για τα μπάζα" από πολιτική σκοπιά και οι απλοί βουλευτές ζουν σε έναν δικό τους, κλειστό και φραγμένο προς την κυβερνητική εξουσία κόσμο, αντικειμενικά ασήμαντο; Απόλυτος άρχων γίνεται έτσι ο πρωθυπουργός! Δεν θα υφίσταται η παραμικρή δυνατότητα αμφισβήτησης της παντοδυναμίας του, αφού με το σχήμα αυτό είναι αντικειμενικά αδύνατον να υπάρξουν δελφίνοι που να έχουν σοβαρή κομματική και κυρίως λαϊκή απήχηση.

Είναι προφανές ότι το σχήμα που προτείνει η ΝΔ καταφέρει πολλαπλά πλήγματα στην ουσία της δημοκρατίας. Σε πλήρη αντίθεση με την προσπάθεια που καταβάλλεται εσχάτως να δαιμονοποιηθεί το "πολιτικό κόστος" ως η αιτία των κακών αυτού του τόπου, η πραγματικότητα είναι εντελώς αντίθετη: η πεμπτουσία του δημοκρατικού πολιτεύματος συνίσταται ακριβώς στη διαρκή αλληλεπίδραση της εκφραζόμενης λαϊκής βούλησης και των κυβερνητικών σχεδίων ώστε μέσω της διαπάλης αυτής και υπό τη δαμόκλειο σπάθη του πολιτικού κόστους να περιορίζεται η κυβερνητική ασυδοσία και να βρίσκονται κοινωνικά αποδεκτοί συμβιβασμοί εξουσίας του λαού.

Υγεία του δημοκρατικού πολιτεύματος συνιστά ακριβώς ο συνυπολογισμός της θέλησης των πολιτών στη χάραξη της κυβερνητικής πολιτικής και όχι βεβαίως η συστηματική περιφρόνηση της λαϊκής βούλησης και η επίδειξη αντιλαϊκής κυβερνητικής πυγμής, όπως προτείνουν ορισμένοι.

ΣΤΟΧΟΣ

Λιγότεροι βουλευτές, καλύτερος έλεγχος

Η μείωση του αριθμού των βουλευτών από 300 σε 200 δεν ανταποκρίνεται σε κάποια ανάγκη του δημοκρατικού πολιτεύματος. Διευκολύνει, όμως, τον έλεγχο των βουλευτών από τους αρχηγούς των κομμάτων τους. Οσο λιγότεροι οι βουλευτές, τόσο πιο υπάκουοι θα είναι στον αρχηγό τους, αφού αυτός και μόνο αποφασίζει για το ποιοι θα συμπεριληφθούν στα ψηφοδέλτια! Ιδίως τα κόμματα εξουσίας θα μπορέσουν έτσι να απαλλαγούν από κάποιους απείθαρχους και ενοχλητικούς στην ηγεσία τύπους! Δυστυχώς για τους βουλευτές, ο λαός καθόλου δεν θα στενοχωρηθεί για τη μείωσή τους, καθώς οι ίδιοι αυτοϋπονομεύουν τον θεσμό, ψηφίζοντας οποιονδήποτε νόμο, όσο ολέθριος και αν είναι για τη χώρα, φέρει στη Βουλή η κυβέρνησή τους.