Απο την ZEZA ZHKOY
Οι ελπίδες που πυροδότησαν στη Δύση οι δηλώσεις Λίβυων ανταρτών ότι είναι έτοιμοι να αρχίσουν τη διακοπείσα παραγωγή του πετρελαίου κατά 130.000 βαρέλια την ημέρα, αμέσως πυροδότησε στις αγορές την πτώση των τιμών του πετρελαίου. Να επισημανθεί πως η Ευρώπη εισάγει περισσότερο από το 85% των εξαγωγών της Λιβύης. Βέβαια, η ποσότητα αυτή αποτελεί μόνο το 1/10 των εξαγωγών της Λιβύης. Ομως, έτσι ο αγώνας υπεράσπισης της «τιμής του πετρελαίου» δικαιώνεται.
Στη Λιβύη, η παραγωγή έχει μειωθεί κατά 50% καθώς οι εργαζόμενοι ξένων εταιρειών εγκατέλειψαν τη χώρα. Ομως, έως τώρα η εκτίναξη των τιμών δεν οφείλεται σε πραγματικές διακοπές στην προσφορά. Είχε αρχίσει προτού γίνει γνωστό πως ορισμένες ξένες πετρελαϊκές εταιρείες θα διέκοπταν την παραγωγή τους στη Λιβύη και θα έκλειναν προσωρινά τα λιμάνια της χώρας.
Αλλά, όπως επισημαίνει η γερμανική Deutsche Bank, οι τιμές του πετρελαίου επηρεάζονται τόσο από τις τρέχουσες συνθήκες όσο και από τις προσδοκίες για το μέλλον.
Οι ταραχές στη Λιβύη, στο Μπαχρέιν, στην Υεμένη, στο Ιράν και στην Αλγερία (που μαζί προσφέρουν το 1/10 του παγκόσμιου πετρελαίου) οδήγησαν σε άνοδο των τιμών κατά 20% σε δύο εβδομάδες.
Προφανώς, το πετρέλαιο δεν είναι τόσο εντοπισμένο όσο ήταν στις δύο προηγούμενες κρίσεις. Τη δεκαετία του 1970, η παραγωγή ήταν συγκεντρωμένη στον Περσικό Κόλπο. Εκτοτε, ένας χείμαρρος πετρελαίου εκτός ΟΠΕΚ έχει κατακλύσει τις αγορές από πετρελαιοπηγές της Λατινικής Αμερικής, της δυτικής Αφρικής και αλλού. Το μερίδιο του ΟΠΕΚ στην παγκόσμια παραγωγή έχει περιοριστεί στο 40% από το 51% της δεκαετίας του 1970. Δεν έχει, ωστόσο, περιοριστεί η σημασία του ΟΠΕΚ ως προμηθευτή αργού. Τα αποθέματα αρχίζουν να εξαντλούνται καθώς ανακάμπτουν οι πλούσιες χώρες χάρη στην Ασία. Η ζήτηση αυξήθηκε πέρυσι κατά 2,7 εκατ. βαρέλια την ημέρα και αναμένεται να αυξηθεί φέτος κατά ακόμη 1,7 εκατ. βαρέλια την ημέρα βάσει υπολογισμών της Deutsche Bank. Πολλές άλλες χώρες παραγωγοί φθάνουν στα όρια της παραγωγικής τους δυνατότητας. Οσο πλεόνασμα πετρελαίου υπάρχει ελέγχεται από τον ΟΠΕΚ.
Το χειρότερο σενάριο για τις τιμές θα ήταν μια διακοπή της προσφοράς από τη Σαουδική Αραβία. Αλλά το παράδειγμα του Ιράν καταδεικνύει τι μπορεί να πάει στραβά. Προ της επανάστασης το Ιράν παρήγε 6 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Το νέο καθεστώς δεν έφθασε ποτέ σε αυτά τα επίπεδα παραγωγής. Σήμερα παράγει μόλις 3,7 εκατ. βαρέλια την ημέρα.
Ο κόσμος μπορεί ενδεχομένως να αντέξει μια βραχυπρόθεσμη κρίση. Θα ήταν, όμως, σοβαρές οι επιπτώσεις αν οι τιμές του πετρελαίου παρέμεναν σε υψηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Και μην ελπίζετε να μειωθεί η σημασία της Μέσης Ανατολής για την προσφορά πετρελαίου. Η αυξημένη ζήτηση από την Ασία μάλλον θα οδηγήσει σε αύξηση το μερίδιο του ΟΠΕΚ στην παγκόσμια παραγωγή. Η τάση μιας προβληματικής περιοχής να προκαλεί εντάσεις δεν πρόκειται να περιοριστεί. Φυσικά, η πετρελαιαγορά είναι πάντα ευάλωτη στην κερδοσκοπία. Eτσι το πετρέλαιο, που είναι το προσφιλές εμπόρευμα της διεθνούς κερδοσκοπίας, παραμένει στην επικαιρότητα.
Η άποψη ότι ο κόσμος των επενδύσεων είναι διασπαρμένος από συνεχείς πιθανές «παγίδες», παραμένει κραταιά. Και με τους Αμερικανούς να επιπλέουν ήδη σε πελάγη χρέους, ουδείς μπορεί να επαναπαύεται με τη σκέψη ότι θα μπορούν να δανείζονται περισσότερα με τα χαμηλότερα επιτόκια. Πρέπει, επίσης, να ανατραπεί η εντύπωση πως η δημιουργία μιας νέας φούσκας μπορεί να θεραπεύσει την αγορά από τις συνέπειες της προηγούμενης.
Η αγωνία είναι έκδηλη ακόμη παντού. Επιβεβαιώνεται από την ίδια την πραγματικότητα, με οδυνηρές επιπτώσεις για όλες τις κυβερνήσεις. Το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών έχει διαβρωθεί και υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα και η εγχώρια ζήτηση διολισθαίνει. Τα νοικοκυριά έχουν ήδη υπερδανειστεί για να αγοράσουν σπίτια και η εκτίναξη των επιτοκίων της αγοράς μεταφράζεται σε βαριά δοκιμασία για τις καταβολές των έντοκων δόσεων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου