Το μαύρο χρήμα της νύχτας

Του ΑΧ. ΧΕΚΙΜΟΓΛΟΥ

Το ερώτημα συχνά είναι ρητορικό: «Γιατί είναι ακριβή η διασκέδαση στην Ελλάδα;». Λίγοι το απαντούν. Αλλωστε είναι από τη φύση της η νυχτερινή δραστηριότητα τέτοια που μένει μακριά από δείκτες, εκτιμήσεις και στατιστικές. Ο κλάδος έχει απ΄ όλα: ιστορίες επιτυχίας, επιχειρηματικά δράματα, εταιρείες-«βιτρίνες», φιλότιμους και εργατικούς ανθρώπους, αλλά και δομές οργανωμένου εγκλήματος. Αποτελεί επίσης τον μοναδικό ίσως κλάδο της ελληνικής οικονομίας στον οποίο ανά πάσα στιγμή βρίσκει κάποιος δουλειά. Αυτά είναι τα καλά, διότι υπάρχουν και τα άσχημα.

«Οσο μεγαλύτερο το ρίσκο τόσο μεγαλύτερο το κέρδος» διδάσκεται στους πρωτοετείς φοιτητές των Οικονομικών Σχολών. Στην περίπτωση των μπουζουκιών το ρίσκο είναι όντως μεγάλο, γι΄ αυτό και οι καταστηματάρχες περικόπτουν κάθε πιθανή πηγή δαπανών. Η πρώτη και καλύτερη είναι οι εργοδοτικές εισφορές, οι οποίες κινούνται σε ένα μίνιμουμ ασφάλισης για λίγα πρόσωπα. Το «πακέτο» συνεχίζεται με ένσημα ημιαπασχόλησης σε άτομα που εργάζονται σταθερά και με «μαύρη» εργασία για τους υπόλοιπους.

Από την άλλη, η «φάκα» των ελεγκτικών αρχών δεν λειτουργεί καλά για τρεις λόγους: Πρώτον, οι ελεγκτές δεν επαρκούν. Δεύτερον, είθισται όταν βγαίνουν για ελέγχους να «πέφτει» τηλέφωνο στις πιάτσες για ενημέρωση. Τρίτον, οι ελεγκτές κάνουν «μπαμ» σε ένα πλήθος ανθρώπων, οι οποίοι συνήθως είναι νέοι και καλοντυμένοι. Η σύνδεση ωστόσο της φορολογίας με τις αποδείξεις έχει κάνει τους πελάτες πιο απαιτητικούς, στον βαθμό βέβαια που μπορεί να τηρηθεί ένα τέτοιο μέτρο στη νύχτα.

Οι φίρμες και το ΙΚΑ

Οι αμοιβές των καλλιτεχνών: το νυχτοκάματο ξεκινά από μερικές χιλιάδες ευρώ, ενώ τις καλές ημέρες έφτανε τα 20.000 ευρώ. Αρκετοί «σταρ» τραγουδιστές ζητούν ποσοστά απ΄ όλα: από τα λουλούδια, το πάρκινγκ, την γκαρνταρόμπα και ό,τι άλλο μπορεί να πουληθεί ως υπηρεσία στους πελάτες. Το άλλο «αγκάθι» στις αμοιβές τους είναι οι νόμιμες κρατήσεις. Εάν π.χ. κάποιος ζητεί αμοιβή 5.000 ευρώ, η νομοθεσία επιβάλλει παρακράτηση φόρου 20% και συχνά πρόσληψη στο ΙΚΑ, η οποία μεταφράζεται σε εφάπαξ παρακράτηση υψηλού ποσοστού επί της αμοιβής. Αρα, τα «καθαρά» που προκύπτουν είναι αισθητά χαμηλότερα. Οι «φίρμες» όμως δεν δέχονται κάτι τέτοιο και αναγκαστικά μπαίνει «καπέλο» στην αμοιβή, ίσο με τις νόμιμες κρατήσεις. Αυτό αυτομάτως εκτοξεύει το κόστος παραγωγής. Ειδάλλως, δουλεύει «μαύρα».

Γαρίφαλααπό δεύτερο χέρι!

Προς... ισοσκελισμό των δαπανών έχουν συγκροτηθεί ιδιότυπες οικονομίες κλίμακος, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τα... γαρίφαλα. Υπήρξε μεγάλο «πολιτιστικό κέντρο» στο οποίο όταν έπεφτε η αυλαία για το διάλειμμα υπάλληλοι μάζευαν με σκούπες τα λουλούδια από την πίστα, τα έριχναν σε καταπακτές υπό σκηνής, όπου λειτουργούσε άτυπος «χώρος διαλογής» από Αθίγγανους, οι οποίοι έστελναν τα καλά εκ νέου προς πώληση! Κατ΄ αυθαίρετο τρόπο λειτουργούν και οι χώροι στάθμευσης σε αρκετά καταστήματα, όπου απλώς καταλαμβάνεται δημόσιος χώρος και χρησιμοποιείται ως «πριβέ» πάρκινγκ.

Σκάφη, ΜΜΕ και ΠΑΕ

Ο «ενάρετος κύκλος» και οι τεράστιοι τζίροι πυροδότησαν αναπόφευκτα την επέκτασή του και σε άλλες δραστηριότητες. «Μαύρα» χρήματα έγιναν πολυτελή αυτοκίνητα, σκάφη και βίλες, παρακάμπτοντας «πόθεν έσχες» και φορολογικούς μηχανισμούς. Αλλοτε επενδύθηκαν σε εκστρατείες δημοσίων σχέσεων (ειδικά στην επαρχία) και ανακατεύτηκαν με τον επαγγελματικό αθλητισμό. Τα παραδείγματα πολλά και γνωστά για την επίτευξη του «απυρόβλητου».

Η Σεζάρια Εβόρα στο... Αλλοδαπών

Επιχειρηματίες της διασκέδασης εντοπίζουν ως ρίζα του κακού το απαρχαιωμένο νομικό πλαίσιο. «Εστω ότι θέλω να φέρω έναν γνωστό καλλιτέχνη. Σύμφωνα με τον νόμοπρέπει να τον προσλάβω.Σε μια αμοιβή 5.000 ευρώη Εφορία παρακρατεί το 20%,ενώ το ΙΚΑ ένα σημαντικό ποσοστό.Αμέσωςσχεδόν τα μισά χρήματα φεύγουν στο κράτος» σημειώνει ο επιχειρηματίας κ. Ν. Στεφανίδης. «Την ίδια στιγμή», λέει, «το μαγαζί καλείται να πληρώσει έναν σκασμό υποχρεώσεων. ΦΠΑ, δημοτικά τέλη, αμοιβές και ασφάλιση προσωπικού, ενοίκια, ΑΕΠΙ, κάβα, αναλώσιμα, κτλ.». Οπως υποστηρίζει «το κράτος παίρνει ουσιαστικά τα μισά από τον καλλιτέχνη και τα άλλα μισά από τον ιδιοκτήτη», πρακτική που «μας αφήνει τη... σκόνη του καλλιτέχνη και των πελατών».

«Το ΙΚΑ λέει ότι αν φέρεις ξένη τραγουδίστριαπρέπει να την περάσεις από το Αλλοδαπών! Είδαμε και πάθαμε για να μην το κάνουμε αυτό στη Σεζάρια Εβόρα! Η υπάρχουσα νομοθεσίαείναι παράλογη. Εάν εφαρμοστείόλοι γίνονται... παράνομοι» σημειώνει. « Υπάρχουν τόσες πολλές εγκύκλιοι και διαφορετικές ερμηνείεςώστε ο νόμος χρησιμοποιείται κατά το δοκούν.Χρειάζεται μια ξεκάθαρη νομοθεσία. Εάν δεν μπορούν, ας δανειστούν μία από το εξωτερικό» καταλήγει.

ΣΤΑΡ «ΝΟΙΚΙΑΣΜΕΝΟΙ» ΣΕ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Τα τελευταία χρόνια ευδοκιμεί και άλλο ένα φρούτο στην πιάτσα της showbiz: αυτό της ενοικίασης καλλιτεχνών από εταιρείες έδρα των οποίων είναι συχνά φορολογικοί παράδεισοι. Η εταιρεία «ενοικιάζει» τον καλλιτέχνη αντί συγκεκριμένου μισθού τον μήνα (2.000-3.000 ευρώ) και πληρώνεται εκείνη για τις συμφωνίες εμφάνισής του. Φορολογείται ως offshore παρουσιάζοντας επίσης έξοδα κτλ., ενώ ο σταρ φορολογείται ως μισθωτός ή ένας... ταπεινός ελεύθερος επαγγελματίας. Η μικρή όσο και σημαντική λεπτομέρεια είναι ότι ο ίδιος ο καλλιτέχνης είναι κύριος μέτοχος της εταιρείας! Θρυλείται ότι αυτή τη μέθοδο χρησιμοποιεί μεγάλος έλληνας σταρ ο οποίος φέρεται να είναι στο στόχαστρο του ΣΔΟΕ. Αλλο κόλπο είναι επίσης οι πάσης φύσεως δωρεές: διαφημιστικά συμβόλαια «βαφτίζονται» φιλανθρωπικές προσφορές για να αποφεύγουν τη φορολόγησή τους.

4 ΚΟΛΠΑ ΠΟΥ ΤΑ ΞΕΡΟΥΝ ΟΛΟΙ

ΑΥΤΟΦΩΡΑΚΙΑΣ

Είναι ο υπάλληλος ο οποίος μεταφέρεται στο Αυτόφωρο αντί του ιδιοκτήτη σε περιπτώσεις καταγγελιών.Αμείβεται περί τα 50 ευρώ και όταν συλληφθεί λαμβάνει τουλάχιστον τα διπλάσια.

ΚΟΦΤΗΣ

Δείγμα εφευρετικότητας για την ηχορρύπανση. Οι «κόφτες» στους ενισχυτές ρίχνουν τα ντεσιμπέλ στα νόμιμα επίπεδα.

ΣΕΙΡΗΝΑ

Ενεργοποιείται με το πάτημα ενός κουμπιού ανάβοντας αθόρυβη σειρήνα(!) στην περίπτωση ελέγχου.

Ο ΓΕΡΟΣ

Υπέργηρος συνταξιούχος (!) «τρέχει» την επιχείρηση με «μαύρο χρήμα» για μία μόνο σεζόν, με τους πραγματικούς μετόχους αφανείς, ενώ απολαμβάνουν αφορολόγητο χρήμα.

ΠΗΓΗ ΤΟ ΒΗΜΑ